Κατά της εφαρμογής οριζόντιων μέτρων τάχθηκαν οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης στη συνεδρίαση του Eurogroup.
Οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης συμφώνησαν σήμερα, με κοινή δήλωσή τους, να αντιμετωπίσουν την αύξηση των τιμών στην ενέργεια με μέτρα προσωρινά και στοχευμένα στους πιο ευάλωτους. Αυτό δήλωσε ο πρόεδρος του Eurogroup, Πασκάλ Ντόναχιου, στη συνέντευξη Τύπου, λίγο μετά τη λήξη της συνεδρίασης των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης στο Λουξεμβούργο.
Ο Πασκάλ Ντόναχιου τόνισε επίσης, ότι οι υπουργοί Οικονομικών συμφώνησαν ότι πρέπει να αποφύγουν πολιτικές που θα προσθέσουν κινδύνους στις πληθωριστικές πιέσεις.
«Αυτή η καθοδήγηση θα πρέπει να αντικατοπτρίζεται στους εθνικούς προϋπολογισμούς για το επόμενο έτος και θα επανέλθουμε σε αυτό το θέμα σύντομα, στο πλαίσιο υποβολής των σχεδίων των προϋπολογισμών», πρόσθεσε ο πρόεδρος του Eurogroup.
Τόνισε, επίσης, ότι οι υπουργοί συμφώνησαν ότι είναι ανάγκη να επιταχυνθεί η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, η οποία είναι κρίσιμη για τη σταθεροποίηση των τιμών της ενέργειας και τη μείωση της εξάρτησης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Το Eurogroup επισημαίνει, επίσης στη δήλωσή του, ότι είναι σημαντική η προώθηση επενδύσεων στην ενεργειακή απόδοση, στη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας και στην ανάπτυξη ενέργειας χαμηλών εκπομπών άνθρακα.
Επίσης, αναφέρεται: «Οι δημοσιονομικές πολιτικές θα πρέπει να στοχεύουν στη διατήρηση της βιωσιμότητας του χρέους καθώς και στην αύξηση του αναπτυξιακού δυναμικού με βιώσιμο τρόπο».
Η ανακοίνωση του Eurogroup
Οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης, δεσμεύονται με κοινή δήλωσή τους, να προστατέψουν όσους έχουν ανάγκη από τις υψηλές τιμές της ενέργειας και να επικεντρώσουν την υποστήριξη τους σε οικονομικά αποδοτικά μέτρα, ιδίως σε μέτρα εισοδήματος που είναι έκτακτα, προσωρινά και στοχεύουν σε ευάλωτα άτομα.
Ολόκληρη η δήλωση του Eurogroup για την απάντηση της δημοσιονομικής πολιτικής στις υψηλές τιμές της ενέργειας και τις πληθωριστικές πιέσεις, έχει ως εξής:
«Τα τελευταία δυόμισι χρόνια, η οικονομία της ζώνης του ευρώ χαρακτηρίστηκε από μεγάλες διακυμάνσεις στην οικονομική δραστηριότητα. Ο ρωσικός επιθετικός πόλεμος στην Ουκρανία έφερε νέες αναταραχές στο προσκήνιο και ώθησε τον ήδη αυξανόμενο παγκόσμιο πληθωρισμό σε υψηλά επίπεδα πολλών δεκαετιών. Πρόσφατες προβλέψεις και δείκτες ερευνών υποδεικνύουν επιδείνωση της βραχυπρόθεσμης προοπτικής για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό με περαιτέρω διαταραχές στον εφοδιασμό με φυσικό αέριο. Από την άλλη πλευρά, το πρώτο εξάμηνο του έτους, η οικονομική ανάπτυξη ήταν υψηλότερη από την αναμενόμενη και οι αγορές εργασίας φαίνεται να αποτελούν πηγή ανθεκτικότητας στο μέλλον, ενώ το RRF συνεχίζει να υποστηρίζει μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις που ενισχύουν την ανάπτυξη.
Σήμερα, το Eurogroup συζήτησε τα επόμενα βήματα για τη δημοσιονομική πολιτική, βασιζόμενη στη δήλωσή του Ιουλίου για δημοσιονομική καθοδήγηση για το 2023. Υπενθυμίσαμε ότι η ευρεία υποστήριξη της συνολικής ζήτησης μέσω δημοσιονομικών πολιτικών το 2023 δεν δικαιολογείται, αλλά η εστίαση είναι αντίθετα στην προστασία των ευάλωτων , διατηρώντας παράλληλα την ευελιξία προσαρμογής, εάν χρειάζεται. Οι δημοσιονομικές πολιτικές θα πρέπει να στοχεύουν στη διατήρηση της βιωσιμότητας του χρέους καθώς και στην αύξηση του αναπτυξιακού δυναμικού με βιώσιμο τρόπο, διευκολύνοντας έτσι επίσης το έργο της νομισματικής πολιτικής να διασφαλίσει την έγκαιρη επιστροφή του πληθωρισμού στον μεσοπρόθεσμο στόχο της ΕΚΤ 2%.
