Βλάντιμιρ Πούτιν: Τον έχουν χαρακτηρίσει «παντοτινό ηγέτη της Ρωσίας» και «ισχυρότερο άνδρα του κόσμου», (περιοδικό Forbes). Τα πρώτα χρόνια της καριέρας του στην πολιτική (στη δημαρχία του Λένινγκραντ) είχε το παρατσούκλι ο «γκρι καρδινάλιος» κι αργότερα ο «αόρατος άνθρωπος» (που κινούσε τα νήματα στο πλευρό του δημάρχου).
Σύμφωνα με το βιβλίο της Μάσα Γκέσεν που απομυθοποιεί το προφίλ του «παντοτινού ηγέτη» είναι ο «άνθρωπος δίχως πρόσωπο», ένας μυστηριώδης όσο κι αδίστακτος τύπος που συνήθισε από τα χρόνια της KGB να ζει μια ζωή κατασκόπου. Πότε κινηματογραφική, περιπετειώδη, ιδανική για να εντυπωσιάσει τα δυτικά media και πότε κρυμμένη στις πιο σκοτεινές σκιές.
Γεγονός είναι πως ένα κομμάτι της ζωής και της προσωπικότητας του πανίσχυρου Ρώσου ηγέτη βρίσκεται πάντα κρυμμένο στη σκιά μύθων, πότε διασκεδαστικών (όπως αυτοί που αφορούν τον έρωτα και τη σχέση του με 30 χρόνια νεότερη του πρώην Ολυμπιονίκη της ρυθμικής γυμναστικής) και πότε ανατριχιαστικών (σχετικά με το τι συμβαίνει σε όποιον επιχειρεί να του πάει κόντρα).
Υστερα από σχεδόν μια 15ετία στο προσκήνιο της εξουσίας, ο Βλαντιμίρ Πούτιν παραμένει ο άνθρωπος με τα πολλά μυστήρια και τα πολλά -ενίοτε ΤζειμςΜποντικά- πρόσωπα.
Ας δούμε κάποιες από τις περιπέτειές του…
Ο άντρας με το χρυσό πιστόλι
Μια από τις εικόνες της ζωής και της προσωπικότητας που έχει παρουσιάσει στη Δύση είναι αυτή ενός συνδυασμού Τζέιμς Μποντ και Ιντιάνα Τζόουνς, ενός άνδρα της περιπέτειας, που δεν διστάζει να πετάξει, να καταδυθεί, να κυνηγήσει ή να εμφανιστεί γυμνόστηθος -γνωρίζοντας καλά ότι οι φωτογραφίες του θα κάνουν τον γύρο του πλανήτη.
Οι πολεμικές τέχνες, το τζούντο – το οποίο γνώρισε γύρω στα 14 και έκτοτε δεν εγκατέλειψε ποτέ- είναι ένα μόνιμο στοιχείο του προφίλ ενός ανθρώπου τολμηρού, που ξέρει πώς να πυροβολεί -είτε σε σκοπευτήριο, είτε στο κυνήγι-, να χειρίζεται ελικόπτερο ή αεροπλάνο, να έρχεται σε επαφή με τίγρεις ή πολικές αρκούδες και που δεν χάνει καμία ευκαιρία να εξερευνά τη φύση και να κολυμπά (σε στιλ πεταλούδα) στα παγωμένα νερά λίμνης της Σιβηρίας.
Ακόμα, έχει εμφανιστεί σε στιλ ελεύθερου καβαλάρη πότε πάνω στ’ άλογο και πότε με τη μηχανή του, με την οποία έχει λάβει μέρος σε φεστιβάλ μαζί με άλλους Ρώσους μοτοσικλετιστές. Η ταχύτητα τον συγκινεί ιδιαίτερα, γι’ αυτό και έχει οδηγήσει μονοθέσιο της Renault, με ταχύτητα που ξεπερνούσε τα 240 χλμ. την ώρα.
Τον έχουμε δει να πετάει με ανεμόπτερο -για να συμβάλλει στην καθοδήγηση των αποδημητικών σιβηρικών γερανών- αλλά και να χειρίζεται υποβρύχιο -στο πλαίσιο έρευνας για ιστορικά ναυάγια- ή να καταδύεται (2011) με ομάδα αρχαιολόγων και να βγαίνει στον αφρό, φυσικά με αμφορείς στο χέρι.
