Στη δημιουργία μόνιμου μηχανισμού για την διενέργεια επιτόπιων ελέγχων σε όλη τη χώρα, στρέφεται τώρα η ηγεσία της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, μετά τα σαρωτικά αποτελέσματα που είχε η «απόβαση» 2.188 εφοριακών σε τουριστικούς προορισμούς το καλοκαίρι.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στην ΓΓΔΕ προχωρούν στην συγκρότηση μιας «ομάδας κρούσης» που θα αναλάβει να καλύψει τα κενά και τις αδυναμίες που διαπιστώνονται μετά την αποδυνάμωση του ΣΔΟΕ και την μεταφορά αρμοδιοτήτων στην ΥΠΕΕ, δηλαδή των δύο βασικών φοροελεγκτικών μηχανισμών του κράτους. Επίλεκτα στελέχη των υπηρεσιών αυτών θα επιχειρούν δυναμικές εφορμήσεις για την διενέργεια επιτόπιων ελέγχων, καθώς η εμπειρία του καλοκαιριού απέδειξε ότι τα καλύτερα εισπρακτικά αποτελέσματα έρχονται, όταν καταργούνται οι χωροταξικοί περιορισμοί και οι δεσμοί εντοπιότητος των ελεγκτών. Στόχος είναι να προλάβει να λειτουργήσει άμεσα ο μηχανισμός αυτός, για να μη μείνει ανεξέλεγκτη η εορταστική αγορά των ημερών των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς.
Παράλληλα στην ΓΓΔΕ ετοιμάζουν και εισηγήσεις προς την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών για αλλαγές στο σύστημα προστίμων και κυρώσεων που επιβάλλονται αν διαπιστωθεί πως δεν κόβονται αποδείξεις. Και αυτό γιατί, όπως διαπιστώνεται, για άλλους τα πρόστιμα φαντάζουν «χάδι», ενώ γiα άλλους είναι υπέρογκα και δημιουργούν πολλαπλά οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα.
Αύξηση 70% στην παραβατικότητα λόγω του… rotation
Στην πράξη, ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων θέλει να κεφαλαιοποιήσει τα θεαματικά αποτελέσματα που είχε η έφοδος της εφορίας στα νησιά, στην Χαλκιδική και τα τουριστικά θέρετρα της χώρας.
Κυριότερο όλων όμως ήταν το συμπέρασμα πως το ποσοστό παραβατικότητας σε ελέγχους που έγιναν από μετακινούμενες ομάδες εφοριακών (πχ από ΔΟΥ της Θεσσαλονίκης στα νησιά ή από την Αθήνα στα νησιά στην Χαλκιδική ή στο Ιόνιο) ήταν τουλάχιστον 70% υψηλότερο, σε σχέση με τις παραβάσεις που διαπίστωναν οι «εντόπιοι» εφοριακοί στις περιοχές της χωρικής αρμοδιότητός τους. Φαίνεται δηλαδή έτσι πως οι ελεγκτές που «χτυπούν και φεύγουν» έχουν καλύτερα αποτελέσματα από εκείνους που κάνουν ελέγχους στην περιοχή όπου ζουν και εργάζονται και οι ίδιοι.
Όργιο φοροδιαφυγής
Ενώ σχεδιάζονταν να γίνουν 30.000 επιτόπιοι έλεγχοι, από τον Ιούλιο μέχρι και τον Οκτώβριο διενεργήθηκαν τελικά 39.246 έλεγχοι. Αυτοί έδειξαν ότι το ρεκόρ παραβατικότητας ανήκε στην Κέρκυρα καθώς τουλάχιστον ένας στους τρεις που ελεγχόταν (ποσοστό 39%) συλλαμβανόταν να φοροδιαφεύγει. Από κοντά ακολουθούν και τα υπόλοιπα Ιόνια νησιά, με ποσοστά παραβατικότητος 35,2% στην Κεφαλονιά, 34% στην Ζάκυνθο, 33% στην Λευκάδα, ενώ έπονται με ποσοστό 30,3% οι επιχειρήσεις στα παράλια της Λάρισας.
Οι έλεγχοι έδειξαν πάντως πολύ χαμηλότερη φοροδιαφυγή στα κοσμικά νησιά του Αιγαίου. Αυτό οδήγησε όμως, για παράδειγμα, στην Μύκονο όπου πέρυσι καταγραφόταν υστέρηση εσόδων 60%, να έχει φέτος στο τρίμηνο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου τετραπλασιασμό εισπράξεων φόρων, καταγράφοντας υπέρβαση 253% έναντι του στόχου για το αντίστοιχο διάστημα σε αυτήν την περιοχή.
Αντίστοιχα και στην Ρόδο υπήρξε υπέρβαση 238,5%, στην Ζάκυνθο 132,5% ενώ έπονται η Κέρκυρα (+92,4%), η Σαντορίνη (+87,9%) η Κως (+75,8%), το Ηράκλειο (+68,4%), ο Άγιος Νικόλαος Κρήτης (+54,5%), τα Νέα Μουδανιά Χαλκιδικής (+53,8%), το Ρέθυμνο (+50,7%), τα Χανιά και η Σάμος (+48,5%) κλπ.
Στο τρίμηνο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου μπήκαν 110 «λουκέτα» σε επιχειρήσεις που αρνήθηκαν τον έλεγχο, ενώ το 94% των παραβατών πιάστηκε να μην εκδίδει αποδείξεις.
Αλλαγές στις κυρώσεις
Η εμπειρία των ελέγχων του καλοκαιριού όμως οδηγεί την ΓΓΔΕ να προτείνει αλλαγές και βελτιώσεις στο σύστημα ποινών και προστίμων που εφαρμόζεται σήμερα.
Για παράδειγμα, εξετάζεται να επιβάλλεται άμεσα το κλείσιμο των επιχειρήσεων που εμποδίζουν την είσοδο στους ελεγκτές ή συλλαμβάνονται να είναι υπότροποι σε παραβάσεις, ώστε να χάνουν άμεσα ολόκληρη την σαιζόν, αντί πχ να κλείνουν μετά από 30 μέρες μόνον, που οδηγεί ουσιαστικά σε ατιμωρησία.
Επιπλέον προτείνεται και να ισχύσουν ξανά τα αυτοτελή πρόστιμα, στις περιπτώσεις εκείνες όπως πχ τους γιατρούς, τα φροντιστήρια ή κάποιες πολύ μικρές επιχειρήσεις που απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ και, ως εκ τούτου, τα πρόστιμα με το ισχύον σύστημα είναι μηδενικά (το 50% του ΦΠΑ που δεν αποδόθηκε).
Από την άλλη, διατυπώνονται και εισηγήσεις να μην επιβάλλονται με την ίδια ευκολία ποινές κλεισίματος για γραφεία και επιχειρήσεις «κοινωνικού ενδιαφέροντος», όπως στις υπόλοιπες επαγγελματικές εγκαταστάσεις. Και αυτό γιατί, για παράδειγμα, το «κλείσιμο» για φοροδιαφυγή πχ ενός ιατρείου ή ενός φαρμακείου (ειδικά σε περιοχές μακριά από τα αστικά κέντρα) μπορεί να σημαίνει ταλαιπωρία για τις τοπικές κοινωνίες -και ειδικά για ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού που έχουν διαρκή ανάγκη των υπηρεσιών που αυτά τους παρέχουν.