ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Νέο πλαίσιο διαμορφώνεται για περίπου 665.000 παλιούς συνταξιούχους, με στόχο τη σταδιακή εξάλειψη της προσωπικής διαφοράς και την ένταξή τους στις τακτικές αυξήσεις από το 2026 και μετά.
Ρεπορτάζ: Παντελής Χαριτάκης
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από το tilegrafimanews.gr
News: Οι αλλαγές που συζητούνται αφορούν τόσο τα ποσά της λεγόμενης «προσωπικής διαφοράς», όσο και τα αναδρομικά για κρατήσεις ΕΑΣ, για τα οποία αναμένονται ανακοινώσεις μέσα στο φθινόπωρο.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές του tilegrafimanews.gr, οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων έχουν εισηγηθεί δύο βασικά σενάρια για την προσωπική διαφορά:
• Πλήρης ενσωμάτωση της προσωπικής διαφοράς στην καταβαλλόμενη σύνταξη, κατά το πρότυπο της μισθολογικής αναπροσαρμογής στο Δημόσιο.
• Μερικό κούρεμα, π.χ. 50%, ώστε το υπόλοιπο να σβήσει με τις ετήσιες αυξήσεις της επόμενης τριετίας.
Πόσο κοστίζει η διατήρηση της προσωπικής διαφοράς
Σήμερα, το κόστος για την προσωπική διαφορά ξεπερνά τα 400 εκατ. ευρώ ετησίως, ενώ υπολογίζεται ότι μόλις το 1/3 των παλιών συνταξιούχων έχει δει πραγματικές αυξήσεις. Πολλοί εξ αυτών δεν θα λάβουν κανένα επιπλέον ποσό αν δεν αλλάξει το καθεστώς. Αντίθετα, όσοι συνταξιοδοτήθηκαν μετά τον Μάιο του 2016 λαμβάνουν κανονικά αυξήσεις, αφού οι συντάξεις τους υπολογίστηκαν βάσει του Ν. 4387/2016.
Χαρακτηριστικό είναι ότι το 40% όσων αποχώρησαν μετά το 2016 δεν έχουν προσωπική διαφορά και έχουν ήδη επωφεληθεί από τις αυξήσεις των τελευταίων ετών.
Παραδείγματα συνταξιούχων με προσωπική διαφορά
1. Συνταξιούχος Δημοσίου με κύρια σύνταξη 1.250€, εκ των οποίων 190€ είναι προσωπική διαφορά. Με ετήσια αύξηση 2,4% (30€/έτος), θα χρειαστεί 6,3 έτη για να σβήσει το ποσό.
2. Συνταξιούχος ΙΚΑ με 33 έτη ασφάλισης, λαμβάνει σήμερα 980€, με προσωπική διαφορά 120€. Για να καλύψει τη διαφορά με αυξήσεις, θα φτάσει στο 2031.
3. Συνταξιούχος ΟΑΕΕ, λαμβάνει 1.000€, με προσωπική διαφορά 85€. Αν υπάρξει «κούρεμα» κατά 50%, το υπόλοιπο 42,5€ μπορεί να καλυφθεί μέσα σε δύο αυξήσεις.
4. Συνταξιούχος με κύρια και επικουρική, συνολικά 1.500€, από τα οποία τα 400€ είναι προσωπική διαφορά. Χρειάζεται περίπου 12 χρόνια με αυξήσεις 2,4% για πλήρη συμψηφισμό.
5. Χήρα συνταξιούχου ΔΕΚΟ, λαμβάνει 850€, με προσωπική διαφορά 60€. Θα ενταχθεί στις αυξήσεις μετά το «σβήσιμο» αυτού του ποσού, δηλαδή σε 2-3 χρόνια.
6. Ασφαλισμένος στο ΤΣΑΥ, λαμβάνει 1.650€, με προσωπική διαφορά 320€. Αν υλοποιηθεί το σχέδιο ενσωμάτωσης, θα αρχίσει να λαμβάνει αυξήσεις από το 2026.
7. Απόστρατος, με σύνταξη 1.800€, εκ των οποίων τα 450€ είναι προσωπική διαφορά. Με αυξήσεις 2,4%, θα χρειαστεί 13 χρόνια για πλήρη απορρόφηση, εκτός εάν υπάρξει νομοθετική παρέμβαση.
Τι λέει ο εργατολόγος Παπανίκας στο tilegrafimanews.gr
Ο γνωστός εργατολόγος Νίκος Παπανίκας, μιλώντας στο tilegrafimanews.gr, επιβεβαιώνει ότι «η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς ή ο τμηματικός συμψηφισμός της είναι θέμα κοινωνικής δικαιοσύνης». Όπως επισημαίνει:
«Η προσωπική διαφορά αποτέλεσε μεταβατικό εργαλείο για να μη μειωθούν οι συντάξεις μετά τον επανυπολογισμό. Τώρα ήρθε η ώρα να αρθεί. Εάν δεν αρθεί, θα διαιωνίζεται η ανισότητα εις βάρος των παλαιών συνταξιούχων».
Σύμφωνα με τον ίδιο, η σταδιακή ενσωμάτωση είναι το επικρατέστερο σενάριο, ώστε να μην υπάρξει ακαριαία δημοσιονομική επιβάρυνση.
ΕΑΣ και αναδρομικά: Τι να περιμένουν οι συνταξιούχοι
Σε εξέλιξη βρίσκονται επίσης οι νομικές και διοικητικές διαδικασίες για την επιστροφή παράνομων κρατήσεων ΕΑΣ για την περίοδο 2012–2016. Οι αποφάσεις του ΣτΕ ήδη ισχύουν και έχουν αρχίσει να αποδίδονται αναδρομικά ποσά από 600 έως και 3.600 ευρώ, ανάλογα με το ύψος της σύνταξης και τη διάρκεια της παρακράτησης.
