Τα πάνω – κάτω θα φέρει η πανδημία του κορωνοϊού στους κλάδους της ελληνικής οικονομίας, οδηγώντας σε χιλιάδες λουκέτα και απώλεια χιλιάδων θέσεων εργασίας.
Ακόμη και η ύπαρξη ενός γενναίου πακέτου στήριξης των επιχειρήσεων, δε θα είναι σε θέση να αποτρέψει το… μοιραίο. Ο φόβος του κορωνοϊού οδηγεί με γρήγορα βήματα σε μια εντελώς διαφορετική πραγματικότητα σε παγκόσμιο επίπεδο και συνεπώς και στην Ελλάδα.
Η διαμόρφωση νέων συνηθειών, που θα έχουν ως βασικό πρόταγμα την αποφυγή των επαφών, θα μεταφραστεί σε μείωση της ζήτησης υπηρεσιών, με αποτέλεσμα, χιλιάδες επιχειρήσεις να κλείσουν, καθώς δεν θα είναι βιώσιμες.
Έτσι, θα βρεθούν στο περιθώριο χιλιάδες εργαζόμενοι, αρχής γενομένης από τον τουρισμό, ο οποίος θα υποστεί συντριπτικό πλήγμα.
Η πανδημία του κορωνοϊού γκρεμίζει όλο το μοντέλο διακοπών, με το φαγητό, τα κλαμπ, την ψυχαγωγία και τη διασκέδαση, καθώς και ό,τι έχει να κάνει με την επαφή ανθρώπων, αλλάζει ριζικά, όχι μόνο φέτος, αλλά και το 2021. Και… βλέπουμε!
Τίποτα δεν είναι όπως ήταν πριν και τα πάντα θα αλλάξουν. Ο φόβος της μόλυνσης και η κατάρρευση κρίσιμων αρμών της οικονομίας, θα οδηγήσουν σε αναθεώρηση σχεδίων, νέα ιεράρχηση προτεραιοτήτων και εντελώς νέες συνήθειες, που θα αλλάζουν ριζικά τα σχέδια χιλιάδων νοικοκυριών και επιχειρήσεων, φέρνοντας τον εφιάλτη των λουκέτων και
της ανεργίας.
Έτσι, από αυτό το καλοκαίρι και κυρίως από τον επόμενο χειμώνα, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι θα δουν μια νέα πραγματικότητα, που θα έχει πολύ πόνο, αλλά θα συνοδεύεται και από πολλές ευκαιρίες.
Ποιες θέσεις απειλούνται στον τουρισμό
Ο τουρισμός, λόγω του “μπλακ άουτ” στις αερομεταφορές, θα νιώσει πρώτος το μεγάλο σοκ της φετινής χρονιά λόγω του κορωνοϊού, όταν μπούμε στη φουλ περίοδο.
Φέτος αναμέναμε περί τα 36 εκατομμύρια τουρίστες με αναμενόμενες εισπράξεις κοντά στα 18 δισεκατομμύρια ευρώ. Το γεγονός ότι θα ανοίξει μερικώς η τουριστική αγορά από τον Ιούνιο και κυρίως από τον Ιούλιο, δεν αφήνει και πολλά περιθώρια αισιοδοξίας.
Τα αεροπορικά δρομολόγια θα είναι περιορισμένα, ο κόσμος θα ζει μονίμως με τη μάσκα και τα γάντια ή το αντισηπτικό και ο φόβος ότι ο διπλανός του μπορεί να είναι μολυσμένος, θα τον αποτρέψει από πάρα πολλές αγαπημένες συνήθειες. Μιλάμε για Αρμαγεδδώνα!
Αυτό που θα δούμε το καλοκαίρι θα είναι κλειστές ξενοδοχειακές μονάδες και καταλύματα ή άλλες που θα υπολειτουργούν. Αυτό σημαίνει ότι ολόκληρες τουριστικές περιοχές θα θυμίζουν… χειμώνα. Η υπολειτουργία ξενοδοχείων και καταλυμάτων θα οδηγήσουν μοιραία σε μείωση των θέσεων εργασίας σε μια σειρά από επαγγέλματα.
Έτσι, αναμένεται να μειωθεί το προσωπικό καθαριότητας, οι καμαριέρες, οι σεφ, οι σερβιτόροι, αλλά και το τεχνικό προσωπικό, που έχουν μόνιμα ή συνεργάζονται οι ξενοδοχειακές και τουριστικές μονάδες τη θερινή σεζόν.
