Οριζόντιες περικοπές, που θα επιβάλλονται αυτόματα και αιφνιδιαστικά σε όλες τις κρατικές δαπάνες, χωρίς να εξαιρούνται μισθοί και συντάξεις, τάζει τώρα η κυβέρνηση στους δανειστές, προκειμένου να κλείσει συμφωνία και να γεφυρώσει το χάσμα που τους χωρίζει για τα μέτρα λιτότητας που θα πρέπει να λάβει το 2016.
Τη νέα πρόταση κατέθεσε ο υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης χθες στο Eurogroup, αναβαθμίζοντας το συμβούλιο δημοσιονομικής πολιτικής σε υπερ-θεσμό που δεν θα συμβουλεύει απλώς με εκθέσεις και γνωμοδοτήσεις την κυβέρνηση και το υπουργείο Οικονομικών της χώρας (όπως ισχύει σε όλα τα κράτη της ΕΕ όπου ισχύει), αλλά θα έχει αποφασιστικές αρμοδιότητες, θα ελέγχει …. 52 φορές τον χρόνο την πορεία του κρατικού προϋπολογισμού και, μόλις με την υποψία και μόνον για αποκλίσεις και υστέρηση που θα εξαφανίσουν τα πρωτογενή πλεονάσματα, θα ενεργοποιεί αυτόματα «κόφτη» σε όλες τις κρατικές δαπάνες!
Την πρόταση κατέθεσε χθες ο κύριος Βαρουφάκης, για να υποστηρίξει πως τα μέτρα της κυβέρνησης επαρκούν για την κάλυψη των δημοσιονομικών αναγκών του 2016 και ουσιαστικά να διαλύσει τις αμφιβολίες των ευρωπαίων για την εφαρμογή και την αποδοτικότητά τους, ώστε να μην επιμένουν να αξιώνουν προκαταβολικά δεσμεύσεις για δραστικές περικοπές μισθών – συντάξεων, από το 2016 και μετά.
Παρόλα αυτά η πρόταση, σε πρώτη φάση τουλάχιστον, δεν φαίνεται να στάθηκε ικανή να μεταστρέψει τους Ευρωπαίους. Σύμφωνα με τον κύριο Βαρουφάκη, κανείς υπουργός Οικονομικών δεν εξέφρασε σχόλιο. Άλλες πληροφορίες όμως έλεγαν πως ο πρόεδρος Ντάιζελμπλουμ διέκοψε άκομψα την παρουσίαση της πρότασης λέγοντας «ας επιτρέψουμε τώρα στην πρόταση των θεσμών».
Ωστόσο, αν τελικώς κλειστεί συμφωνία με τους θεσμούς σε πολιτικό επίπεδο μετά την έκτακτη Σύνοδο Κορυφής τη Δευτέρας, είναι πιθανόν να ζητήσουν οι εταίροι να περιληφθεί και αυτή η πρόταση στο συνολικό πακέτο της συμφωνίας, αφού είναι βέβαιον πως η ιδέα αρέσει στους θεσμούς, έστω και αν δεν τους αρκεί.
Άνοιξε ενδεχομένως όμως έτσι και ένα παράθυρο για να ζητήσουν να στελεχωθεί ο νέος ανεξάρτητος φορέας και με εκπροσώπους των θεσμών, στο πλαίσιο της συμφωνίας μαζί τους για τη δημιουργία του, καθώς δεν θα πρέπει να ελέγχεται από την κυβέρνηση και τον υπουργό.
Η πρόταση Βαρουφάκη, με τα λόγια και το σκεπτικό που ο ίδιος την περιέγραψε στις δηλώσεις του μετά τη χθεσινή συνεδρίαση του Eurogroup, παρουσιάστηκε ως εξής:
– Ενώ οι δύο πλευρές έχουν σχεδόν συμφωνήσει για τους στόχους του 2015, για το 2016 «οι δικές μας συμβιβαστικές προτάσεις μάς έφεραν 0,5% του ΑΕΠ κοντά στις θέσεις των θεσμών. Αυτή η διαφορά, αυτό το κενό του μισό τοις εκατό, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να δικαιολογήσει μια έλλειψη συμφωνίας».
– «Μια από τις μεγάλες αγωνίες που φυσιολογικά έχουν οι εταίροι μας» ανέφερε, «είναι ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις, όχι αναγκαστικά η δική μας, αλλά το ελληνικό δημόσιο γενικότερα, ίσως κάποια στιγμή πάλι επιτρέψει τον εκτροχιασμό των προϋπολογισμών και τη δημιουργία, αντί πλεονασμάτων, πρωτογενών ελλειμμάτων. Σε αυτό το σημείο μοιραστήκαμε τις αγωνίες των συναδέλφων μας μαζί τους και κάναμε μια καινοτόμα πρόταση».
