ΟΠΕΚΕΠΕ: Ραγδαίες εξελίξεις στο σκάνδαλο των αγροτικών επιδοτήσεων: σε ευρεία επιχείρηση της Οικονομικής Αστυνομίας έγιναν 37 συλλήψεις σε Γιαννιτσά, Αττική, Κρήτη, Θεσσαλονίκη και Γιάννενα, στο πλαίσιο πολύμηνης έρευνας για πλασματικές δηλώσεις και εικονικές βεβαιώσεις προς είσπραξη κοινοτικών ενισχύσεων.
Ρεπορτάζ: Παντελής Χαριτάκης
Μεταξύ των συλληφθέντων περιλαμβάνονται πρόσωπα που φέρονται να εξέδιδαν ψευδείς βεβαιώσεις μέσω Κέντρων Υποδοχής Δηλώσεων (ΚΥΔ), αλλά και δικαιούχοι που εισέπραξαν ποσά χωρίς να τα δικαιούνται. Η επιχείρηση βρίσκεται σε εξέλιξη και, σύμφωνα με αστυνομικές πηγές, οι πρώτοι συλληφθέντες αναμένονται να οδηγηθούν στην Αθήνα, όπου ενεργό ρόλο έχει η Ευρωπαία εισαγγελέας.
Σύμφωνα με τα έως τώρα στοιχεία, ο πυρήνας του κυκλώματος φέρεται να λειτούργησε οργανωμένα για τουλάχιστον τέσσερα χρόνια, αποκομίζοντας εκατομμύρια ευρώ από τον ευρωπαϊκό αγροτικό κορβανά. Η σημερινή αστυνομική κινητοποίηση αποτελεί συνέχεια μηνών ερευνητικών ενεργειών, με συλλογή υλικού και στοχευμένους ελέγχους σε πρόσωπα, ΚΥΔ και εταιρικές δομές που συνδέονται με δηλώσεις ΟΣΔΕ.
Παράλληλα, η Ελληνική Αστυνομία έχει ενισχύσει τους ελέγχους σε περιοχές της Βόρειας Ελλάδας και της Αττικής, ενώ το επιχειρησιακό σχέδιο προβλέπει νέες προσαγωγές και κατ’ οίκον έρευνες για την ανεύρεση εγγράφων και ψηφιακών ιχνών (φορητοί υπολογιστές, κινητά, εξωτερικοί δίσκοι). Η στοχοποίηση των ΚΥΔ δεν αφορά μόνο τις ψευδείς βεβαιώσεις για εκτάσεις και ζωικό κεφάλαιο· αφορά και παράπλευρες παραβάσεις (φορολογικές, λογιστικές), όπου τα ευρήματα κρίνουν τη «διαδρομή του χρήματος».
Στο θεσμικό επίπεδο, η υπόθεση έχει ευρωπαϊκή διάσταση. Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO), ήδη από τον Μάιο, διενεργεί έρευνα για «οργανωμένη απάτη» με κοινοτικά κονδύλια και πιθανά κρούσματα διαφθοράς, ενώ τον Ιούνιο γνωστοποίησε την αποστολή πληροφοριών στη Βουλή των Ελλήνων. Την προηγούμενη εβδομάδα, η OLAF πραγματοποίησε εφόδους στα γραφεία του ΟΠΕΚΕΠΕ στην Αθήνα για κατάσχεση εγγράφων και συμβάσεων, επιβεβαιώνοντας ότι το ζήτημα δεν περιορίζεται σε μεμονωμένα «παραθυράκια», αλλά δείχνει συστημικές στρεβλώσεις στον μηχανισμό ελέγχου.
Η πολιτική και δημοσιονομική πίεση αυξάνεται: η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέβαλε ρεκόρ διόρθωσης 392,2 εκατ. ευρώ (περικοπή μελλοντικών κονδυλίων), ενώ η ελληνική κυβέρνηση συνέστησε ειδική task force και δρομολόγησε την ένταξη κρίσιμων λειτουργιών του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ – με χρονικό ορίζοντα ολοκλήρωσης το β’ εξάμηνο του 2026 και πρόσφατη εξάμηνη παράταση από τις Βρυξέλλες.
Το κύκλωμα που ξεσκεπάζεται σήμερα δεν γεννήθηκε στο κενό. Προγενέστερες δικογραφίες για εικονικές σφαγές ζώων και «φαντάσματα» κτηνοτροφίας στη Βόρεια Ελλάδα είχαν ήδη δείξει το μοτίβο: «φούσκωμα» δηλώσεων, ψευδείς μισθώσεις δημόσιας/κοινοτικής γης, εικονικά κοπάδια, παραπλάνηση των ελεγκτικών αρχών. Η χθεσινή αρθρογραφία τεκμηριώνει ότι το φαινόμενο ξεδιπλώνεται τουλάχιστον από το 2019, με διακομματικές σκιές ευθύνης στα χρόνια που προηγήθηκαν.
Την ίδια ώρα, η ΑΑΔΕ «χτενίζει» τα ΚΥΔ: μόνο την τελευταία εβδομάδα έγιναν έλεγχοι σε 58 κέντρα, με ποσοστά φοροδιαφυγής που σε πολλές περιπτώσεις άγγιξαν το 100%, πρόστιμα άνω των 400.000 ευρώ και δεκάδες 48ωρα λουκέτα. Οι έλεγχοι συνεχίζονται σε Μακεδονία, Θράκη, Ήπειρο, Πελοπόννησο, νησιωτικές Περιφέρειες και Αττική.
