Ο παγκόσμιος χάρτης ίσως να ήταν διαφορετικός σήμερα αν το ηφαίστειο της Σαντορίνης δεν είχε εκραγεί πριν από 3.500 χρόνια, προκαλώντας μία έκρηξη που οι γεωλόγοι θεωρούν ως την ισχυρότερη που συνέβη ποτέ στα χρονικά.
Το ηφαίστειο της Θήρας δεν δημιούργησε απλά μία τεράστια τρύπα στο νησί της Σαντορίνης, αλλά άλλαξε ριζικά το ρου της ιστορίας της αρχαίας Μεσογείου, όπως ένα τραίνο αλλάζει ράγιες και κατευθύνεται προς μία εντελώς νέα κατεύθυνση.
Ο μινωικός πολιτισμός, ο κυρίαρχος πολιτισμός της Μεσογείου εκείνη την εποχή, κατέρρευσε ως αποτέλεσμα της έκρηξης αυτής, σύμφωνα με τους ιστορικούς, αλλάζοντας οριστικά το πολιτικό τοπίο του αρχαίου κόσμου. Οι περιβαλλοντικές αλλαγές που συντελέστηκαν έγιναν αισθητές σε ολόκληρη την υφήλιο, φτάνοντας ακόμα και στην Κίνα και ενδεχομένως στη Βόρεια Αμερική και την Ανταρκτική.
Με την επική, όμως, καταστροφή συνδέονται και ο θρύλος της Ατλαντίδας και η ιστορία των Βιβλικών Πληγών με την επακόλουθη έξοδο από την Αίγυπτο.
Ιστορικοί και αρχαιολόγοι εμφανίζονται προβληματισμένοι ως προς την ημερομηνία που εξεράγη το ηφαίστειο της Θήρας, με πιθανή χρονολογία κάπου μεταξύ 1645 και 1500 π.Χ. Από διάφορες μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στις στάχτες που απέμειναν στο βυθό της θάλασσας, βρέθηκε πως όταν εξεράγη το ηφαίστειο, η έκρηξη που προκλήθηκε ήταν η ισχυρότερη που συνέβη ποτέ στα χρονικά της ανθρωπότητας.
Δεν υπάρχει καμία μαρτυρία για το τι πραγματικά συνέβη εκείνη την ημέρα, αλλά οι επιστήμονες είναι σε θέση να κάνουν σύγκριση από τις αναλυτικές καταγραφές της έκρηξης του διάσημου ηφαιστείου Κρακατόα, στην Ινδονησία, το 1883.
Η ισχυρότατη έκρηξη του Κρακατόα σκότωσε πάνω από 40.000 ανθρώπους μέσα σε διάστημα μόλις λίγων ωρών, προκάλεσε γιγάντια τσουνάμι ύψους 12 μέτρων, εκτίναξε λάβα σε διάφορα μέρη της Ασίας, προκάλεσε πτώση της θερμοκρασίας σε ολόκληρη την υφήλιο και δημιούργησε περίεργα χρωματιστά ηλιοβασιλέματα για 3 χρόνια. Μαρτυρίες λένε πως η έκρηξη ακούστηκε σε απόσταση 3.000 μιλίων.
Η έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας ήταν τέσσερις με πέντε φορές ισχυρότερη από αυτή του Κρακατόα σύμφωνα με τους γεωλόγους, ενώ η ενέργεια της αντιστοιχεί με την ταυτόχρονη έκρηξη εκατοντάδων ατομικών βομβών σε κλάσματα του δευτερολέπτου.
Το γεγονός ότι δεν βρέθηκε κανένα πολύτιμο στοιχείο που να βοηθάει στη μελέτη του ηφαιστείου, όπως μέταλλα ή ακόμα και ανθρώπινα απομεινάρια, υποδηλώνει πως οι κάτοικοι της Σαντορίνης είχαν προβλέψει την έκρηξη και είχαν εκκενώσει το νησί. Δυστυχώς, όμως, ο μινωικός πολιτισμός δεν είχε την ίδια τύχη.
Με βάση του το γειτονικό νησί της Κρήτης, ο ισχυρός τότε μινωικός πολιτισμός παρήκμασε ξαφνικά μετά την έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας. Σύμφωνα με τους ιστορικούς, τα τσουνάμι που προκλήθηκαν καταπόντισαν τον ναυτικό του στόλο και τα παράκτια χωριά. Η πτώση της θερμοκρασίας που προκλήθηκε εξαιτίας των τεράστιων ποσοτήτων διοξειδίου του θείου που απελευθερώθηκαν στην ατμόσφαιρα, οδήγησε σε ψύχος για πολλά χρόνια και βροχές κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, καταστρέφοντας τις καλλιέργειες. Ο θανάσιμος συνδυασμός έπληξε κάθε ισχυρό Μινωικό οχυρό σε διάστημα μικρότερο των 50 χρόνων.
Σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, η ειρηνική και αποτελεσματική κυριαρχία τους έδωσε τη θέση της στο εμπόλεμο σύστημα πόλης-κράτους της Αρχαίας Ελλάδας, που κυριάρχησε πλέον στη Μεσόγειο, ενώ το Αιγαίο απετέλεσε θεμέλιο λίθο για την ιστορία της Ευρώπης.
[irp posts=”135987″ name=”Ελληνικό βότανο προστατεύει από καρκίνο και διαβήτη”]
Το ηφαίστειο της Θήρας δεν άλλαξε απλά την πολιτιστική ιστορία της Ευρώπης αλλά έδωσε το έναυσμα και σε πολλούς τυχοδιώκτες και επίδοξους κυνηγούς θησαυρών να κυνηγήσουν την τύχη τους.
Όταν ο Έλληνας φιλόσοφος Πλάτωνας περιέγραφε τη χαμένη πόλη της Ατλαντίδας σχεδόν μία χιλιετία μετά την έκρηξη του ηφαιστείου, ίσως είχε ως αναφορά τις λαογραφικές παραδόσεις της Θήρας που πέρασαν από γενιά σε γενιά και διογκώθηκαν με το πέρασμα των χρόνων , όπως συμβαίνει και με το χαλασμένο τηλέφωνο.
Η έκρηξη συνδέθηκε, όμως, και με τη Βιβλική ιστορία του Μωυσή και την έξοδο από την Αίγυπτο. Οι επιπτώσεις από την έκρηξη του ηφαιστείου θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν πολλές από τις Πληγές που περιγράφονται στην Παλαιά Διαθήκη, συμπεριλαμβανομένων των ημερών σκότους και της μόλυνσης των ποταμών.
