Εορτολόγιο: Βαρσιμαίος, Βαρσάμης, Βαρσαμία, Βαρσάμω, Βαλσάμω, Βαλσαμία.
29 Ιανουαρίου: Άγιος Δημήτριος ο Χιοπολίτης – Ο Άγιος Δημήτριος γεννήθηκε το 1780 μ.Χ. στο χωριό Παλιόκαστρο της Χίου από ενάρετους γονείς, τον Αποστόλη και την Μαρουλού.
Σε νεαρή ηλικία έφθασε στην Κωνσταντινούπολη και εργαζόταν κοντά στον αδελφό του Ζαννή, ο οποίος ήταν έμπορος.
Όταν χωρίς την άδεια του αδελφού του αρραβωνιάστηκε κάποια νέα, ο Ζαννής τον έδιωξε από το κατάστημά του. Ευρισκόμενος σε μεγάλη φτώχεια θυμήθηκε ότι ο Σείχ – ουλ – Ιμαλήλ όφειλε στον αδελφό του κάποιο ποσό από αγορές υφασμάτων και πήγε στο σπίτι του για να το εισπράξει και να το χρησιμοποιήσει ο ίδιος.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Εκεί γνώρισε μία νεαρή μουσουλμάνα η οποία τον αγάπησε και του δήλωσε ότι για να τον παντρευτεί έπρεπε να αλλαξοπιστήσει. Ο Δημήτριος δέχθηκε την πρόταση και παρέμεινε στο σπίτι των Τούρκων για δύο μήνες.
Γρήγορα όμως συνήλθε, δραπέτευσε και κρύφθηκε προσωρινά σε μία χριστιανική οικογένεια στην περιοχή του Σταυροδρομίου. Εκεί τον συνάντησε ο αδελφός του Ζαννής.
Ο Δημήτριος εξομολογήθηκε στον πνευματικό του αδελφού του και συγχρόνως έστειλε επιστολή στον πατέρα του εξιστορώντας τα έως τότε γεγονότα της ζωής του αλλά και τον πόθο του να μαρτυρήσει για το Χριστό.
Αφού κοινώνησε τα άχραντα μυστήρια παρουσιάσθηκε στον Τούρκο διοικητή και με παρρησία ομολόγησε την πίστη του. Παρά το γεγονός ότι οι Χιώτες της Κωνσταντινούπολης συγκέντρωσαν χρήματα για την απελευθέρωσή του, ο Δημήτριος παρέμεινε ακλόνητος στην πίστη του.
Έτσι, μετά από φρικτά βασανιστήρια τα οποία υπέμεινε αγόγγυστα, αποκεφαλίστηκε στις 29 Ιανουαρίου 1802 μ.Χ. Το τίμιο λείψανό του το παρέλαβαν οι Χριστιανοί και ενταφίασαν αυτό σε κάποιο μοναστήρι στο νησί Πρώτη.
Ἀπολυτίκιον
Ήχος γ’. Θείας πίστεως.
Χαίρε βλάστημα, τερπνόν της Χίου` χαίρε καύχημα, των ορθοδόξων, καρτερόψυχε, νέε Δημήτριε` την γαρ αντίχριστον πλάνην εφαύλισας, ένθα του κράτους υπάρχει το φρύαγμα, ως ανέκραζες, Θεόν τον Χριστόν επίσταμαι, δωρούμενον ημίν το μέγα έλεος.
Κοντάκιον
Ήχος γ’. Η Παρθένος σήμερον.
Η λαμπρά του Βύζαντος, και μεγαλώνυμος Πόλις, μελωδείτω σήμερον, μεγαλοφώνως βοώσα, σκάμματα τα υπέρ φύσιν του Δημητρίου, νέου μεν, μετά τον πάλαι τον Μυρορροάν, διά σε Χριστόν σφαγέντος, όνπερ ανύμνει σε, ως φύσει Θεού Υιόν.
Κάθισμα
Ήχος α’. Τον τάφον Σου Σωτήρ.
Ευφράνθησαν εν σοι, Ορθοδόξων τα πλήθη, φαυλίσαντι λαμπρώς, των ανόμων την πλάνην` ανήλθες επί βήματος, υπερτάτου της Βύζαντος, και ανέκραζες, ω ασεβείας προστάται, τον θεάνθρωπον, εγώ κηρύττω Σωτήρα, του κόσμου και Κύριον.
