Εορτολόγιο: Επιφάνειος, Επιφάνιος, Επιφανία. Θεόδωρος, Θοδωρής, Θόδωρος, Θεοδώρα, Δώρα, Θοδώρα, Δωρούλα, Ντόρα.
11 Μαΐου: Άγιος Επιφάνιος Επίσκοπος Κωνσταντίας και Αρχιεπίσκοπος Κύπρου – Ο Άγιος Επιφάνιος γεννήθηκε από πάμπτωχη οικογένεια Ιουδαίων αγροτών…
στο χωρίο Βησανδούκη (ή Βησανδούκ), κοντά στην Ελευθερούπολη της Παλαιστίνης το 310 μ.Χ. (Κυπριακή λαϊκή παράδοση αναφέρει, πως ο Άγιος Επιφάνιος γεννήθηκε στον Καλοπαναγιώτη της Κύπρου, ένα χωριό της Μαραθάσας και μεγάλωσε στη Βησανδούκη). Οι γονείς του είχαν ακόμη ένα παιδί, την Καλλίτροπο.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Μετά το θάνατο των γονέων του και σε ηλικία δέκα ετών, ο Επιφάνιος προσελκύεται στο χριστιανισμό από δύο περίφημους για τις γνώσεις και τον ασκητισμό μοναχούς, το Λουκιανό και τον Ιλαρίωνα. Επτά μέρες ύστερα από το βάπτισμα του, ο Επιφάνιος τακτοποίησε την αδελφή του σ’ ένα γυναικείο μοναστήρι κι έφυγε για την έρημο της Παλαιστίνης. Εκεί ζει κοντά στους επιφανέστερους ασκητές, ασκούμενος στην εγκράτεια, την άσκηση και στη μελέτη των Θείων Γραφών, γενόμενος υπόδειγμα για τους συνασκητές του. Η φήμη του και οι αρετές του δεν άργησαν να διαδοθούν και αναδείχθηκε επίσκοπος Κωνσταντίας της Κύπρου το 367 μ.Χ., στην οποία κατέφυγε με θαυματουργικό τρόπο, όταν το πλοίο του, που επέπλεε προς την Παλαιστίνη, λόγω τρικυμίας, έφθασε στην Κύπρο. (Η Κωνσταντία ονομαζόταν αρχικά Σαλαμίνα. Η πόλη κτίστηκε από τον ήρωα του Τρωικού πολέμου Τεύκρο, τον γιο του Τελαμώνα, προς τιμή της πατρίδας του Σαλαμίνας και καταστράφηκε τον 4ο αιώνα μ.Χ. από σεισμό. Η πόλη ξανακτίστηκε από τον γιο του Μέγα Κωνσταντίνου, τον Κωνστάντιο κι ονομάστηκε Κωνσταντία. Έγινε έδρα του Αρχιεπισκόπου Κύπρου, όταν η Κύπρος είχε 14 επισκόπους κι έμεινε τέτοια μέχρι το 1191 μ.Χ., που η Κύπρος κατακτήθηκε απ’ τους Φράγκους. Σήμερα έδρα του Αρχιεπισκόπου είναι η Λευκωσία).
Από τη θέση αυτή, ο Άγιος άρχισε τον ευαγγελισμό του ποιμνίου του και αγωνίστηκε με θερμότατο ζήλο για την διατήρηση και ενίσχυση των ορθοδόξων δογμάτων, καταπολεμώντας όλες τις αιρετικές δοξασίες και πλάνες της εποχής του και ιδιαίτερα εκείνες του Ωριγένη. Κάνοντας συνεχή χρήση των λόγων της Αγίας Γραφής και γράφοντας πλήθος αντιαιρετικά συγγράμματα, αγωνίστηκε για να κρατήσει τούς πιστούς στην ανόθευτη χριστιανική πίστη.
Το 381 μ.Χ., μαζί με τέσσερις άλλους Κυπρίους επισκόπους, ο Επιφάνιος έλαβε μέρος και στη Δευτέρα Οικουμενική Σύνοδο.
Ο Επιφάνιος πέθανε εν πλω από την Κωνσταντινούπολη, που είχε πάει για εκκλησιαστικές υποθέσεις προς την Κωνστάντια, στις 12 Μαΐου του 403 μ.Χ., μετά από αρχιεροσύνη 36 χρόνων. Το τίμιο λείψανό του μετακόμισε στην Κωνσταντινούπολη ο αυτοκράτορας Λέων ΣΤ’ ο Σοφός. Η Σύναξή του ετελείτο στον αγιότατο οίκο του, που ήταν στο ναό του Αγίου Φιλήμονος.
