Τέλος και επίσημα στο σχέδιο για νομοθετική ρύθμιση του θέματος που έχει ανακύψει με τους πλειστηριασμούς από servicers έβαλε ο υπουργός Οικονομικών μιλώντας στη Βουλή.
«Διαβάζω, από χθες, αναφορές σχετικά με ένα ζήτημα που έχει προκύψει με τον Άρειο Πάγο. Αναφορές με τίτλους όπως: «Η Κυβέρνηση παίρνει πίσω την τροπολογία για τους πλειστηριασμούς», «υπαναχωρεί η Κυβέρνηση στην τροπολογία», «υπαναχωρεί το Υπουργείο Οικονομικών από την αρχική του πρόθεση να επιλύσει το θέμα νομοθετικά». Ξεκάθαρες απαντήσεις:
1ον. Για να πάρει πίσω η Κυβέρνηση μία τροπολογία, αυτή θα πρέπει να έχει κατατεθεί.
Τέτοια τροπολογία ουδέποτε κατατέθηκε.
2ον. Πράγματι προτάθηκε προς το Υπουργείο Οικονομικών, από εκπροσώπους χρηματοδοτικών φορέων, η ανάληψη νομοθετικής πρωτοβουλίας. Η οδός αυτή δεν γίνεται αποδεκτή από την ηγεσία του Υπουργείου Οικονομικών».
Στην τοποθέτησή του ο υπουργός ζήτησε από τράπεζες και servicers να προχωρήσουν γρηγορότερα το θέμα της ρύθμισης δανείων.
«Σε κάθε περίπτωση όμως, δεδομένων και των νέων προκλήσεων που αναδύονται για όλους μας, όλοι οι χρηματοδοτικοί φορείς οφείλουν να ευθυγραμμιστούν με την πολιτεία, για την αποτελεσματική και βιώσιμη διαχείριση του προβλήματος του ιδιωτικού χρέους. Μέχρι σήμερα, παρά την πρόοδο, οι χρηματοδοτικοί φορείς υστερούν, σημαντικά. Στο συγκεκριμένο ζήτημα, του εξωδικαστικού μηχανισμού, δεν έχουν σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, ούτε οι τράπεζες ούτε οι διαχειριστές απαιτήσεων, με ορισμένες φωτεινές εξαιρέσεις. Προσδοκούμε και πιέζουμε, τράπεζες και εταιρίες διαχείρισης, να εντατικοποιήσουν τις προσπάθειές τους για την ταχεία υλοποίηση ρυθμίσεων. Και έχουν ευθύνη γι’ αυτό, πρωτίστως απέναντι στην ελληνική κοινωνία.
Γιατί η επιτυχία υλοποίησης του νέου νόμου θα λειτουργήσει προς όφελος της κοινωνίας και της οικονομίας», τόνισε.
Η ομιλία του υπουργού Οικονομικών στη Βουλή
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Θέμα της σημερινής Συνεδρίασης, όπως προκλήθηκε με πρωτοβουλία της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Οικονομικών, είναι η πορεία υλοποίησης του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών.
Πολιτική ηγεσία που επιλέγει, σταθερά την τελευταία τριετία, την κοινοβουλευτική ενημέρωση και την κοινωνική λογοδοσία όλων μας, Κυβέρνησης, εποπτικών αρχών και φορέων της αγοράς.
Με όρους ευθύνης και διαφάνειας.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Είναι γεγονός ότι μία από τις προτεραιότητες της Κυβέρνησης, από την έναρξη της θητείας της, είναι η βέλτιστη δυνατή αντιμετώπιση του διαχρονικού προβλήματος του συνολικού ιδιωτικού χρέους.
Ιδιωτικό χρέος ήδη υψηλό από την έναρξη της θητείας της.
Και το οποίο, σε περιόδους κρίσεων, όπως αυτή που διανύουμε τα τελευταία 2,5 έτη, υπάρχει ο κίνδυνος διόγκωσής του, όπως αντίστοιχος υφίσταται και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Κρίσεις που δεν πρέπει όμως να αποτελούν τροχοπέδη στην πρόοδο της χώρας και την ενδυνάμωση όλων των πτυχών της οικονομίας.
Και μέχρι σήμερα, τα έχουμε καταφέρει, τουλάχιστον, ικανοποιητικά.
Μέσα από ένα ευρύ πλέγμα μέτρων, συνολικού ύψους άνω των 55 δισ. ευρώ, στηρίζουμε το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και τη ρευστότητα των επιχειρήσεων, αποτρέποντας τη διόγκωση του ιδιωτικού χρέους.
