ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Η συζήτηση γύρω από το ποιοι ασφαλισμένοι μπορούν να κατοχυρώσουν δικαίωμα σύνταξης στα 60 έτη έχει αναζωπυρωθεί τις τελευταίες εβδομάδες, καθώς χιλιάδες πολίτες που πλησιάζουν το όριο αυτό αναρωτιούνται αν τους συμφέρει να καταθέσουν αίτηση ή αν πρέπει να περιμένουν.
Ρεπορτάζ: Παντελής Χαριτάκης
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από το tilegrafimanews.gr
News: Η πραγματικότητα είναι πως μόνο λίγες κατηγορίες ασφαλισμένων έχουν τη δυνατότητα άμεσης εξόδου, ενώ για τους περισσότερους τα όρια παραμένουν υψηλότερα.
Οι εξαιρέσεις που οδηγούν σε σύνταξη στα 60
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του e-ΕΦΚΑ ο κανόνας είναι σύνταξη στα 67 ή στα 62 με 40 χρόνια. Ωστόσο, υπάρχουν ειδικές περιπτώσεις που επιτρέπουν αποχώρηση ήδη από τα 60:
• Βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα (ΚΒΑΕ): Όσοι έχουν 10.500 ημέρες ασφάλισης έως το 1992 μπορούν να φύγουν με μειωμένη σύνταξη στο 60ό έτος. Αυτό αφορά κυρίως οικοδόμους, εργάτες σε βιομηχανίες, τεχνίτες μετάλλου και άλλες βαριές ειδικότητες.
• Παλαιοί ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ: Γυναίκες με 25 έτη ασφάλισης έως το 2010 κατοχυρώνουν δικαίωμα εξόδου στα 60 με μειωμένη σύνταξη.
• Ασφαλισμένοι με κατοχύρωση δικαιώματος πριν το 2021: Όσοι είχαν ήδη θεμελιώσει δικαίωμα μπορούν να αποχωρήσουν με τα τότε ισχύοντα όρια.
Παράδειγμα: Ο κύριος Σπύρος, οικοδόμος με 35 χρόνια σε βαρέα, κλείνει τα 60 φέτος. Έχει δυνατότητα να αποχωρήσει με μειωμένη σύνταξη, παρότι η πλήρης θα έρθει αργότερα.
Γιατί οι περισσότεροι δεν μπορούν να φύγουν στα 60
Η πλειονότητα των ασφαλισμένων θα χρειαστεί να περιμένει τουλάχιστον έως τα 62. Όπως τονίζει το Υπουργείο Εργασίας οι βασικοί κανόνες είναι:
• Πλήρης σύνταξη στα 67 με 15 χρόνια ασφάλισης.
• Πλήρης σύνταξη στα 62 με 40 χρόνια ασφάλισης.
• Μειωμένη σύνταξη στα 62 με 15 χρόνια, υπό την προϋπόθεση ύπαρξης 100 ενσήμων ανά έτος την τελευταία πενταετία.
Έτσι, ένας εργαζόμενος του ιδιωτικού τομέα με 20 χρόνια ασφάλισης, που γίνεται 60 το 2025, δεν έχει καμία δυνατότητα συνταξιοδότησης ακόμη. Αντίστοιχα, μία υπάλληλος με 30 έτη ασφάλισης, χωρίς θεμελίωση πριν το 2012, θα χρειαστεί να περιμένει είτε το 62ο είτε το 67ο έτος.
Οι παγίδες της πρόωρης αίτησης
Η επιλογή της μειωμένης σύνταξης ενέχει κινδύνους. Σύμφωνα με το Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας – ΚΕΠΑ, η μείωση μπορεί να φτάσει έως και 30% του τελικού ποσού. Αυτό σημαίνει ότι για έναν ασφαλισμένο που θα ελάμβανε 1.000 ευρώ, η μειωμένη θα είναι περίπου 700 ευρώ. Πρόκειται για σημαντική απώλεια δια βίου, χωρίς δυνατότητα επανόρθωσης.
Οι εργατολόγοι επισημαίνουν ότι πριν παρθεί απόφαση, πρέπει να γίνει πλήρης μελέτη του ασφαλιστικού φακέλου. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που συμφέρει να παραμείνει κάποιος στην εργασία για λίγα χρόνια ακόμη, ώστε να κατοχυρώσει καλύτερη σύνταξη.
Τα τελευταία νέα για τους συνταξιούχους
Η συζήτηση για την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς επανέρχεται ενόψει της ΔΕΘ. Πηγές από το Υπουργείο Οικονομικών αναφέρουν ότι εξετάζεται σταδιακή μείωση, ώστε να δημιουργηθεί περιθώριο για πραγματικές αυξήσεις σε εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους. Παράλληλα, τα αναδρομικά συνεχίζουν να βρίσκονται στην ατζέντα, με νέα δόση πληρωμών να δρομολογείται για το φθινόπωρο.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας οι εκκρεμότητες για τα αναδρομικά των επικουρικών και της ΕΑΣ αφορούν περίπου 380.000 συνταξιούχους. Η κυβέρνηση σχεδιάζει fast track διαδικασία ώστε οι πληρωμές να ολοκληρωθούν μέσα στο 2025.
Παραδείγματα πραγματικών περιπτώσεων
1. Ανδρέας, 60 ετών, ΙΚΑ: Έχει 35 έτη ασφάλισης. Δεν μπορεί να συνταξιοδοτηθεί. Πρέπει να περιμένει τα 62 και να συμπληρώσει 40 χρόνια.
2. Μαρία, 60 ετών, ΟΑΕΕ: Έχει 25 έτη μέχρι το 2010. Δικαιούται μειωμένη σύνταξη άμεσα.
3. Γιώργος, 60 ετών, Δημόσιο: 37 χρόνια υπηρεσίας. Αίτηση τώρα δεν έχει αποτέλεσμα, χρειάζεται το 62ο.
4. Κατερίνα, 60 ετών, βαρέα: 10.500 ένσημα μέχρι το 1992. Δικαιούται μειωμένη.
5. Ελένη, 60 ετών, ΔΕΚΟ: 28 χρόνια, αλλά χωρίς θεμελίωση. Υποχρεωτικά παραμένει έως τα 62.
Τι να κάνουν όσοι φτάνουν τα 60
Το συμπέρασμα είναι ξεκάθαρο: μόνο όσοι ανήκουν σε συγκεκριμένες κατηγορίες (βαρέα, ΟΑΕΕ παλαιές ασφαλισμένες, κατοχυρωμένοι πριν το 2021) πρέπει να σπεύσουν να καταθέσουν αίτηση στο 60ό έτος. Οι υπόλοιποι δεν έχουν κανένα όφελος, καθώς το αίτημα θα απορριφθεί ή θα οδηγήσει σε μόνιμα μειωμένη σύνταξη.
Επομένως, κάθε ασφαλισμένος που φτάνει στα 60 χρειάζεται να εξετάσει προσεκτικά τον φάκελό του στον e-ΕΦΚΑ, να συμβουλευτεί εργατολόγο και να υπολογίσει αν τον συμφέρει να κινηθεί τώρα ή να περιμένει λίγα χρόνια ακόμη. Με τις εξελίξεις γύρω από τις αυξήσεις και τα αναδρομικά, οι αποφάσεις που θα ληφθούν φέτος είναι καθοριστικές για το μέλλον των συντάξεων.