ΕΦΚΑ: -ΟΔΗΓΟΣ: Δέκα ερωτήσεις – απαντήσεις για όσους ετοιμάζονται να καταθέσουν αίτηση
-Ολα όσα πρέπει να γνωρίζουν για τις αλλαγές και τις αποδοχές τους «παλιοί» και «νέοι» ασφαλισμένοι
Εναν χρηστικό «οδηγό» με αναλυτικές απαντήσεις στα 10 πιο καίρια ερωτήματα ασφαλισμένων, οι οποίοι ετοιμάζονται να συνταξιοδοτηθούν, παρουσιάζει η «δημοκρατία», με βάση τις επίσημες διευκρινίσεις που δίνει ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), όπως γράφει το dimokratianews.gr
Μεταξύ άλλων, απαντώνται κρίσιμες απορίες σε σχέση με τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, τις αλλαγές του «νόμου Κατρούγκαλου» (ν. 4387 του 2016), το τι συμβαίνει όταν υπάρχουν οφειλές από εισφορές, τις προϋποθέσεις για τις μητέρες και ευρύτερα, τα νέα δεδομένα για τους «παλιούς» (μέχρι το 1992 για πρώτη φορά) και τους «νέους» ασφαλισμένους (για πρώτη φορά από το 1993 και μετά).
Τι σημαίνει «θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος»; Εχει αλλάξει κάτι ως προς τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης με τον ασφαλιστικό νόμο 4387 του 2016 («νόμος Κατρούγκαλου»);
Θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος σημαίνει ότι έχουν συμπληρωθεί τόσο οι ελάχιστες απαιτούμενες ημέρες ασφάλισης όσο και η ηλικία. Από την ημερομηνία κατά την οποία συντρέχουν ταυτόχρονα οι προϋποθέσεις αυτές, το θεμελιωμένο δικαίωμα μπορεί να ασκηθεί με αίτηση συνταξιοδότησης.
Ως προς τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης λόγω γήρατος δεν υπάρχουν αλλαγές από τις 19 Αυγούστου 2015 και μετά. Για εξειδικευμένες πληροφορίες, κάθε ασφαλισμένος μπορεί να αποτείνεται στην υπηρεσία συντάξεων κάθε ενταχθέντος στον ΕΦΚΑ φορέα, ανάλογα με την ιδιότητά του (μισθωτός, ελεύθερος επαγγελματίας, δημόσιος υπάλληλος κ.λπ.).
Χρωστώ ασφαλιστικές εισφορές στον τ. ΟΑΕΕ. Με ποιες προϋποθέσεις μπορεί να λάβω σύνταξη;
Οι οφειλέτες του τ. ΟΑΕΕ μπορούν να συνταξιοδοτηθούν εφόσον οι οφειλές από εισφορές δεν ξεπερνούν τα 20.000 ευρώ (14.202 ευρώ κεφάλαιο συν τόκοι), τα οποία παρακρατούνται από τη σύνταξη σε 40 μηνιαίες δόσεις. Το ποσό που τυχόν υπερβαίνει αυτό το όριο πρέπει να εξοφληθεί εντός δίμηνης προθεσμίας από την κοινοποίηση του εγγράφου περί οφειλής. Το ποσό που δύναται να παρακρατηθεί μπορεί να είναι μικρότερο αυτού του ορίου, ανάλογα με το ύψος της σύνταξης και τη χρονική διάρκειά της. Εάν δεν είναι επιτρεπτό να χορηγηθεί σύνταξη λόγω οφειλής, δεν χορηγείται μόνο η εθνική σύνταξη.
Εχω ασφαλιστεί διαδοχικά στον τ. ΟΑΕΕ και στο τ. ΙΚΑ. Από ποιον φορέα θα συνταξιοδοτηθώ;
Η σύνταξη θα χορηγηθεί από τον ΕΦΚΑ, με όλον τον χρόνο ασφάλισης στους δύο φορείς, βάσει της διαδοχικής ασφάλισης.
Δεν έχω χρόνο ασφάλισης ή έχω λίγο χρόνο από το 2002 και μετά. Πώς υπολογίζεται η ανταποδοτική σύνταξη;
Αν δεν υπάρχει χρόνος ασφάλισης (πραγματικός, πλασματικός, χρόνος προαιρετικής ασφάλισης ή άλλος, που λογίζεται ως συντάξιμος), τουλάχιστον πέντε ετών από την 1/1/2002 έως την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης, τότε για τον υπολογισμό των συντάξιμων αποδοχών αναζητείται χρόνος ασφάλισης (πραγματικός, πλασματικός, χρόνος προαιρετικής ή άλλος, που λογίζεται ως συντάξιμος) και κατά το πριν από την 1/1/2002 χρονικό διάστημα και μέχρι τη συμπλήρωση έως πέντε ετών ασφάλισης (εγκύκλιος ΕΦΚΑ 47/2017).