Σοβαρό πρόβλημα και απώλεια πολλών χιλιάδων θέσεων εργασίας θα έχουμε στον τομέα των tour operators, των ταξιδιωτικών γραφείων, των οδηγών λεωφορείων και των επιχειρήσεων πώλησης και ενοικίασης επαγγελματικών αυτοκινήτων, που συνδέονται με τον τουρισμό και την αναψυχή.
Κατάρρευση σε φαγητό, διασκέδαση, ψυχαγωγία
Επόμενος τομέας, που θα πληγεί καίρια, είναι η μαζική εστίαση. Ταβέρνες, ταχυφαγεία, καφετέριες και άλλες συναφείς επιχειρήσεις, θα βρεθούν προ του
λουκέτου ή θα υπολειτουργούν λόγω των περιοριστικών μέτρων, με αποτέλεσμα να χάσουν τις δουλειές τους σερβιτόροι, μάγειρες, ψήστες, καθαριστές κ.ο.κ.
Μεγάλο θα είναι και το χτύπημα στη διασκέδαση, καθώς κλαμπ, μπαρ και καφετέριες θα λειτουργήσουν για μικρότερο χρονικό διάστημα και με λιγότερους εργαζομένους. Τον χειμώνα η κατάσταση θα είναι ακόμη δυσκολότερη, καθώς θα έχουν προβλήματα βιωσιμότητας κέντρα διασκέδασης, σινεμά και θέατρα, οδηγώντας στην ανεργία μουσικούς, ηθοποιούς, τεχνικό προσωπικό και άλλους.
Στα παραπάνω πρέπει να προσθέσουμε και το μεγάλο πρόβλημα, που θα δημιουργηθεί στον αθλητισμό, καθώς ομάδες όλων των κατηγοριών και όλων των αθλημάτων θα δουν τα έσοδά τους να καταρρέουν και ενδεχομένως κάποιες από αυτές να ρίξουν “κανόνι”.
Γύρω από τον αθλητισμό δουλεύουν μαγαζιά εστίασης, καφέ, καθαριστήρια και ως εκ τούτου, πολλοί, από όσους απασχολούνται εκεί, θα έχουν σοβαρό πρόβλημα επιβίωσης.
Σοβαρό θα είναι το χτύπημα και στον Τύπο, καθώς η αποκατάσταση της ομαλής κυκλοφορίας εφημερίδων και περιοδικών θα πάρει πολύ χρόνο, κάτι που σημαίνει ότι δε θα αντέξουν πολλές επιχειρήσεις. Σε μια τέτοια περίπτωση, θα χαθούν θέσεις εργασίας από δημοσιογράφους, τεχνικούς, εταιρείες προμήθειας χάρτου και άλλες σχετικές.
Η θεαματική πτώση του τζίρου στον τουρισμό, στη μαζική εστίαση και στη διασκέδαση, ισοδυναμεί με μείωση του τζίρου σε επιχειρήσεις αγροτικών προϊόντων, αλλά και σε κάβες, οδηγούς, ακτοπλοϊκές εταιρείες κλπ.
Αυτό σημαίνει ότι, όσοι ποντάριζαν να εργαστούν εποχιακά, θα έχουν σοβαρό πρόβλημα επιβίωσης, καθώς δεν θα συμπληρώνουν και τα απαιτούμενα ένσημα για να πάρουν το επίδομα ανεργίας, ποντάροντας ενδεχομένως σε κάποια ψίχουλα, που μπορεί να τους καταβάλλει το Κράτος.
Άνω – κάτω το λιανικό εμπόριο
Η αλλαγή συνηθειών και προτεραιοτήτων για τα νοικοκυριά, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, θα οδηγήσει σε αδιέξοδο χιλιάδες μικρομάγαζα στον κλάδο ένδυσης – υπόδησης, αξεσουάρ κλπ.
Στο λιανικό εμπόριο χιλιάδες πωλητές αναμένεται να χάσουν τη δουλειά τους, καθώς οι επιχειρήσεις δεν θα… βγαίνουν και θα αναγκαστούν να κλείσουν. Σε μια τέτοια περίπτωση θα μείνουν ξενοίκιαστα χιλιάδες μαγαζιά, οδηγώντας σε δραματική συρρίκνωση των εισοδημάτων για τους ιδιοκτήτες τους, οι οποίοι θα έχουν να πληρώσουν δάνεια, ΕΝΦΙΑ κλπ.
