Εορτολόγιο: Χρυσάνθη. Χρυσάφιος, Χρυσάφης, Χρυσαφένια.
25 Οκτωβρίου: Άγιοι Μαρκιανός και Μαρτύριος οι νοτάριοι – Οι Άγιοι αυτοί ήταν νοτάριοι και γραμματικοί του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Παύλου του ομολογητή (βλέπε 6 Νοεμβρίου), στα χρόνια του Αρειανού βασιλέως Κωνσταντίου (337 – 349 μ.Χ.).
Άριστα σπουδαγμένοι και οι δύο, υπήρξαν συνήγοροι θαρραλέοι της ορθόδοξης αλήθειας.
Όταν ο Πατριάρχης Παύλος δεν δέχθηκε να συμφωνήσει με τους Αρειανούς, εξορίστηκε από το βασιλιά στην Αρμενία και πνίγηκε από τους εκεί Αρειανούς. Τότε οι δύο Άγιοι έμειναν πιστοί στον ποιμένα τους και σταθεροί στο ορθόδοξο δόγμα. Διότι πάντα στο μυαλό τους κυριαρχούσε ο λόγος του Κυρίου: «ἐὰν ὐμεῖς μείνητε ἐν τῷ λόγῳ τῷ ἐμῷ, ἀληθῶς μαθηταί μου ἔστε» (Ευαγγέλιο Ιωάννη, η’ 31).
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Αν, δηλαδή, εσείς, μείνετε στερεοί στη διδασκαλία μου, λέει ο Κύριος, τότε πράγματι είσθε και αληθινοί μαθητές μου. Ο Μαρκιανός και ο Μαρτύριος το απέδειξαν περίτρανα αυτό, όταν συνελήφθησαν από τον αυτοκράτορα. Ομολόγησαν με θάρρος μπροστά του την αληθινή πίστη και ήλεγξαν αυτόν για τις παρανομίες του. Τότε, διατάχθηκε και τους σκότωσαν με μαχαίρι.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Ζῆλον ἔνθεον ἀναλαβόντες, ἠμαυρώσατε Ἀρείου πλάνην ὁμοούσιον Τριάδα κηρύττοντες, Μαρκιανὲ καὶ θέοφρων Μαρτύριε, ὀρθοδοξίας οἱ ἄσειστοι πρόβολοι, θεῖοι μάρτυρες, Χριστῷ τῷ Θεῷ πρεσβεύσατε δωρίσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
1400 Πέθανε ο Τζόφρι Τσόσερ, Άγγλος ποιητής, ο επονομαζόμενος «πατέρας» της αγγλικής λογοτεχνίας.
1647 Πέθανε ο Εβαντιζελίστα Τοριτσέλι, Ιταλός φυσικός και μαθηματικός.
1822 Αρχίζει η πρώτη πολιορκία του Μεσολογγίου από τους Ομέρ Βρυώνη και Κιουταχή. Στο πλευρό των Οθωμανών βρίσκονται και οι Έλληνες οπλαρχηγοί Βαρνακιώτης, Μπακόλας, Ίσκος, Ράγκος και Βαλτινός. Οι Μεσολογγίτες, 700 περίπου, υπό τους Μαυροκορδάτο, Μ. Μπότσαρη, Γ. Κίτσο, Θ. Γρίβα αποφασίζουν να αγωνιστούν μέχρις εσχάτων.
1825 Γεννήθηκε ο Γιόχαν Στράους (υιός), Αυστριακός συνθέτης του διάσημου βαλς «Ο Γαλάζιος Δούναβης».
1836 Πέθανε ο Αντώνιος Μιαούλης, Έλληνας ναύαρχος και αξιωματικός του Ναυτικού.
1838 Γεννήθηκε ο Ζορζ (Αλεξάντρ Σεζάρ Λεοπόλντ) Μπιζέ, Γάλλος συνθέτης, γνωστός για την όπερα Κάρμεν.
1881 Γεννιέται ο Ισπανός ζωγράφος Πάμπλο Πικάσο, δημιουργός της «Γκουέρνικα» και άλλων έργων
1893 Πέθανε ο Πιότρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι, Ρώσος συνθέτης. Έργα του «Ο Καρυοθραύστης», «Η Λίμνη των Κύκνων» κ.ά.
1917 Σύμφωνα με το Ιουλιανό ημερολόγιο σαν σήμερα οι εξεγερμένοι Ρώσοι μποσελβίκοι καταλαμβάνουν τα Χειμερινά Ανάκτορα του τσάρου Νικολάου του Β’ στην Πετρούπολη. Είναι η επίσημη ημερομηνία της Οκτωβριανής Επανάστασης, η οποία, ωστόσο, σύμφωνα με το Γρηγοριανό ημερολόγιο τιμάται στις 7 Νοεμβρίου.
1920 Πεθαίνει (από δάγκωμα μαϊμούς, όπως είπαν) ο βασιλιάς Αλέξανδρος ο Α΄.
1922 Στον απόηχο της Μικρασιατικής Καταστροφής, ο τέως Αρχιστράτηγος της Στρατιάς της Μικράς Ασίας Γεώργιος Χατζηανέστης, ο υποστράτηγος ε.α. Ξενοφώντας Στρατηγός, ο υποναύαρχος ε.α. Μιχαήλ Γούδας και οι πολιτικοί Δημήτριος Γούναρης, Νικόλαος Στράτος, Πέτρος Πρωτοπαπαδάκης, Νικόλαος Θεοτόκης και Γεώργιος Μπαλτατζής, παραπέμπονται με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας από την ανακριτική επιτροπή υπό τον Θ. Πάγκαλο.
