ΕΝΦΙΑ: Η κυβέρνηση ανοίγει σήμερα τα «ψιλά γράμματα» του πακέτου της ΔΕΘ για τη φορολογία και τα εισοδήματα. Κεντρικός πυλώνας: η κατάργηση του ΕΝΦΙΑ σε βάθος διετίας για οικισμούς έως 1.500 κατοίκους, με -50% το 2026 και μηδενισμό από το 2027, μέτρο που, σύμφωνα με κυβερνητικές εκτιμήσεις, αγγίζει περίπου 1 εκατομμύριο πολίτες.
Ρεπορτάζ: Παντελής Χαριτάκης
Παράλληλα, έρχονται μειώσεις ΦΠΑ στα ακριτικά νησιά, νέα «ηλικιακή» κλίμακα φόρου για νέους έως 30 ετών, κατάργηση σταδιακά της «προσωπικής διαφοράς» στις συντάξεις, και αναμόρφωση μισθολογίου ενστόλων από τον Οκτώβριο. Τα μεγέθη και η στόχευση επιβεβαιώνονται από τις δημόσιες ανακοινώσεις του Σαββατοκύριακου και τις σημερινές εξειδικεύσεις.
Κυβερνητικά στελέχη μίλησαν στο tilegrafimanews.gr τονίζοντας ότι «το πακέτο δεν είναι πυροτέχνημα, αλλά μόνιμη αναδιάρθρωση που ελαφρύνει τα νοικοκυριά στην περιφέρεια και δίνει κίνητρα εγκατάστασης σε μικρούς οικισμούς».
Όπως λένε, το Δημοσιονομικό Κόστος «είναι απολύτως κοστολογημένο στο Μεσοπρόθεσμο» και «δεν τίθεται ζήτημα δημοσιονομικής εκτροπής» αφού πρόκειται για μεταρρύθμιση που «αναδιανέμει την ανάπτυξη». Οι ίδιοι προσθέτουν ότι το μέτρο για τους οικισμούς «κουμπώνει σε ένα δημογραφικό σχέδιο με στόχο τη διάχυση πληθυσμού και δραστηριοτήτων, ειδικά σε περιοχές με χαμηλή πυκνότητα». Η κατεύθυνση αυτή αποτυπώθηκε ρητά και στις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού/ΥΠΟΙΚ για τη ΔΕΘ.
Στον άξονα του ΕΝΦΙΑ, η φιλοσοφία είναι απλή: οριζόντιο κριτήριο πληθυσμού (έως 1.500 κάτοικοι) που «πιάνει» 12.720 οικισμούς σε όλη την Επικράτεια, με άμεση έκπτωση 50% το 2026 και πλήρη απαλλαγή από το 2027. Σε πολιτικό επίπεδο, το μήνυμα είναι διπλό: ένεση ρευστότητας στα χωριά και αντιστάθμισμα στο κόστος ζωής για όσους μένουν ή επιστρέφουν στην ύπαιθρο.
Για να λειτουργήσει σωστά, κυβερνητικές πηγές εξηγούν ότι θα αξιοποιηθούν οι καταγραφές της απογραφής 2021 για τον ορισμό οικισμών και πληθυσμού, ενώ τα τεχνικά της είσπραξης/εκκαθάρισης είναι υπόθεση της ΑΑΔΕ και της ψηφιακής πύλης myAADE. Σχετικές πληροφορίες για Ε9/ΕΝΦΙΑ, εκκαθαριστικά και πιστοποιητικά βρίσκονται ήδη στις επίσημες υπηρεσίες του Δημοσίου (ΑΑΔΕ – Δήλωση Ε9/ΕΝΦΙΑ, gov.gr – Ε9/ΕΝΦΙΑ, myAADE, ΕΛΣΤΑΤ – Απογραφή 2021, Υπουργείο Οικονομικών – ΕΝΦΙΑ).
