Μηδενικοί θάνατοι σε ορισμένες πόλεις. Χιλιάδες σε άλλες. Οι διαφορετικές γραμμές αντιμετώπισης της πανδημίας συνεχίζουν να διευρύνονται, καθώς τα εμβόλια ρέουν προς τις πλούσιες χώρες, αναφέρουν οι New York Times σε ανάλυσή τους, όπου τονίζουν τις δύο πλευρές της πανδημίας.
Από τη μία, πολλές πλούσιες πόλεις σημειώνουν σημαντική πρόοδο επιβραδύνοντας τον Covid-19. Καθώς εμβολιάζουν περισσότερα άτομα, οι περιπτώσεις έχουν αρχίσει να μειώνονται δραματικά. Το Τελ Αβίβ, για παράδειγμα, μία από τις πιο εμβολιασμένες πόλεις στον κόσμο, μέτρησε μόλις δύο κρούσματα την Τετάρτη.
Το Λος Άντζελες πέρασε το κρίσιμο σημείο την άνοιξη, άρχισε να βελτιώνεται σημαντικά και πλέον εμβολιάζει παιδιά 12 ετών.
Η πανδημία, ωστόσο, εξακολουθεί να είναι καταστροφική για την Ινδία και το μεγαλύτερο μέρος της Νότιας Αμερικής, όπου δεν υπάρχουν αρκετά διαθέσιμα εμβόλια για να την ανακόψουν.
Οι ανισότητες της πανδημίας δεν ήταν ποτέ τόσο έντονες, αναφέρουν οι NYT.
Μεγάλο μέρος της προσφοράς εμβολίων στον κόσμο εξακολουθεί να χρησιμοποιείται ή να αποθηκεύεται από χώρες που έχουν ήδη σημειώσει σταθερή πρόοδο, ακόμη και όταν εκδηλώνονται εξάρσεις στον αναπτυσσόμενο κόσμο.
Με σχεδόν τους μισούς κατοίκους εμβολιασμένους, η Νέα Υόρκη και το Λονδίνο ετοιμάζονται να καλωσορίσουν τους τουρίστες αυτό το καλοκαίρι, ενώ το Κέιπ Τάουν περιμένει να χορηγήσει τις πρώτες δόσεις εμβολίου σε εργαζόμενους που δεν είναι υγειονομικοί.
Τα εμβόλια δεν είναι το μόνο εργαλείο για τον έλεγχο της εξάπλωσης του ιού και ορισμένες περιοχές, ιδιαίτερα στην Ασία και την Ωκεανία, έχουν διατηρήσει χαμηλά τα κρούσματα χωρίς αυτά. Αλλά φέτος, κανένας παράγοντας δεν έχει καθορίσει την πορεία ενός έθνους από την πανδημία περισσότερο από τα εμβόλια που μπορεί να αγοράσει, τονίζουν οι NYT.
Δεν ήταν πάντα έτσι, συνεχίζουν. Πριν από λίγους μήνες, εξάρσεις του ιού είχαν ξεσπάσει σε μεγάλες πόλεις της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής και οι εκστρατείες εμβολιασμού διέτρεχαν κίνδυνο με τη διάδοση των νέων παραλλαγών.
Οι ηγέτες της Ινδίας, εν τω μεταξύ, καυχιόταν ότι είχαν νικήσει τον ιό.
Ωστόσο, μια ανάλυση των εκστρατειών εμβολιασμού και της πορείας των κρουσμάτων σε 22 μεγάλες πόλεις παγκοσμίως δείχνει πώς άλλαξε η εικόνα τους τελευταίους μήνες.
Τα κρούσματα παραμένουν ένα ατελές μέτρο, καθώς τα ποσοστά των τεστ ποικίλλουν από μέρος σε μέρος και χάνονται πολλές μολύνσεις. Αλλά τα γενικά περιγράμματα είναι αδιαμφισβήτητα: Η πανδημία χωρίζεται σε όσους έχουν και όσους δεν έχουν, καταλήγουν οι NYT.
Οι εμβολιασμοί είναι πολύ αργοί
Δύο χώρες με αυξανόμενα κρούσματα έχουν διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στη δημιουργία εστιών στις περιοχές τους: η Ινδία και η Βραζιλία. Σε αυτές, ούτε ο εμβολιασμός είναι αρκετά γρήγορος, για να διατηρεί τα πράγματα υπό έλεγχο.
Στην Ινδία, οι λοιμώξεις έχουν φτάσει στα ύψη στο Δελχί και στη Γκόα και τα κρούσματα εξαπλώνονται γρήγορα σε περισσότερες αγροτικές περιοχές, σε ένα από τα πιο θανατηφόρα κύματα από την έναρξη της πανδημίας. Τα τεστ κυμαίνονται και οι αριθμοί των κρουσμάτων υπονοούν μόνο την πραγματική κλίμακα του προβλήματος.
«Κάθε εκδήλωση στην Ινδία είναι μια εκδήλωση με σούπερ-μετάδοση», δήλωσε ο Δρ. Σ. Β. Σουμπραμανιάν, καθηγητής υγείας και γεωγραφίας πληθυσμού στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ.
