ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ: «Δεν είμαστε στρατιώτες σας αλλά στρατιώτες του Χριστού» – Ηχηρή παρέμβαση των Κελλιωτών Πατέρων μετά από απελάσεις και διοικητικές εντολές-Έκρυθμη η κατάσταση στις Καρυές – Διοικητική παρέμβαση σε πνευματικά ζητήματα καταγγέλλουν οι μοναχοί
Ρεπορτάζ: Παντελής Χαριτάκης
Το Άγιον Όρος, το Περιβόλι της Παναγίας, βρίσκεται σε μία από τις πλέον τεταμένες περιόδους της σύγχρονης ιστορίας του, καθώς – σύμφωνα με πλήθος Αγιορειτών Πατέρων – έχει ξεκινήσει μια «αθόρυβη εκστρατεία» διοικητικής πίεσης, αποκλεισμών και διώξεων εναντίον μοναχών που δεν είναι αρεστοί στη σημερινή Πολιτική Διοίκηση του Αγίου Όρους.
Στο επίκεντρο των καταγγελιών βρίσκεται ο Πολιτικός Διοικητής κ. Αλκίβιαδης Στεφανής, πρώην Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού και υφυπουργός Άμυνας, ο οποίος κατηγορείται από μοναχούς ότι επιχειρεί να εφαρμόσει στο Άγιον Όρος «στρατιωτικού τύπου πειθαρχία» παρακάμπτοντας την Ιερά Κοινότητα, που αποτελεί το ανώτατο συλλογικό όργανο διοίκησης της Αθωνικής Πολιτείας.
Ανοιχτή επιστολή Κελλιωτών Πατέρων: «Δεν είμαστε υπαξιωματικοί»
Με κείμενο που φέρει την υπογραφή Κελλιωτών Πατέρων, και συντάχθηκε την Κυριακή του Θωμά (27 Απριλίου 2025, νέο ημερολόγιο), απευθύνεται σαφής και ευθύς λόγος προς τον Πολιτικό Διοικητή:
«Είμαστε πρόσωπα ελεύθερα, στρατιώτες του Χριστού, όχι αντικείμενα για να λέμε “μάλιστα” και “διατάξτε”», σημειώνουν χαρακτηριστικά, καταγγέλλοντας πως έχουν ξεκινήσει απελάσεις μοναχών με γενικόλογα κατηγορητήρια περί «βαρέων παραπτωμάτων», χωρίς διαφάνεια και χωρίς σεβασμό στους Ιερούς Κανόνες.
Οι Πατέρες υπενθυμίζουν ότι η Πολιτική Διοίκηση έχει αποκλειστικά εποπτικό ρόλο ως προς τη δημόσια τάξη και ασφάλεια, όπως ορίζεται στο Άρθρο 3 του Νομοθετικού Διατάγματος του 1926, σε συνδυασμό με τον Καταστατικό Χάρτη του Αγίου Όρους του 1924.
Σύμφωνα με πληροφορίες στο tilegrafimanews.gr, τουλάχιστον τρεις μοναχοί έχουν κληθεί εγγράφως να εγκαταλείψουν το Άγιον Όρος εντός συγκεκριμένου χρονικού πλαισίου, ενώ φέρεται να εκκρεμεί και νέα διαδικασία ελέγχου σε κελιά που έχουν εκφράσει στο παρελθόν αντιρρήσεις σε κοσμικές παρεμβάσεις. Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι στις Καρυές επικρατεί ανησυχία για ενδεχόμενο διοικητικής «εκκαθάρισης» με πνευματικό πρόσημο.
«Το Άγιον Όρος δεν είναι στρατόπεδο – Βασίλισσα είναι η Παναγία»
Οι Πατέρες καταθέτουν με παρρησία πως στο Άγιον Όρος δεν ισχύουν πολιτικές επιβολής ή στρατιωτικής πειθαρχίας.
«Η Παναγία είναι η Διοικήτρια εδώ, όχι πρόσωπα κοσμικά», γράφουν χαρακτηριστικά, υπενθυμίζοντας θαυματουργικές επεμβάσεις της Παναγίας, όπως στη διάσωση αξιωματικού στο δυστύχημα του Σαρανταπόρου το 2017.
Το Άγιον Όρος, επισημαίνουν, είναι τόπος αλήθειας και μαρτυρίας και κανένα σχήμα εξουσίας δεν μπορεί να τον μετατρέψει σε διοικητική μηχανή εκφοβισμού.
«Φοβούμαστε μόνο τον Χριστό και την Δικαιοσύνη Του», καταλήγουν.
Το νομικό πλαίσιο: Εποπτεία αλλά όχι παρέμβαση σε πνευματικά
Σύμφωνα με το Υπουργείο Εξωτερικών, στο οποίο υπάγεται διοικητικά η Πολιτική Διοίκηση του Αγίου Όρους, ο ρόλος του Πολιτικού Διοικητή περιορίζεται στην εποπτεία της δημόσιας τάξης και την εφαρμογή διοικητικών ρυθμίσεων. Δεν έχει δικαίωμα επέμβασης σε ζητήματα εκκλησιαστικά ή μοναστικής τάξης, κάτι που αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα της Ιεράς Κοινότητας και των 20 κυρίαρχων Μονών.
Το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, αρμόδιο για τα θέματα εκκλησιαστικής πολιτικής, έχει αποφύγει μέχρι στιγμής να τοποθετηθεί δημοσίως επί των καταγγελιών, ωστόσο σύμφωνα με πληροφορίες ετοιμάζεται επιστολή-παρέμβαση Μητροπολίτη από την Βόρειο Ελλάδα, ο οποίος διατηρεί πνευματική σχέση με Αγιορείτες.
Η Ιερά Κοινότητα σε αναμονή – Εντός Μαΐου κοινό ανακοινωθέν;
Το επόμενο διάστημα αναμένεται με ενδιαφέρον η στάση της Ιεράς Κοινότητας. Πηγές αναφέρουν ότι υπάρχει σκέψη να εκδοθεί κοινό ανακοινωθέν για την προστασία της πνευματικής αυτονομίας του Αγίου Όρους και τον σεβασμό στις παραδοσιακές δομές μοναστικής ζωής. Ήδη τουλάχιστον τέσσερις Μονές έχουν εκφράσει την έντονη δυσαρέσκειά τους για τις πρωτοβουλίες της Πολιτικής Διοίκησης.
Το Άγιον Όρος, ως παγκόσμιο πνευματικό κέντρο Ορθοδοξίας, οφείλει να παραμένει χώρος προσευχής, ελευθερίας συνείδησης και πνευματικής γαλήνης, όχι πολιτικής σύγκρουσης ή κοσμικής επιβολής. Οι εξελίξεις των επόμενων ημερών αναμένεται να καθορίσουν πολλά – τόσο για την ηρεμία της Αθωνικής Πολιτείας όσο και για τη σχέση Πολιτείας και Εκκλησίας στο ευαίσθητο αυτό καθεστώς.