Μέτρα, όπως είναι η επιστρεπτέα προκαταβολή, τα προγράμματα «Γέφυρα Ι» και «Γέφυρα ΙΙ», τα προγράμματα εγγυοδοσίας, οι μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, η διπλή αύξηση του κατώτατου μισθού, τα μέτρα επιδότησης του ενεργειακού κόστους, οι στοχευμένες ενισχύσεις ευάλωτων νοικοκυριών, η αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας κ.ά.
Ενώ θεσμοθετήσαμε την ίδρυση του Κεντρικού Μητρώου Πιστώσεων και την ίδρυση του Παρατηρητηρίου Πιστοληπτικής Επέκτασης, ενώ υφίσταται, από το 2020, και ένα νέο θεσμικό πλαίσιο για την ενιαία ρύθμιση οφειλών.
Ως αποτέλεσμα αυτών των πρωτοβουλιών:
1ον. Το ληξιπρόθεσμο ιδιωτικό χρέος, ως ποσοστό του συνολικού ιδιωτικού χρέους, παρουσιάζει πτωτική τάση κατά την τελευταία τριετία, περίοδο κατά την οποία και οι κίνδυνοι διόγκωσής του ήταν ιδιαίτερα αυξημένοι.
Συγκεκριμένα, το ποσοστό του διαμορφώνεται στο 63,6% για το 1ο εξάμηνο του 2022, από 70% που ήταν το 2018.
2ον. Το ελληνικό ιδιωτικό χρέος, ως ποσοστό του ΑΕΠ, διαμορφώνεται στο 125,5%.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία βρίσκεται σημαντικά πιο κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, που είναι στο 162,5%.
Συγκεκριμένα, η Ελλάδα βρίσκεται στην 16η θέση ανάμεσα στα 27 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
3ον. Τα «κόκκινα» δάνεια στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών συρρικνώθηκαν σημαντικά, κυρίως μέσω της υλοποίησης του προγράμματος «Ηρακλής», μειωμένα στο 10% του συνόλου των δανείων στο τέλος του 1ου εξαμήνου του 2022, από 44% τον Ιούνιο του 2019.
Βέβαια, δεν πρέπει να παραβλέπουμε το γεγονός ότι, παρά την εξυγίανση που επιτυγχάνεται στους ισολογισμούς των τραπεζών, το χρέος ιδιωτών και επιχειρήσεων παραμένει εντός του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Κατά το 1ο εξάμηνο του 2022, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που διατηρούνται στις τράπεζες ανέρχονται στα 15 δισ. ευρώ και στις εταιρίες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις στα 87 δισ. ευρώ, γεγονός που καταδεικνύει ότι το χρέος ιδιωτών και επιχειρήσεων δεν εξαφανίζεται μέσω της μεταφοράς του από τους ισολογισμούς των τραπεζών στις εταιρείες διαχείρισης.
Για τον λόγο αυτό, είναι σημαντικό οι εταιρείες διαχείρισης να διαχειριστούν, όσο πιο αποτελεσματικά γίνεται, το απόθεμα των «κόκκινων δανείων» που έχουν αναλάβει.
Αυτό προϋποθέτει και την πλήρη αξιοποίηση του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών.
Ενός καινοτόμου εργαλείου το οποίο:
-Πρωτοπορεί για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, καθώς αντιμετωπίζει με τρόπο ολιστικό, ενιαίο και συνεκτικό την υπερχρέωση των φυσικών και νομικών προσώπων, κάτω από την ομπρέλα μιας σύγχρονης ηλεκτρονικής πλατφόρμας ρύθμισης οφειλών.
-Παράγει αυτοματοποιημένες, δίκαιες και βιώσιμες ρυθμίσεις οφειλών, χωρίς να απαιτείται προσφυγή στα δικαστήρια, για οφειλές προς το Δημόσιο, φορείς κοινωνικής ασφάλισης, τράπεζες και διαχειριστές δανείων, με δυνατότητα πολλών δόσεων και διαγραφής μέρους της οφειλής τους.
Στη σημερινή συνεδρίαση, έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε μία αποτίμηση της εφαρμογής του νέου αυτού μηχανισμού.
1ον. Παρατηρείται αυξημένο ενδιαφέρον από τους πολίτες να ρυθμίσουν τις οφειλές τους μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού, σε σύγκριση με όλα τα προηγούμενα κρατικά εργαλεία ρύθμισης οφειλών.
