Εορτολόγιο: Άρης. Ευστράτιος, Ευστράτης, Στρατής, Στράτος, Ευστρατάς, Στρατάς, Ευστρατία, Στρατούλα, Στράτα, Ευστρατούλα. Αυξέντιος, Αυξέντης, Αυξεντία, Αυξεντούλα. Ευγένιος, Ευγένης. Μαρδάριος, Μαρδάρης, Μάρδας. Ορέστης, Ορεστιάς, Ορεστία, Ορεστιάδα. Ιουβενάλιος, Ιουβενάλης, Γιουβενάλης, Ιουβεναλία.
Λουκάς, Λουκία, Λουκίτσα. Ααρών. Αβραάμ, Αβραμία. Αδάμ. Αδαμάντιος, Αδάμος, Αδάμης, Αδάμας, Διαμαντής, Αδαμαντία, Αμάντα, Άντα, Διαμαντούλα, Διαμάντω, Ρουμπίνη. Εύα. Δαβίδ, Δαυίδ. Δαν, Δανάη *. Δεβόρα, Δεβώρα, Δεββώρα, Ντέμπορα, Ντέπυ. Εσθήρ. Μελχισεδέχ, Μελχής. Νώε. Ραχήλ. Ρεβέκκα, Μπέκυ. Ρούμπεν, Ρουμπίνη, Ρουμπίνι, Ρουμπίνα. Σάρα, Σάρρα *. Ισαάκ. Ιώβ, Ιωβία, Ιώβη. Αιθάν, Αίθαν.
13 Δεκεμβρίου: Άγιοι Ευστράτιος, Αυξέντιος, Ευγένιος, Μαρδάριος και Ορέστης – Οι Άγιοι Ευστράτιος, Αυξέντιος, Ευγένιος, Μαρδάριος και Ορέστης μαρτύρησαν κατά το σκληρό διωγμό των χριστιανών επί Διοκλητιανού.
Ο Ευστράτιος, που ήταν ανώτερος αξιωματικός, συνελήφθη από το Δούκα Λυσία. Αυτός, αφού τον βασάνισε με τον πιο φρικτό τρόπο, έπειτα τον έστειλε στον έπαρχο Αγρικόλα. Φημισμένος αυτός για την ωμότητα του απέναντι στους χριστιανούς, έβαλε τον Ευστράτιο να βαδίσει με σιδερένια παπούτσια, που είχαν μέσα μυτερά καρφιά. Κατόπιν τον αποτελείωσε, αφού τον έριξε μέσα στη φωτιά.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Τον Αυξέντιο, που ήταν Ιερέας και συμπολίτης του Ευστρατίου, ο ηγεμόνας τον πίεσε να αλλαξοπιστήσει με πολλές δελεαστικές υποσχέσεις. Αλλά ο άξιος λειτουργός του Χριστού απάντησε: «Δεν είναι ανάγκη να λέω πολλά λόγια Λυσία. Στη ζωή αυτή είμαι του Χριστού και θα είμαι δικός Του μέχρι θανάτου. Και αν αναρίθμητους δαρμούς και πληγές μου δώσεις, και αν με φωτιά και σίδερο με λιώσεις, ο Χριστός μου είναι παντοδύναμος και ο Σταυρός Του ακαταμάχητος. Αυτός καθ’ εαυτόν ο Αυξέντιος είναι αδύνατος. Αλλά του χριστιανού Αυξεντίου το φρόνημα δε θα κάμψεις ποτέ». Εξαγριωμένος ο ηγεμόνας από την απάντηση, αμέσως τον αποκεφάλισε.
Το Μαρδάριο, αφού τρύπησαν τους αστραγάλους του τον κρέμασαν με το κεφάλι προς τα κάτω και τον έκαψαν.
Ο αξιωματικός Ευγένιος, αφού του έκοψαν τη γλώσσα και τα χέρια και του έσπασαν τα πόδια, εξέπνευσε.