Την ίδια ώρα, ο Κυριάκος Πιερρακάκης παρουσίασε «πακέτο μείωσης φόρων» που ξεκινά από -2 μονάδες σε όλους τους βασικούς συντελεστές, ειδική κλίμακα για νέους έως 25 (μηδενικός φόρος έως 20.000€) και 26–30 (9% για το σκέλος 10–20 χιλ. €), καθώς και μειώσεις τεκμηρίων κατά 30% με προσαρμογή στον δείκτη ρύπων στα ΙΧ. Στο μέτωπο των ενστόλων, από Οκτώβριο εφαρμόζεται νέο μισθολόγιο βάσει βαθμού και ετών υπηρεσίας, με μέση αύξηση ~110€ το μήνα και >200€ για ανώτερους αξιωματικούς, ενώ αυξάνεται η αποζημίωση οπλιτών. Πρόκειται για το μεγαλύτερο «πακέτο» από τη μεταπολίτευση, με δημοσιονομικό αποτύπωμα ~1,6 δισ. το 2027 όταν ωριμάσουν πλήρως οι αλλαγές.
Στον χάρτη της περιφέρειας, μείωση ΦΠΑ κατά 30% στα ακριτικά νησιά κατεβάζει συντελεστές 24%→17% και 13%→9%, στέλνοντας σήμα στήριξης της νησιωτικότητας και της οικονομικής ανθεκτικότητας. Το μέτρο συμπλέει με την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ σε μικρούς οικισμούς, χτίζοντας μια ενιαία αφήγηση «ζωής στην περιφέρεια» – με μικρότερο φορολογικό βάρος, καλύτερο διαθέσιμο εισόδημα και, ιδανικά, επιστροφή νέων εκτός μεγάλων πόλεων.
Σημείο-κλειδί
Η απαλλαγή ΕΝΦΙΑ δεν είναι στοχευμένη επιδότηση αλλά γενικός κανόνας με κριτήριο τον πληθυσμό του οικισμού (έως 1.500). Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να «κουμπώσει» με τεχνικούς ελέγχους σε Ε9/Κτηματολόγιο, ώστε να αποφευχθούν τεχνητές μεταβολές δηλωμένων κατοικιών ή «μετακόμιση» τίτλων σε προνομιακές περιοχές. Εδώ, ρόλο θα παίξουν οι διασταυρώσεις της ΑΑΔΕ και τα δεδομένα της απογραφής.
Στο tilegrafimanews.gr, ανώτατο στέλεχος του οικονομικού επιτελείου σημείωσε: «Η Ελλάδα είχε ασύμμετρο κίνητρο αστικοποίησης. Με τα νέα μέτρα αλλάζουμε τους συντελεστές απόφασης για να είναι συμφέρουσα η παραμονή ή επιστροφή στην περιφέρεια. Ο ΕΝΦΙΑ στα χωριά τελειώνει το 2027, με σαφές χρονοδιάγραμμα και κανονιστικές δικλίδες που θα παρουσιαστούν άμεσα». Άλλο κυβερνητικό στέλεχος πρόσθεσε: «Ο συνδυασμός φοροελαφρύνσεων και ενίσχυσης ενστόλων δίνει και γεωπολιτικό αποτύπωμα – θωρακίζεις ακριτικές περιοχές όταν κάνεις πιο ελκυστική τη διαβίωση και υπηρεσία εκεί». Οι τοποθετήσεις είναι σε αρμονία με όσα ανακοινώθηκαν για το συνολικό πλάνο φοροελαφρύνσεων και μισθολογικών αλλαγών.
Πώς θα φανεί στην τσέπη:
• Ιδιοκτήτης με κύρια κατοικία σε οικισμό <1.500 κατοίκων θα δει -50% στο εκκαθαριστικό του 2026 και μηδενικό ΕΝΦΙΑ το 2027 (εφόσον πληρούνται τα κριτήρια).
