ΣΕΙΣΜΟΛΟΓΟΙ: Η δόνηση των 3,9 Ρίχτερ που σημειώθηκε τα ξημερώματα της Δευτέρας 15 Σεπτεμβρίου στην Αμοργόδεν προκάλεσε ζημιές, ωστόσο έφερε ξανά στο επίκεντρο την κουβέντα για τη σεισμικότητα της Ελλάδας. Το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο κατέγραψε το επίκεντρο στα 14 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Αρκεσίνης με βάθος περίπου 11 χλμ.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
Ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ, Ευθύμιος Λέκκας, μιλώντας στην ΕΡΤ, τόνισε ότι το φαινόμενο είναι «αναμενόμενο και καθόλου ανησυχητικό». Παρόλα αυτά, διεθνείς και Έλληνες σεισμολόγοι προειδοποιούν ότι τα ρήγματα της χώρας μας δεν παράγουν μόνο μικροσεισμούς αλλά μπορούν να δώσουν και ισχυρά γεγονότα, όπως έδειξε η ιστορία.
Η μνήμη του 1956 και η σημερινή εικόνα
Η Αμοργός έχει «σημαδευτεί» από τον καταστροφικό σεισμό των 7,5 Ρίχτερ του 1956, που προκάλεσε τσουνάμι και σοβαρές καταστροφές σε Κυκλάδες και Δωδεκάνησα. Ο σημερινός σεισμός ήταν ασθενής, αλλά λειτουργεί ως υπενθύμιση της δυναμικής της περιοχής. Ο Λέκκας σημείωσε πως «θα συνεχίσουμε να έχουμε μικρούς σεισμούς μέχρι και τον Φεβρουάριο, χωρίς αυτοί να δημιουργούν ανησυχία», ωστόσο η διεθνής επιστημονική κοινότητα αντιμετωπίζει την Ανατολική Μεσόγειο ως ζώνη που χρειάζεται στενή παρακολούθηση.
Οι διεθνείς σεισμολόγοι στο tilegrafimanews.gr
Σύμφωνα με πληροφορίες του tilegrafimanews.gr, κορυφαίοι επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό εξέφρασαν εκτιμήσεις για την τρέχουσα σεισμική δραστηριότητα.
• Ο Τζέιμς Τζάκσον, καθηγητής στο Cambridge, ανέφερε ότι «τα ρήγματα γύρω από την Κρήτη και την Κάρπαθο έχουν τη δυναμική να δώσουν σεισμούς άνω των 6 Ρίχτερ, γεγονός που πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη».
• Η Μάρτα Καλβέρι, του Ιταλικού Ινστιτούτου Γεωφυσικής, υπογράμμισε πως «η συχνή μικροσεισμικότητα στο Αιγαίο αποτελεί σαφή ένδειξη φόρτισης και δεν μπορεί να αποκλειστεί μεγαλύτερο γεγονός».
• Ο Έλληνας σεισμολόγος Γεράσιμος Παπαδόπουλος τόνισε ότι «στην Ελλάδα ο μεγάλος σεισμός είναι βεβαιότητα στο βάθος χρόνου· το ζητούμενο είναι η ετοιμότητα της κοινωνίας».
Τα ρήγματα που φοβίζουν τους ειδικούς
Η Ελλάδα διαθέτει δεκάδες ενεργά ρήγματα, αλλά ορισμένα βρίσκονται στην κορυφή των ανησυχιών.
• Ρήγμα Αμοργού – Σαντορίνης: ευθύνεται για τον ιστορικό σεισμό του 1956.
• Ρήγμα Κορινθιακού: έχει δώσει επανειλημμένα σεισμούς 5–6 Ρίχτερ, με σοβαρές επιπτώσεις σε υποδομές.
• Ελληνικό τόξο της Κρήτης: από τα πιο επικίνδυνα στην Ευρώπη, με δυνατότητα για σεισμούς ακόμη και άνω των 7 Ρίχτερ.
• Ρήγμα Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης: λιγότερο γνωστό, αλλά με ιστορικά επεισόδια που δείχνουν δυναμική.
Το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας έχει αναπτύξει σχέδια άμεσης αντίδρασης, αλλά οι επιστήμονες ζητούν περισσότερα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης.
Οι διχογνωμίες για τους μικροσεισμούς
Ο Ευθύμιος Λέκκας θεωρεί ότι οι μικροσεισμοί λειτουργούν εκτονωτικά, αλλά ο καθηγητής Άκης Τσελέντης αντιτείνει ότι «δεν υπάρχει βεβαιότητα πως η μικροσεισμική δραστηριότητα μειώνει τον κίνδυνο. Αντίθετα, μπορεί να είναι προάγγελος μεγαλύτερων γεγονότων».
Η διεθνής διάσταση
Τα διεθνή μέσα παρακολουθούν στενά την κατάσταση. Το Reuters σε ανάλυσή του σημειώνει ότι η Ανατολική Μεσόγειος είναι «κόκκινη ζώνη» για σεισμούς με γεωπολιτικές επιπτώσεις, ενώ το Bloomberg συνδέει τη σεισμικότητα με τις επενδύσεις σε τουρισμό και ενέργεια.
Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χρηματοδοτεί ερευνητικά προγράμματα για την αντισεισμική προστασία, τονίζοντας ότι η Ελλάδα και η Κύπρος είναι οι πιο ευάλωτες χώρες της ΕΕ σε τέτοια φαινόμενα.
Η κοινωνία σε εγρήγορση
Η πρόσφατη έξαρση σεισμών έχει προκαλέσει ανησυχία στους πολίτες. Ο ΟΑΣΠ οργανώνει ενημερωτικές καμπάνιες, ενώ σε σχολεία γίνονται ασκήσεις ετοιμότητας από το Υπουργείο Παιδείας. Η αντισεισμική θωράκιση των κτιρίων παραμένει ζητούμενο, ιδίως σε παλαιά αστικά κέντρα.
Η Ελλάδα είναι μια χώρα που «ζει με τους σεισμούς». Ο τελευταίος σεισμός στην Αμοργό δείχνει ότι το φαινόμενο παραμένει ενεργό. Οι διεθνείς σεισμολόγοι ξεκαθαρίζουν ότι τα ελληνικά ρήγματα μπορούν να δώσουν όχι μόνο μικροσεισμούς αλλά και μεγάλους σεισμούς. Το μήνυμα τους είναι σαφές: δεν έχει σημασία αν θα γίνει, αλλά πότε και πόσο προετοιμασμένοι θα είμαστε.
Η πρόληψη, η ενημέρωση και η επένδυση στην αντισεισμική θωράκιση είναι τα μόνα «όπλα» μιας κοινωνίας απέναντι σε ένα φυσικό φαινόμενο που δεν μπορεί να αποφευχθεί. Όπως τονίζουν οι επιστήμονες, «οι σεισμοί δεν σκοτώνουν· τα κτίρια σκοτώνουν».