Κυνηγάει, πετάει, καταδύεται, ασκεί πολεμικές τέχνες σε ένα συνδυασμό Τζέιμς Μποντ και Ιντιάνα Τζόουνς
Εννοείται πως τόση κινηματογραφική λάμψη δεν θα μπορούσε να μη συγκινήσει κοινό, αστέρες του σινεμά (η Ορνέλα Μούτι εγκατέλειψε κάποτε την παράσταση στην οποία μετείχε για να παραστεί σε δείπνο με τον Πούτιν και τον Κέβιν Κόστνερ) και σκηνοθέτες (ο Ολιβερ Στόουν έχει εκφράσει επανειλημμένως τον θαυμασμό του για τον Ρώσο ηγέτη).
Από τη Ρωσία με αγάπη
Πριν γίνει ο απόλυτος ηγέτης της Ρωσίας,ο Βλαντιμίρ Πούτιν είχε μια παιδική ηλικία από την οποία έλειπε η οποιαδήποτε κινηματογραφική λάμψη. Μεγάλωσε στο Λένινγκραντ, σε ένα διαμέρισμα, το οποίο μοιράζονταν τρεις οικογένειες. Εχει πει πως ακόμα θυμάται τον εαυτό του μικρό να κυνηγά ποντίκια στο κλιμακοστάσιο.
Ο παππούς του, ο οποίος λεγόταν Σπυρίδων Ιβάνοβιτς Πούτιν, εργαζόταν ως μάγειρας στο εξοχικό του Λένιν. Μετά τον θάνατο του Λένιν συνέχισε να δουλεύει για τη γυναίκα του, ενώ σε εξαιρετικές περιπτώσεις, μαγείρευε και για το γεύμα ή το δείπνο του Στάλιν.
Ο Πούτιν ήταν το τρίτο παιδί στην οικογένεια, αν και ο ίδιος δεν γνώρισε ποτέ τα δύο αδέλφια του (το πρώτο πέθανε μερικούς μήνες μετά τη γέννησή του, ενώ το δεύτερο έφυγε πάλι σε μικρή ηλικία από διφθερίτιδα στην πολιορκία του Λένινγκραντ). Στην αυτοβιογραφία του αναφέρεται εκτενώς στα παιδικά του χρόνια, στον πατέρα του, Βλαντιμίρ Σπιρντόνοβιτς και στη μητέρα Μαρία Ιβάνοβνα. Από την οικογένεια έλειπαν τα χρήματα, δεν έλειπε όμως η αγάπη.
Ως έφηβος, εργάστηκε στο ραδιοφωνικό σταθμό του σχολείου του, όπου έπαιζε μουσική δυτικών ροκ συγκροτημάτων, φυσικά και Beatles -στους οποίους τότε είχε απαγορευτεί να δώσουν συναυλία στη Σοβιετική Ενωση.
Αγαπημένος του καλλιτέχνης από τους Μπιτλς ήταν ο Πολ ΜακΚάρτνεϊ κι αγαπημένο του τραγούδι το «Yesterday». Χρόνια μετά, είχε την ευκαιρία να ακούσει τον ΜακΚάρτνεϊ σε ένα ιδιωτικό τσάι στο Κρεμλίνο να ερμηνεύει γι’ αυτόν το «Let it be».
Ηταν Μάιος του 2003, όταν μέλος των Μπιτλς έδωσε για πρώτη φορά συναυλία στην Κόκκινη Πλατεία.
Ανάμεσα στο κοινό που βίωσε συγκινημένο την εμπειρία ήταν και ο Πούτιν ο οποίος δεν δίστασε να παραδεχτεί πως οι Μπιτλς ήταν «μια ανάσα φρεσκού αέρα» τις εποχές που η Ρωσία ήταν ακόμα Σοβιετική Ενωση και «η μουσική τους θεωρούνταν προπαγάνδα μιας εξωγήινης ιδεολογίας».