Εκατοντάδες μαγαζιά σε εμπορικά κέντρα δε θα μπορέσουν να αντέξουν στα υψηλά έξοδα και στην περιορισμένη κίνηση, οπότε θα αναγκαστούν να βάλουν λουκέτο. Το ίδιο θα συμβεί και για αρκετούς πολυχώρους, (μαγαζιά ψυχαγωγίας, παιδότοποι κλπ.), οπότε χιλιάδες εργαζόμενοι, όπως πωλητές, σερβιτόροι κλπ θα βγουν στην ανεργία.
Πλήγμα στην αγορά ταξί, αυτοκινήτων και πρατηρίων
Η βαθιά ύφεση στην οικονομία θα οδηγήσει σε περιορισμό της χρήσης καυσίμων, άρα και του ενδιαφέροντος για την αγορά αυτοκινήτου, ενώ τα περιοριστικά μέτρα στις επαφές και στις μετακινήσεις θα κλείσουν τα ταξί στις μάντρες, με αποτέλεσμα να είναι ασύμφορη η κατοχή τους από τους ιδιοκτήτες, ενώ χιλιάδες οδηγοί, που πληρώνουν ενοίκιο, θα οδηγηθούν εκ των πραγμάτων στην ανεργία.
Από την άλλη πλευρά, εκατοντάδες πρατήρια θα αναγκαστούν, είτε να κλείσουν, είτε να μειώσουν το προσωπικού τους, καθώς θα περιοριστούν οι μετακινήσεις. Επιπλέον, πολλές αντιπροσωπείες θα αναγκαστούν να διαχειριστούν το μεγάλο στοκ αυτοκινήτων, τα οποία θα “σκοτώσουν” σε μια αγορά, όπου θα υπάρχει περιορισμένο ενδιαφέρον.
Επιπλέον, οι μάντρες αυτοκινήτων “θα φάνε στο κεφάλι” το στοκ των αυτοκινήτων που έχουν και θα αναγκαστούν σε λουκέτο ή σε μείωση του προσωπικού τους. Με βάση τον περιορισμό των μετακινήσεων, θα περιοριστεί και η κίνηση στα συνεργεία, οπότε θα μειωθεί το προσωπικό σε πολλά από αυτά.
Επίσης, οι εταιρείες εισαγωγής ανταλλακτικών θα αναγκαστούν να προχωρήσουν σε μείωση του προσωπικού τους, καθώς οι φθορές των αυτοκινήτων θα είναι μικρότερες και ως εκ τούτου τα συνεργεία θα έχουν κατά πολύ μικρότερη ζήτηση για ανταλλακτικά και αξεσουάρ.
Ντόμινο σε τράπεζες, ασφάλειες, βιοτεχνία και βιομηχανία
Ο περιορισμός των μετακινήσεων και των επαφών ενέχει και σοβαρές δευτερογενείς συνέπειες για κλάδους, εταιρείες και επαγγέλματα της πραγματικής οικονομίας.
Χιλιάδες βιοτεχνίες, που λειτουργούν με πελάτες της τουριστικής αγοράς και του λιανεμπορίου, θα μειώσουν την παραγωγή τους και θα αναγκαστούν να περικόψουν θέσεις εργατοτεχνιτών, συντηρητών, πωλητών, οδηγών ή υπαλλήλων γραφείου.
Το ίδιο θα συμβεί και σε αρκετές βιομηχανίες, που είτε παρουσιάζουν θεαματική μείωση των εξαγωγών τους, είτε απευθύνονται στη λιανική της εσωτερικής αγοράς.
Στο σκέλος των Ασφαλειών, ήδη έχει αυξηθεί ο αριθμός των πελατών, που “σπάνε” ασφαλιστήρια σύνταξης και υγείας. Αφενός, η προσδοκία μείωσης εισοδημάτων και αφετέρου, οι καλύτερες προοπτικές του δημόσιου συστήματος υγείας, αναγκάζουν νοικοκυριά να περικόψουν δαπάνες. Αυτό σημαίνει ότι αρκετοί νέοι ασφαλιστές θα βρεθούν προ… εκπλήξεων.
