Εορτολόγιο: Φώτιος, Φώτης, Φωτεινός, Φώτις, Φωτεινή, Φανή, Φένια, Φώτω, Φώφη, Φωτούλα, Φαίη, Φωφώ. Θεοφάνης, Φάνης, Θεοφανία, Φάνια, Φανή, Φένια, Φανούλα. Ιορδάνης, Ντάνης, Δάνης, Ιορδάνα, Ντάνα, Δάνα. Ουρανία, Ράνια. Περιστέρα. Θεοπούλα, Θεόπη.
6 Ιανουαρίου: Αγία Θεοφάνεια – Τα Αγία Θεοφάνεια είναι μία από τις αρχαιότερες εορτές της εκκλησίας μας η οποία θεσπίσθηκε το 2ο αιώνα μ.Χ. και αναφέρεται στη φανέρωση της Αγίας Τριάδας κατά τη βάπτιση του Ιησού Χριστού.
Η ιστορία της βάπτισης έχει ως εξής: Μετά από θεία εντολή ο Ιωάννης ο Πρόδρομος εγκατέλειψε την ερημική ζωή και ήλθε στον Ιορδάνη ποταμό όπου κήρυττε και βάπτιζε. Εκεί παρουσιάσθηκε κάποια ημέρα ο Ιησούς και ζήτησε να βαπτισθεί.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Ο Ιωάννης, αν και το Άγιο Πνεύμα τον είχε πληροφορήσει ποιος ήταν εκείνος που του ζητούσε να βαπτισθεί, στην αρχή αρνείται να τον βαπτίσει ισχυριζόμενος ότι ο ίδιος έχει ανάγκη να βαπτισθεί από Εκείνον. Ο Ιησούς όμως του εξήγησε ότι αυτό ήταν το θέλημα του Θεού και τον έπεισε να τον βαπτίσει.
Και τότε μπροστά στα έκπληκτα μάτια των θεατών διαδραματίσθηκε μία μοναδική και μεγαλειώδης σκηνή, όταν με την μορφή ενός περιστεριού κατήλθε το Άγιο Πνεύμα και κάθισε επάνω στο βαπτιζόμενο Ιησού, ενώ συγχρόνως ακούσθηκε από τον ουρανό η φωνή του Θεού η οποία έλεγε: «Ούτος εστίν ο Υιός μου ο αγαπητός, εν ω ευδόκησα» («Αυτός είναι ο αγαπημένος μου Υιός, αυτός είναι ο εκλεκτός μου»).
Από τότε και το Βάπτισμα των χριστιανών, δεν είναι «εν ύδατι», όπως το βάπτισμα «μετανοίας» του Ιωάννη, αλλά «εν Πνεύματι Αγίω». Ο Κύριος με το να βαπτιστεί αγίασε το νερό, το έκανε νερό αγιασμού και συμφιλίωσης με το Θεό. Έτσι η Βάπτιση του Κυρίου άνοιξε τη θύρα του Μυστηρίου του Βαπτίσματος. Με την καθαρτική χάρη του αγίου Βαπτίσματος ο παλαιός αμαρτωλός άνθρωπος ανακαινίζεται και με την τήρηση των θείων εντολών γίνεται κληρονόμος της βασιλείας των ουρανών.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’.
Ἐν Ἰορδάνῃ βαπτιζομένου σου Κύριε, ἡ τῆς Τριάδος ἐφανερώθη προσκύνησις· τοῦ γάρ Γεννήτορος ἡ φωνή προσεμαρτύρει σοι, ἀγαπητόν σε Υἱόν ὀνομάζουσα· καί τό Πνεῦμα ἐν εἴδει περιστερᾶς, ἐβεβαίου τοῦ λόγου τό ἀσφαλές. Ὁ ἐπιφανείς Χριστέ ὁ Θεός, καί τόν κόσμον φωτίσας δόξα σοι.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος β’.
Ὅτε τῇ ἐπιφανείᾳ σου ἐφώτισας τὰ σύμπαντα, τότε ἡ ἀλμυρὰ τῆς ἀπιστίας θάλασσα ἔφυγε, καὶ Ἰορδάνης κάτω ῥέων ἐστράφη, πρὸς οὐρανὸν ἀνυψῶν ἡμᾶς. Ἀλλὰ τῷ ὕψει τῶν θείων ἐντολῶν σου, συντήρησον Χριστὲ ὁ Θεός, πρεσβείες τῆς Θεοτόκου, καὶ σῶσον ἡμᾶς.
Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Αὐτόμελον.