Μέχρι στιγμής, πάνω από 60.000 οφειλέτες έχουν εισέλθει στην πλατφόρμα.
Από αυτούς, 32.000 οφειλέτες, δηλαδή πάνω από τους μισούς που έχουν εισέλθει στην πλατφόρμα, έχουν προσκομίσει τα οικονομικά τους στοιχεία, από τα οποία και προκύπτουν συνολικές οφειλές ύψους 19 δισ. ευρώ.
Ποσό που δυνητικά μπορεί να ρυθμιστεί το επόμενο χρονικό διάστημα μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού.
Ήδη, 9.000 οφειλέτες, με συνολικές οφειλές 5 δισ. ευρώ, έχουν υποβάλει οριστικά την αίτησή τους για ρύθμιση οφειλών.
Το ποσό αυτό είναι αυξημένο κατά 2 δισ. ευρώ τους τελευταίους 3 μήνες.
2ον. Το ποσοστό των ρυθμίσεων οφειλών μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού έχει αυξηθεί σημαντικά.
Μέχρι στιγμής, έχουν υλοποιηθεί 1.498 ρυθμίσεις οφειλών, συνολικού ύψους 250 εκατ. ευρώ.
Εξ αυτών, περίπου το 70% πραγματοποιήθηκε κατά το τελευταίο τρίμηνο, με πολύ ευνοϊκούς όρους για τους οφειλέτες.
Αποδεικνύεται, συνεπώς, ότι εντατικοποιήθηκαν οι προσπάθειες κατά τα τελευταίο διάστημα, από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.
Από αυτές:
– 697 ρυθμίσεις, συνολικού ύψους 157 εκατ. ευρώ, έχουν διενεργηθεί από τράπεζες και εταιρίες διαχείρισης.
– 801 ρυθμίσεις, συνολικού ύψους 93 εκατ. ευρώ, έχουν διενεργηθεί από το Δημόσιο.
Στις ανωτέρω ρυθμίσεις, έχει πραγματοποιηθεί διαγραφή οφειλής ποσοστού μέχρι και 50% σε ορισμένες περιπτώσεις, ενώ η διάρκεια αυτών ανέρχεται μέχρι και τα 35 έτη.
3ον. Αναμένεται, από τους χρηματοδοτικούς φορείς, να ολοκληρώσουν άμεσα 1.093 αιτήσεις ρύθμισης οφειλών, συνολικού ύψους 1 δισ. ευρώ.
4ον. Παρατηρείται σημαντική αύξηση στα ποσοστά έγκρισης των προτεινόμενων ρυθμίσεων οφειλών από την πλευρά των χρηματοδοτικών φορέων.
Ενδεικτικά, αναφέρουμε ότι ο μέσος όρος έγκρισης για τους μήνες Μάιο, Ιούνιο και Ιούλιο κυμαινόταν κάτω από το 20%, ενώ για τον μήνα Αύγουστο εκτινάχτηκε στο 78%, και τον μήνα Σεπτέμβριο ανήλθε στο 64%.
Όμως, πέρα από τα στοιχεία σημαντικής προόδου, εξακολουθούν να υφίστανται στοιχεία προβληματισμού.
1ον. Οι πιστωτές εξακολουθούν να απορρίπτουν μεγάλο όγκο αιτημάτων ρύθμισης οφειλών.
Μέχρι στιγμής, έχουν απορριφθεί αιτήματα ρύθμισης οφειλών συνολικού ύψους 600 εκατ. ευρώ, παρά την αύξηση των εγκρίσεων στα αιτήματα ρύθμισης του τελευταίου διμήνου.
2ον. Τα ποσοστά εγκρισιμότητας των αιτημάτων ρύθμισης οφειλών εξακολουθούν να διαφέρουν σημαντικά ανά χρηματοδοτικό φορέα.
Συγκεκριμένα, εξακολουθούν να κυμαίνονται από 11% μέχρι και 84% επί των συνολικών αιτημάτων ρύθμισης οφειλών, καταδεικνύοντας ότι δεν υφίσταται από την πλευρά των πιστωτών κοινή στρατηγική και προτεραιοποίηση στη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους μέσω του μηχανισμού.
3ον. Οι οφειλέτες συνεχίζουν να απορρίπτουν μεγάλο ποσοστό προτάσεων ρύθμισης οφειλών, συνολικού ύψους 340 εκατ. ευρώ, ενώ συνεχίζουν να παρουσιάζουν και καθυστερήσεις στις διαδικασίες ολοκλήρωσης των αιτήσεών τους.