Ὁ Οἶκος
Δημητρίου του Χιοπολίτου την άθλησιν, τα παλαίσματα και τον ένδοξον υπέρ Χριστού θάνατον, δεύτε φιλέορτοι συνελθόντες, ύμνοις, εγκωμίων, και ωδαίς πνευματικαίς ευφημήσωμεν` ότι τη δυνάμει του Χριστού καθοπλισθείς, την κακέμφατον των της Άγαρ κατέπτυσε πλάνην, εν αυτώ τω του κράτους υπρτάτω βήματι, καταπλήξας αυτούς, τη του φρονήματος παρρησία, και την τούτων μιαιφόνον ερεθίσας μανίαν, εις το παρ` αυτών σφαγήναι, ότι τρανώς Θεόν αληθινόν τον Χριστόν ωμολόγει, ως φύσει Θεού Υιόν.
Μεγαλυνάριον
Τους ανευφημούντας σου ευλαβώς, τους λαμπρούς αγώνας, και τους άθλους Μάρτυς Χριστού, και την θείαν μνήμην τελούντας ετησίως, περίσωζε Δημήτριε ταις πρεσβείαις σου.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
904 Ο Σέργιος Γ’ γίνεται Πάπας στη θέση του καθαιρεμένου Αντιπάπα Χριστόφορου. Αρχίζει η περίοδος της Πορνοκρατίας, μία σκοτεινή περίοδος της παπικής εκκλησίας που θα τελειώσει το 963 μ.Χ.
1676 Ο Φίοντορ Γ’, γιος του Αλεξέι Ρομανόφ, ανέρχεται στο θρόνο της Ρωσίας.
1696 Ο Μεγάλος Πέτρος γίνεται μόνος τσάρος της Ρωσίας, μετά το θάνατο του Τσάρου Ιβάν του Ε’.
1829 Δύναμη 3.500 Τούρκων, υπό τον Μαχμούτ Πασά, επιτίθεται εναντίον της ΣΤ’ Χιλιαρχίας, υπό τον Μαυροβουνιώτη, στο Μαρτίνο Λοκρίδας. Τρεις σφοδρές επιθέσεις των τούρκων αποκρούονται με επιτυχία. Οι Τούρκοι υποχωρούν στην Εύβοια, εγκαταλείποντας στο πεδίο της μάχης 200 νεκρούς.
1834 Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Αντριου Τζάκσον, διατάζει για πρώτη φορά το στρατό να καταστείλει εργατικές διεκδικήσεις.
1837 (π.η.) Σκοτώθηκε σε μονομαχία από τον απατημένο σύζυγο της ερωμένης του, ο ρώσος συγγραφέας και ποιητής, Αλέξανδρος Πούσκιν.
1845 Κυκλοφορεί για πρώτη φορά το ποίημα του Έντγκαρ Άλαν Πόε “Το Κοράκι”.
1861 Το Κάνσας γίνεται η 34η Πολιτεία των ΗΠΑ.
1863 Πάνω από 400 Ινδιάνοι σφαγιάζονται από τον αμερικανικό στρατό στο Μπέαρ Ρίβερ του Αϊντάχο.
1866 Γεννήθηκε ο βραβευμένος με Νόμπελ Γάλλος συγγραφέας, Ρομέν Ρολάν
1870 Δημοσιεύεται στην εφημερίδα “Αλήθεια” ότι το 1869 είναι το έτος εισαγωγής στην Ελλάδα του ποδηλάτου, του “περίεργου τούτου και δυσκόλου άμα είδους παιδιάς και ταχυδρομίας”, με εισαγωγείς του το βασιλιά Γεώργιο Α’ και τον Παύλο Δαμαλά, γιατρό και Δήμαρχο Πειραιώς.
1881 Πέθανε Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, Ρώσος συγγραφέας. («Έγκλημα και Τιμωρία») (Γεν. 30/10/1821)
1886 Ο Γερμανός μηχανικός Καρλ Μπενζ λαμβάνει το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για το πρώτο βενζινοκίνητο αυτοκίνητο, βάζοντας το λίθο για τη μετέπειτα αυτοκρατορία της “Μερσέντες – Μπενζ”.
1890 (ν.η.) Γεννήθηκε ο Ρώσος συγγραφέας, βραβευμένος με Νόμπελ Λογοτεχνίας, Μπορίς Πάστερνακ (“Δόκτωρ Ζιβάγκο”)
1891 Η πριγκίπισσα Λιλιουοκαλάνι ανακηρύσσεται Βασίλισσα της Χαβάης. Θα είναι η τελευταία μονάρχης στην ιστορία της χώρας.