Είναι ευθύνη μας να μετριάζουμε τις αρνητικές επιπτώσεις αυτού του εξωτερικού σοκ στις οικονομίες μας. Ως εκ τούτου, τους τελευταίους μήνες λάβαμε μια σειρά μέτρων για τη στήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Δεδομένου του επείγοντος αυτού του ζητήματος, έχουμε λάβει μέτρα έκτακτης ανάγκης που μπορούν να εφαρμοστούν εύκολα και γρήγορα, πολλά από τα οποία έχουν ευρεία βάση και στοχεύουν τις τιμές. Ωστόσο, τέτοια μέτρα θα επιβαρύνουν όλο και περισσότερο τους εθνικούς μας προϋπολογισμούς και ενδέχεται, σε ορισμένες περιπτώσεις, να επιβραδύνουν την απαραίτητη προσαρμογή της ζήτησης ενέργειας.
Κοιτάζοντας το μέλλον, στοχεύουμε να διασφαλίσουμε την ποιότητα των μέτρων που λαμβάνονται για τη θωράκιση των πολιτών και των επιχειρήσεων. Δεσμευόμαστε να προστατεύσουμε όσους έχουν ανάγκη, αλλά αναγνωρίζουμε επίσης ότι οι κυβερνήσεις δεν μπορούν να προστατεύσουν πλήρως τις οικονομίες τους από τις επιπτώσεις των πρωτοφανών αυξήσεων των τιμών της ενέργειας, καθώς η ζώνη του ευρώ είναι καθαρός εισαγωγέας ενέργειας. Ως εκ τούτου, στοχεύουμε να επικεντρώσουμε την υποστήριξή μας όλο και περισσότερο σε οικονομικά αποδοτικά μέτρα, ιδίως σε μέτρα εισοδήματος που είναι έκτακτα, προσωρινά και στοχεύουν σε ευάλωτα άτομα.
Δεδομένων των ισχυρών επιπτώσεων στις ευρωπαϊκές αγορές ενέργειας, θα συντονίσουμε τα μέτρα μας για τη διατήρηση των ίσων όρων ανταγωνισμού και της ακεραιότητας της ενιαίας αγοράς, μεταξύ άλλων με την αποχή από επιζήμιες φορολογικές προσαρμογές. Απαιτείται στενός συντονισμός των οικονομικών πολιτικών και υπό ευρύτερη έννοια για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε. Ειδικότερα, θα πρέπει να επιδιώξουμε να αποφύγουμε το σοκ στις τιμές της ενέργειας να εξελιχθεί σε δεύτερο γύρο επιπτώσεων και σε πιο επίμονη επιτάχυνση της δυναμικής του πληθωρισμού που θα έβλαπτε τις οικονομίες μας. Ως εκ τούτου, επιδιώκουμε να απέχουμε από πολιτικές που θα ενίσχυαν τις πληθωριστικές πιέσεις.
Η επιτάχυνση της μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας είναι το κλειδί για τη σταθεροποίηση των τιμών της ενέργειας και τη μείωση της εξάρτησής μας από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Υπενθυμίζουμε τη σημασία των επενδύσεων στην ενεργειακή απόδοση και τη διασύνδεση των ενεργειακών δικτύων, τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας, την ανάπτυξη παραγωγής ενέργειας με χαμηλές εκπομπές άνθρακα και την εύρυθμη λειτουργία των ενεργειακών αγορών. Αυτά είναι κρίσιμα για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας, την προστασία των οικονομιών μας από μελλοντικές αυξήσεις στις τιμές των ορυκτών καυσίμων και τη δημιουργία των θεμελίων για μακροπρόθεσμη, βιώσιμη ανάπτυξη. Το RRF και το RePowerEU μπορούν να παράσχουν σημαντική υποστήριξη από αυτή την άποψη. Ενδέχεται να χρειαστούν στοχευμένες και προσωρινές πολιτικές που δεν στρεβλώνουν την ενιαία αγορά για να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις που εκτίθενται σε υψηλές τιμές ενέργειας να μεταβούν σε μειωμένα ανοίγματα, με εκείνες που αποκομίζουν απροσδόκητα έσοδα από υψηλές τιμές ενέργειας συμβάλλοντας με το μερίδιό τους στην αλληλεγγύη με την υπόλοιπη κοινωνία.