Ἐπεφάνης σήμερον τῇ οἰκουμένῃ, καί τὸ φῶς σου Κύριε, ἐσημειώθη ἐφ᾽ ἡμᾶς, ἐν ἐπιγνώσει ὑμνούντάς σε· Ἦλθες, ἐφάνης, τό Φῶς τὸ ἀπρόσιτον.
Μεγαλυνάριον
Ἄφεσιν πηγάζων τοῖς ἐξ Ἀδάμ, ὁ τῆς ἀφθαρσίας, ἀνεξάντλητος ποταμὸς, ἐν τῷ Ἰορδάνῃ, βαπτίζεται θελήσει· ἀντλήσωμεν οὖν πάντες, ὕδωρ σωτήριον.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
754: Ο πάπας Στέφανος Β’, αφού περνά τις Άλπεις, συναντιέται στην Πάβια με το βασιλιά των Φράγκων Πεπίνο και τον στέφει εκ νέου βασιλιά. Σε αντάλλαγμα, ο βασιλιάς αναλαμβάνει το ρόλο του προστάτη της Εκκλησίας και στρέφεται εναντίον των Λομβαρδών.
870: Ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου, Βασίλειος Α’, ανακηρύσσει συμβασιλέα το γιο του, Λέοντα ΣΤ’ (από το γάμο του με την Ευδοκία Ιγγερίνα).
1017: Ο Κνούτος στέφεται βασιλιάς της Αγγλίας.
1066: O Χάρολντ Γκόντουινσον στέφεται βασιλιάς της Αγγλίας.
1205: Ο Φίλιππος της Σουαβίας (Philip of Swabia) στέφεται βασιλιάς των Ρωμαίων.
1322: Ο Στέφανος Ούρος Γ’ στέφεται βασιλιάς της Σερβίας.
1355: Ο Κάρολος Δ’ στέφεται βασιλιάς της Ιταλίας στο Μιλάνο.
1449: Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος στέφεται στον Μυστρά αυτοκράτορας του Βυζαντίου.
1454: O Γεννάδιος Σχολάριος ορίζεται πρώτος πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης.
1535: Ο Ισπανός κατακτητής, Φρανθίσκο Πιθάρο, ιδρύει σε μια ακατοίκητη ακτή της Λατινικής Αμερικής, μια πόλη που την ονομάζει Λος Ρέγιες ντε Λίμα (Los Reyes de Lima). Είναι η πρωτεύουσα του Περού, γνωστή απλώς ως Λίμα.
1681: Ο πρώτος καταγεγραμμένος αγώνας μποξ διεξάγεται στην Αγγλία, μεταξύ του ιπποκόμου και του χασάπη του Δούκα του Όλμπερμαρλ, με νικητή τον δεύτερο.
1821: Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης αποβιβάζεται στην Καρδαμύλη της Μάνης για να προετοιμάσει την εξέγερση των υπόδουλων Ελλήνων.
1828: Ο Ιωάννης Καποδίστριας φτάνει στο Ναύπλιο για να αναλάβει τη διακυβέρνηση του νεοσύστατου ελληνικού κράτους. Οι Έλληνες τον υποδέχονται στην πρώτη πρωτεύουσα του κράτους με πολλές τιμές και μεγάλο ενθουσιασμό.
1838: Ο Σάμιουελ Μορς κάνει την πρώτη δημόσια επίδειξη του τηλεγράφου στις ΗΠΑ.
1851: Ο Λεόν Φουκό αποδεικνύει πειραματικά την περιστροφή της Γης (εκκρεμές του Φουκό).
1870: Εγκαινιάζεται το περίφημο Musikverein, το Μέγαρο Φίλων Μουσικής της Βιέννης.
1900: Ηλεκτροφωτίζεται ο Πειραιάς από εργοστάσιο, που βρίσκεται κοντά στο σιδηροδρομικό σταθμό Πελοποννήσου.
1907: Η παιδαγωγός Μαρία Μοντεσσόρι ανοίγει το πρώτο σχολείο της στη Ρώμη για να εφαρμόσει τις παιδαγωγικές ιδέες της.
1912: Το Νέο Μεξικό γίνεται η 47η πολιτεία των ΗΠΑ.
1919: Πανηγυρική γιορτή στα «Διονύσια» για την επίσημη εμφάνιση του Εργατικού Σοσιαλιστικού Κόμματος της Ελλάδος, αργότερα ΚΚΕ, στην πολιτική σκηνή της χώρας.
1922: Ολοκληρώνεται χωρίς συγκεκριμένα αποτελέσματα η Διάσκεψη στις Κάννες, με κεντρικό θέμα τη ρύθμιση του τρόπου καταβολής των πολεμικών αποζημιώσεων από την πλευρά της Γερμανίας, η οποία έχει περιέλθει σε δραματικό οικονομικό αδιέξοδο.
