Εορτολόγιο: Γεράσιμος, Μάκης, Μικές, Μίκης, Γερασιμούλα.
4 Μαρτίου: Όσιος Γεράσιμος ο Ιορδανίτης – Ο Όσιος Γεράσιμος ο Ιορδανίτης γεννήθηκε στη Λυκία τον 5ο αιώνα μ.Χ. από ευσεβείς και ταπεινούς γονείς και εκ βρέφους αφιερώθηκε στον Θεό.
Σε νεαρή ηλικία ασπάσθηκε την αίρεση των Μονοφυσιτών παρασυρόμενος από τους οπαδούς του αιρετικού ψευδοπατριάρχη Θεοδοσίου, φανατικού μονοφυσίτου Αιγύπτιου μοναχού, ο οποίος κατά την απουσία του Πατριάρχη Ιουβεναλίου (422 – 458 μ.Χ.), βοηθούμενος και υπό της βασιλίσσης Ευδοκίας (βλέπε 13 Αυγούστου) – προ της μεταστροφής της στα ορθόδοξα δόγματα, κατόρθωσε να καταλάβει τον πατριαρχικό θρόνο των Ιεροσολύμων και να προβεί σε ανεκδιήγητες σκληρότητες επί είκοσι μήνες (451 – 453 μ.Χ.). Ακόμη κι αυτός ο πανίερος ναός της Αναστάσεως έγινε θέατρο απερίγραπτων σκηνών και επιπλέον η ταραχή εξαπλώθηκε ανά την Παλαιστίνη.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Οι Μονοφυσίτες δεν παραδέχονται ότι στο πρόσωπο του Χριστού έχουν ενωθεί η θεία και η ανθρώπινη φύση «ἀτρέπτως, ἀσυγχύτως, ἀχωρίστως καὶ ἀδιαιρέτως», αλλά ισχυρίζονται ότι η θεία φύση του Χριστού απορρόφησε την ανθρώπινη φύση Του και επομένως ο Χριστός έχει μόνο μια φύση.
Γρήγορα όμως ο Όσιος Γεράσιμος κατάλαβε το λάθος του, επειδή ήταν άνθρωπος με καλή προαίρεση και ταπεινό φρόνημα. Είχε την καλή συνήθεια να επισκέπτεται και να συμβουλεύεται για πνευματικά αγιασμένους ανθρώπους. Από ένα λόγιο ασκητή που ονομαζόταν Ευθύμιος και ασκήτευε στην έρημο του Ρουβά, διδάχθηκε την αλήθεια και για τις δύο φύσεις του Χριστού, κατάλαβε το λάθος του και επέστρεψε και πάλι στην Εκκλησία.
Στη συνέχεια εκάρη το 451 μ.Χ. μοναχός στην έρημο του Ιορδάνου, όπου ασκήθηκε στην ησυχία. Αργότερα, όταν συγκεντρώθηκαν γύρω του πολλοί μοναχοί, οι οποίοι ζητούσαν την φωτισμένη καθοδήγησή του, ίδρυσε κοινοβιακή μονή κοντά στην πόλη Βαϊθαγλά.
Ο Όσιος Γεράσιμος ήταν αυστηρός, αλλά μόνο στον εαυτό του. Στους άλλους ήταν ευπροσήγορος και επιεικής. Έτρωγε λίγο, όσο χρειαζόταν για να συντηρείται στη ζωή, και κοιμόταν επίσης πολύ λίγο. Μάλιστα δίδασκε ότι όποιος θέλει να ζήσει περισσότερο πρέπει να κοιμάται λιγότερο, διότι ο πολύς ύπνος κάνει το σώμα τρυφηλό και άρα ανίσχυρο στους κόπους και ευάλωτο στις ασθένειες.
