Εορτολόγιο: Ευστάθιος, Στάθης, Σταθάς, Σταθάκος, Ευσταθία, Σταθούλα, Σταθία, Ευσταθούλα. Θεοπίστη.
20 Σεπτεμβρίου: Άγιος Ευστάθιος και η συνοδεία του, Θεοπίστη η σύζυγος του, Αγάπιος και Θεόπιστος τα παιδιά του – Ο Ευστάθιος ήταν αξιωματικός περίβλεπτος στη Ρώμη και στη χριστιανική πίστη προσήλθε με θαυμαστό τρόπο.
Όταν κάποτε κυνηγούσε ένα ελάφι, είδε στα κερατά του να φέρει σταυρό και άκουσε μία φωνή που τον καλούσε στην ορθή πίστη. Έτσι πίστεψε και βαπτίστηκε με το όνομα Ευστάθιος από Πλακίδας που ονομαζόταν πριν, καθώς επίσης και η γυναίκα του Τατιανή σε Θεοπίστη, αλλά και τα δυο τους παιδιά Αγάπιος και Θεόπιστος.
Όταν ο αυτοκράτωρ Τραϊανός έμαθε ότι ασπάσθηκε το χριστιανισμό, του αφαίρεσε τον ανώτερο στρατιωτικό βαθμό που είχε και τον εξόρισε με όλη του την οικογένεια. Κατά την πορεία όμως, τον χώρισαν από τη σύζυγο του Θεοπίστη και τα δύο του παιδιά, το Θεόπιστο και τον Αγάπιο. Το γεγονός αυτό, πίκρανε πολύ τον Ευστάθιο.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Μετά από χρόνια, όταν ο Τραϊανός περιήλθε σε μεγάλη πολεμική δυσχέρεια, θυμήθηκε τον ικανότατο αξιωματικό του Ευστάθιο. Τον επανέφερε λοιπόν στην υπηρεσία, και ο Ευστάθιος με τη γενναιότητα αλλά και τη στρατηγική που τον διέκρινε συνετέλεσε κατά πολύ στην νίκη. Στο δρόμο μάλιστα, βρήκε την οικογένεια του και ένοιωσε μεγάλη χαρά.
Ο διάδοχος, όμως, του Τραϊανού, Αδριανός, απαίτησε από τον Ευστάθιο να παραστεί στις θυσίες των ειδωλολατρικών θεών. Ο Ευστάθιος, βέβαια, αρνήθηκε, με αποτέλεσμα να βασανιστεί αυτός και η οικογένεια του. Αλλά η αγάπη τους στο Χριστό ενδυνάμωνε την ψυχή τους στα βασανιστήρια, ενθυμούμενοι μάλιστα τους θείους λόγους, που λένε: «Μακάριος ἀνὴρ ὃς ὑπομένει πειρασμὸν ὅτι δόκιμος γενόμενος λήψεται τὸν στέφανον τῆς ζωῆς, ὃν ἐπηγγείλατο ὁ Κύριος τοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόν» (Επιστολή Ιακώβου, α’ 12). Πανευτυχής, δηλαδή, είναι ο άνθρωπος που βαστάει με υπομονή τη δοκιμασία των θλίψεων. Διότι έτσι γίνεται σταθερός και δοκιμασμένος, για να πάρει το λαμπρό και ένδοξο στεφάνι της αιώνιας ζωής, που υποσχέθηκε ο Κύριος σ’ αυτούς που Τον αγαπούν.
Τελικά, ο Ευστάθιος με την οικογένεια του πέθαναν μέσα σε χάλκινο πυρακτωμένο βόδι (117 μ.Χ.).
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Ἀγρευθεῖς οὐρανόθεν πρὸς εὐσέβειαν ἔνδοξε, τὴ τοῦ σοὶ ὀφθέντος δυνάμει, δι’ ἐλάφου Εὐστάθιε, ποικίλους καθυπέστης πειρασμούς, καὶ ἤστραψας ἐν ἄθλοις ἱεροίς, σὺν τὴ θεία σου συμβίω καὶ τοὶς υἱοίς, φαιδρύνων τοὺς βοώντας σοι. Δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ δείξαντι σὲ ἐν παντί, Ἰὼβ παμμάκαρ δεύτερον.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
490 π.Χ. Έλληνες και Πέρσες συγκρούονται στο Μαραθώνα. Οι Πέρσες, υπό τον Δάτι και τον Αρταφέρνη, αφήνουν στο πεδίο της μάχης 6.500 νεκρούς, ενώ οι απώλειες από την ελληνική πλευρά είναι μόλις 192, ανάμεσά τους και ο Καλλίμαχος. Η ακριβής ημερομηνία αμφισβητείται από πολλούς ιστορικούς, οι οποίοι υπολογίζουν ότι η μάχη διεξήχθη στις 13 ή 14 Αυγούστου (Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών).
1519 Ο Φερδινάνδος Μαγγελάνος σαλπάρει από την Ισπανία με 5 πλοία και 270 άνδρες, προκειμένου να κάνει τον περίπλου της Γης. Μόνο ένα από τα πλοία θα ολοκληρώσει το ταξίδι, ενώ ο ίδιος ο Μαγγελάνος θα σκοτωθεί σε μια μάχη με τους ιθαγενείς στις Φιλιππίνες.