Συνεπώς, παρά την αξιοσημείωτη πρόοδο που έχει συντελεστεί το τελευταίο χρονικό διάστημα, υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης.
Τόσο – κυρίως – οι χρηματοδοτικοί φορείς, όσο όμως και οι ίδιοι οι δανειολήπτες, πρέπει να συμβάλουν προς αυτή τη κατεύθυνση.
Η πολιτεία, από τη δική της πλευρά, αναλαμβάνει συνεχώς δράσεις για την αναβάθμιση των υπηρεσιών που προσφέρει ο εξωδικαστικός μηχανισμός.
Συγκεκριμένα:
1ον. Ολοκληρώσαμε, με επιτυχία, μέσω της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, καμπάνια καταγραφής και κατανόησης των λόγων απόρριψης των προτεινόμενων ρυθμίσεων από τους δανειολήπτες, ώστε να προβούμε σε βελτιωτικές δράσεις.
2ον. Υλοποιούμε την ψηφιακή πλατφόρμα «myegdixlive», για την παροχή ταχύτερης, αμεσότερης και αποτελεσματικότερης ψηφιακής υποστήριξης και εξυπηρέτησης των πολιτών, αναφορικά με τη διαδικασία υποβολής αίτησης στον εξωδικαστικό μηχανισμό.
3ον. Προχωράμε, άμεσα, στη μείωση των περιθωρίων μεταξύ των επιτοκίων ρύθμισης οφειλών χρηματοδοτικών φορέων και επιτοκίων αναφοράς, κατά 75 μονάδες βάσης, από το 3,25% στο 2,5% για τα δάνεια με εξασφάλιση, και κατά 150 μονάδες βάσης, από το 4,5% στο 3%, για τα δάνεια χωρίς εξασφάλιση αντίστοιχα.
4ον. Έχουμε συστήσει ομάδα εργασίας νομικών για την ανάληψη στοχευόμενων δράσεων αναφορικά με τη βελτιστοποίηση των διαδικασιών του εξωδικαστικού μηχανισμού.
Διαβάζω, από χθες, αναφορές σχετικά με ένα ζήτημα που έχει προκύψει με τον Άρειο Πάγο.
Αναφορές με τίτλους όπως: «Η Κυβέρνηση παίρνει πίσω την τροπολογία για τους πλειστηριασμούς», «υπαναχωρεί η Κυβέρνηση στην τροπολογία», «υπαναχωρεί το Υπουργείο Οικονομικών από την αρχική του πρόθεση να επιλύσει το θέμα νομοθετικά».
Ξεκάθαρες απαντήσεις:
1ον. Για να πάρει πίσω η Κυβέρνηση μία τροπολογία, αυτή θα πρέπει να έχει κατατεθεί.
Τέτοια τροπολογία ουδέποτε κατατέθηκε.
2ον. Πράγματι προτάθηκε προς το Υπουργείο Οικονομικών, από εκπροσώπους χρηματοδοτικών φορέων, η ανάληψη νομοθετικής πρωτοβουλίας.
Η οδός αυτή δεν γίνεται αποδεκτή από την ηγεσία του Υπουργείου Οικονομικών.
Σε κάθε περίπτωση όμως, δεδομένων και των νέων προκλήσεων που αναδύονται για όλους μας, όλοι οι χρηματοδοτικοί φορείς οφείλουν να ευθυγραμμιστούν με την πολιτεία, για την αποτελεσματική και βιώσιμη διαχείριση του προβλήματος του ιδιωτικού χρέους.
Μέχρι σήμερα, παρά την πρόοδο, οι χρηματοδοτικοί φορείς υστερούν, σημαντικά.
Στο συγκεκριμένο ζήτημα, του εξωδικαστικού μηχανισμού, δεν έχουν σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, ούτε οι τράπεζες ούτε οι διαχειριστές απαιτήσεων, με ορισμένες φωτεινές εξαιρέσεις.
Προσδοκούμε και πιέζουμε, τράπεζες και εταιρίες διαχείρισης, να εντατικοποιήσουν τις προσπάθειές τους για την ταχεία υλοποίηση ρυθμίσεων.
Και έχουν ευθύνη γι’ αυτό, πρωτίστως απέναντι στην ελληνική κοινωνία.
Γιατί η επιτυχία υλοποίησης του νέου νόμου θα λειτουργήσει προς όφελος της κοινωνίας και της οικονομίας.