Η διδασκαλία του Οσίου Γερασίμου για τον ύπνο είναι ουσιαστικά λόγος για την άσκηση. Με τον περιορισμό του ύπνου και την εγκράτεια συνηθίζει η σάρκα (το σαρκικό φρόνημα) να υποτάσσεται στο πνεύμα. Με την άσκηση και την αδιάλειπτη προσευχή, ιδίως με την μονολόγιστη ευχή, το «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησον με» ο νους συγκεντρώνεται στο χώρο της καρδιάς, που είναι η φυσική του θέση και αποκτά αδιάλειπτη μνήμη του Θεού.
Τόσο πολύ απέκτησε την οικείωση προς τον Θεό ο Όσιος Γεράσιμος και προστάτεψε το «κατ’ εἰκόνα καὶ καθ’ ὁμοίωσιν» των Αγίων, ώστε δάμασε και τα άγρια θηρία και έκανε πολλά θαύματα. Απέκτησε μάλιστα και υπηρέτη ένα όνο, για να μεταφέρει νερό, καθώς πόσιμο νερό βρισκόταν σε απόσταση. Κάποια φορά, κι ενώ το λιοντάρι κοιμόταν, έμποροι που περνούσαν έκλεψαν τον όνο. Και επειδή ο Όσιος υποπτεύθηκε ότι το λιοντάρι έφαγε τον όνο, το τιμώρησε να μεταφέρει εκείνο το νερό. Ώσπου, μια μέρα, όταν ξαναπέρασαν οι έμποροι από το ίδιο το σημείο, το λιοντάρι αναγνώρισε τον κλεμμένο όνο και τον επέστρεψε σώο στον Όσιο. Εκείνος τότε το απάλλαξε από το έργο αυτό και το άφησε να γυρίσει στο βουνό. Και όταν ο Όσιος κοιμήθηκε με ειρήνη, το λιοντάρι ήρθε και πέθανε πάνω στον τάφο του.
Όταν στις 19 Ιανουαρίου του 473 μ.Χ. κοιμήθηκε ο Όσιος Ευθύμιος ο Μέγας (βλέπε 20 Ιανουαρίου), ο Όσιος Γεράσιμος είδε σε όραμα κατά τη στιγμή που προσευχόταν στη Λαύρα, το τέλος του Οσίου. Αυτό αναφέρεται στη διήγηση του Αγίου Κυριακού του Αναχωρητού (βλέπε 29 Σεπτεμβρίου), ο οποίος συνόδευσε τον Όσιο Γεράσιμο στην κηδεία του μεγάλου Αγίου της Εκκλησίας.
Δύο χρόνια μετά το τέλος του Οσίου Ευθυμίου, το 475 μ.Χ. επί Πατριάρχη Ιεροσολύμων Αναστασίου Α΄ (458 – 478 μ.Χ.) ο Όσιος Γεράσιμος κοιμήθηκε με ειρήνη. Τη διαδοχή της Λαύρας ανέθεσε στους συνασκητές αυτού Στέφανο και Βασίλειο.
Σημείωση: Όπως μας πληροφορεί ο συναξαριστής του Αγίου Νικοδήμου, ο Όσιος Γεράσιμος έζησε την εποχή του Κωνσταντίνου του Πωγωνάτου τον 7ο μ.Χ. κάτι όμως που δεν φαίνεται πιθανό.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τοῦ λίθου σφραγισθέντος.
Τῆς ἐρήμου πολίτης καί ἐν σώματι ἄγγελος, καί θαυματουργός ἀνεδείχθης, θεοφόρε Πατήρ ἡμῶν Γεράσιμε· νηστείᾳ ἀγρυπνίᾳ προσευχῇ, οὐράνια χαρίσματα λαβών, θεραπεύεις τούς νοσοῦντας, καί τάς ψυχάς τῶν πίστει προστρεχόντων σοι. Δόξα τῷ δεδωκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σέ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διά σοῦ πᾶσιν ἰάματα.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Τῆς ἐρήμου οἰκήτωρ, Ἀσκητῶν ἀκροθίνιον, καὶ ἀγγελικῆς πολιτείας ἀναδέδειξαι ἔσοπτρον, τοῦ Πνεύματος τὴ αἴγλη λαμπρυνθεῖς, Γεράσιμε Ὅσιων καλλονὴ διὰ τοῦτο θεραπεύεις διαπαντός, τοὺς πίστει ἐκβοώντας σοι, δόξα τῷ δεδωκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργούντι διὰ σοῦ, πάσιν ἰάματα.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Χριστώ εκ νεότητος, ακολούθησας πιστώς, ζωήν την ισάγγελον, επολιτεύσω σαφώς. Γεράσιμε Όσιε. συ γαρ εν Ιορδάνου, διέλαμψας τη χώρα, θήρα καθυποτάσσεις, τη στερρά σου ασκήσει. Χριστός γαρ ον εδόξασας, λαμπρος σε εθαυμάστωσε.
Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ὡς ἀστήρ οὐράνιος ἐξανατείλας, ἱερῶς ἐφαίδρυνας, τῶν ἀρετῶν σου τῷ φωτί, τοῦ Ἰορδάνου τήν ἔρημον, Ὅσιε Πάτερ, θεόφρον Γεράσιμε.
Κάθισμα
Ἦχος α’. Τοῦ λίθου σφραγισθέντος.
Τὴν κλίμακα τῶν θείων ἀρετῶν διανύσας, πρὸς νοητῆς θεωρίας ἀνελήλυθας ὕψος, καὶ θείων μυστηρίων τοῦ Χριστοῦ, ἐμφάσεις ὑπεδέξω καθαράς, διὰ τοῦτο, θεοφόρε, σὲ εὐσεβῶς τιμῶμεν καὶ βοῶμεν· Δόξα τῷ ἐνισχύσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ πᾶσιν ἰάματα.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
303: Ο Αδριανός της Νικομήδειας, πραιτοριανός φρουρός του αυτοκράτορα Γαλέριου Μαξιμιανού, τιμωρείται με μαρτυρικό θάνατο, διότι ασπάστηκε το χριστιανισμό. Αργότερα θα ανακηρυχθεί σε άγιο από την Εκκλησία.
1801: Ο Τόμας Τζέφερσον γίνεται ο 3ος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών.
1861: Η αστερόεσσα υιοθετείται ως το έμβλημα των Ομόσπονδων Νότιων Πολιτειών της Αμερικής.
1877: Ο γερμανοαμερικανός μηχανικός Εμίλ Μπέρλινερ εφευρίσκει το μικρόφωνο.
1877: Η «Λίμνη των Κύκνων», το περίφημο μπαλέτο του Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι, κάνει πρεμιέρα στο Θέατρο Μπολσόι της Μόσχας.
1881: Ο Άρθουρ Κόναν Ντόιλ γράφει το μυθιστόρημα «Σπουδή στο άλικο», την πρώτη ιστορία με ήρωα τον Σέρλοκ Χολμς.
1912: Οι σουφραζέτες πραγματοποιούν πορεία στους δρόμους του Λονδίνου και σπάνε κάθε παράθυρο που βρίσκουν στο διάβα τους, επειδή η αγγλική κυβέρνηση δεν τους χορηγεί δικαίωμα ψήφου.
1937: Ο Ιωάννης Μεταξάς ιδρύει το ΙΚΑ και εφαρμόζει στην Ελλάδα τον θεσμό της Κοινωνικής Ασφάλισης.
1944: Αρχίζει η Μάχη της Κοκκινιάς μεταξύ των δυνάμεων του ΕΛΑΣ από τη μία πλευρά, και των Γερμανών κατακτητών και των ντόπιων συνεργατών τους από την άλλη. Θα τελειώσει στις 8 Μαρτίου, με την αποχώρηση των εισβολέων Γερμανών.
1954: Το νοσοκομείο Peter Bent Brigham στη Βοστόνη ανακοινώνει την πρώτη επιτυχημένη μεταμόσχευση νεφρού.
1966: Η δήλωση του Τζον Λένον, ότι οι Μπιτλς είναι πιο δημοφιλείς από τον Ιησού, προκαλεί σάλο στις ΗΠΑ.