– «Προτείναμε, στο πλαίσιο της συμφωνίας που έχει ήδη επέλθει μεταξύ ημών και των θεσμών για τη δημιουργία ενός δημοσιονομικού συμβουλίου το οποίο θα παρακολουθεί την εκτέλεση του προϋπολογισμού. Αυτή η παρακολούθηση που θα γίνεται ανεξάρτητα από την κυβέρνηση, ανεξάρτητα από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, ανεξάρτητα από το Υπουργείο Οικονομικών».
– «Αυτή η παρακολούθηση που θα γίνεται σε εβδομαδιαία βάση, ταυτόχρονα να συνδυάζεται με ένα αυτοματοποιημένο σύστημα το οποίο», όπως είπε διαλέγοντας προσεκτικά τα λόγια του, «στη περίπτωση που υπάρχει η διάγνωση ότι ο προϋπολογισμός τείνει να εκτροχιαστεί, να περάσει σε πρωτογενές έλλειμμα, αυτοματοποιημένα να γίνεται άμεση μείωση των δαπανών οριζοντίως, όλων των δαπανών του δημοσίου». Προφανώς ο κύριος Βαρουφάκης απέφυγε σκόπιμα να εξαιρέσει ρητώς τους μισθούς και τις συντάξεις.
– Και για να μην υπάρχει καμία αμφιβολία για το τι θα μπορεί να κοπεί ή να διασωθεί, συμπλήρωσε: «να υπάρχει, αν θέλετε, ένα σύστημα το οποίο να μη περνάει μέσα από την πολιτική διαδικασία, που να εγγυάται ότι ο προϋπολογισμός του ελληνικού κράτους, του ελληνικού δημοσίου, δεν θα περάσει σε πρωτογενή ελλείμματα. Αυτό ήταν μια πολύ σημαντική πρόταση» υπογράμμισε ο ίδιος.
Σαν απαραίτητο συστατικό της όποια συμφωνίας τελικώς προκύψει, ο κύριος Βαρουφάκης περιέγραψε την λύση που προτείνει για το χρέος, την οποία όπως τόνισε έχουν επεξεργαστεί κορυφαίοι τεχνοκράτες.
Ο υπουργός επανέλαβε ουσιαστικά τη γνωστή πρότασή του να μεταφερθούν στον ESM τα ελληνικά ομόλογα ύψους 27 δισ. ευρώ που κατέχει η ΕΚΤ και η Ελλάδα να τα αποπληρώσει μέσω νέου δανείου από τον ESM.
Ωστόσο το σχέδιό του έρχεται μάλλον σε αντίθεση με τις προτάσεις που την ίδια ώρα έκανε στην Αθήνα η πρόεδρος της Βουλής κυρία Ζωή Κωνσταντοπούλου να μην αποπληρωθεί το «επαχθές, επονείδιστο και μη βιώσιμο» δημόσιο χρέος, καθώς ο ίδιος υποστήριξε πως με τη λύση που αυτός παρουσίασε «ουσιαστικά θα είχαμε συνδυασμό μεταρρυθμίσεων, επίλυσης του χρηματοδοτικού κενού και αναδιάρθρωση ουσιαστική του χρέους χωρίς ούτε ένα ευρώ «κούρεμα» για τους εταίρους, χωρίς ούτε ένα νέο ευρώ δανεισμού για το ελληνικό δημόσιο».
Επιπλέον μάλιστα, με την πρότασή του «και σε συνδυασμό με τις συζητήσεις που ήδη γίνονται με την ΕΤΕπ, με την EBRD και άλλου φορείς που θα καταλήξουν πολύ σύντομα, και στο πλαίσιο αυτή της συμφωνίας αν θέλετε, σε ένα επενδυτικό πακέτο για την ελληνική οικονομία, θα είχαμε μια τελική επίλυση της κρίσης».
Επικαλέστηκε το πρόσφατο άρθρο του επικεφαλής Οικονομολόγου του ΔΝΤ Ολιβιέ Μπλανσάρ για να τονίσει πως οι δανειστές δεν πρέπει να αρνούνται πια να προσφέρουν λύση για το δημόσιο χρέος της χώρας μας.
O Έλληνας υπουργός Οικονομικών θα μετάσχει απόψε και στο συμβούλιο Ecofin πριν αναχωρήσει για να επιστρέψει στην Αθήνα, προκειμένου να προετοιμάσουν με τον πρωθυπουργό το σαββατοκύριακο τις ελληνικές θέσεις την επικείμενη Σύνοδο Κορυφής της Δευτέρας.