Παραμένουμε σίγουροι για την ανθεκτικότητα της οικονομίας μας και την ικανότητά μας να ξεπεράσουμε τις προκλήσεις της κρίσης των τιμών της ενέργειας. Τα θεμελιώδη μας στοιχεία παραμένουν ισχυρά και οι μεταρρυθμίσεις και οι επενδύσεις στο πλαίσιο του RRF θα βελτιώσουν περαιτέρω τη βιωσιμότητα και την ανθεκτικότητα των οικονομιών μας, καθιστώντας τις καλύτερα προετοιμασμένες για τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης. Τονίζουμε τη σημασία του στενού συντονισμού και των κοινών λύσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπου χρειάζεται, και δεσμευόμαστε να επιτύχουμε τους στόχους πολιτικής μας με ενιαίο τρόπο. Το Eurogroup θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις οικονομικές εξελίξεις και δεσμεύεται να ενισχύσει περαιτέρω τον συντονισμό μας, προκειμένου να δώσουμε μια αποφασιστική και ευέλικτη πολιτική απάντηση».
Ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία οδηγεί την οικονομία σε «πολύ σύνθετη κατάσταση»
Από την πλευρά του, ο Επίτροπος Οικονομίας, Πάολο Τζεντιλόνι δήλωσε ότι ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία οδηγεί την οικονομία σε «πολύ σύνθετη κατάσταση». Όπως είπε, το πρώτο ήμισυ του έτους υπήρχε ισχυρή ανάπτυξη, όμως τους τελευταίους τρεις μήνες πέφτει η εμπιστοσύνη καταναλωτών και επιχειρήσεων, ενώ ο πληθωρισμός το Σεπτέμβριο έφτασε σε επίπεδο ρεκόρ 10% στην ευρωζώνη.
Ο Επίτροπος Οικονομίας επισήμανε τρία σημεία-κλειδιά για την αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης. Πρώτον, η δημοσιονομική πολιτική πρέπει να είναι συμπληρωματική της νομισματικής πολιτικής, δηλαδή τα μέτρα που λαμβάνουν οι κυβερνήσεις για την αντιμετώπιση των τιμών στην ενέργεια θα πρέπει να είναι καλά σχεδιασμένα, ώστε να μη προσθέτουν κι’ άλλο στις πληθωριστικές πιέσεις. Δεύτερον, η στήριξη θα πρέπει να είναι προσωρινή και στοχευμένη σε ευάλωτα νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Τρίτον, ο συντονισμός των μέτρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι πιο σημαντικός από ποτέ. «Πρέπει να απαντήσουμε συλλογικά στις σημερινές προκλήσεις με πνεύμα ενότητας και αλληλεγγύης. Αποφύγαμε τον κατακερματισμό της ενιαίας αγοράς στις πιο σκοτεινές περιόδους της πανδημίας και πρέπει να κάνουμε το ίδιο και σήμερα», τόνισε.
Ο απερχόμενος επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), Κλάους Ρέγκλινγκ ανέφερε ότι δυστυχώς η Ευρώπη αντιμετωπίζει πάλι μια δύσκολη οικονομική κατάσταση. ΟΙ αγορές αναμένουν συρρίκνωση της οικονομίας τα επόμενα τρίμηνα, είπε, ενώ ανάλογα με τον ενεργειακό εφοδιασμό υπάρχει η περίπτωση οικονομικής ύφεσης το 2023. Ο κ. Ρέγκλινγκ τόνισε ότι το Ταμείο Ανάκαμψης και ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) που σχεδιάστηκαν πριν από δύο χρόνια είναι το κατάλληλο ισχυρό εργαλείο για να ενισχύσουν οι χώρες την ανάπτυξη και τις επενδύσεις, αρκεί να γίνει σωστή εφαρμογή.
Εξάλλου, αναφορικά με τη διαδικασία για το διορισμό του νέου Διευθύνοντα Συμβούλου του ESM, ο Πασκάλ Ντόναχιου ανακοίνωσε ότι θα συγκαλέσει στις 6 Οκτωβρίου το Συμβούλιο των Διοικητών του ESM. “Πρέπει να διασφαλίσουμε τη συνέχεια στη θέση του Διευθύνοντα Συμβούλου του ESM και τα βήματα που πρέπει να κάνουμε για να συμβεί αυτό”, είπε ο Π. Ντόναχιου. Η θητεία του Κλάους Ρέγκλινγκ λήγει στις 7 Οκτωβρίου. «Ξεκινήσαμε τη διαδικασία επιλογής με τέσσερις εξαιρετικούς υποψηφίους, όμως κανένας από αυτούς δεν κατάφερε να λάβει το 80% των ψήφων στο Συμβούλιο των Διοικητών του ESM που απαιτείται”, ανέφερε ο Π. Ντόναχιου. Ο Κ. Ρέγκλινγκ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να διοριστεί Διευθύνων Σύμβουλος για ένα μεταβατικό διάστημα, εάν χρειαστεί.
