Το μεγαλύτερο “πιστόλι” στην ιστορία του, μεγαλύτερο και από αυτό της Αργεντινής, έπεσε στο ΔΝΤ και το έριξε η Ελλάδα.
Ο βασικός φυσικός αυτουργός της μεγαλύτερης οικονομικής καταστροφής που γνώρισε ποτέ δυτική χώρα, σήμερα “μάτωσε” για πρώτη φορά στην ιστορία του με τόσο “ηχηρό” τρόπο καθώς το πρόγραμμα που ξεκίνησε στην Ελλάδα πριν πέντε χρόνια υπό ένα κατ’ευφημισμόν “πρόγραμμα διάσωσης”, ουσιαστικά ένα δανειακό πρόγραμμα, με εξαιρετικά επαχθείς όρους και για το οποίο ζήτησε “συγγνώμη” από τους Ελληνες ο πρώην γενικός διευθυντής του ΔΝΤ, Ντομινίκ Στρος Καν, εξέπνευσε στις 01:00 ώρα Ελλάδος.
Ταυτοχρόνως αποτελεί ήττα των Ευρωπαίων δανειστών και ειδικά του Βερολίνου για την κατάσταση όπως εξελίχθηκε.
Ο υπουργός Οικονομικών Γ.Βαρουφάκης ανακοίνωσε από το μεσημέρι ότι δεν θα πληρωθεί η δόση την Τρίτη των 1,53 δισ. κατέστη ουσιαστικά ληξιπρόθεσμη, αλλά τυπικά θα πάρει λίγο χρόνο ακόμη, πιθανώς έως τη Δευτέρα.
Διαδικαστικά, πρέπει πρώτα να ξημερώσει η Τετάρτη και η γενική διευθύντρια του Ταμείου και μεγάλη ηττημένη από τις εξλίξεις, Κριστίν Λαγκάρντ (έγινε η πρώτη που υπέστη τέτοιο “πιστόλι”, μεγαλύτερο και από την Αργεντινής) για να ενημερώσει το Διοικητικό Συμβούλιο για τη μη εξόφληση της δόσης.
Κανονικά αυτό μπορούσε να το κάνει ένα μήνα μετά, αλλά θα το πράξει άμεσα, αφού υπάρχουν δυνάμεις μέσα στο ΔΝΤ (ειδικά τα λατινοαμερικανικά κράτη, η Ρωσία, η Κίνα και κράτη της Αφρικής) που θέλουν τον “αποκεφαλισμό” της.
Στη συνέχεια η Αθήνα θα έχει περιθώριο 30 ημερών για να αποπληρώσει την οφειλή, πληρώνοντας όμως και τόκους υπερημερίας ενώ το ότι απειλείται και με απώλεια του δικαιώματος ψήφου στο Δ.Σ. του Ταμείου ακούγεται περισσότερο ως ανέκδοτο υπό τις παρούσες συνθήκες.
Την κυβέρνηση πάντως τις ώρες αυτές απασχολεί περισσότερο η παράταση ή μη του ελληνικού προγράμματος, το δημοψήφισμα, και το ό,τι οι τράπεζες στη χώρα παραμένουν κλειστές τράπεζες ενώ υπάρχει κι ένα σκληρό capital control.
Eιδικά τα δύο τελευταία αποτελούν τεράστιο πρόβλημα: Τα capital controls για μια οικονομία σαν την Ελλάδα μπορεί να την οδηγήσουν τάχιστα προς τον βάραθρο. Πολύ γρηγορότερα απ’οτιδήποτε άλλο μέτρο.
Η Ισλανδία των 300.000 ανθρώπων και η Κύπρος των 700.000, δύο απομονωμένες νησιωτικές οικονομίες δεν μπορούν να συγκριθούν με το σταυροδρόμι τριών ηπείρων, την Ελλάδα των 11.000.000 και των γεωπολιτικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει.
Αρα παρατεταμένα capital control ισοδυναμούν, για πολλούς και διάφορους λόγους, με “ακαριαίο θάνατο” για την Ελλάδα. Χίλιες φορές εθνικό νόμισμα!
