Συντονισμένη επιχείρηση να στριμώξουν στη γωνία το Βερολίνο και να τελειώνουν με τις κρυφές ατζέντες του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, απαιτώντας άμεση και γενναία αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους βρίσκεται σε εξέλιξη από την Τρίτη, μετά τη διαρροή της εμπιστευτικής αναθεωρημένης έκθεσης του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Σε ενημερωτικό σημείωμα τριών σελίδων, που στάλθηκε στις αρχές της Ε.Ε. το Σαββατοκύριακο και είναι στα χέρια των Financial Times, το ΔΝΤ αναφέρει πως η πρόσφατη αναταραχή στην ελληνική οικονομία θα οδηγούσε το χρέος κοντά στο 200% του ΑΕΠ τα επόμενα δύο χρόνια. Στο ξεκίνημα της κρίσης της ευρωζώνης, το χρέος της Ελλάδας βρισκόταν στο 127% του ΑΕΠ.
Το ενημερωτικό σημείωμα υποστηρίζει ότι μόνο μέσω μιας μεγάλης ελάφρυνσης του χρέους θα μπορούσε η Ελλάδα να δει το χρέος της να υποχωρεί σε επίπεδα που θα της επέτρεπαν να επιστρέψει στις αγορές.
«Το χρέος της Ελλάδας μπορεί να γίνει βιώσιμο μόνο μέσω ελάφρυνσης του χρέους που πηγαίνει πολύ πέρα από ότι ήταν διατεθειμένη να εξετάσει ως τώρα η Ευρώπη» αναφέρεται στο σημείωμα.
Με βάση το καταστατικό του, το ΔΝΤ δεν μπορεί να λάβει μέρος στην διάσωση μιας χώρας εάν το χρέος της δεν θεωρείται βιώσιμο και δεν υπάρχει η προοπτική να επιστρέψει στις αγορές ομολόγων για χρηματοδότηση. Το Ταμείο χαλάρωσε τους κανονισμούς για να συμμετάσχει στις προηγούμενες ελληνικές διασώσεις, αλλά η έκθεση καταδεικνύει ότι αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί.
Η συμμετοχή του ΔΝΤ στην διάσωση της Ελλάδας ήταν σημαντική για το γερμανικό μπλοκ των σκληροπυρηνικών της ευρωζώνης που πιστεύουν ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δεν είναι αρκετά αυστηρή στις αξιολογήσεις της. Το ζήτημα αποτέλεσε ένα από τα μεγαλύτερα σημεία αδιεξόδου στις διαπραγματεύσεις ανάμεσα στον Έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και την Γερμανίδα καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ, αυτό το Σαββατοκύριακο, με τον κ. Τσίπρα να αρνείται να αποδεχθεί την συμμετοχή του ΔΝΤ σε μια νέα διάσωση.
Σύμφωνα με αξιωματούχους της Ε.Ε., η κ. Μέρκελ ήταν ανυποχώρητη, λέγοντας στον Έλληνα πρωθυπουργό ότι δεν θα υπάρξει διάσωση – και άρα θα φύγει η χώρα από την ευρωζώνη – χωρίς ένα επίσημο αίτημα για την συμμετοχή του ΔΝΤ στο νέο πρόγραμμα. Η τελική συμφωνία αναφέρει «ότι η Ελλάδα θα ζητήσει την διαρκή στήριξη του ΔΝΤ» μόλις λήξει το τρέχον πρόγραμμα με το Ταμείο.
Αν το ΔΝΤ αποχωρούσε από το ελληνικό πρόγραμμα, θα προκαλούσε σημαντικά πολιτικά και οικονομικά προβλήματα στο Βερολίνο και τους άλλους πιστωτές της ευρωζώνης. Γερμανοί πολιτικοί έχουν τονίσει ότι χωρίς την έγκριση του ΔΝΤ θα δυσκολεύονταν να κερδίσουν το πράσινο φως για μια νέα διάσωση από την γερμανική Βουλή. Οι Γερμανοί βουλευτές πρέπει να εγκρίνουν τόσο την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και τους τελικούς όρους της τρίτης συμφωνίας.