Στην υπηρεσία της Αυτού Μεγαλειότητος
Πάμε πίσω στον νεαρό ακόμα Πούτιν, ο οποίος έχει μόλις τελειώσει το σχολείο και επιθυμεί να ενταχθεί στους κόλπους της KGB. Το επιχείρησε τελειώνοντας το σχολείο, όμως τον συμβούλεψαν να σπουδάσει και να επιστρέψει όπως και έκανε. Tέλειωσε τη Νομική σχολή στο Λένινγκραντ και με την αποφοίτησή του η KGB τον υποδέχτηκε.
Ως μέλος της υπηρεσίας, στάλθηκε στη Δρέσδη (γύρω στα μέσα της δεκαετίας του ’80), όπου ζούσε με το όνομα Αντάμοφ. Εμαθε να μιλάει τέλεια τα γερμανικά και να απολαμβάνει χαρακτηριστικά των Γερμανών όπως η περιβόητη «γερμανική πειθαρχία».
Το πώς ακριβώς έζησε στη Γερμανία και ποια ήταν η φύση των καθηκόντων του παραμένει άγνωστη. Η πιο δημοφιλής εκδοχή λέει πως αναζητούσε και προσλάμβανε ανθρώπους που θα μπορούσαν να κατασκοπεύσουν τη Δύση. Ο ίδιος δεν κρύβει τη συμμετοχή του στην KGB, αλλά δεν λέει λεπτομέρειες για το συγκεκριμένο κεφάλαιο της ζωής του. Τότε «…ήταν ένας εντελώς διαφορετικός κόσμος από τον σημερινό» διευκρινίζει. «Εγώ έκανα απλώς το καθήκον μου. Υπηρέτησα την πατρίδα μου, κάνοντας μια έντιμη, αξιοπρεπή δουλειά».
Όταν το 1989 έπεσε το Τείχος του Βερολίνου, ο Πούτιν πήρε την οικογένεια (που είχε ήδη δημιουργήσει) και επέστρεψε στο Λένινγκραντ. Σε μια κίνηση οξυδέρκειας, αποσύρθηκε από την KGB και ξεκίνησε να εργάζεται υπό τη διοίκηση του πρώτου δημοκράτη δημάρχου της πόλης, του Ανατόλι Σόμπτσακ, ο οποίος ήταν ο πρώην καθηγητής του στο Πανεπιστήμιο.
Κι από εκεί, από τις σκιές του έμπιστου του δημάρχου που ελέγχει τα πάντα από το παρασκήνιο, ξεκίνησε μια τρελή κούρσα που τον βρήκε να μετακομίζει στη Μόσχα, να αναλαμβάνει επικεφαλής της υπηρεσίας που διαδέχτηκε την KGB και λίγο αργότερα (Αύγουστος 1999) να υποδεικνύεται από τον Μπόρις Γιέλτσιν για πρωθυπουργός της χώρας! Η περίοδος της σκιάς έφτανε στο τέλος της.
Τον Ιανουάριο του 2000, ο Γιέλτσιν εντελώς αιφνιδίως ανακοινώνει την απόσυρσή του, χρίζοντας διάδοχο τον Πούτιν. Στις εκλογές του 2000 θέτει υποψηφιότητα και εκλέγεται για πρώτη φορά στην Προεδρία. Δεκαπέντε χρόνια μετά, η ιστορία έχει ήδη αποφανθεί: η έκπληξη του Γιέλτσιν δεν ήταν πυροτέχνημα. Ο πρόεδρος Πούτιν ήρθε για να μείνει.
Ζήσε κι άσε τους άλλους να πεθάνουν
Στον πρώτο του λόγο ως πρόεδρος, υποσχέθηκε ελευθερία έκφρασης, ελευθερία συνείδησης, ελευθερία του Τύπου, δικαίωμα της ιδιοκτησίας. «Αυτές είναι οι βασικές αρχές της πολιτισμένης μας κοινωνίας που θα είναι ασφαλείς κάτω από την προστασία του κράτους» είχε υποσχεθεί.
Σύμφωνα με το βιβλίο της Μάσα Γκέσεν, «Ανθρωπος δίχως πρόσωπο», μέσα σε ελάχιστα χρόνια κατάφερε να ξηλώσει μέσα ενημέρωσης και να φιμώσει πολιτικούς αντίπαλους ή επικριτές.