1970: Πενήντα επτά άτομα χάνουν τη ζωή τους, όταν το γαλλικό υποβρύχιο “Ευρυδίκη” βυθίζεται στη Μεσόγειο.
1972: Επαναχορηγείται πλήρως η στρατιωτική και οικονομική βοήθεια των ΗΠΑ προς την Ελλάδα.
1975: Απονέμεται στον Τσάρλι Τσάπλιν από τη βασίλισσα Ελισάβετ της Αγγλίας ο τίτλος του ιππότη.
1977: Πάνω από 1.570 άτομα σκοτώνονται στη Ρουμανία, όταν σημειώνεται σεισμός 7,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ. Τους 35.000 φτάνουν οι άστεγοι.
1994: Ο Κερτ Κομπέιν μεταφέρεται εσπευσμένως σε νοσοκομείο της Ρώμης, όταν βρίσκεται σε κωματώδη κατάσταση σε ξενοδοχείο της αιώνιας πόλης, κατά τη διάρκεια της παγκόσμια περιοδείας των Nirvana. Αιτία, η συνδυασμένη κατανάλωση αγχολυτικών χαπιών και αλκοόλ. Φήμες που κυκλοφόρησαν στο διαδίκτυο τον έφερναν νεκρό. Το μοιραίο συνέβη τελικά στις 5 Απριλίου του 1994.
1997: Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον απαγορεύει τις έρευνες για την κλωνοποίηση ανθρώπου.
1999: Η Μόνικα Λιουίνσκι εκδίδει βιβλίο, για τη σχέση της με τον Αμερικανό Πρόεδρο Μπίλ Κλίντον.
2010: Η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων στις ΗΠΑ αναγνωρίζει ως γενοκτονία τη σφαγή των Αρμενίων από τους Τούρκους το 1915. Οργισμένη είναι η αντίδραση της Άγκυρας, που επισημαίνει ότι το ψήφισμα μπορεί να βλάψει τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις.
Σαν σήμερα γεννήθηκαν:
1678: Ο περίφημος βενετός μουσουργός, βιρτουόζος του βιολιού και συνθέτης μουσικής μπαρόκ με δημοφιλέστερο έργο του τις «Τέσσερις Εποχές», Αντόνιο Βιβάλντι.
1851: Στη Σκιάθο ο διηγηματογράφος και ποιητής Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης.
1904: Ο Ηλίας Βενέζης, συγγραφέας και ακαδημαϊκός.
1951: Στο Μίτνλεσμπορο ο τραγουδοποιός Κρις Ρία, οικείος στους νοσταλγούς της δεκαετίας του ’80 για τη βραχνή φωνή και τις adult oriented rock επιτυχίες του.
1968: Ο σημερινός πρόεδρος της ΝΔ Κυριάκος Κ. Μητσοτάκης.
1972: Γεννιέται ο λαϊκός τραγουδιστής Γιώργος Μαζωνάκης.
Σαν σήμερα πέθαναν:
1852: Ο Ρώσος συγγραφέας Νικολάι Γκόγκολ. Τα έργα του συγκαταλέγονται στα μεγαλύτερα αριστουργήματα της ρωσικής ρεαλιστικής λογοτεχνίας στο 19ο αιώνα και θεωρείται εφάμιλλος γιγάντων συμπατριωτών του, όπως ο Τολστόι, ο Ντοστογιέφσκι και ο Πούσκιν.
1917: Ο στρατηγός κόμης Φερδινάνδος φον Ζέπελιν, σε ηλικία 79 ετών, εισηγητής των περίφημων ιπτάμενων πηδαλιουχούμενων, που φέρουν το όνομα του.
1948: Ο Αντονέν Αρτώ, Γάλλος ηθοποιός και σκηνοθέτης
1990: Σκοτώνεται σε τροχαίο ο εκδότης του «Ελεύθερου Τύπου», Άρης Βουδούρης.
2008: Πεθαίνει από καρκίνο του πνεύμονα στα 61 χρόνια της, η ηθοποιός Έλενα Ναθαναήλ.