Η κατάρρευση της επιχειρηματικής δραστηριότητας θα εκτοξεύσει τον αριθμό των κόκκινων δανείων, με αποτέλεσμα, το πρόβλημα να μεταφερθεί στις τράπεζες, οι οποίες θα αναγκαστούν να κλείσουν περισσότερα καταστήματα και να απολύσουν περισσότερο κόσμο, σε σχέση με τους αρχικούς σχεδιασμούς. Ήδη, μια πρόγευση από το νέο μοντέλο των λιγότερων καταστημάτων έχουν πάρει οι υπάλληλοι μέσω της τηλεργασίας
Χρυσές δουλειές στον αστερισμό του κορωνοϊού
Τα ηλεκτρονικά καταστήματα, τα μικρομάγαζα της γειτονιάς με τρόφιμα και οι υπηρεσίες ταχυμεταφορών, αποτελούν τους μεγάλους κερδισμένους μετά τα σούπερ – μάρκετ.
Από την άλλη, όσα καταστήματα καταφέρουν να μετατραπούν σε e-shop, δημιουργώντας και δίκτυο διανομής, μπορεί να επιβιώσουν, αλλά θα έχουν λιγότερο προσωπικό εντός, το οποίο θα αντικαταστήσουν με εξωτερικούς. Σε μια τέτοια περίπτωση θα υπάρξουν αυξημένες ανάγκες σε τεχνικούς υποστήριξης δικτύων, ηλεκτρονικούς υπολογιστικών συστημάτων, συντηρητές και εταιρείες με τεχνολογικά μέσα για τηλεδιασκέψεις κλπ.
Τα σούπερ μάρκετ θα εξακολουθήσουν να έχουν πρωτεύοντα ρόλο στην οικονομία, εξασφαλίζοντας τα βασικά και ανελαστικά αγαθά για τους καταναλωτές, όπως τα τρόφιμα και τα είδη ατομικής και προσωπικής υγιεινής.
Επιπλέον, η προώθηση της τηλεργασίας θα συντηρήσει το ενδιαφέρον για την αγορά υπολογιστών και βοηθητικών μηχανημάτων, δημιουργώντας ανάγκες για προσλήψεις εξειδικευμένου προσωπικού.
Μάλιστα, τα ηλεκτρονικά καταστήματα έχουν πολύ μεγαλύτερα περιθώρια ανάπτυξης, αν βελτιωθεί το σύστημα των ταχυμεταφορών, όπου εκεί εντοπίζεται σημαντική αύξηση της ζήτησης, τόσο σε υλικοτεχνική υποδομή, όσο και σε προσωπικό. Επιπλέον, η αλλαγή του μοντέλου του τουρισμού, με έμφαση στη μεμονωμένη διαμονή και όχι στον μαζικό τουρισμό, ενδέχεται να οδηγήσει σε σημαντική αύξηση της ζήτησης για αυτόνομες κατοικίες, με φόντο τη θετική εικόνα της Ελλάδας διεθνώς, λόγω της αποτελεσματικότητας στην αντιμετώπιση της πρώτης φάσης της πανδημίας.
Επιπλέον, θα αυξηθεί και η ζήτηση γης, καθώς ολοένα και περισσότεροι απ’ όσους θα επαναπατριστούν, αλλά και όσους έχουν λεφτά, θα αναζητήσουν έναν νέο τρόπο ζωής, μακριά από την πολυκοσμία και πιο κοντά στη φύση, με παράλληλο στόχο την κάλυψη μέρους των βασικών αναγκών των οικογενειών τους, με την καλλιέργεια αγροτικών προϊόντων και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων.
Αυτό θα μπορούσε να δώσει ώθηση στην οικοδομική δραστηριότητα. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να δώσει ανάσα σε μηχανικούς, αρχιτέκτονες, τσιμεντοβιομηχανία, βαριά βιομηχανία, ηλεκτρολόγους, υδραυλικούς, ελαιοχρωματιστές κ.λπ.
Το κλείσιμο των συνόρων και η καλύτερη διαχείριση των παραγόμενων τροφίμων, έχει οδηγήσει σε δραστικό περιορισμό των εισαγωγών, με αποτέλεσμα να έχουν αυξηθεί οι τιμές των αγροτικών προϊόντων. Από τη μία, δεν γίνονται εισαγωγές και από την άλλη, δε θα υπάρξει η αναμενόμενη ζήτηση, λόγω καθίζησης του τουρισμού.
Έτσι, εκτιμάται, ότι σε πολλές περιπτώσεις, ειδικές κατηγορίες παραγωγών αγροτικών προϊόντων θα πετύχουν καλύτερες τιμές, αν η παραγωγή μαζευτεί και διατεθεί εγκαίρως, χωρίς να υπάρξουν προβλήματα έλλειψης εργατών γης.
