Πανδημία είναι μια επιδημία λοιμωδών ασθενειών που εξαπλώνεται με πολύ γρήγορους ρυθμούς σε μια μεγάλη περιοχή και απειλεί το σύνολο του πληθυσμού.
Μια επιδημική ασθένεια που παραμένει σταθερή όσον αφορά τον αριθμό ανθρώπων που αρρωσταίνουν δεν θεωρείται πανδημία. Επιπλέον, οι πανδημίες γρίπης γενικά δεν αποτελούν την επανεμφανιζόμενη εποχική γρίπη.
Καθόλη τη διάρκεια της ιστορίας έχουν παρατηρηθεί πολλές πανδημίες, όπως ευλογιάς, φυματίωσης και πανώλης. Πιο προσφάτες πανδημίες αποτελούν η πανδημία του HIV και οι πανδημίες γρίπης του 1918 και του 2009.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει δημιουργήσει μια εξαβάθμια κατάταξη που περιγράφει τη διαδικασία με την οποία ένας νέος ιός γρίπης κινείται από τις πρώτες λοιμώξεις στον άνθρωπο σε μια πανδημία.
Η πανδημία ξεκινά με την μόλυνση ζώων από τον ιό, με λίγες περιπτώσεις στις οποίες τα ζώα μολύνουν ανθρώπους και στη συνέχεια φτάνει σε ένα στάδιο στο οποίο ο ιός αρχίζει να εξαπλώνεται από άνθρωπο σε άνθρωπο και τελειώνει με μια πανδημία, όταν λοιμώξεις από τον νέο ιό έχουν εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο.
Ιστορικές πανδημίες περιλαμβάνουν:
Λοιμός των Αθηνών (430 π.Χ.) όταν τυφοειδής πυρετός σκότωσε τα 2/3 του πληθυσμού της Αθήνας σε τέσσερα χρόνια.
Μαύρη πανώλη, στο 14ο αιώνα. Υπολογίζεται ότι οι νεκροί έφτασαν τα 75 εκατομμύρια.[2] Η ασθένεια προήλθε από την Ασία και μέσο της Μεσογείου διαδόθηκε στην Ευρώπη.
Πανδημίες χολέρας κατά τον 19ο αιώνα προκάλεσαν το θάνατο δεκάδων εκατομμυρίων ανθρώπων.
Πανδημίες γρίπης, όπως η Ισπανική γρίπη (1918-1920), η οποία προκάλεσε 50 εκατομμύρια νεκρούς τους πρώτους έξι μήνες