Η Ινδία καθυστέρησε την έναρξη των εμβολιασμών και ξεκίνησε να εμβολιάζει αργότερα από πολλά μεγάλα δυτικά έθνη. Μόλις το 10% των 1,4 δισ. κατοίκων της χώρας, έχει λάβει τουλάχιστον μία δόση. Και ο ρυθμός των εμβολιασμών έχει επιβραδυνθεί δραματικά τις τελευταίες εβδομάδες, παρόλο που η Ινδία σταμάτησε τις εξαγωγές εμβολίων για τον εμβολιασμό περισσότερων ατόμων στο εσωτερικό της. Τα εμβόλια που έλαβε ως δωρεά από τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες είναι πολύ λίγα για να σταματήσουν την τρέχουσα επιδημία.
Τώρα το ξέσπασμα της Ινδίας, μαζί με μια πιθανώς πιο μεταδοτική παραλλαγή του ιού, που εντοπίστηκε για πρώτη φορά εκεί, φαίνεται να εξαπλώνεται σε γειτονικές χώρες, οι οποίες για άλλη μια φορά επιβάλλουν αυστηρά εθνικά lockdowns.
Ένα ανεξέλεγκτο ξέσπασμα στη Βραζιλία βοήθησε να προωθήσει ένα νέο κύμα σε ολόκληρη τη Λατινική Αμερική, η οποία ήταν ήδη μία από τις πιο βαριά πληγείσες περιοχές στον κόσμο. Τα εμβόλια είναι περιορισμένα, τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης είναι αδύναμα και η πολιτική βούληση να κρατήσουν τους ανθρώπους στο σπίτι και τις οικονομίες είναι περιορισμένη.
Δραματική πρόοδο
Στη Νέα Υόρκη, το Λονδίνο και το Τελ Αβίβ, σχεδόν οι μισοί κάτοικοι έλαβαν την πρώτη δόση του εμβολίου. Αυτά τα ποσοστά, σε συνδυασμό με τη σημαντική φυσική ανοσία που αποκτήθηκε από τα ξεσπάσματα του ιού στο άμεσο παρελθόν, συνέβαλαν στη μείωση των κρουσμάτων σε επίπεδα που δεν παρατηρήθηκαν για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Τα εμβόλια δεν έδρασαν μόνα τους. Οι περιορισμοί ήταν κρίσιμοι για τη μείωση των αριθμών των περιπτώσεων από τις κορυφές τους, λένε οι ειδικοί.
Από τον Ιανουάριο έως τις αρχές Απριλίου, το Ηνωμένο Βασίλειο εφάρμοσε ένα αυστηρό εθνικό lockdown, έκλεισε τα σχολεία και τα μη απαραίτητα καταστήματα και διέταξε όλους τους πολίτες να μείνουν στο σπίτι.
Το Ισραήλ επέβαλε αυστηρότερους περιορισμούς στις αρχές Ιανουαρίου, ακόμη και όταν τα εμβόλια χορηγούνταν γρήγορα. Το Λος Άντζελες επέβαλε επίσης εντολή παραμονής στο σπίτι μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου, αν και τα κρούσματα είχαν μειωθεί περίπου κατά το ήμισυ από την αιχμή τους στις αρχές του μήνα.
Οι εκστρατείες εμβολιασμού εξελίχθηκαν γρήγορα σε αυτές τις πόλεις και άλλες σαν αυτές, κάτι που σημαίνει ότι είναι πιθανό να προστατευθούν από τρομερές εξάρσεις στο μέλλον.
Η εικόνα φαίνεται ελαφρώς διαφορετική στο Σαντιάγο της Χιλής, όπου τα κρούσματα σημείωσαν πρόσφατα μια μικρή αύξηση παρά τα υψηλά ποσοστά εμβολιασμού.
Τι είναι διαφορετικό στη Χιλή; Εν μέρει, η διαφορά μπορεί να οφείλεται στην εξάρτηση της Χιλής από το εμβόλιο Sinovac, το οποίο έχει συγκριτικά χαμηλότερο ποσοστό αποτελεσματικότητας μετά από μία μόνο δόση.
Ωστόσο, τα στοιχεία δείχνουν ότι η διάθεση του εμβολίου φαίνεται να λειτουργεί: Κρούσματα, θάνατοι και νοσηλείες πέφτουν μεταξύ των ηλικιωμένων Χιλιανών, εκείνων που πιθανότατα θα έχουν εμβολιαστεί πλήρως.
Τα κρούσματα είναι λίγα
Μερικές από τις πιο αργές εκστρατείες εμβολιασμών στον κόσμο παρατηρούνται σε μέρη που είχαν τη μεγαλύτερη επιτυχία στον έλεγχο του ιού. Σε μεγάλο μέρος της Ανατολικής Ασίας και της Ωκεανίας, τα μέτρα ελέγχου έχουν αποτρέψει σχεδόν εντελώς την κοινοτική μετάδοση.