Στο κοινοβουλευτικό πεδίο, βρίσκεται σε εξέλιξη εξεταστική επιτροπή για τον ΟΠΕΚΕΠΕ, με καταθέσεις στελεχών και υπηρεσιακών παραγόντων που φωτίζουν τις εσωτερικές αντιπαραθέσεις για τους τεχνικούς συμβούλους, τα πληροφοριακά συστήματα και τα πρότυπα ελέγχου. Το πολιτικό θερμόμετρο παραμένει ψηλά, με την αντιπολίτευση να πιέζει για προσωποποιημένες ευθύνες και το κυβερνητικό στρατόπεδο να «δείχνει» την ανάγκη θεσμικής ανασυγκρότησης αντί κουλτούρας «αναθέσεων».
Τι σημαίνουν οι σημερινές συλλήψεις στην πράξη:
• Οι κατηγορίες που εξετάζονται αφορούν σύσταση/συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, απάτη σε βάρος των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, ψευδείς βεβαιώσεις, νομιμοποίηση εσόδων. Η αρμοδιότητα της ευρωπαϊκής εισαγγελίας σημαίνει ότι η δικογραφία θα «τρέξει» με κοινοτικά πρωτόκολλα συνεργασίας, άρα με πιο σφιχτά χρονοδιαγράμματα.
• Οι ανακτήσεις ποσών θα κινηθούν τόσο μέσω ποινικών αποφάσεων όσο και μέσω διοικητικών πράξεων (καταλογισμοί, συμψηφισμοί). Εδώ κρίσιμο ρόλο θα έχει ο ΟΠΕΚΕΠΕ, με εργαλεία δημοσιοποίησης πληρωμών και ανάκλησης αχρεωστήτως καταβληθέντων.
• Το επιχειρησιακό σκέλος (στοχοποίηση «εγκεφάλων» και λογιστικών κόμβων) θα συνεχιστεί, καθώς η OLAF και η EPPO διασταυρώνουν στοιχεία από τραπεζικές κινήσεις, τιμολόγια, μισθωτήρια γης και αρχεία σφαγείων.
Τι αλλάζει για τους κανονικούς παραγωγούς:
Η μεταφορά κρίσιμων λειτουργιών σε φορολογική αρχή υπόσχεται καλύτερη ιχνηλασιμότητα πληρωμών και λιγότερα «παράθυρα». Η ΑΑΔΕ αποκτά πρόσβαση σε δεδομένα πληρωμών, προμηθειών και ελέγχων, με νομικά εργαλεία για κυρώσεις σε όσους δεν συνεργάζονται. Στόχος είναι η επιτάχυνση νόμιμων πληρωμών και το φρένο στις «εικονικές δηλώσεις».
Τα επόμενα βήματα:
1. Νέο κύμα ερευνών σε ΚΥΔ με βάση τα σημερινά ευρήματα.
2. Διασταύρωση δηλώσεων βοσκοτόπων με δορυφορικά δεδομένα και μητρώα κτηνοτροφίας.
3. Αναμόρφωση πληροφοριακών εφαρμογών και αυστηρό πρωτόκολλο πρόσβασης· ο ΟΠΕΚΕΠΕ ήδη επικαιροποιεί εργαλεία πληρωμών/δημοσιοποίησης.
4. Νομοθετικές παρεμβάσεις για αυστηρότερες ποινές σε όσους πλαστογραφούν μισθώσεις δημόσιας γης ή «φουσκώνουν» ζωικό κεφάλαιο.
5. Συνεχής ενημέρωση Βρυξελλών για να αποτραπούν νέες χρηματοδοτικές διορθώσεις και να αποκατασταθεί η αξιοπιστία της χώρας.
Τι να κρατήσουμε σήμερα: το κράτος «μαζεύει τα ασυμμάζευτα» ετών. Η σημερινή επιχείρηση στέλνει σήμα ότι το «πάρτι» τελειώνει, αλλά η επιτυχία δεν θα κριθεί μόνο στις προσαγωγές· θα κριθεί στο αν θα επιστραφούν τα χρήματα και αν ο τίμιος παραγωγός θα πληρώνεται εγκαίρως χωρίς να νιώθει ύποπτος εκ προοιμίου. Η συνεργασία Ελληνικής Αστυνομίας, ΑΑΔΕ, ΟΠΕΚΕΠΕ, EPPO και OLAF είναι το «κλειδί» για να μη μιλάμε απλώς για ένα ακόμη σκάνδαλο, αλλά για κάθαρση με μετρήσιμο αποτέλεσμα.
Πηγές/τεκμήρια: Δεκάδες συλλήψεις σε πέντε περιοχές και ενεργή επιχείρηση (Athina 984, Proto Thema, News247)· ευρωπαϊκές παρεμβάσεις (EPPO ανακοινώσεις, OLAF επιχείρηση)· κοινοτικά πρόστιμα και πολιτικές συνέπειες (Reuters)· διοικητικές μεταρρυθμίσεις και μεταφορά λειτουργιών στην ΑΑΔΕ με παράταση από Ε.Ε. (ekathimerini, pagenews).