Δυτικά μέσα, αλλά και εντός Ρωσίας, του είχαν ασκήσει έντονη κριτική για αδυναμία προστασίας της ελευθερίας του Τύπου, μετά τη δολοφονία της δημοσιογράφου Αννα Πολιτκόφσκαγια ύστερα από δημοσιεύσεις της για διαφθορά του ρωσικού στρατού στις επιχειρήσεις με την Τσετσενία.
Μια άλλη παλιότερη πολυσυζητημένη περίπτωση αφορά τον θάνατο του Αλεξάντερ Λιτβινένκο, πρώην κατασκόπου της FSB, ο οποίος επέκρινε την πολιτική του Πούτιν και δηλητηριάστηκε με πολώνιο 210, ισχυρό ραδιενεργό ισότοπο.
Εντονη κριτική επίσης του ασκήθηκε για τους ομοφοβικούς νόμους που εφάρμοσε, αλλά και για το ότι έβαλε ακριβώς στην ίδια θέση τους ομοφυλόφιλους και τους οπαδούς του Σατανά, σε κήρυγμα του για την επιστροφή στις αξίες της θρησκείας.
Στη συντριπτική του πλειοψηφία, πάντως, ο ρωσικός λαός συνέχισε να τον στηρίζει, ενώ η εντύπωση που προκάλεσε -και προκαλεί- στη Δύση παρέμεινε έντονη.
Το 2007 το Time τον ανακήρυξε πρόσωπο της χρονιάς σε ένα πολυσυζητημένο εξώφυλλο, στο οποίο τα γράμματα του τίτλου του περιοδικού δείχνουν σαν διαβολικά «κέρατα» πάνω από το κεφάλι του.
Ο κατάσκοπος που αγάπησε
Αλλά επειδή όπως θα έλεγε κι ο ίδιος, η ζωή είναι βαρετή, χωρίς λίγο κουτσομπολιό, η πορεία του στην ηγεσία της Ρωσίας παρουσιάζει και πολλές ενδιαφέρουσες παραμέτρους σχετικά με την προσωπική ζωή του προέδρου. Μια προσωπική ζωή καλά φυλαγμένη μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.
Το πρώτο κεφάλαιό της αφορά το γάμο του με τη Λουντμίλα Αλεξάντροβνα Πούτινα, με την οποία γνωρίστηκε την εποχή που εντάχθηκε στην KGB. Η ίδια είχε κάποτε εξομολογηθεί ότι ο ντροπαλός νέος με το φτωχικό ντύσιμο της τράβηξε το ενδιαφέρον καθώς έβρισκε πάντα εισιτήρια για τις καλύτερες παραστάσεις. Η γνωριμία εξελίχθηκε σε έρωτα, η εντυπωσιακή ξανθή Λουντμίλα -που τότε εργαζόταν ως αεροσυνδός σε τοπικές πτήσεις- μετακόμισε στο Λένινγκραντ για να ζήσει μαζί του. Παντρεύτηκαν το 1983 και δύο χρόνια ήρθε στη ζωή η μεγάλη τους κόρη Μαρία. Ακολούθησε η μετακόμιση στη Δρέσδη, όπου γεννήθηκε η δεύτερη κόρη, Εκατερίνα.
Από τη στιγμή που ανέλαβε καθήκοντα ηγέτη της Ρωσίας, φάνηκε καθαρά ότι στις προτεραιότητες του νέου προέδρου δεν ήταν και το χτίσιμο ενός προφίλ καλού συζύγου. Για τη ζωή της Λουντμίλα διπλα στον Πούτιν έχουν ακουστεί διάφορες ιστορίες (μέχρι και ότι την κρατούσε… κλειδωμένη!). Το καλοκαίρι του 2013, ύστερα από 30 χρόνια γάμου και ελάχιστες κοινές εμφανίσεις, επιβεβαίωσε τις φήμες του χωρισμού τους, κρατώντας την από το χέρι. Στο -ελαφρώς «στημένο»- ερώτημα δημοσιογράφου «γιατί σας βλέπουμε τόσο σπάνια μαζί;» απάντησε λακωνικά «γιατί ζούμε πια χωριστές ζωές».