1821 Καταστρέφεται το Γαλαξείδι από τους Τούρκους.
1863 Πέθανε ο γερμανός παραμυθάς, Γιάκομπ Λούντβιχ Καρλ Γκριμ, ένας από τους δύο αδελφούς Γκριμ
1909 Το βρετανικό Κοινοβούλιο επικυρώνει το Σύνταγμα της Νότιας Αφρικής και καθιερώνει την αγγλική και την ολλανδική ως επίσημες γλώσσες.
1912 Ο Θεμιστοκλής Σοφούλης, που έχει αποβιβαστεί στη Σάμο με αντάρτικες δυνάμεις, καλεί το λαό της νήσου να εξεγερθεί κατά των Τούρκων.
1912 Το ελληνικό πολεμικό ναυτικό παραλαμβάνει τέσσερα νέα αντιτορπιλικά: «Λέων», «Πάνθηρ», «Αετός» και «Ιέραξ».
1913 Υπογράφεται η Συνθήκη Ειρήνης μεταξύ Τούρκων και Βουλγάρων.
1925 Σκοτώνεται σε συμπλοκή με άνδρες της Χωροφυλακής στην περιοχή Κλεφτόβρυση του Ολύμπου ο θρυλικός λήσταρχος Φώτης Γιαγκούλας.
1934 Γεννήθηκε η Ιταλίδα ηθοποιός, Σοφία Λόρεν
1946 Ξεκινά το πρώτο κινηματογραφικό φεστιβάλ των Καννών.
1951 Το ελβετικό Κοινοβούλιο καταψηφίζει την πρόταση για τη χορήγηση του δικαιώματος ψήφου στις γυναίκες.
1951 Το ανώτατο συμβούλιο του ΝΑΤΟ που συνεδριάζει στην Οτάβα αποφασίζει την ένταξη της Ελλάδας και της Τουρκίας στη συμμαχία.
1955 Η Σοβιετική Ένωση παραχωρεί στη Γερμανική Λαοκρατική Δημοκρατία πλήρη κυριαρχία.
1960 Διεξάγεται στη Θεσσαλονίκη το 1ο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου στον κινηματογράφο Ολύμπιον.
1965 Η Βουλή των Αντιπροσώπων στις ΗΠΑ εγκρίνει τη «χρήση βίας για την αντιμετώπιση της εξάπλωσης του κομμουνιστικού κινδύνου».
1961 Παραιτείται ο πρωθυπουργός, Κωνσταντίνος Καραμανλής. Η χώρα εισέρχεται σε προεκλογική περίοδο.
1971 Πέθανε ο νομπελίστας ποιητής, Γεώργιος Σεφέρης, φιλολογικό ψευδώνυμο του Γεώργιου Σεφεριάδη. Η κηδεία του μετατρέπεται σε μαζική λαϊκή διαδήλωση κατά της Χούντας.
1974 Ο Γεώργιος Μαύρος εκλέγεται πρόεδρος της Ένωσης Κέντρου από την κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος.
1983 O υπουργός Παιδείας, Απόστολος Κακλαμάνης, καταθέτει στη Βουλή νομοσχέδιο που προβλέπει την κατάργηση των ΚΑΤΕΕ και τη δημιουργία των ΤΕΙ.
1989 Η Βουλή παραπέμπει στο Ειδικό Δικαστήριο τους Ανδρέα Παπανδρέου, Θεοφάνη Τόμπρα και Κώστα Τσίμα ως υπεύθυνους για το σκάνδαλο των τηλεφωνικών υποκλοπών.
1990 Αρχίζουν στις εγκαταστάσεις του Ολυμπιακού Σταδίου οι εργασίες του 2ου συνεδρίου του ΠΑΣΟΚ, στο οποίο συμμετέχουν 4.000 και πλέον αντιπρόσωποι. Το 2ο Συνέδριο επανεκλέγει ομόφωνα τον Ανδρέα Παπανδρέου πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, ενώ θεσμοθετείται για πρώτη φορά η θέση του Γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής. Η Κ.Ε. εκλέγει τον Άκη Τσοχατζόπουλο στη θέση αυτή.
1992 Το 49% των Γάλλων ψηφίζει «όχι» στο δημοψήφισμα για τη Συνθήκη του Μάαστριχτ.
1995 Η Πειθαρχική Επιτροπή της UEFA, σε έκτακτη συνεδρίασή της στο Οπόρτο, αποβάλλει τη Ντιναμό Κιέβου από το Κύπελλο Πρωταθλητριών επιβάλλοντας 3ετή αποκλεισμό για απόπειρα δωροδοκίας του Ισπανού διαιτητή, Αντόνιο Χεσούς Λόπεζ Νιέτο, στον αγώνα με τον Παναθηναϊκό.
1995 Στην Τουρκία, η πρωθυπουργός Τανσού Τσιλέρ υποβάλλει την παραίτησή της στον πρόεδρο Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, μετά το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις με τον Ντενίζ Μπαϊκάλ, τον εταίρο της στον κυβερνητικό συνασπισμό.
2003 Σε δημοψήφισμα που γίνεται στη Λετονία, εγκρίνεται η ένταξη της χώρας στην ΕΕ. Το 67% ψηφίζει υπέρ της ένταξης και μόνο το 32% κατά.