1891 Γεννήθηκε η Σοβιετική χορεύτρια και δασκάλα του μπαλέτου Ελισαβέτα Γκέρντ.
1897 τη Γενική Συνέλευση των Κρητών στο Τζερμιάδο Λασιθίου, κηρύσσεται η Ένωση της Κρήτης με τη Μητέρα Ελλάδα. Την ίδια ημέρα, ελληνικός στόλος από 6 τορπιλοβόλα και το πλοίο “Σφακτηρία” αποπλέει από τον Πειραιά για ενίσχυση των κρητών επαναστατών.
1900 Η Ιφιγένεια Συγγρού δωρίζει στο ελληνικό Δημόσιο 13 εκατομμύρια δραχμές για τη σκυρόστρωση των πλατειών και των κυριότερων δρόμων της Αθήνας.
1911 Γεννήθηκε ο Γερμανός βιομήχανος, Πήτερ φον Ζήμενς
1911 Δριμύτατος χειμώνας σε ολόκληρη την Ελλάδα επιφέρει το θάνατο δύο ανθρώπων, αρκετούς τραυματισμούς, ναυάγια ατμόπλοιων και διακοπή στις συγκοινωνίες.
1916 Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Το Παρίσι βομβαρδίζεται για πρώτη φορά από γερμανικά Ζέππελιν.
1920 Ο Γουόλτ Ντίσνεϊ πιάνει την πρώτη δουλειά του ως σχεδιαστής σκίτσων, αμειβόμενος με 40 δολάρια εβδομαδιαίως.
1922 Διαλύεται η Ένωση, που είχαν σχηματίσει η Κόστα Ρίκα, η Γουατεμάλα, η Ονδούρα και το Ελ Σαλβαδόρ
1924 Ο Καρλ Τέιλορ πατεντάρει στο Κλίβελαντ του Οχάιο την πρώτη μηχανή που κατασκευάζει χωνάκια για παγωτό.
1927 Γεννήθηκε ο Καναδός χημικός μηχανικός και εφευρέτης Λιούις Γιούρι.
1933 Γεννήθηκε ο Γάλλος τραγουδιστής, Σασά Ντιστέλ (“Μεσιέ Κανιμπάλ”)
1941 Πέθανε ο ανώτατος αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού και στη συνέχεια πρωθυπουργός και δικτάτορας, Ιωάννης Μεταξάς
1941 Μετά το θάνατο του δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά, ο βασιλιάς Γεώργιος Β’ αναθέτει την πρωθυπουργία της Ελλάδας στον Αλέξανδρο Κορυζή.
1941 Τα ελληνικά στρατεύματα ολοκληρώνουν την κατάληψη της κορυφογραμμής Τρεμπεσίνας Βορείου Ηπείρου.
1942 Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Γερμανικά και ιταλικά στρατεύματα καταλαμβάνουν τη Βεγγάζη, στη Λιβύη.
1942 Περού και Εκουαδόρ υπογράφουν τη συνθήκη του Ρίο, με την οποία διευθετούν τις συνοριακές διαφορές τους.
1945 Γεννήθηκε η τραγουδίστρια, Αλέκα Κανελλίδου
1945 Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Τερματίζεται η γερμανική κατοχή του Βελγίου.
1947 Φτάνει στην Αθήνα η εξεταστική επιτροπή του ΟΗΕ για να διερευνήσει τις καταγγελίες της κυβέρνησης εις βάρος της Βουλγαρίας, της Γιουγκοσλαβίας και της Αλβανίας, για παροχή βοήθειας προς τους αντάρτες του Δημοκρατικού Στρατού .
1949 Η Βρετανία αναγνωρίζει το κράτος του Ισραήλ.
1951 Η ηθοποιός Λιζ Τέιλορ παίρνει το πρώτο διαζύγιό της από τον επιχειρηματία Κόνραντ Χίλτον, κληρονόμο της ομώνυμης αλυσίδας ξενοδοχείων.
1957 Ο Βενέδικτος εκλέγεται Πατριάρχης Ιεροσολύμων.
1963 Απορρίπτεται η είσοδος της Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα, έπειτα από βέτο του προέδρου της Γαλλίας, Σαρλ ντε Γκολ.