Τα ποσοστά εμβολιασμού στην περιοχή υστερούν σε σχέση με άλλες πλούσιες χώρες, εν μέρει επειδή τα συγκριτικά χαμηλά ποσοστά μόλυνσης καθιστούν τη διάθεση του εμβολίου λιγότερο επείγουσα. Χώρες όπως η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία, όπου μόλις το 7% και το 3% του πληθυσμού τους, αντίστοιχα, έχουν λάβει τουλάχιστον μία δόση, βασίζονται επίσης σε εμβόλια που αναπτύχθηκαν και κατασκευάστηκαν αλλού.
Οι κυβερνήσεις, που έχουν διαχειριστεί με επιτυχία τον ιό, εδώ και πολύ καιρό, μπορεί να έχουν επιτυχία διατηρώντας χαμηλή μετάδοση, για να διευθετήσουν πιο αργές εκστρατείες εμβολιασμού. Αλλά ακόμη και τα χαμηλά κρούσματα προσφέρουν ένα προειδοποιητικό σημάδι ότι οι αργές προσπάθειες εμβολιασμού τούς καθιστούν ευάλωτους.
Η Μπανγκόκ αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη έκρηξη κρουσμάτων από την έναρξη της πανδημίας, καταγράφοντας σχεδόν τις μισές από τις νέες περιπτώσεις της Ταϊλάνδης. Αξιωματούχοι δήλωσαν ότι εντοπίστηκαν νέες συστάδες σε ορισμένες από τις πιο πολυσύχναστες κοινότητες της πόλης και τώρα το ξέσπασμα απειλεί δύο μεγάλες φυλακές. Τα σχολεία, οι κινηματογράφοι, τα γυμναστήρια, οι παμπ και τα μπαρ στην πρωτεύουσα παραμένουν κλειστά και εάν υπάρχουν δύο ή περισσότερα άτομα σε αυτοκίνητα – ακόμη και οικογένεια – πρέπει να φορούν μάσκες.
Εκεί όπου οι εστίες παραμένουν αβέβαιες
Άλλες μεγάλες πόλεις βρίσκονται σε κατάσταση αβεβαιότητας: Οι εκστρατείες εμβολιασμών τους δεν συγκαταλέγεται μεταξύ των ταχύτερων στον κόσμο, αλλά τουλάχιστον το 10% του πληθυσμού τους είναι πλήρως εμβολιασμένο. Τα κρούσματα συνεχίζουν να φουντώνουν, αλλά οι αριθμοί των νέων περιπτώσεων είναι πολύ χαμηλότεροι από ό,τι στα χειρότερα σημεία κατά τη διάρκεια αυτού του χειμώνα και της άνοιξης.
Η πρόοδος, όμως, παραμένει αδύναμη. Τα κρούσματα είναι συγκριτικά χαμηλά στη Ρώμη, την Πράγα και το Παρίσι, το ίδιο όμως είναι και τα ποσοστά εμβολιασμού, αφήνοντας αυτές τις πόλεις ευάλωτες σε μία νέα αύξηση των επιδημιολογικών δεικτών. Το Τορόντο έχει επεκτείνει τα lockdowns.
Τα κρούσματα της Κωνσταντινούπολης μειώθηκαν μετά από ένα εθνικό lockdown, αλλά οι αναφορές από την Τουρκία ήταν ασυνεπείς σε όλη τη διάρκεια της πανδημίας, καθιστώντας ασαφές το κατά πόσο ξεπέρασε το ξέσπασμά της.
Πολλές χώρες στην Αφρική έχουν μερικά από τα χαμηλότερα ποσοστά εμβολιασμού στον κόσμο. Ο μηχανισμός Covax μπόρεσε να παράσχει περιορισμένο μόνο αριθμό εμβολίων. Σε πολλά αφρικανικά έθνη, εμβολιάστηκαν μόνο οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας και οι εργαζόμενοι της πρώτης γραμμής.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, έχουν χορηγηθεί 18 δόσεις εμβολίου για κάθε 100 άτομα, αλλά ο αριθμός αυτός είναι μόλις 1,6 δόσεις για κάθε 100 κατοίκους της Αφρικής περισσότερες από 30 φορές χαμηλότερες από τη Βόρεια Αμερική.
Στη Νιγηρία, την Αιθιοπία, την Αίγυπτο και τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, τις πιο πυκνοκατοικημένες χώρες της ηπείρου, με μισό δισεκατομμύριο ανθρώπους, έχουν διανεμηθεί πάνω από 4,3 εκατομμύρια δόσεις.
Ο αριθμός των περιπτώσεων είναι προς το παρόν χαμηλός, αλλά οι ειδικοί προειδοποιούν ότι τα δεδομένα είναι αναξιόπιστα και ότι η ικανότητα σε τεστ είναι ιδιαίτερα περιορισμένη σε μεγάλο μέρος της ηπείρου, καθιστώντας δύσκολη την αξιολόγηση της τρέχουσας πορείας. Όμως, ο αργός ρυθμός εμβολιασμών αφήνει την ήπειρο ευπαθή σε περισσότερα κρούσματα.