1929: Στη Γιουγκοσλαβία, ο βασιλιάς Αλέξανδρος διαλύει το Κοινοβούλιο και επιβάλλει δικτατορία, ονομάζοντας τον εαυτό του ύπατο κυβερνήτη της διχασμένης χώρας του.
1929: Ο Αδόλφος Χίτλερ διορίζει τον Χάινριχ Χίμλερ αρχηγό της παραστρατιωτικής οργάνωσης SS.
1942: Η Pan Αmerican γίνεται η πρώτη αεροπορική εταιρεία που προγραμματίζει την πρώτη πτήση που θα κάνει το γύρο του κόσμου.
1948: Το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ, υιοθετεί μία απόρρητη έκθεση με τίτλο «Η θέση των ΗΠΑ σε σχέση με το ελληνικό ζήτημα», στην οποία διαπιστώνει ότι οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις έχουν αποτύχει στην προσπάθειά τους να εξοντώσουν τις κομμουνιστικές δυνάμεις, επιδεικνύοντας «έλλειψη επιθετικού πνεύματος και κακή καθοδήγηση». Συμβουλεύουν, δε, τον πρόεδρο Τρούμαν να αποστείλει στρατεύματα στη χώρα και να αυξήσει την πολιτική, οικονομική και στρατιωτική βοήθεια προς την ελληνική κυβέρνηση.
1973: Ανακαλύπτεται στα Τρίκαλα νεολιθικός οικισμός πολύ μεγάλης αξίας.
1973: Βγαίνει σε δημοπρασία το προσωπικό αυτοκίνητο του Αδόλφου Χίτλερ και πωλείται προς 153.000.000 δολάρια. Αγοραστής της «Μερσεντές» είναι ο Ερλ Κλαρκ από την Αριζόνα.
1974: Λόγω της πετρελαϊκής κρίσης του 1973, η θερινή ώρα αρχίζει στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής σχεδόν τέσσερις μήνες νωρίτερα.
1992: Η Βουλή των Σκοπίων εγκρίνει τροποποιήσεις στο Σύνταγμα, μία εκ των οποίων αναφέρει ότι η Δημοκρατία αυτή δεν έχει καμία εδαφική διεκδίκηση απέναντι στις γειτονικές χώρες.
1992: Ο πρόεδρος της Γεωργίας, Ζβιάντ Γκαμσαχούρντια, διαφεύγει από τη χώρα λόγω στρατιωτικού πραξικοπήματος.
2004: Ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κώστας Σημίτης, καλεί στην οικία του στην οδό Αναγνωστοπούλου τον υπουργό Εξωτερικών. Ο Γιώργος Παπανδρέου δέχεται την πρότασή του να είναι υποψήφιος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.
Γεννήσεις
1156 – Ματθίλδη της Αγγλίας, δούκισσα της Σαξωνίας
1367 – Ριχάρδος Β’, βασιλιάς της Αγγλίας
1412 – Ιωάννα της Λωραίνης, Γαλλίδα ηρωίδα και αγία της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας
1486 – Μάρτιν Αγκρίκολα, Γερμανός συνθέτης
1596 – Μπογκντάν Χμελνίτσκι, Ουκρανός αταμάνος
1621 – Μαυρίκιος του Παλατινάτου, Γερμανός στρατιωτικός
1655 – Γιακόμπ Μπερνούλι, Ελβετός μαθηματικός
1655 – Νικόλαος Παπαδόπουλος ο Κομνηνός, Έλληνας θεολόγος
1745 – Ζακ-Ετιέν Μονγκολφιέ, Γάλλος εφευρέτης
1785 – Ανδρέας Μουστοξύδης, Έλληνας λόγιος
1792 – Απόστολος Αρσάκης, Έλληνας ευεργέτης και πολιτικός
1822 – Ερρίκος Σλίμαν, Γερμανός αρχαιολόγος
1848 – Χρίστο Μπότεβ, Βούλγαρος επαναστάτης
