ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Επίδομα 250€, όριο στα 66 και σύνταξη 63%: Πώς η προσωπική διαφορά κόβει την ενίσχυση σήμερα και τι προετοιμάζει ο ΟΟΣΑ για τους 20άρηδες-Το φετινό «χριστουγεννιάτικο» επίδομα των 250 ευρώ έρχεται με αυστηρότερο φίλτρο εισοδηματικών κριτηρίων και με έναν κρυφό αλλά καθοριστικό παράγοντα: την προσωπική διαφορά.
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από το tilegrafimanews.gr
News: Την ίδια ώρα, οι διεθνείς οργανισμοί προειδοποιούν ότι η επόμενη γενιά συνταξιούχων θα ζει σε ένα τελείως διαφορετικό τοπίο, με κανονική ηλικία συνταξιοδότησης κοντά στα 66 και καθαρή σύνταξη γύρω στο 63% του τελευταίου μισθού, όπως καταγράφει η νέα έκθεση του ΟΟΣΑ «Pensions at a Glance 2025».
Πώς μπαίνει ο «κόφτης» στο 250άρι – ο ρόλος της προσωπικής διαφοράς
Το επίδομα των 250 ευρώ στοχεύει στους χαμηλοσυνταξιούχους, αλλά με πολύ συγκεκριμένες προϋποθέσεις:
• Για ζευγάρι συνταξιούχων, το επίδομα μπορεί να δοθεί και στους δύο, αν έχουν κλείσει τα 65 μέχρι 31.12.2024 και το συνολικό καθαρό μηνιαίο εισόδημα τους δεν ξεπερνά τα 2.167 ευρώ.
• Για άγαμους ή χήρους, το καθαρό μηνιαίο εισόδημα πρέπει να είναι έως 1.167 ευρώ, με ή χωρίς πρόσθετα εισοδήματα.
Το κρίσιμο σημείο είναι ότι η προσωπική διαφορά προσμετράται στο φορολογητέο εισόδημα. Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι ένας συνταξιούχος που «στα χαρτιά» φαίνεται να παίρνει 1.000 ευρώ και να πληροί τα κριτήρια, μπορεί να βρεθεί εκτός ενίσχυσης αν έχει, για παράδειγμα, 300 ευρώ προσωπική διαφορά. Το πραγματικό φορολογητέο εισόδημα υπολογίζεται στα 1.300 ευρώ τον μήνα, άρα πάνω από το ετήσιο όριο των 14.000 ευρώ, και έτσι χάνει το 250άρι.
Το καθαρό εισόδημα που εξετάζεται περιλαμβάνει:
• Κύριες και επικουρικές συντάξεις
• Τυχόν αναδρομικά
• Τόκους, ενοίκια και άλλες πηγές
• Την προσωπική διαφορά, όπως αυτή εμφανίζεται στα ενημερωτικά του e-ΕΦΚΑ
Παράλληλα, γίνεται έλεγχος και στην περιουσιακή κατάσταση μέσω ΕΝΦΙΑ, με διασταυρώσεις που περνούν από τις ψηφιακές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ και τα στοιχεία που έχει διαθέσιμα η φορολογική διοίκηση.
Ποιοι μένουν εκτός επιδόματος το 2025 – και γιατί
Η ρύθμιση για το 250άρι βάζει επιπλέον κόφτες σε κατηγορίες συνταξιούχων:
• Όσοι δεν έχουν συμπληρώσει τα 65 έτη μέχρι το τέλος του 2024, ακόμη και αν λαμβάνουν σύνταξη, δεν δικαιούνται το φετινό επίδομα.
• Όσοι ξεκίνησαν να πληρώνονται για πρώτη φορά από Οκτώβριο έως Δεκέμβριο 2025, μένουν εκτός φετινής ενίσχυσης, παρότι θα μπορούν να ενταχθούν στην πληρωμή του 2026.
• Εργαζόμενοι συνταξιούχοι κινδυνεύουν να ξεπεράσουν τα εισοδηματικά ή περιουσιακά όρια, λόγω των αποδοχών από την εργασία.
• Συνταξιούχοι με προσωρινή σύνταξη δεν θα πάρουν το 250άρι τον Νοέμβριο, καθώς η οριστική καταβολή τους – και άρα το συνολικό εισόδημα – δεν έχει «κλειδώσει».
• Εκτός μένουν και όσοι είδαν το 2024 μεγάλες εισροές από αναδρομικά, καθώς αυτά ανεβάζουν το ετήσιο φορολογητέο εισόδημα πάνω από το όριο.
Ιδιαίτερη κατηγορία είναι οι ευάλωτοι εκτός συστήματος: μακροχρόνια άνεργοι, μονογονεϊκές οικογένειες, δικαιούχοι επιδόματος παιδιού ή πρώην ΚΕΑ, καθώς και γυναίκες με μειωμένες συντάξεις κάτω των 65. Αυτές οι ομάδες δεν «πιάνουν» τα κριτήρια, παρότι βιώνουν οριακές συνθήκες διαβίωσης.
Λάθη σε φορολογικά στοιχεία, αναδρομικά ή δηλώσεις μπορούν να διορθωθούν μόνο μέσα από την επικοινωνία ΕΦΚΑ – ΑΑΔΕ, μέσω των διαύλων που παρέχουν το gov.gr και το περιβάλλον myAADE, όπου ο συνταξιούχος έχει εικόνα των επίσημων ποσών που δηλώνονται.
