Πάπας Φραγκίσκος: Ο θάνατος του Πάπα Φραγκίσκου τη Δευτέρα του Πάσχα, σε ηλικία 88 ετών, προκαλεί όχι μόνο παγκόσμια συγκίνηση, αλλά και άμεσες επιπτώσεις σε εκκλησιαστικά ζητήματα που αφορούσαν τις σχέσεις μεταξύ Βατικανού και Ορθοδόξων Εκκλησιών.
Ρεπορτάζ: tilegrafimanews.gr- Του Παντελή Χαριτάκη
Ένα από αυτά είναι και η προγραμματισμένη μεταφορά της κάρας του Αποστόλου Παύλου στην Πάφο της Κύπρου, η οποία πλέον τίθεται εκτός πλαισίου συζήτησης – τουλάχιστον για το άμεσο μέλλον.
Το ζήτημα είχε επανέλθει στην κυπριακή επικαιρότητα πριν λίγους μήνες, όταν έγινε γνωστό ότι ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Γεώργιος σχεδίαζε επίσημη επίσκεψη στο Βατικανό, στο πλαίσιο της οποίας θα εγείρονταν και τα θέματα της μεταφοράς της κάρας του Αποστόλου των Εθνών. Η μεταφορά της κάρας από τη Βασιλική του Αγίου Παύλου εκτός των Τειχών της Ρώμης είχε τεθεί σε προχωρημένο στάδιο συνεννοήσεων, που ξεκινούσε από την εποχή του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Β’.
Ωστόσο, ο θάνατος του Πάπα αλλάζει ριζικά τα δεδομένα. Οι χρονοβόρες διαδικασίες διαδοχής, που περιλαμβάνουν το κονκλάβιο των καρδιναλίων, οι διεργασίες εντός της Αγίας Έδρας, αλλά και η ανάγκη θεσμικής σταθερότητας στο Βατικανό, καθιστούν αδύνατη – προς το παρόν – οποιαδήποτε συζήτηση για μεταφορά λειψάνων στο εξωτερικό. Πόσο μάλλον για ένα τόσο σημαντικό ιερό κειμήλιο όπως η κάρα του Αποστόλου Παύλου, που αποτελεί αντικείμενο βαθιάς θεολογικής και πολιτισμικής ευαισθησίας.
Η προγραμματισμένη επίσκεψη του Αρχιεπισκόπου Κύπρου στο Βατικανό, που είχε συμφωνηθεί από πέρυσι, θα αποκτούσε και ειδικό σκοπό – τη ρύθμιση των λεπτομερειών για την έλευση της κάρας στο νησί, ιδίως ενόψει των επετειακών εκδηλώσεων για τα αποστολικά βήματα στην Κύπρο. Όμως οι αντιρρήσεις του Μητροπολίτη Πάφου Τυχικού, που ήδη είχαν προκαλέσει εντάσεις στους εκκλησιαστικούς κύκλους, δημιουργούσαν ατμόσφαιρα αβεβαιότητας. Ο ίδιος είχε εκφράσει δημόσια την αντίθεσή του, θεωρώντας ότι μια τέτοια μεταφορά μπορεί να παρεξηγηθεί ή να αποβεί ανούσια για το ποίμνιο.
Παρά τις δηλώσεις του Αρχιεπισκόπου ότι η Εκκλησία της Κύπρου είχε ξεκινήσει ουσιαστικό διάλογο με τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και ότι οι ενστάσεις θα αντιμετωπίζονταν εσωτερικά, τα γεγονότα ξεπέρασαν τις προθέσεις. Μετά την εκδημία του Ποντίφικα, η συζήτηση για την κάρα φαίνεται πως μεταφέρεται στο αβέβαιο μέλλον – και ουσιαστικά, όπως σχολιάζουν κύκλοι της Εκκλησίας της Κύπρου, «μπαίνει στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας».
Υπενθυμίζεται ότι η προσπάθεια μεταφοράς της κάρας ξεκίνησε επίσημα το 2021, με πρωτοβουλία του Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου, ενώ είχε υπάρξει και προκαταρκτική στήριξη από το Ποντιφικό Συμβούλιο για την Προώθηση της Χριστιανικής Ενότητας (Pontifical Council for Promoting Christian Unity), που είχε δει θετικά την ιδέα ενός εκκλησιαστικού «δανεισμού» της κάρας για προσκύνηση στην Πάφο.
Σήμερα, η όποια πιθανότητα αναβίωσης του αιτήματος εξαρτάται από το ποιος θα είναι ο νέος Πάπας, την προσέγγισή του στην ενότητα των Εκκλησιών, αλλά και από το εάν η Εκκλησία της Κύπρου θα θελήσει – ενωμένη πλέον – να ανακινήσει ένα τόσο λεπτό ζήτημα.
Μέχρι τότε, το ιερό αυτό αίτημα της έλευσης της κάρας του Αποστόλου Παύλου παραμένει ανεκπλήρωτο – και ίσως, ανοιχτό μόνο για την Πρόνοια του Θεού.