Επιπρόσθετα, ένας αξιωματούχος της Ε.Ε. ανέφερε ότι από τα 86 δισ. ευρώ των χρηματοδοτικών αναγκών της Ελλάδας, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) – το Ταμείο διάσωσης της ευρωζώνης ύψους 500 δισ. ευρώ – αναμένεται να βάλει μόνο τα 40 με 50 δισ. ευρώ. Το τρέχουν πρόγραμμα του ΔΝΤ, το οποίο έχει ακόμα 16,4 δισ. ευρώ αδιάθετων πόρων και λήγει τον Μάρτιο του 2016, αναμένεται να καλύψει ένα μέρος του κενού, ενώ αξιωματούχοι της ευρωζώνης περιμένουν ότι θα υπάρξει συνεισφορά και από ένα ακόμα πρόγραμμα του ΔΝΤ.
Με βάση τους όρους συμμετοχής του ΔΝΤ στο δεύτερο πακέτο διάσωσης για την Ελλάδα, αξιωματούχοι της ευρωζώνης είχαν συμφωνήσει ότι θα λάβουν μέτρα για να διασφαλιστεί ότι το χρέος της Αθήνας θα κινηθεί «σημαντικά χαμηλότερα» από το 110% του ΑΕΠ μέχρι το 2022. Το νέο ενημερωτικό σημείωμα του ΔΝΤ αναφέρει ότι τώρα το χρέος προβλέπεται να ανέλθει στο 170% έως το 2022.
Το ενημερωτικό σημείωμα του ΔΝΤ υποστηρίζει ότι οι ηγέτες της ευρωζώνης χρειάζεται να εξετάσουν το συγκεκριμένο ζήτημα πιο άμεσα και σε ποσότητες μεγαλύτερες από αυτές που είχαν τεθεί υπό εξέταση.
Μεταξύ των επιλογών που πρότεινε ήταν μια «πολύ δραματική επέκταση» των σχεδίων αποπληρωμής με μια «περίοδο χάριτος» 30 επιπλέον ετών «για το σύνολο του ευρωπαϊκού χρέους»- το οποίο σημαίνει ότι η Ελλάδα δε θα κάνει καμιά πληρωμή τόκων ή χρέους στα δάνεια της ευρωζώνης έως το 2053. Ήδη υπήρχε περίοδος χάριτος έως το 2023.
Αναδιάρθρωση τώρα απαιτούν Παρίσι και Λονδίνο
Στον απόηχο των προειδοποιήσεων του ΔΝΤ, ο γάλλος υπουργός Οικονομικών Μισέλ Σαπέν τονίζει ότι και η Γαλλία συμφωνεί πως δεν μπορεί να βοηθηθεί η Ελλάδα εάν διατηρηθεί το χρέος στα ίδια επίπεδα.
«Το ΔΝΤ λέει το ίδιο πράγμα που λέμε κι εμείς… δεν μπορούμε να βοηθήσουμε την Ελλάδα αν διατηρήσουμε το ίδιο επίπεδο αποπληρωμής χρέους στην ελληνική οικονομία», δήλωσε στο BFM TV, σύμφωνα με το Reuters.
Όπως ανέφερε, αυτό που καταλαβαίνει είναι πως το ΔΝΤ ζητά ελάφρυνση χρέους αλλά όχι ξεκάθαρο «κούρεμα».
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, συντασσόμενος με τη θέση που εκφράστηκε από το ΔΝΤ στη σχετική του έκθεση.
«Η θέση του ΔΝΤ ότι χρειάζεται να υπάρξει ελάφρυνση χρέους για την Ελλάδα πρέπει να είναι σωστή», σημείωσε ο Κάμερον, μιλώντας στο βρετανικό Κοινοβούλιο, όπως μεταδίδει το Reuters.
Το μήνυμα για άμεση αναδιάρθρωση του χρέους σε επίπεδα βιωσιμότητας αναμένεται να μεταφέρει και ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Τζακ Λιου, ο οποίος ταξιδεύει εσπευσμένα στην Ευρώπη για συναντήσεις με τους Μάριο Ντράγκι, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.