Μπομπ Ντίλαν: Τι προσέφερε στην λογοτεχνία;
Ένα σκληρό άρθρο φιλοξενεί η βρετανική εφημερίδα «Telegraph», μετά την απονομή του Νόμπελ Λογοτεχνίας στον τραγουδοποιό Μπομπ Ντίλαν.
Γράφει αναλυτικά το άρθρο που υπογράφει ο Tim Stanley:
Στον Μπομπ Ντίλαν έχει απονεμηθεί το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Γιατί όχι; Αν οι Επιτροπές μπορούν να δώσουν βραβείο Ειρήνης στον Χένρι Κίσινγκερ, τότε μπορεί να δώσει βραβείο Λογοτεχνίας σε έναν άνθρωπο που δεν έχει γράψει ποτέ του καμία λογοτεχνία.
Αυτό δεν είναι θέμα γούστου. Ο Μπομπ Ντίλαν είναι ένας μεγάλος λαϊκός καλλιτέχνης, ίσως ο μεγαλύτερος εν ζωή. Ωστόσο, το Νόμπελ δεν δίδεται με βάση τι κοινό τους θέλει (αν ήταν έτσι η Ντορίς Λέσινγκ δεν θα είχε κερδίσει), αλλά στην ικανότητα να συνδυάζεται με τον ιδεαλισμό. Ο Μπομπ Ντίλαν έχει και τα δύο, αλλά το περιεχόμενο του έργο του υπολείπεται κατά πολύ των νικητών στο πρόσφατο παρελθόν: Γέατς, Γκάιντ, Ο’ Νιλ, η Σόλτζενιτσιν κλπ. Η κλίμακα παραγωγής και η θεματική πυκνότητα των κειμένων τους ξεπερνά τον Μπομπ Ντίλαν έτη φωτός. Ειναι ένα αμυδρό αστέρι που γρατζουνά μια κιθάρα;
Είναι ήλιοι γύρω από την οποία μπορούμε να βρισκόμαστε σε τροχιά. Είμαστε αρκετά τυχεροί να ζούμε ανάμεσά τους σήμερα.
Αν η επιτροπή ήθελε έναν Αμερικάνο, θα μπορούσε να επιλέξει τον Ντον ΝτεΛίλο, Φίλιπ Ροθ, ή ακόμη γιατί όχι και τον Τόμας Πάινκον.
Δεν έκαναν αυτή την επιλογή. Γιατί λοιπόν το έκαναν; Νοσταλγία, πολιτική, για να ευχαριστήσει το πλήθος.
Και αν η αναγνωρισιμότητα είναι ο στόχος, γιατί δεν το κέρδισαν ο Λέοναρντ Κόχεν ή ο Πολ ΜακΚάρτνεϊ. Γιατί όχι ο Ντέμπι Χάρι, που οι τρελοί νομίζουν ότι εφηύρε την ραπ. Επιπλέον, γιατί να διαδώσουν έτσι ένα βραβείο στο οποίο δεν εκλέγεσαι, αλλά επιλέγεσαι για το επίτευγμα και το έργο σου. Αυτό είναι το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Δεν είναι το Σουηδικό «Got Talent».
Ο καθένας μπορεί να γιορτάζει τον θάνατο της ποιότητας, ο καθένας φαντάζεται ότι η εξάλειψη του ελιτισμού οδηγεί στη δικαιοσύνη.
Η κουλτούρα που δίνει στον Μπομπ Ντίλαν ένα βραβείο λογοτεχνίας, είναι ένας πολιτισμός που κάνει τον Ντόναλντ Τραμπ πρόεδρο των ΗΠΑ. Μια κουλτούρα που αδιαφορεί για τα προσόντα και ενδιαφέρεται για τις συναισθηματικές ανάγκες.
Δεν είναι τόσο μακριά από το «Ντίλαν γιατί μου αρέσει» και «Τραμπ, γιατί νιώθω σαν και αυτόν».
Θα με πουν εκκεντρικό, σνομπ, ελιτίστικο κλπ. Σε αυτό το σημείο, δεν με νοιάζει. Ο πολιτισμός είναι αποδεδειγμένα φτωχότερος από ότι πριν δεκαετίες και αυτό έχει αντίκτυπο στην πολιτική. Κάθε χρόνο, το πρότυπα φαίνεται να γλιστράνε προς τα κάτω και κάτι που κάποτε θεωρούνταν παράλογο, τώρα είναι απολύτως φυσιολογικό. Δεν ξέρω που θα σταματήσει όλο αυτό. Ισως το 2025 με ένα βραβείο Νόμπελ στον Ντόναλντ Τραμπ για τα λυρικά tweet του.
Τα βραβεία Νόμπελ από το 1980:
1980: Τσέσλαφ Μίλος (Πολωνία-ΗΠΑ)
1981: Ελίας Κανέττι (Βρετανία)
1982: Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες (Κολομβία)
1983: Ουίλιαμ Γκόλντινγκ (Βρετανία)
1984: Γιάροσλαβ Σάιφερ (Τσεχία)
1985: Κλοντ Σίμον (Γαλλία)
1986: Ουόλε Σογίνκα (Νιγηρία)
1987: Γιόσεφ Μπρόντσκι (Ρωσία-ΗΠΑ)
1998: Ναγκίμπ Μαχφούζ (Αίγυπτος)
1989: Καμίλο Χοσέ Θέλα (Ισπανία)
1990: Οκτάβιο Πας (Μεξικό)
1991: Ναντίν Γκόρντιμερ (Νότια Αφρική)
1992: Ντέρεκ Γουόλκοτ (Αγία Λουκία)
1993: Τόνι Μόρισον (ΗΠΑ)
1994: Κενζαμπούρο Οε (Ιαπωνία)
1995: Σέιμους Χίνι (Ιρλανδία)
1996: Βισλάβα Σιμπόρσκα (Πολωνία)
1997: Ντάριο Φο (Ιταλία)
1998: Ζουζέ Σαραμάγκου (Πορτογαλία)
1999: Γκίντερ Γκρας (Γερμανία)
2000: Γκάο Ζινγιάν (Κίνα-Γαλλία)
2001: Βιντιαντάρ Σουράτζπρασάντ Νάιπολ (Τρίνινταντ & Τομπάγκο-Βρετανία)
2002: Ιμρέ Κέρτες (Ουγγαρία)
2003: Τζον Μάξγουελ Κούτσι (Νότια Αφρική-Αυστραλία)
2004: Ελφρίντε Γέλινεκ (Αυστρία)
2005: Χάρολντ Πίντερ (Βρετανία)
2006: Ορχάν Παμούκ (Τουρκία)
2007: Ντόρις Λέσινγκ (Βρετανία)
2008: Ζαν-Μαρί Γκιστάβ Λε Κλεζιό (Γαλλία-Μαυρίκιος)
2009: Χέρτα Μίλερ (Γερμανία)
2010: Μάριο Βάργκας Γιόσα (Περού)
2011: Τούμας Τράνστρεμέρ (Σουηδία)
2012: Μο Γιαν (Κίνα)
2013: Αλις Μονρό (Καναδάς)
2014: Πατρίκ Μοντιανό (Γαλλία)
2015: Ζβετλάνα Αλεξίεβιτς (Λευκορωσία)
2016: Μπομπ Ντίλαν (ΗΠΑ)