«Ο γάμος μας τελείωσε γιατί σπάνια βλεπόμαστε» δήλωνε τότε η Λουντμίλα, η οποία πάντα αντιπαθούσε τη δημοσιότητα. «Ηταν ένα πολιτισμένο διαζύγιο» συμπλήρωνε.
Για τα μάτια της μόνο
Μήνες πριν από εκείνη την ανακοίνωση, είχαν αναπτυχθεί φήμες που μιλούσαν για μια ερωτική περιπέτεια του Πούτιν με πολύ νεότερή του, πρώην πρωταθλήτρια ρυθμικής γυμναστικής, την Αλίνα Καμπάεβα. Η εφημερίδα που είχε δημοσιοποιήσει το θέμα στη Ρωσία, έκλεισε.
Ο Πούτιν ρωτήθηκε αν υπάρχει άλλη γυναίκα στη ζωή του, η απάντηση παρέμεινε αρνητική μέχρι τον περασμένο Δεκέμβριο.
Τότε έκανε χωρίς καν να ερωτηθεί μια δήλωση που άφησε σύξυλους τους δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, καθιερωμένης πριν το τέλος του χρόνου. «Ενας Ευρωπαίος φίλος, ένας μεγάλος ηγέτης, με ρώτησε τον περασμένο χρόνο αν είμαι ερωτευμένος» είπε και συνέχισε. «Του απάντησα: Δηλαδή;. Μου λέει: Αγαπάς κάποια;. Του απαντώ: Ναι. Κι εκείνη σ’ αγαπάει; Ναι. Ε, τότε, μια χαρά, λου λέει. Οπότε μην ανησυχείτε, όλα πάνε καλά».
Σύμφωνα με τον παγκόσμιο Τύπο, η γυναίκα που του έκλεψε την καρδιά είναι η πανέμορφη Αλίνα Καμπάεβα. Η ίδια σε τηλεοπτική συνέντευξή της το 2013 είχε κληθεί να απαντήσει αν είναι ερωτευμένη κι η απάντηση ήταν ενθουσιωδώς θετική. «Εχω βρει τον κατάλληλο άντρα» είπε χωρίς να αποκαλύψει την ταυτότητά του, αλλά συνεχίζοντας με ενθουσιασμό: «Μερικές φορές είσαι τόσο ερωτευμένος και τόσο χαρούμενος που και εσύ ο ίδιος φοβάσαι για την τόση μεγάλη ευτυχία που έχεις».
Η προσωπική ζωή του προέδρου παραμένει θέμα ταμπού για τα ρωσικά μέσα. Το ίδιο και οτιδήποτε έχει σχέση με τις κόρες του με τη Λουντμίλα, οι ζωές των οποίων παραμένουν κρυφές -ούτε και τις έχουμε δει ποτέ σε δημόσιες εμφανίσεις του, πέρα από την εποχή που ήταν μωρά. Τα διεθνή κουτσομπολιά τον θέλουν να έχει κάνει ήδη άλλα δύο παιδιά με την Καμπάεβα (ένα γιο τριών ετών και μια μικρότερη κόρη, με την οποία τα σενάρια τους θέλουν να ζουν σε ένα πολυτελές καταφύγιο στο Σότσι).
Η πιθανότητα γέννησης και πέμπτου παιδιού (τρίτου με την Καμπάεβα) πρόβαλλε σε πολλά κυρίως γερμανικά μέσα ως η εξήγηση στην πρόσφατη απουσία του -είχε, λέει, πάει στην Ελβετία, όπου γέννησε η αγαπημένη του. Το σενάριο διαψεύστηκε από εκπρόσωπό του. ΟΚ το πιστεύουμε, εκτός κι αν δεν επιτρέψουμε στην αλήθεια να χαλάσει μια τόσο ωραία ιστορία. Οπως στο σύνολό της δείχνει η ιστορία του προέδρου Πούτιν, μια συναρπαστική, κινηματογραφική, λαμπερή ιστορία, αρκεί να μην αφήνουμε κάποιες σκοτεινές αλήθειες να τη διαταράσσουν…