Ο Επιφάνιος Κωνσταντίας έκτισε την μεγάλη βασιλική (δεν την ολοκλήρωσε μέχρι τον θάνατό του), της οποίας τα ερείπια διασώζονται μέχρι τις ημέρες μας. Ο μεγάλος αυτός Αρχιεπίσκοπος, πολύ σημαντικός διδάσκαλος και πατέρας της Εκκλησίας, υπήρξε και αξιόλογος συγγραφέας. Τα έργα του «Πανάριον» (περιέχει επιχειρήματα για την ανασκευή των αιρέσεων που υπήρχαν τότε), «Αγκυρωτός» (σε 120 παραγράφους περιλαμβάνει μια επιτομή της σύγχρονης προς τον άγιο Επιφάνιο Θεολογίας), «Περί μέτρων και σταθμών», «Περί των δώδεκα λίθων των όντων εν τοις στολισμοίς του Ααρών», αποτελούν πολύτιμα πετράδια στο μέγα ψηφιδωτό της Πατερικής Γραμματείας.
Τέλος αξίζει να αναφέρουμε ενδεικτικά μερικά θαύματα που έκανε ο Άγιος Επιφάνιος: θεράπευσε την κόρη του βασιλιά της Περσίας από το δαιμόνιο που την βασάνιζε, ανάστησε το νεκρό παιδί ενός άρχοντα της Περσίας, θανάτωσε ένα λέοντα που έβγαινε από το δάσος κι έτρωγε τους ανθρώπους που περνούσαν από εκεί κοντά, εξεδίωξε το δαιμόνιο από κάποιο Κάλλιστο που ήταν γιος του πρώτου Έπαρχου της Ρώμης και τέλος θΘεράπευσε τον Μέγα Θεοδόσιο, τον αυτοκράτορα, από παράλυση των κάτω άκρων.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Τοὺς διττοὺς ὑποφήτας τῆς ἄναρχου θεότητας, τῶν θεοτυπώτων δογμάτων, τοὺς πανσόφους ἐκφάντορας, σὺν τῷ Ἐπιφανίῳ τῷ κλεινῷ, ὑμνήσωμεν τὸν θεῖον Γερμανῶν ὡς λαμπροὶ γὰρ τῶν ἀρρήτων μυσταγωγοί, πυρσεύουσι τοὺς κράζοντας δόξα τῷ στεφανώσαντι ὑμᾶς, δόξα τῷ μεγαλύναντι, δόξα τῷ βεβαιούντι δι’ ὑμῶν, πίστιν τὴν Ὀρθόδοξον.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ήχος α’. Του λίθου σφραγισθέντος.
Της Φοινίκης ο κλάδος και Κυπρίων το στήριγμα και Κωνστάντιας ανεδείχθης, Επιφάνιε, Πρόεδρος· δι’ ο Ασσυρίων βασιλεύς πίπτει ποδών σου προσκυλινδούμενος· το πνεύμα διωκόμενον εξ αυτού δια της σης δεήσεως· δόξα τω σε θαυμαστώσαντι, δόξα τω δωρησαμένω σε ημίν, πρέσβυν ακοίμητον.
Κοντάκιον
Ἦχος δ’ . Ὁ ὑψωθείς.
Ἱεραρχῶν τὴν θαυμαστὴν ξυνωρίδα, ἀνευφημήσωμεν πιστοὶ κατὰ χρέος, σὺν Γερμανῷ τὸν θεῖον Ἐπιφάνιoν, οὖτοι γὰρ κατέφλεξαν, τῶν ἀθέων τὰς γλώσσας, δόγματα σοφώτατα, διαθέμενοι πᾶσι, τοῖς ὀρθοδόξως μέλπουσιν ἀεί, τῆς εὐσεβείας τὸ μέγα μυστήριoν.
Μεγαλυνάριον
Φύλαττε και σκέπε ταις σαις ευχαίς, Επιφάνιε θείε, εκ κινδύνων και χαλεπών νόσων τους τιμώντας, την ένδοξόν σου μνήμην και λύτρωσαι του Άδου φρικτών κολάσεων.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
1881: Γεννιέται στη Θεσσαλονίκη ο Μουσταφά Κεμάλ, που αποκλήθηκε Ατατούρκ (πατέρας των Τούρκων). Ήταν Τούρκος στρατιωτικός και πολιτικός, ιδρυτής και πρώτος πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας.
1889: Η Coca Cola πωλείται για πρώτη φορά σε γυάλινα μπουκάλια.
1911: Συλλαλητήρια για το γλωσσικό ματαιώνεται, έπειτα από αστυνομική απαγόρευση. Ο καθηγητής Γεώργιος Μιστριώτης, υπέρμαχος της καθαρεύουσας, κατηγορείται για στάση.
1913: Η Καμπέρα γίνεται πρωτεύουσα της Αυστραλίας.
