Η υπόθεση του ηλεκτρικού καλωδίου που θα συνδέσει την Κρήτη με την Κύπρο βρίσκεται σε ένα κρίσιμο και αβέβαιο σημείο, με τις διαπραγματεύσεις να είναι στην «κόψη του ξυραφιού».
Του Γιώργου Θεοχάρη- tilegrafimanews.gr
Η χθεσινή συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου στην Κύπρο κατέληξε επεισοδιακά, καθώς δεν κατάφερε να επικυρώσει την καταρχήν συμφωνία που είχε επιτευχθεί νωρίτερα με τον ΑΔΜΗΕ (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας).
Η προγραμματισμένη διασύνδεση μεταξύ Κρήτης και Κύπρου αποτελεί μέρος του ευρύτερου ενεργειακού σχεδιασμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα και τη βελτίωση της ενεργειακής ασφάλειας της περιοχής. Το έργο, γνωστό ως «Eurasia Interconnector», αποσκοπεί στη σύνδεση των ενεργειακών δικτύων της Κρήτης, της Κύπρου και του Ισραήλ, δημιουργώντας έναν ζωτικό ηλεκτρικό άξονα στην Ανατολική Μεσόγειο. Η διασύνδεση Κρήτης-Κύπρου είναι ένα σημαντικό μέρος αυτού του σχεδίου, καθώς θα επιτρέψει την ανταλλαγή ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ των δύο νησιών, μειώνοντας τα ενεργειακά κόστη και ενισχύοντας την ενεργειακή ασφάλεια.
Η καταρχήν συμφωνία που επετεύχθη την Τρίτη μεταξύ των κυπριακών αρχών και του ΑΔΜΗΕ θεωρήθηκε ένα σημαντικό βήμα προς την ολοκλήρωση του έργου. Ωστόσο, το Υπουργικό Συμβούλιο της Κύπρου δεν κατάφερε να εγκρίνει αυτή τη συμφωνία, αφήνοντας το έργο να κρέμεται σε μια λεπτή ισορροπία. Οι λόγοι πίσω από αυτήν την αποτυχία είναι πολλοί και σύνθετοι.
Πρώτον, υπάρχουν ανησυχίες για τον οικονομικό αντίκτυπο του έργου, καθώς η χρηματοδότηση για ένα τόσο φιλόδοξο και τεχνικά απαιτητικό έργο δεν είναι πλήρως εξασφαλισμένη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μεν εκφράσει την υποστήριξή της, τόσο σε πολιτικό όσο και σε χρηματοδοτικό επίπεδο, αλλά οι τελικές λεπτομέρειες δεν έχουν ακόμα αποσαφηνιστεί. Επιπλέον, τα γεωπολιτικά συμφέροντα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου καθιστούν το έργο ένα περίπλοκο ζήτημα, με τις ενεργειακές ισορροπίες να παίζουν καθοριστικό ρόλο.
Δεύτερον, υπάρχει διχογνωμία για τον ρόλο του ΑΔΜΗΕ στη διαχείριση του έργου. Ορισμένοι στην Κύπρο εκφράζουν ανησυχία για το κατά πόσο ο οργανισμός αυτός είναι ο καταλληλότερος για να ηγηθεί ενός τόσο μεγάλου και στρατηγικά σημαντικού έργου. Η συζήτηση επικεντρώνεται γύρω από το ποιος θα έχει τον έλεγχο και την εποπτεία της διασύνδεσης, με την Κυπριακή Δημοκρατία να επιδιώκει μεγαλύτερο έλεγχο.
Τέλος, η πολιτική κατάσταση στην Κύπρο παίζει επίσης ρόλο στις καθυστερήσεις και τις διαφωνίες. Το έργο αυτό δεν αφορά μόνο τεχνικά και οικονομικά ζητήματα, αλλά έχει ευρύτερες πολιτικές διαστάσεις. Οι αποφάσεις που λαμβάνονται στο Υπουργικό Συμβούλιο συχνά επηρεάζονται από εσωτερικές πολιτικές πιέσεις και συσχετισμούς δυνάμεων, καθιστώντας τη διαδικασία επικύρωσης πιο δύσκολη.
Το «θρίλερ» με το ηλεκτρικό καλώδιο Κρήτης-Κύπρου είναι μακριά από το να έχει τελειώσει. Οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν, και οι επόμενες μέρες αναμένονται κρίσιμες για την τελική πορεία του έργου. Εάν επιτευχθεί συμφωνία, η διασύνδεση αυτή θα μπορούσε να αποτελέσει σημείο καμπής για την ενεργειακή αυτονομία και ασφάλεια των δύο νησιών, ενώ παράλληλα θα αναβαθμίσει την ενεργειακή συνεργασία στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Η Κύπρος και η Ελλάδα έχουν κάθε συμφέρον να δουν το έργο να ολοκληρώνεται, καθώς θα συμβάλλει στην ενεργειακή διαφοροποίηση και την αποδέσμευση από εξωτερικές εξαρτήσεις. Παρά τα προβλήματα και τις καθυστερήσεις, το έργο παραμένει ένα από τα πιο στρατηγικά για την περιοχή, και οι επερχόμενες αποφάσεις θα καθορίσουν αν θα προχωρήσει ή αν θα παραμείνει «στην κόψη του ξυραφιού».