• Μισθωτός 26–30 ετών με εισόδημα 18.000€ κερδίζει από τη νέα κλίμακα (χαμηλότερος συντελεστής στο τμήμα 10–20 χιλ.) και από τη μείωση των βασικών συντελεστών.
• Οικογένεια με 3+ παιδιά ωφελείται επιπλέον από το αυξημένο αφορολόγητο και τις λοιπές επιμέρους παρεμβάσεις. Τα παραδείγματα που δόθηκαν δημόσια σκιαγραφούν καθαρή βελτίωση διαθέσιμου εισοδήματος από το 2026.
Live εξειδίκευση Πιερρακάκη – τι περιμένουμε να αποσαφηνιστεί άμεσα:
- Ο μηχανισμός ορισμού οικισμών (πηγή πληθυσμιακών στοιχείων/ημερομηνία αναφοράς) ώστε να μην υπάρχουν «γκρίζες ζώνες».
- Οι ρήτρες αποκλεισμών (π.χ. βραχυχρόνια μίσθωση, δεύτερες κατοικίες «πολυτελείας») που πιθανώς θα τεθούν για να διαφυλαχθεί ο κοινωνικός στόχος.
- Οι μεταβατικές διατάξεις για ειδικές περιπτώσεις (συνοικισμοί, οικιστικές πυκνώσεις, συνενώσεις) και η αλληλεπίδραση με τις υφιστάμενες απαλλαγές.
- Η αυτοματοποιημένη εκκαθάριση από την ΑΑΔΕ και οι διασταυρώσεις μέσω Taxisnet. Για τις σχετικές ηλεκτρονικές υπηρεσίες, οι πολίτες χρησιμοποιούν τους επίσημους κόμβους (ΑΑΔΕ – Ε9/ΕΝΦΙΑ, gov.gr – Εγκυρότητα/πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ, Υπουργείο Οικονομικών).
Γιατί τώρα; Η κυβέρνηση «διαβάζει» το δημογραφικό και την ακρίβεια ως διπλή πρόκληση: να στηρίξει τη μεσαία τάξη και να γεράσει λιγότερο η περιφέρεια. Το φορολογικό «πακέτο» παρουσιάζεται ως ρεαλιστικό και μονιμοποιημένο εργαλείο ανακούφισης, με στόχο να κρατήσει νέους στην αγορά εργασίας και να επιστρατεύσει υπο-αξιοποιημένο απόθεμα στέγης και γης στην ελληνική ύπαιθρο. Οι διεθνείς ανταποκρίσεις μιλούν για «σκούπα» φοροελαφρύνσεων που επηρεάζει πάνω από 4 εκατ. φορολογουμένους.
Το ρίσκο/στοίχημα: Η επιτυχία κρίνεται σε τρία επίπεδα:
• Εφαρμογή χωρίς «τρύπες»: ταυτοποίηση δικαιούχων, εξορθολογισμός εξαιρέσεων, ενσωμάτωση απογραφικών στοιχείων.
• Αναπτυξιακή απόδοση: θα φέρει πράγματι επιστροφή κατοίκων και επενδύσεις σε μικρούς οικισμούς;
• Δημοσιονομική πειθαρχία: να παραμείνουν συμβατά με το Μεσοπρόθεσμο τα ~€1,6–2,5 δισ. σωρευτικά του 2026–27. Οι αριθμοί που δόθηκαν δημοσίως σκιαγραφούν εφικτό πλάνο, αλλά ο «λογαριασμός» θα γραφτεί στους προϋπολογισμούς 2026–27.
Εάν το σχέδιο «περάσει» καθαρά στη διοίκηση και δώσει χειροπιαστή μείωση φόρων από 1/1/2026, τότε η εξαγγελία για «ΕΝΦΙΑ μηδέν στα χωριά» θα είναι κάτι πολύ περισσότερο από σύνθημα: θα είναι στροφή πολιτικής υπέρ της περιφέρειας και μια νέα κοινωνική συμφωνία με τη μεσαία τάξη .