Τον δε στρατιώτη Ορέστη τον θανάτωσαν, αφού τον ξάπλωσαν σε πυρακτωμένο κρεβάτι.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεῖς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Ἡ πενταυγὴς τῶν ἀθλοφόρων χορεία, τῇ τῶν ἀγώνων νοητῇ δαδουχίᾳ, τὴν οἰκουμένην ἅπασαν αὐγάζει νοητῶς· ὁ σοφὸς Εὐστράτιος, σὺν Αὐξεντίῳ τῷ θείῳ, Ὀρέστης καὶ Μαρδάριος καὶ Εὐγένιος ἅμα, οὗς εὐφημοῦντες εἴπωμεν πιστοί· χαίροις μαρτύρων πεντάριθμε σύλλογε.
Κοντάκιον
Ἦχος β’. Τὴν ἐν πρεσβείαις.
Φωστὴρ ἐφάνης λαμπρότατος Χριστοκήρυξ, τοῖς ἐν σκότει τῆς ἀγνωσίας καθημένοις· πίστιν ὡς δόρυ δὲ περιθέμενος, τῶν δυσμενῶν τὰ θράση, οὐκ ἐπτοήθης Εὐστράτιε, Ῥητόρων ὑπάρχων εὐγλωττότερος.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.
Της Τριάδος τῇ πίστει ὀχυρωθείς, ἀληθείας σφενδόνῃ καθοπλισθείς, τῆς πλάνης κατέβαλες, τὸ ἀλλόφυλον θράσος, καὶ τοῦ ἐχθροῦ ἁρπάσας, τῶν λόγων τὴν μάχαιραν, ἐν αὐτῇ ἀπέτεμες, τοῦ ψεύδους τὴν ἔνστασιν· ὅθεν τοῖς τροπαίοις, θριαμβεύων τῆς νίκης, τῷ σώματι τέθνηκας, τῷ δὲ πνεύματι ἔζησας, Ἀθλοφόρε Εὐστράτιε· πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἄγίαν μνήμην σου.
Ὁ Οἶκος
Τὸ ζοφερὸν Χριστὲ τῆς ψυχῆς μου διασκέδασον, ὅπως ἀνυμνήσω λαμπρῶς χορὸν Μαρτύρων πεντάριθμον, Αὐξέντιον, τὸν ἐν αὐξήσει θεϊκῆς πολιτείας ἀνατραφέντα, καὶ τὸν σοφὸν καὶ γενναῖον ἐν τοῖς ἄθλοις Εὐγένιον, σὺν τούτοις καὶ τὸν Ὀρέστην, τὸν τοῖς θείοις διαιτώμενον ὄρεσι, Μαρδάριον τὸν ἁπλούστατον, οὗ ὑπῆρξεν Εὐστράτιος καθηγητής, Ῥητόρων ὑπάρχων εὐγλωττότερος.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
1466 Πέθανε ο Ντονατέλο, κορυφαίος Φλωρεντινός γλύπτης της πρώιμης Αναγέννησης
1577 Ο Σερ Φράνσις Ντρέικ σαλπάρει από το Πλίμουθ της Αγγλίας με σκοπό να πραγματοποιήσει τον περίπλου της γης.