1921:Στην ΕΣΣΔ, ο ηγέτης της Οκτωβριανής Επανάστασης, Βλαντιμίρ Λένιν, ανακοινώνει τη νέα οικονομική πολιτική (ΝΕΠ), που επιτρέπει τη δραστηριοποίηση ιδιωτικών επιχειρήσεων.
1929: Η Οπελ AG, η μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία στη Γερμανία, αγοράζεται από την Τζένεραλ Μότορς Κορπορέισον των ΗΠΑ, έναντι 120 εκατομμυρίων μάρκων.
1933: Στη Γερμανία, ο Πάουλ φον Χίντενμπουργκ καταργεί τη σημαία της Γερμανικής Δημοκρατίας και δίνει εντολή να αναρτηθούν πλάι-πλάι η σβάστικα και η αυτοκρατορική σημαία.
1947: Ο Αμερικανός πρόεδρος, Χάρι Τρούμαν, παρουσιάζει το δόγμα του (Δόγμα Τρούμαν) για την καταπολέμηση του κομουνισμού. Για την Ελλάδα αυτό σημαίνει αποχώρηση των βρετανικών δυνάμεων και ένταξη της χώρας στην αμερικανική σφαίρα επιρροής, καθώς και την έναρξη της αμερικανικής στρατιωτικής και οικονομικής βοήθειας.
1951: Κάνει το ντεμπούτο του στις εφημερίδες των ΗΠΑ, το κόμικ, «Ο Ντένις, ο τρομερός».
1989: Η καθηγήτρια της βυζαντινολογίας, Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, διορίζεται πρόεδρος του πολιτιστικού κέντρου Πομπιντού στο Παρίσι.
1990: Πραγματοποιείται στο Πάντειο Πανεπιστήμιο το πρώτο ντιμπέιτ μεταξύ πολιτικών αρχηγών στην Ελλάδας. Συμμετείχαν οι πρόεδροι της Νέας Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, του ΠΑΣΟΚ, Ανδρέας Παπανδρέοου και του ΚΚΕ, Χαρίλαος Φλωράκης, εν όψει των εκλογών της 8ης Απριλίου.
1994: Η Εκκλησία της Αγγλίας χειροτονεί την πρώτη γυναίκα ιερέα. Την ίδια μέρα, αποδεικνύεται, πως η φωτογραφία, η οποία θεωρούταν, ότι απεικόνιζε το τέρας του Λοχ Νες, ήταν απάτη.
2000: Ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β’ ζητά συγγνώμη «από όσους στο παρελθόν υπέστησαν διώξεις στο όνομα του χριστιανισμού».
2005: Ο Κάρολος Παπούλιας αναλαμβάνει Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας.
2005: Πεθαίνει ο Σταύρος Κουγιουμτζής, συνθέτης.
2011: Μετά το χτύπημα από το τσουνάμι, αντιδραστήρας στο πυρηνικό εργοστάσιο της Φουκουσίμα εκρήγνυται. Η ραδιενέργεια που εκλύθηκε σε μία ώρα αντιστοιχούσε στο ανώτατο ετήσια αποδεκτό όριο, ενώ η περιοχή κηρύχθηκε σε κατάσταση ανάγκης και διατάχθηκε η εκκένωση των κοντινών κατοικιών σε ακτίνα 20 χιλιομέτρων.
Γεννήσεις
1824 – Γκούσταβ Κίρχοφ, Γερμανός φυσικός
1922 – Τζακ Κέρουακ, αμερικανός συγγραφέας, εμβληματική μορφή του κινήματος των μπίτνικς. («Ο Δρόμος»)
1928 – Έντουαρντ Άλμπι, διακεκριμένος Αμερικανός θεατρικός συγγραφέας
1938 Γεννήθηκε ο Μάνος Ελευθερίου
1956 – Στιβ Χάρις, Άγγλος μπασίστας της Χέβι μέταλ, μέλος των Iron Maiden
1976 – Παναγιώτης Μπαχράμης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1988 – Κώστας Μήτρογλου, διεθνής Έλληνας ποδοσφαιριστής
Θάνατοι
604 – Πάπας Γρηγόριος Α΄.
1507 – Καίσαρας Βοργίας, Ιταλός στρατιωτικός και πολιτικός
1914 – Τζώρζ Γουέστινχαουζ ο νεότερος, Αμερικανός επενδυτής και μηχανικός
1937 – Τσαρλς Μαρί Γουάιντερ, Γάλλος μουσικός και συνθέτης
1945 – Άννα Φρανκ, εβραιοπούλα που έμεινε στην ιστορία για το ημερολόγιό της
1984 – Κώστας Ρούκουνας (Σαμιωτάκης), ρεμπέτης
1999 – Γεχούντι Μενουχίν, διάσημος βιολονίστας, μαέστρος και δάσκαλος