1964 Τελετή έναρξης των 9ων Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων στο Ίνσμπρουκ της Αυστρίας. Παίρνουν μέρος 1096 αθλητές από 36 χώρες. Για πρώτη φορά στην ιστορία των αγώνων, η ολυμπιακή φλόγα μεταφέρεται από την Αρχαία Ολυμπία. 25.000 τόνοι χιόνι από τις υψηλότερες περιοχές των Αυστριακών Άλπεων μεταφέρονται στο Ίνσμπρουκ, καθώς είχε να χιονίσει 2 μήνες.
1965 Η ΕΔΑ προτείνει την παραπομπή του Καραμανλή για την «Πεσινέ».
1971 Ανώτατος αξιωματικός της στρατιωτικής Δικαιοσύνης των Ηνωμένων Πολιτειών ανακοινώνει ότι παύει η δικαστική έρευνα κατά του στρατηγού Σάμιουελ Κόστερ που κατηγορούνταν για τη σφαγή των αμάχων στο βιετναμέζικο χωριό Μι Λάι. Η διακοπή της έρευνας αποφασίστηκε γιατί …«δεν είναι προς το συμφέρον της Δικαιοσύνης».
1973 Επιβατικό αεροπλάνο “Ιλιούσιν” της εταιρείας EgyptAir συντρίβεται στον Πενταδάκτυλο της Κύπρου, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους και οι 37 επιβαίνοντες.
1975 Πέθανε ο Ορέστης Μακρής, Έλληνας ηθοποιός. (Γεν. 30/9/1898)
1976 Δικαστήριο της Ρώμης χαρακτηρίζει ως προσβάλλουσα τα χρηστά ήθη την ταινία του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι “Το τελευταίο τανγκό στο Παρίσι”. Ο σκηνοθέτης, ο παραγωγός και οι ηθοποιοί της ταινίας, μεταξύ των οποίων και ο Μάρλο Μπράντο, απειλούνται με σύλληψη αν εμφανιστούν στην πόλη.
1976 Βόμβα του “Επαναστατικού Λαϊκού Αγώνα” προκαλεί ζημιές στην έκθεση της βιομηχανίας “Πίτσος” στην Αθήνα.
1979 Η 16χρονη Μπρέντα Σπένσερ σκοτώνει δύο άτομα και τραυματίζει άλλα εννέα, όταν πυροβολεί από το σπίτι της το παρακείμενο δημοτικό σχολείο του Κλίβελαντ στο Σαν Ντιέγκο, της Καλιφόρνια. Το όπλο τής το είχε χαρίσει ο πατέρα της ως χριστουγεννιάτικο δώρο. Στους αστυνομικούς που τη συλλαμβάνουν δικαιολογείται με τη φράση “Δε μου αρέσουν οι Δευτέρες” (“I Don’t Like Mondays”). Με αφορμή το περιστατικό αυτό οι Boomtown Rats θα γράψουν το ομώνυμο τραγούδι τους.
1983 Η Ελλάδα αναγνωρίζει στις γυναίκες ίσα δικαιώματα, με την αναμόρφωση του οικογενειακού δικαίου.
1991 Χτύπημα της “17 Νοέμβρη” με ρουκέτα εναντίον της εταιρείας πετρελαιοειδών BP στη λεωφόρο Κηφισίας.
1996 Κρίση των Ιμίων: Ο νέος πρωθυπουργός, Κώστας Σημίτης, στέλνει μήνυμα προς την Τουρκία, ότι σε οποιαδήποτε πρόκληση η Ελλάδα θα αντιδράσει άμεσα και δυναμικά. Η πρωθυπουργός της Τουρκίας, Τανσού Τσιλέρ, ζητά διαπραγματεύσεις για το καθεστώς των βραχονησίδων του Αιγαίου. Τουρκικά πολεμικά πλοία παραβιάζουν τα ελληνικά χωρικά ύδατα και πλησιάζουν τα Ίμια. Γίνονται διαβήματα από την Ελλάδα σε Ευρωπαϊκή Ένωση και ΗΠΑ.
1996 Η ιστορική όπερα της Βενετίας “Λα Φενίτσε” καταστρέφεται από πυρκαγιά. Θα επαναλειτουργήσει στις αρχές του 2004, αφού δαπανηθούν εκατομμύρια δολάρια για την ανακατασκευή του 204 ετών θεάτρου.
1999 Ο ηγέτης του PKK Αμπνουλάχ Οτσαλάν φτάνει στην Αθήνα και διαμένει επί διήμερο παρανόμως.