Στο γραφείο του στην Κουμουνδούρου ήταν προχθές επί αρκετές ώρες ο Πάνος Σκουρλέτης και αφού είχε προηγηθεί τηλεοπτική του συνέντευξη, μια κίνηση που σήμανε συναγερμό στο κομματικό σύστημα.
Εξάλλου, ο γραμματέας του κόμματος είναι το τελευταίο διάστημα στο επίκεντρο επικριτικών σχολίων με εσωκομματική διάσταση κυρίως για το μέλλον του στη Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ. Από πολλές πλευρές ακούγεται το ερώτημα «μένει ή φεύγει ο Σκουρλέτης;».
Υπάρχουν πληροφορίες που διακινούνται εδώ και μέρες, ότι ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας έχει αποφασίσει την αλλαγή του γραμματέα πριν από το συνέδριο του κόμματος, και μάλιστα έχουν διακινηθεί από την προεδρική ομάδα και ορισμένα ονόματα, μεταξύ αυτών, και πιο βασικό, αυτό του Νάσου Ηλιόπουλου.
Ο πρώην πρωθυπουργός εμμένει στη διαδικασία διεύρυνσης και μετασχηματισμού του ΣΥΡΙΖΑ και κατά βάση στη λογική της ήπιας μετεξέλιξης σε μια ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατική εκδοχή των αρχών της δεκαετίας του 1980, ένα σχέδιο που βρίσκει αντίθετους αρκετούς παλαιούς παράγοντες του κόμματος αλλά και την ομάδα των 53+ υπό τον Ευκλείδη Τσακαλώτο.
Ως εκ τούτου, η προσπάθεια μετεξέλιξης προκαλεί εσωκομματικές τριβές, αναδεικνύει τριβές και δημιουργεί πολλές εστίες αντίθεσης, καθώς δεν είναι μια μηχανιστική διαδικασία, αλλά βαθύτατα πολιτική και με ιδεολογικό υπόβαθρο.
Εξάλλου, σε όλες του τις ιστορικές φάσεις ο ΣΥΡΙΖΑ – και βεβαίως πριν, ως Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου – πορευόταν μέσα από τις εσωτερικές του, ιδεολογικές και υπαρξιακές, αντιθέσεις.
Το διακύβευμα
Μόνο που στην τωρινή περίοδο υπάρχει ένα διαφορετικό διακύβευμα για τον ΣΥΡΙΖΑ και κυρίως για τον Τσίπρα: παραμένει το κόμμα ως έχει ή μεταλλάσσεται και εγκαταλείπει την αριστερή οδό και εισέρχεται στη σοσιαλδημοκρατική λεωφόρο με τις πολλές και διαφορετικές ιδεολογικές λωρίδες;
Απέναντι στο σχέδιο Τσίπρα βρίσκονται μια σειρά στελεχών, όπως ο Νίκος Φίλης, ο Νίκος Βούτσης κ.ά., γιατί διαφωνούν όχι τόσο με την αναγκαιότητα του ανοίγματος και της διεύρυνσης όσο με την αναβίωση «παλαιοπασοκικών» μεθόδων που έχουν στο επίκεντρό τους τον φραξιονισμό και άρα την πολιτική εξουδετέρωση και εσωκομματικών αντιπάλων.
Απεναντίας, υπάρχουν στελέχη, όπως ο Νίκος Παππάς, ο Χρήστος Σπίρτζης, ο Αντώνης Κοτσακάς κ.ά., που θεωρούν αναγκαιότητα το μαζικό άνοιγμα του κόμματος, με ό,τι αυτό σημαίνει για τον ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή αύξηση των μελών, εσωκομματικές εκλογές για συνέδρους και νέα όργανα και βέβαια εκλογή προέδρου από τη βάση.
Και αυτή η διαπάλη θα έχει διάρκεια, υπό την παραδοχή των προεδρικών ότι «ΣΥΡΙΖΑ χωρίς Τσίπρα δεν υπάρχει». Ο εσωκομματικός αγώνας τώρα αρχίζει και όλοι περιμένουν πρώτα τη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας την προσεχή Παρασκευή ή το αργότερο τη Δευτέρα, και βέβαια όλη η προσοχή θα στραφεί στην Κεντρική Επιτροπή που αναμένεται να συνεδριάσει στα τέλη Σεπτεμβρίου, μετά την εμφάνιση του Τσίπρα στη ΔΕΘ.
Παραμένει ατάραχος
Εν μέσω αυτής της εσωκομματικής έντασης, ο γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ παραμένει ατάραχος και γνωρίζοντας πολύ καλά τους εσωκομματικούς συσχετισμούς, αλλά κυρίως τις νέες συμμαχίες στο εσωτερικό του κόμματος, δεν θορυβείται.