1870 – Γκούσταφ Μπάουερ, Γερμανός πολιτικός
1872 – Αλεξάντρ Σκριάμπιν, Ρώσος συνθέτης
1878 – Καρλ Σάντμπεργκ, Αμερικανός ποιητής και ιστορικός
1882 – Φαν Νόλι, Αλβανός πολιτικός
1883 – Χαλίλ Γκιμπράν, Λιβανέζος συγγραφέας
1903 – Μορίς Αμπραβανέλ, Έλληνας διευθυντής ορχήστρας
1913 – Λορέτα Γιανγκ, Αμερικανίδα ηθοποιός
1919 – Ανδρέας Φιλιππίδης, Έλληνας ηθοποιός
1924 – Κιμ Ντε-τζουνγκ, Νοτιοκορεάτης πολιτικός
1926 – Μίκι Χάργκιτεϊ, Ούγγρος ηθοποιός
1929 – Μπαμπράκ Καρμάλ, Αφγανός πολιτικός
1937 – Λούντβικ Ντάνεκ, Τσέχος δισκοβόλος
1938 – Αντριάνο Τσελεντάνο, Ιταλός τραγουδιστής και ηθοποιός
1938 – Σίλο (κατά κόσμον Μάριο Λουίς Ροδρίγκες Κόμπος), Αργεντινός συγγραφέας και φιλόσοφος
1939 – Γεώργιος Μπαμπινιώτης, Έλληνας γλωσσολόγος
1939 – Μάρεϊ Ρόουζ, Αυστραλός κολυμβητής
1944 – Γιάννης Ν. Δημαράς, Έλληνας δημοσιογράφος και πολιτικός
1946 – Χρήστος Λεττονός, Έλληνας συνθέτης και τραγουδιστής
1946 – Σιντ Μπάρετ, Άγγλος τραγουδοποιός
1953 – Μάλκολμ Γιανγκ, Αυστραλός μουσικός
1954 – Άντονι Μινγκέλα, Βρετανός σκηνοθέτης
1955 – Ρόουαν Άτκινσον, Άγγλος ηθοποιός και κωμικός
1958 – Θέμος Αναστασιάδης, Έλληνας δημοσιογράφος
1969 – Ίλιε Ντουμιτρέσκου, Ρουμάνος ποδοσφαιριστής και προπονητής
1970 – Φερνάντο Καρίγιο, Βενεζουελανός ηθοποιός
1972 – Nek (κατά κόσμον Φιλίπο Νεβιάνι), Ιταλός τραγουδιστής
1980 – Αποστολία Ζώη, Ελληνίδα τραγουδίστρια
1982 – Έντι Ρέντμεϊν, Άγγλος ηθοποιός
1986 – Ιρίνα Σέικ, Ρωσίδα μοντέλο
1987 – Μπογκανί Κουμαλό, Νοτιοαφρικανός ποδοσφαιριστής
1989 – Νίκι Ρομέρο, Ολλανδός DJ
1997 – Βασίλης Χαραλαμπόπουλος, Έλληνας καλαθοσφαιριστής
Θάνατοι
1448 – Χριστόφορος Γ’, βασιλιάς της Δανίας
1477 – Ιωάννης Η’, κόμης του Βαντόμ
1693 – Μωάμεθ Δ’, Οθωμανός σουλτάνος
1694 – Φραντσέσκο Μοροζίνι, δόγης της Βενετίας
1852 – Λουί Μπράιγ, Γάλλος καθηγητής, εφευρέτης του κώδικα Μπράιγ
1884 – Γκρέγκορ Μέντελ, Αυστριακός γενετιστής
1918 – Γκέοργκ Κάντορ, Γερμανός μαθηματικός
1919 – Θεόδωρος Ρούζβελτ, 26ος πρόεδρος των ΗΠΑ
1928 – Άλβιν Κρενζλάιν, Αμερικανός αθλητής
1949 – Βίκτορ Φλέμινγκ, Αμερικανός σκηνοθέτης
1952 – Σοφοκλής Δούσμανης, Έλληνας ναύαρχος
1971 – Δημήτριος Καρακουλουξής, Έλληνας πολιτικός
1981 – Άρτσιμπαλντ Τζόζεφ Κρόνιν, Σκωτσέζος συγγραφέας
1990 – Πάβελ Τσερενκόφ, Ρώσος φυσικός
1993 – Ντίζι Γκιλέσπι, Αμερικανός μουσικός
1993 – Ρούντολφ Νουρέγιεφ, Ρώσος χορευτής
1994 – Χρήστος Σιανίδης, Έλληνας πολιτικός
1999 – Ντσου Μοχέλε, πρωθυπουργός του Λεσότο
2007 – Πιτ Κλάιναου, Αμερικανός μουσικός και δημιουργός ειδικών εφέ
2008 – Αλέκος Μιχαηλίδης, Κύπριος πολιτικός
2016 – Ιωάννης Πετρίδης, Έλληνας πολιτικός
2017 – Βαγιαζίτ Οσμάν, Τούρκος ευγενής