1925 Γεννήθηκε ο Τάκις, Έλληνας γλύπτης
1925 Δημοτικές εκλογές διεξάγονται στην Ελλάδα. Δήμαρχος Αθηναίων εκλέγεται ο Σπυρίδων Πάτσης, Πειραιώς ο Τάκης Παναγιωτόπουλος και Θεσσαλονίκης ο Μηνάς Πατρίκιος, ο οποίος είναι και ο πρώτος εκλεγμένος Δήμαρχος της συμπρωτεύουσας.
1929 Πέθανε ο συγγραφέας Αλέξανδρος Μωραϊτίδης (Γεν. 15/10/1850)
1939 Γεννήθηκε ο Νίκος Νικολαΐδης, Έλληνας σκηνοθέτης και σεναριογράφος και παραγωγός των ταινιών του. Από τις ταινίες του ξεχωρίζουν: «Πρωινή Περίπολος», «Γλυκιά Συμμορία» και «Τα κουρέλια τραγουδάνε ακόμα», ενώ από τα βιβλία του ο «Οργισμένος Βαλκάνιος» έχει επανεκδοθεί πολλές φορές.
1936 Αδόλφος Χίτλερ και Μπενίτο Μουσολίνι συνάπτουν τον Άξονα Βερολίνου-Ρώμης. Η συμφωνία των δύο ηγετών θα μείνει μυστική με την 1η του Νοέμβρη.
1938 Ο Ιταλός δικτάτορας Μπενίτο Μουσολίνι ανακηρύσσει επισήμως τη Λιβύη ιταλικό έδαφος.
1942 Συνεχίζεται η μάχη του Ελ Αλαμέιν με τον Βρετανό στρατάρχη Μπέρναρντ Λο Μοντγκόμερι να αντιμετωπίζει τις ναζιστικές δυνάμεις του στρατηγού Έρβιν Ρόμελ, του επονομαζόμενου κι ως «Αλεπού της Ερήμου».
1944 Ο Χάινριχ Χίμλερ διατάσσει τη πάταξη της οργάνωσης νεολαίας με την επωνυμία «Οι Πειρατές των Εντελβάις» καθώς πρόκειται για μια οργάνωση που βοηθούσε τους λιποτάκτες του στρατού να κρυφτούν από το Γ’ Ράιχ.
1945 Η Δημοκρατία της Κίνας αναλαμβάνει τη διοίκηση της Ταϊβάν μετά την παράδοση των ιαπωνικών δυνάμεων στους Συμμάχους.
1952 Γεννήθηκε ο Γιάννης Κυράστας, Έλληνας ποδοσφαιριστής και προπονητής.
1955 Γεννήθηκε ο Ματίας Γιαμπς, Γερμανός μουσικός και κιθαρίστας των Scorpions.
1959 Αρχίζει επισήμως το πρωτάθλημα της Α’ Εθνικής Κατηγορίας στο ποδόσφαιρο. Τα αποτελέσματα της πρώτης αγωνιστικής: ΠΑΟΚ-Μέγας Αλέξανδρος 3-2, Πανιώνιος-ΑΕ Νικαίας 3-0, Δόξα Δράμας –Άρης Θεσσαλονίκης 2-2, Ηρακλής – Απόλλων Αθηνών 0-0, Προοδευτική – Απόλλων Καλαμαριάς 1-0, Παναθηναϊκός – Παναιγιάλειος 2-1, Παγκορινθιακός – Ολυμπιακός Πειραιώς 1-0 και Εθνικός Π. – ΑΕΚ 0-1.
1962 Η Ουγκάντα γίνεται μέλος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. 1962: Ο Νέλσον Μαντέλα καταδικάζεται σε πενταετή φυλάκιση.
1962 Ο Αμερικανός συγγραφέας Τζον Στάινμπεκ βραβεύεται με το Νομπέλ Λογοτεχνίας.
1973 Πέθανε ο Αμπέμπε Μπικίλα, Αιθίοπας μαραθωνοδρόμος.
1980 Πέθανε ο Νάσος Μπότσης, εκδότης και ιδιοκτήτης των εφημερίδων Ακρόπολη και Απογευματινή.
1983 1.800 Αμερικανοί πεζοναύτες, υποστηριζόμενοι από 300 στρατιώτες αγγλόφωνων νήσων της Καραϊβικής, εισβάλουν στο νησί της Γρενάδας για την οποία λίγους μήνες πριν ο πρόεδρος Ρίγκαν είχε δηλώσει ότι… «απειλεί την ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών».
1993 Πέθανε ο Βίνσεντ Πράις, Αμερικανός ηθοποιός.
2002 Πέθανε ο Ρίτσαρντ Χάρις, Ιρλανδός ηθοποιός.
2009 Δύο βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας στη Βαγδάτη στοιχίζουν τη ζωή σε 155 ανθρώπους και προκαλούν τον τραυματισμό τουλάχιστον 721 ατόμων.
2012 Πέθανε ο Δημήτρης Μπέης, Έλληνας πολιτικός και 68ος Δήμαρχος Αθηναίων