Το αντίθετο. Και αυτό διότι, παρά την κριτική που του ασκείται, έχει ένα ισχυρό και ακλόνητο επιχείρημα: όλες οι κεντρικές και κομβικής σημασίας πολιτικές αποφάσεις για σειρά κινήσεων, αλλά και για τη στρατηγική του κόμματος, το πλαίσιο στο οποίο θα κινηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ κ.ά., ήταν ομόφωνες.
Τέτοιες ημέρες πέρυσι, και συγκεκριμένα στις 27 Αυγούστου, λίγο μετά την τυπική λήξη του τρίτου Μνημονίου και το διάγγελμα στην Ιθάκη, και στη σκιά της τραγωδίας στο Μάτι, εξελέγη γραμματέας με 88%. Τότε τον είχαν στηρίξει και οι προεδρικοί, ένα τμήμα των οποίων σήμερα – έχει «σπάσει το ενιαίο της ομάδας» – του ασκεί υπόγεια και παρασκηνιακή κριτική.
Επί της ουσίας ουδέποτε έχει τεθεί θέμα στα όργανα για τον Π. Σκουρλέτη, αν και το σενάριο περί αλλαγής γραμματέα συντηρείται από την επομένη των εθνικών εκλογών της 7ης Ιουλίου και πάνω σε μια μεγάλη αντίφαση: δεν πήγε καλά το κόμμα και άρα ευθύνεται ο γραμματέας, αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ συγκέντρωσε 31,5%, για το οποίο πανηγυρίζει η Κουμουνδούρου.
Επίσης, μια άλλη μομφή που δέχεται αφορά τις αυτοδιοικητικές εκλογές και τις επιλογές που έγιναν και επίσης δεν ήταν δική του απόφαση, αλλά όλοι σχεδόν οι υποψήφιοι προέκυψαν από προτάσεις των νομαρχιακών επιτροπών που εγκρίθηκαν από την ΚΕ, όπου η πλειοψηφία αποτελείται από τους προεδρικούς. Η άλλη μομφή που διατυπώνεται είναι ότι δεν άνοιξε το κόμμα και παρέμεινε περίκλειστο στην έλευση νέων μελών, κυρίως προερχομένων από το ΠΑΣΟΚ.
Για τον Σκουρλέτη, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν ποτέ κόμμα – σκαντζόχοιρος και, όπως είπε δημόσια με εμφανή διάθεση για εσωκομματική αιχμή, αφού πρώτα σημείωσε πως δεν πιστεύουμε σε κόμμα οπαδών και δεν θέλουμε followers, «ψεύτικο το δίλημμα που θέτουν κάποιοι, ότι το ζήτημα είναι μαζικό κόμμα ή σκαντζόχοιρος».
Το σενάριο
Τι κρύβεται όμως πίσω από το σενάριο «αλλαγής γραμματέα» στον ΣΥΡΙΖΑ; Οπως αναφέρουν στα «ΝΕΑ» πρόσωπα με μακρά κομματική διαδρομή, στο επίκεντρο είναι η σύγκρουση για τη διαδικασία διεύρυνσης και τον τρόπο και το βάθος της επιχείρησης μετασχηματισμού του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Και άρα επιβάλλεται η αλλαγή των συσχετισμών και του γραμματέα για να προωθηθεί πιο εύκολα το προεδρικό σχέδιο, μια άποψη που αποκηρύσσουν οι προεδρικοί.
Επί της ουσίας, μέχρις στιγμής, ουδείς έχει θέσει θέμα οργανωμένα στα όργανα του ΣΥΡΙΖΑ, ακόμα και εκτός ημερήσιας διάταξης, για την ανάγκη αλλαγής του γραμματέα. Ο ίδιος ο Σκουρλέτης κρατά χαμηλούς τόνους, δεν θεωρεί ότι είναι στόχος ο ίδιος και ξεκαθάρισε (Αnt1) πως δεν είναι προσωπικό το θέμα.
Μάλιστα, είπε σε συνομιλητές του, «υπάρχουν αρκετά πιο κρίσιμα θέματα που πρέπει να μας απασχολούν, αλλά το τελευταίο που πρέπει να μας απασχολεί είναι ποιος θα είναι ο επόμενος γραμματέας».
Και το καρφί του ήταν σαφές, με βάση τη δημόσια διατύπωσή του: «Ο κόσμος αυτό που περιμένει να δει είναι αν υπάρχουν απαντήσεις σε ζητήματα όπως τι αντιπολίτευση – και αυτό είναι ζητούμενο – θα κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ, και αυτό περιμένει να το δει».