1784 Πέθανε ο Σάμιουελ Τζόνσον, σημαντικός Άγγλος λεξικογράφος, βιογράφος και λογοτέχνης
1797 Γεννήθηκε ο Χάινριχ Χάινε, από τους σημαντικότερους Γερμανούς ποιητές του 19ου αιώνα
1803 Το ολοκαύτωμα στο Κούγκι. Ο ιερομόναχος Σαμουήλ με πέντε Σουλιώτες, μπροστά στον κίνδυνο να συλληφθούν από τους Tούρκους, βάζει φωτιά στο βαρέλι με την πυρίτιδα και ανατινάσσονται
1884 Γεννήθηκε ο Αιμίλιος Βεάκης, μείζων Έλληνας ηθοποιός
1902 Γεννήθηκε ο Παναγιώτης Καννελόπουλος, Έλληνας πολιτικός, φιλόσοφος και ακαδημαϊκός, πρωθυπουργός της Ελλάδας για σύντομα διαστήματα το 1945 και το 1967, τη δεύτερη φορά τον “έριξε” η Χούντα
1925 Γεννήθηκε ο Ντικ Βαν Ντάικ, Αμερικανός ηθοποιός και τραγουδιστής, γνωστός από τον ρόλο του στην ταινία “Μέρι Πόπινς” (1964)
1929 Γεννήθηκε ο Κρίστοφερ Πλάμερ, Καναδός οσκαρούχος ηθοποιός, γνωστότερος ως πάτερ φαμίλιας φον Τραπ στην κινηματογραφική “Μελωδία της Ευτυχίας” (1965)
1932 Πέθανε ο ζωγράφος Γεώργιος Ιακωβίδης («Σχολή του Μονάχου»)
1943 Η σφαγή των Καλαβρύτων. Γερμανικές δυνάμεις κατοχής και ταγματασφαλίτες συγκεντρώνουν όλους τους άνδρες των Καλαβρύτων στην πλατεία και κατόπιν στο λόφο του Καπή όπου τους εκτελούν ομαδικά. Στο τέλος πυρπολούν και την ηρωική κωμόπολη. Ηταν ένα από τα μεγαλύτερα ναζιστικά εγκλήματα κατά αμάχων στη διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου
1944 Πέθανε ο Βασίλι Καντίνσκι, Ρώσος Εξπρεσιονιστής ζωγράφος, από τους πρωτεργάτες της αφηρημένης τέχνης
1945 Γιόζεφ Κράμερ και Ίρμα Γκρέζε, αμφότεροι Γερμανοί Ναζί, αντίστοιχα διοικητής του στρατοπέδου συγκέντρωσης Μπέργκεν-Μπέλσεν και δεσμοφύλακας στο εν λόγω στρατόπεδο, γνωστοί ως “Κτήνη του Μπέλσεν”, εκτελέστηκαν κατόπιν δίκης δι’ απαγχονισμού
1959 Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ΙΙΙ γίνεται ο πρώτος πρόεδρος της Κύπρου
1967 Ο βασιλιάς της Ελλάδας Κωνσταντίνος Β’ επιχειρεί ένα ανεπιτυχές πραξικόπημα κατά του καθεστώτος των συνταγματαρχών. Μετά την αποτυχημένη απόπειρα εγκαταλείπει την Ελλάδα στις 14 Δεκεμβρίου
1972 Ξεκινάει η επανδρωμένη αποστολή του Απόλλων 17 για τη Σέληνη. Παραμένει μέχρι σήμερα η τελευταία επανδρωμένη αποστολή που πάτησε στη Σελήνη
1981 Κηρύσσεται στρατιωτικός νόμος στην Πολωνία προκειμένου να μην καταρρεύσει το κομμουνιστικό καθεστώς της χώρας υπό την πίεση του συνδικάτου της Αλληλεγγύης
1986 Συνεχίζονται οι αποκαλύψεις περί τηλεφωνικών υποκλοπών. Διαπιστώνεται ότι στον ΟΤΕ λειτουργεί υπηρεσία υποκλοπής τηλεφωνικών συνδιαλέξεων και το θέμα προσλαμβάνει μείζονες πολιτικές διαστάσεις
1995 Πέθανε ο Χρύσανθος Μποσταντζόγλου, γνωστότερος ως Μποστ, εικαστικός και σατιρικός καλλιτέχνης. (Γεν. 1918)
2001 Επίθεση στο Κοινοβούλιο της Ινδίας από τρομοκράτες. Συνολικά σκοτώνονται 15 άτομα στη συμπλοκή με την αστυνομία, συμπεριλαμβανομένων όλων των τρομοκρατών
2002 Διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης: ανακοινώνεται η είσοδος δέκα νέων χωρών στην Ε.Ε. για τον Μάιο του 2004