ΑΛΕΞΗΣ ΤΣΙΠΡΑΣ: Το πολιτικό σκηνικό αλλάζει – αλλά όχι όπως νομίζει ο πρώην πρωθυπουργός-Η αιφνίδια ανακοίνωση του Αλέξη Τσίπρα ότι παραιτείται από το βουλευτικό αξίωμα μετά από 16 χρόνια κοινοβουλευτικής παρουσίας, ήρθε να ταράξει προσωρινά τα νερά της πολιτικής ζωής.
Ρεπορτάζ: Παντελής Χαριτάκης
Ο πρώην πρωθυπουργός επιχείρησε να παρουσιάσει την κίνηση αυτή ως «πράξη συνείδησης» και ως απόπειρα «επανασύνδεσης με την κοινωνία». Ωστόσο, κορυφαίοι πολιτικοί αναλυτές και θεσμικοί παράγοντες βλέπουν πίσω από τις δηλώσεις του μια καθαρά επικοινωνιακή στρατηγική και έναν υπολογισμένο τακτικισμό, που περισσότερο εξυπηρετεί προσωπικές φιλοδοξίες παρά υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον.
Η επιλογή του να αποχωρήσει από τη Βουλή αλλά να δηλώσει ότι «δεν αποχωρεί από την πολιτική δράση» δεν πείθει τους ειδικούς. «Δεν πρόκειται για παραίτηση αρχών αλλά για μια μεθοδευμένη κίνηση επανατοποθέτησης στον πολιτικό χάρτη», σχολίασε στο tilegrafimanews.gr ο πολιτικός αναλυτής Νίκος Μαρκόπουλος, επισημαίνοντας ότι «ο Τσίπρας αναζητά νέο ρόλο σε ένα πολιτικό περιβάλλον που τον έχει ξεπεράσει».
Οι αναλυτές: «Απόφαση ανάγκης, όχι συνείδησης»
Παρά τη ρητορική περί «απόφασης συνείδησης», η κίνηση του πρώην πρωθυπουργού ερμηνεύεται από τους περισσότερους ως παραδοχή πολιτικής αδυναμίας και όχι ως πράξη θυσίας. «Όταν έχεις ηγηθεί της χώρας και έχεις υπάρξει για χρόνια αρχηγός αξιωματικής αντιπολίτευσης, η αποχώρησή σου από το κοινοβούλιο χωρίς να έχει προηγηθεί εκλογική ήττα ή θεσμικό αδιέξοδο, μοιάζει περισσότερο με διαφυγή από την ευθύνη παρά με πράξη αναστοχασμού», σημειώνει χαρακτηριστικά ο συνταγματολόγος Δημήτρης Τσαούσης.
Η επίκληση του ίδιου του Τσίπρα ότι «η Βουλή είναι δημοκρατικά απογυμνωμένη» προκάλεσε επίσης αντιδράσεις. «Όταν επί δέκα έξι χρόνια είσαι μέρος αυτής της Βουλής και την έχεις υπηρετήσει από τα υψηλότερα αξιώματα, δεν μπορείς ξαφνικά να την αποκηρύσσεις επειδή δεν εξυπηρετεί τα σχέδιά σου», σχολιάζει κυβερνητική πηγή, προσθέτοντας ότι «ο Τσίπρας ανακαλύπτει τώρα την “ανεπάρκεια” του κοινοβουλευτισμού, όταν ο ίδιος δεν κατάφερε να κεφαλαιοποιήσει πολιτικά τον ρόλο του».
Μετά από 16 χρόνια στη Βουλή, ως βουλευτής, αρχηγός κόμματος, αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και πρωθυπουργός, έλαβα μια απόφαση συνείδησης:
Να παραιτηθώ από το βουλευτικό αξίωμα.
Λίγο πριν την έναρξη της νέας κοινοβουλευτικής Συνόδου, κατέθεσα στον Πρόεδρο της Βουλής… pic.twitter.com/zgQi5iYij0
— Αλέξης Τσίπρας – Alexis Tsipras (@atsipras) October 6, 2025
Πολιτική κόπωση και αδυναμία ανανέωσης
Οι ειδικοί συμφωνούν ότι ο πρώην πρωθυπουργός βρέθηκε αντιμέτωπος με τη δική του πολιτική φθορά και με την αδυναμία να εκφράσει τις νέες κοινωνικές δυναμικές. Η αποχώρησή του από το βουλευτικό αξίωμα θεωρείται προσπάθεια να αποφύγει περαιτέρω φθορά και να επαναπροσδιορίσει τον ρόλο του εκτός κοινοβουλίου.
«Ο Τσίπρας αντιλαμβάνεται ότι η κοινοβουλευτική του παρουσία δεν του προσφέρει πλέον πλεονέκτημα. Οι παρεμβάσεις του δεν έχουν την απήχηση που είχαν κάποτε, και το κόμμα του παραμένει βυθισμένο σε κρίση ταυτότητας. Η “επιστροφή στην κοινωνική δράση” είναι στην πραγματικότητα επιστροφή στο πολιτικό προσκήνιο από άλλη πόρτα», εξηγεί ο πολιτικός επιστήμονας Στέφανος Ρήγας.
Η επίκληση ενός «νέου κοινωνικού κινήματος» από τον ίδιο, ερμηνεύεται περισσότερο ως προσπάθεια προσωπικής επανεκκίνησης και λιγότερο ως γνήσια πολιτική πρωτοβουλία. Άλλωστε, ο ίδιος άνθρωπος που δηλώνει ότι «δεν πιστεύει σε Μεσσίες» υπήρξε επί χρόνια ο αδιαμφισβήτητος αρχηγός ενός προσωποπαγούς κόμματος, όπου κάθε στρατηγική απόφαση περνούσε από τον ίδιο.