—-
Μειωμένες, ΒΑΕ και αναπηρικές
Μισθωτός, ασφαλισμένος πριν από την 1/1/1993, που είχε συμπληρώσει 4.500 ημέρες ασφάλισης και το 60ό έτος την 31η Δεκεμβρίου 2012, με συνεχή ασφάλιση τα τελευταία πέντε χρόνια, πότε δικαιούται μειωμένη σύνταξη;
Εφόσον στις 31 Δεκεμβρίου 2012 είχε θεμελιώσει δικαίωμα για τη λήψη μειωμένης σύνταξης, μπορεί να το ασκήσει οποτεδήποτε, χωρίς να απαιτείται η συμπλήρωση του 62ου έτος. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η πραγματοποίηση 100 τουλάχιστον ημερών ασφάλισης την τελευταία πενταετία, πριν από το έτος υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης ή πριν από το έτος συμπλήρωσης του 60ού έτους.
Για να χορηγηθεί μειωμένη σύνταξη γήρατος σε μισθωτό με 10.500 ημέρες ασφάλισης, από τις οποίες 7.500 στα βαρέα, πρέπει να εργάζεται τα τελευταία πέντε χρόνια και να έχει 100 ημέρες ασφάλισης κάθε χρόνο;
Για να χορηγηθεί μειωμένη σύνταξη με τον συγκεκριμένο χρόνο ασφάλισης δεν απαιτούνται 100 ημέρες εργασίας τα τελευταία χρόνια.
Εχω συνταξιοδοτηθεί για δύο χρόνια λόγω γήρατος με σκλήρυνση κατά πλάκας και έληξε η σύνταξή μου. Δικαιούμαι παράταση μέχρι να περάσω από υγειονομική επιτροπή;
Εχετε δικαίωμα να λαμβάνετε για ακόμα έξι μήνες το ποσό που σας είχε χορηγηθεί, εφόσον το ποσοστό αναπηρίας με το οποίο συνταξιοδοτηθήκατε ήταν τουλάχιστον 67%.
Το ίδιο δικαίωμα έχουν όσοι συνταξιοδοτήθηκαν λόγω γήρατος για ορισμένο χρονικό διάστημα με ειδικές διατάξεις (τυφλοί, παραπληγικοί – τετραπληγικοί, πάσχοντες από μεσογειακή ή δρεπανοκυτταρική ή μικροδρεπανοκυτταρική αναιμία ή από νεφρική ανεπάρκεια ή από αιμορροφιλία Α ή Β ή από σκλήρυνση κατά πλάκας ή από κυστική ίνωση ή από μόνιμη ορθοκυστική διαταραχή, όσοι έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση συμπαγών οργάνων ή μυελού οστών και όσοι έχουν υποστεί ακρωτηριασμό άκρων).
—-
«Μυστικά» για τη μητέρα με ανήλικο τέκνο, αλλά και τον πατέρα
Για να χορηγηθεί μειωμένη σύνταξη σε μητέρα ανηλίκου πρέπει να υπάρχει εργασία την τελευταία πενταετία με 100 ημέρες κάθε χρόνο;
Για τη χορήγηση μειωμένης σύνταξης με τις διατάξεις των μητέρων ανήλικων τέκνων δεν απαιτείται εργασία την τελευταία πενταετία.
Πατέρας, «παλιός» ασφαλισμένος ως μισθωτός, ο οποίος είχε συμπληρώσει τις 5.500 ημέρες ασφάλισης όταν το τέκνο ήταν ανήλικο, σήμερα είναι χήρος. Δικαιούται σύνταξη και σε ποια ηλικία;
Εφόσον πριν από την ενηλικίωση του τέκνου είχε συμπληρώσει τις απαιτούμενες 5.500 ημέρες και κατά την υποβολή της αίτησης είναι χήρος, δικαιούται σύνταξη ως χήρος πατέρας ανηλίκου. Η ηλικία στην οποία τη δικαιούται καθορίζεται από το έτος στο οποίο συνυπήρχαν η ανηλικότητα του τέκνου και οι 5.500 ημέρες ασφάλισης:
• Για το 2010, πλήρης 55 – μειωμένη 50.
• Για το 2011, πλήρης 57 – μειωμένη 52.
• Για το 2012, πλήρης 60 – μειωμένη 55.
• Για το 2013 και μετά, πλήρης 67 – μειωμένη 62.
Μισθωτός, «νέος» ασφαλισμένος (από την 1/1/1993), πατέρας ανήλικου τέκνου, ο οποίος συμπλήρωσε 5.500 ημέρες ασφάλισης, μετά τον θάνατο της συζύγου ξαναπαντρεύτηκε και χώρισε. Δικαιούται σύνταξη ως χήρος πατέρας ανήλικου τέκνου;
Δεν δικαιούται, διότι με τον νέο γάμο δεν υφίσταται η ιδιότητα του χήρου και δεν ανακτάται ούτε μετά τη λύση του γάμου.