Η Ελλάδα «γηράσκει» – τι δείχνει ο ΟΟΣΑ για τα επόμενα 25–40 χρόνια
Την ώρα που οι σημερινοί συνταξιούχοι παλεύουν με τον κόφτη του 250αριού, ο ΟΟΣΑ χτυπάει «καμπανάκι» για τους αυριανούς συνταξιούχους. Στην έκθεση «Pensions at a Glance 2025» επισημαίνεται ότι η Ελλάδα είναι ανάμεσα στις χώρες με τη μεγαλύτερη γήρανση του πληθυσμού και τη μεγαλύτερη μείωση του εργατικού δυναμικού μέχρι το 2050.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, ο λόγος των ατόμων άνω των 65 ετών προς τον πληθυσμό ηλικίας 20–64 αυξάνεται δραματικά τις επόμενες δεκαετίες, ενώ συνολικά στον ΟΟΣΑ προβλέπεται μέχρι το 2050 να υπάρχουν περίπου 52 άτομα 65+ για κάθε 100 άτομα 20–64, από 33 το 2025. Για την Ελλάδα, όπου ήδη οι δείκτες γήρανσης είναι από τους υψηλότερους, η πίεση στο ασφαλιστικό και στα δημόσια οικονομικά αναμένεται να είναι πολύ μεγαλύτερη, κάτι που επιβεβαιώνουν και οι μακροπρόθεσμες προβολές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο 2024 Ageing Report.
Από τα 62 στα 66: το νέο «κανονικό» όριο για τους 20άρηδες
Με βάση την ισχύουσα νομοθεσία που αποτυπώνει ο ΟΟΣΑ, για όσους μπαίνουν σήμερα στην αγορά εργασίας το κανονικό όριο συνταξιοδότησης με πλήρη σύνταξη τείνει να διαμορφωθεί γύρω στα 66 χρόνια, από τα 62 σήμερα, καθώς η δυνατότητα εξόδου χωρίς πέναλτι μετά από 40 χρόνια εργασίας ανεβάζει σταδιακά τον πραγματικό μέσο όρο.
Για τους σημερινούς 20άρηδες, αυτό σημαίνει πρακτικά:
• Πιο μακρά εργασιακή ζωή, με περισσότερα χρόνια εισφορών.
• Μεγαλύτερο βάρος πάνω τους, καθώς ο αριθμός των εργαζομένων ανά συνταξιούχο θα μειώνεται, όπως ήδη δείχνουν τα δημογραφικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τη συρρίκνωση του πληθυσμού εργασιακής ηλικίας.
• Μοντέλο σύνταξης που βασίζεται όλο και περισσότερο στην ανταποδοτικότητα και λιγότερο σε γενναία κρατική επιδότηση.
63% ποσοστό αναπλήρωσης και -23% για τις γυναίκες
Η ίδια έκθεση του ΟΟΣΑ καταγράφει ότι, κατά μέσο όρο στις χώρες του ΟΟΣΑ, ένας εργαζόμενος πλήρους σταδιοδρομίας με μέσο μισθό που μπαίνει τώρα στην αγορά εργασίας θα λάβει στο τέλος του εργασιακού του βίου καθαρή σύνταξη γύρω στο 63% του καθαρού μισθού του.
Τα πράγματα είναι ακόμη πιο δύσκολα για τις γυναίκες: στις χώρες του ΟΟΣΑ, οι γυναίκες λαμβάνουν κατά μέσο όρο 23% χαμηλότερη σύνταξη από τους άνδρες, παρότι το χάσμα αυτό έχει μειωθεί σε σχέση με το 2007. Το κατά πόσο η Ελλάδα θα καταφέρει να περιορίσει αυτό το χάσμα θα εξαρτηθεί από πολιτικές στην αγορά εργασίας, την παιδική φροντίδα, τη φορολογία και την ασφάλιση, τις οποίες παρακολουθεί στενά ο ΟΟΣΑ μέσα από τακτικές αξιολογήσεις.
Από το σημερινό 250άρι στο αύριο των 66 ετών
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΟΣΑ, Ματίας Κόρμαν, το συνοψίζει ωμά: «Καθώς ζούμε περισσότερο και ζούμε περισσότερο με υγεία, πρέπει να εργαζόμαστε περισσότερο». Πίσω από τον φετινό «κόφτη» στο επίδομα των 250 ευρώ και τον «λογαριασμό» της προσωπικής διαφοράς κρύβεται ακριβώς αυτή η μεγάλη μετάβαση:
• Ένα σύστημα που σκανάρει μέχρι τελευταίο ευρώ το εισόδημα και την περιουσία, με διασταυρώσεις ανάμεσα σε Υπουργείο Εργασίας, e-ΕΦΚΑ και ΑΑΔΕ.
• Ένα δημογραφικό προφίλ που φορτώνει στους λιγότερους εργαζόμενους τη χρηματοδότηση όλο και περισσότερων συντάξεων.
• Και μια γενιά 20άρηδων που βλέπει ήδη το «σήμα» ότι η πλήρης σύνταξη δεν θα έρχεται πια στα 62, αλλά πιο κοντά στα 66, με ποσοστό αναπλήρωσης που δεν ξεπερνά το 63%.
Για τους σημερινούς συνταξιούχους, το διακύβευμα είναι αν θα καταφέρουν να κρατήσουν το πολυπόθητο 250άρι δίχως να τιναχθεί στον αέρα το όριο των 14.000 ευρώ από την προσωπική διαφορά. Για τους αυριανούς, είναι αν θα καταφέρουν να φτάσουν σε μια αξιοπρεπή σύνταξη σε μια Ευρώπη που γερνάει γρήγορα και ζητά να δουλεύουμε περισσότερο – για λιγότερη, αναλογικά, σύνταξη.