Η «επιστροφή στην κοινωνία»: πολιτικό τέχνασμα
Η ρητορική του πρώην πρωθυπουργού περί «ελπιδοφόρας ανασφάλειας της κοινωνικής δράσης» χαρακτηρίστηκε από τους αναλυτές ως ανεδαφική και υποκριτική. «Ο Τσίπρας υπήρξε πρωθυπουργός, επικεφαλής του κράτους και του νομοθετικού σώματος. Δεν μπορεί τώρα να εμφανίζεται ως απλός “ακτιβιστής” που αφουγκράζεται τη βάση. Αυτή η μετάβαση από την κορυφή της εξουσίας στην “πλατεία” δεν πείθει κανέναν», σημειώνει στο Telegraph My News ο καθηγητής πολιτικής κοινωνιολογίας Ανδρέας Φωκάς.
Η «κοινωνική δράση» στην οποία αναφέρεται παραμένει αόριστη και χωρίς συγκεκριμένο πολιτικό σχέδιο. Πολλοί εκτιμούν ότι πρόκειται για προετοιμασία μιας νέας πολιτικής κίνησης, εκτός των υπαρχόντων κομματικών σχηματισμών. Η φράση «αν δεν μπορούν όσοι έχουν την ευθύνη της αντιπολίτευσης να φέρουν την αλλαγή, τότε πρέπει να την φέρουμε εμείς» θεωρείται ευθεία βολήπρος τη σημερινή ηγεσία της αξιωματικής αντιπολίτευσης και προάγγελος μελλοντικών εξελίξεων.
Πολιτική ευθύνη και παρελθόν που δεν σβήνει
Η πολιτική κληρονομιά του Τσίπρα παραμένει βαριά και αμφιλεγόμενη. Η διακυβέρνησή του σημάδεψε τη χώρα με βαριές φορολογικές επιβαρύνσεις, κεφαλαιακούς ελέγχους, υπογραφή Μνημονίωνκαι μια σειρά θεσμικών επιλογών που προκάλεσαν αντιδράσεις. «Δεν μπορεί να εμφανίζεται σήμερα ως άνθρωπος “της πράξης και όχι των λόγων” όταν επί πρωθυπουργίας του έπραξε συχνά το αντίθετο από όσα υποσχόταν», τονίζει ο πολιτικός σχολιαστής Γιώργος Σταθάκης.
Η επίκληση «ηθικού αδιεξόδου» από τον ίδιο, σύμφωνα με τους αναλυτές, αποτελεί αντιπερισπασμό. «Όταν έχεις κυβερνήσει και έχεις συμβάλει στο πολιτικό και κοινωνικό τοπίο που σήμερα καταγγέλλεις, δεν μπορείς να εμφανίζεσαι ως εξωτερικός παρατηρητής», υπογραμμίζει ο καθηγητής συνταγματικού δικαίου Πέτρος Δαμιανός.
Νέο κόμμα ή νέο αφήγημα;
Η παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν σημαίνει αποχώρηση από την πολιτική σκηνή – μάλλον το αντίθετο. Πηγές από τον στενό του κύκλο αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο ίδρυσης νέου πολιτικού φορέα, με στόχο την «επανένωση της προοδευτικής παράταξης». Μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να αναδιαμορφώσει την πολιτική γεωγραφία της χώρας, αλλά προς το παρόν παραμένει περισσότερο σενάριο παρά πραγματικότητα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο πρώην πρωθυπουργός έχει ακόμη σημαντική επιρροή σε τμήμα της κοινωνικής βάσης της αριστεράς, η οποία ωστόσο έχει αποδυναμωθεί και κατακερματιστεί. Το ερώτημα είναι εάν μπορεί να κεφαλαιοποιήσει πολιτικά την παρουσία του εκτός κοινοβουλίου ή αν θα παραμείνει περιθωριακή φωνή σε ένα πολιτικό σκηνικό που μετακινείται σταθερά προς το κέντρο.
Παραίτηση με πολλά ερωτηματικά
Η παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα από το βουλευτικό αξίωμα δεν αποτελεί, όπως επιχειρεί να την παρουσιάσει ο ίδιος, μια γενναία πράξη αυτοκριτικής. Αντίθετα, αποτελεί μια κίνηση τακτικισμού που σκοπεύει να τον επανατοποθετήσει σε ένα πολιτικό περιβάλλον όπου η επιρροή του έχει μειωθεί. Οι αναλυτές βλέπουν πίσω από τις λέξεις «συνείδηση» και «κοινωνική δράση» ένα προσεκτικά χτισμένο αφήγημα επιστροφής, το οποίο ωστόσο δύσκολα θα συγκινήσει μια κοινωνία που βιώνει έντονα τις συνέπειες της πολιτικής του παρελθόντος.
Η επόμενη μέρα θα δείξει αν ο πρώην πρωθυπουργός θα καταφέρει να μετατρέψει την παραίτησή του σε νέα αρχή ή αν αυτή θα μείνει στην ιστορία ως μια ακόμη πράξη πολιτικού τακτικισμού που αποκαλύπτει τα όρια της ηγεσίας του. Σε κάθε περίπτωση, η χώρα έχει ανάγκη από υπεύθυνες πολιτικές δυνάμεις που θα σταθούν στο ύψος των περιστάσεων – όχι από κινήσεις εντυπωσιασμού που στοχεύουν στην προσωπική αποκατάσταση.