Πίνακας Ενδεικτικών Αναδρομικών (ΕΑΣ):
Η καταβολή θα γίνεται σε 2 έως 5 ισόποσες δόσεις, ανάλογα με την κατηγορία και τη νομική εκκρεμότητα. Υπάρχει πρόβλεψη τα πρώτα ποσά να καταβληθούν από Σεπτέμβριο 2025, ενώ αναμένονται διευκρινιστικές εγκύκλιοι από τον e-ΕΦΚΑ.
Το φθινόπωρο του 2025 αναμένεται να είναι κρίσιμο για τους παλιούς συνταξιούχους. Το πώς θα χειριστεί η κυβέρνηση την προσωπική διαφορά, τα αναδρομικά της ΕΑΣ, αλλά και την ισότιμη πρόσβαση στις μελλοντικές αυξήσεις θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό την κοινωνική αποδοχή των επερχόμενων μεταρρυθμίσεων στο ασφαλιστικό σύστημα.
Η πίεση από τους συνταξιούχους είναι έντονη, ενώ οι ενώσεις τους ζητούν εδώ και μήνες να ενταχθούν όλοι σταδιακά στις αυξήσεις που δίνονται από το 2023 και μετά, βάσει της σχετικής απόφασης του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και των οδηγιών του e-ΕΦΚΑ. Πλέον, το πολιτικό κόστος της αδράνειας βαραίνει.
Παρακάτω σου παραθέτω 300 επιπλέον λέξεις με τις τελευταίες πληροφορίες για τα αναδρομικά – τρέχουσες εξελίξεις, χρονοδιαγράμματα, προβλήματα και δηλώσεις:
Τελευταίες πληροφορίες για τα αναδρομικά: τι περιμένουμε έως τέλος 2025
Οι τελευταίες εξελίξεις δείχνουν ότι η καταβολή αναδρομικών ποσών, κυρίως για τους παλιούς συνταξιούχους και όσους υπέστησαν παράνομες παρακρατήσεις ΕΑΣ, επιταχύνεται. Πηγές από το Υπουργείο Εργασίας αναφέρουν ότι έχει δοθεί εντολή για προτεραιοποίηση των φακέλων με τελεσίδικες αποφάσεις, ώστε να πιστωθούν πρώτα από τις αρχές Σεπτεμβρίου τα πρώτα ποσά σε όσους δικαιώθηκαν δικαστικά.
Σύμφωνα με υπηρεσιακό στέλεχος που μίλησε στο Tilegrafimanews.gr, το σύστημα διασταυρώσεων του e-ΕΦΚΑ έχει πλέον αναβαθμιστεί ώστε το 85 % των υπολογισμών αναδρομικών να ολοκληρώνεται αυτόματα, χωρίς χειροκίνητη επεξεργασία. Αυτό σημαίνει ότι περισσότεροι από 100.000 συνταξιούχοι θα λάβουν αναδρομικά μέσα στους επόμενους δύο μήνες.
Ένα επίσημο δελτίο Τύπου από το Υπουργείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, δημοσιευμένο στις αρχές Ιουλίου, επιβεβαιώνει ότι η διαδικασία συμψηφισμού της ΕΑΣ έχει αρχίσει, και οι αναδρομικές επιστροφές θα καταβληθούν σε 2 έως 4 δόσεις. Τα ποσά κινούνται από 900 έως 3.600 ευρώ ανά δικαιούχο, ανάλογα με την διάρκεια της παρακράτησης και το ύψος της σύνταξης.
Παράλληλα, όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές, η ενσωμάτωση της προσωπικής διαφοράς – είτε πλήρης είτε ως κούρεμα – θα συνοδευτεί από εγκύκλιο εντός Ιουνίου–Ιουλίου 2026, ώστε να ξεκινήσουν οι πρώτες αυξήσεις για όσους έχουν «ορφάνια» από αυτή την κατηγορία συνταξιούχων.
Οι νομικές υπηρεσίες της Ένωσης Συνταξιούχων Δημοσίου και ΙΚΑ απευθύνουν έκκληση σε αυτούς που έχουν τελεσίδικες αποφάσεις ή δικαιούνται αναδρομικά ΕΑΣ, να καταθέσουν εγκαίρως τα δικαιολογητικά στο e‑efka, πριν από το τέλος του έτους, ώστε να εξασφαλίσουν τη συμμετοχή στην πρώτη φάση πληρωμών.
Στο μέτωπο των ενδικοφανών προσφυγών, το Υπουργείο έχει παρατείνει την προθεσμία έως την 30η Σεπτεμβρίου 2025, αφού οι περισσότεροι παραγωγικοί συνταξιούχοι δεν είχαν λάβει πλήρη ενημέρωση. Αυτό αφορά όσους έλαβαν μερικά ή καθόλου αναδρομικά λόγω μη ορθού υπολογισμού της προσωπικής διαφοράς ή λάθους σε εισοδηματικά δεδομένα.
Τέλος, όπως ανακοίνωσε χθες εκπρόσωπος της Διεύθυνσης Συντάξεων, «ο στόχος τον Δεκέμβριο 2025 είναι να μην υπάρχει υπολοίπημα αναδρομικών σε πάνω από 95 % των φακέλων με τελεσίδικη απόφαση». Οι υπόλοιπες περιπτώσεις θα εξεταστούν εντός του 2026, με νέες τεχνολογικές λύσεις.