Συγκεκριμένα, το τυπικό των κυρώσεων που ενεργοποιεί σε αυτές τις περιπτώσεις το ΔΝΤ είναι αμελητέο για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η χώρα σήμερα.
Και πραγματικά είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι δεν έχει καμία ουσιαστική επίπτωση στο κράτος που θα αθετήσει τον δανεισμό.
1. Αμέσως το ΔΝΤ στέλνει ειδοποίηση οφειλής στην Ελλάδα για την καθυστέρηση της πληρωμής της.
2. Διακόπτεται κάθε νέος δανεισμός στη χώρα (τα 3,6 δισ. που ανέμενε από πέρυσι η κυβέρνηση)
3. Μετά από δύο εβδομάδες, το ΔΝΤ στέλνει ένα μήνυμα προς την Ελλάδα, τονίζοντας τη σοβαρότητα της μη τήρησης των υποχρεώσεων και προτρέποντας για πλήρη και ταχεία διευθέτηση.
4. Μετά από ένα μήνα, η Λαγκάρντ έπρεπε να ειδοποιήσει το εκτελεστικό συμβούλιο της ότι η υποχρέωση αυτή είναι ληξιπρόθεσμη. Η ίδια όμως έχει πει πως θα περάσει αμέσως στο στάδιο αυτό -ενδεικτικό ίσως και του εκνευρισμού που έχει προκαλέσει η κυβέρνηση στους δανειστές!
5. Η Λαγκάρντ ειδοποιεί την Ελλάδα να πληρώσει τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις αμέσως, ενώ εκδίδεται καταγγελία από το εκτελεστικό συμβούλιο του Ταμείου.
6. Μετά από τρεις μήνες καθυστέρησης, αναρτάται ανακοίνωση στην ιστοσελίδα του ΔΝΤ για την ύπαρξη και το ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Κόβεται η πρόσβαση στα Ειδικά Τραβηκτικά Δικαιώματα που αναλογούν στη χώρα βάσει των εισφορών της και μπαίνουν στο αποθεματικό του ΔΝΤ.
7. Για έξι έως 12 μηνών καθυστέρηση, το Ταμείο μπορεί να επανεξετάσει την πρόσβαση της Ελλάδας Ειδικά Τραβηκτικά Δικαιώματα.
8. Έως 15 μήνες καθυστέρηση, η τεχνική βοήθεια του ΔΝΤ μπορεί να ανασταλεί.
9. Στους 18 μήνες, λαμβάνεται απόφαση για την αναστολή δικαιώματος ψήφου και εκπροσώπησης της χώρας στο Ταμείο.
10. Στους 24 μήνες, ξεκινούν μέτρα για την έξοδο της χώρας από το ΔΝΤ.
Και ποιος θέλει να είναι μέσα σε αυτό τον “μαύρο” οργανισμό, ειδικά αν έχει “βαρέσει πιστόλι”;
Αξίζει να θυμηθούμε το πέρασμα του ΔΝΤ από την Αργεντινή (λες και το πέρασμά του από την Ελλάδα ήταν λιγότερο επώδυνο, αλλά ας δούμε τι έγινε στην μεγάλη λατινοαμερικανική χώρα για να έχουμε μια πιο ψύχραιμη προσέγγιση): Η Αργεντινή, μία από τις μεγαλύτερες και σήμερα πλουσιότερες χώρες όχι μόνο της Λατινικής Αμερικής, αλλά ολόκληρου του κόσμου και πλέον μέλος των G20, είχε την ατυχία να εμπνευσθεί ο πρόεδρός της Κάρλος Μένεμ, την εξίσωση της τιμής του αργεντίνικου πέσο με το δολάριο κάτι σαν την ένταξη στο ευρώ που μεθόδευσε η κυβέρνηση Σημίτη και οι περί αυτόν τραπεζίτες το 2002.
Η τεχνητή ισοτιμία εγκαινιάστηκε το 1991 και χρειάστηκε σχεδόν όσα χρόνια και η Ελλάδα για να αποδειχθεί η τερατώδης ανοησία: Και τότε, περί το 1993 κλήθηκε το ΔΝΤ για να “βοηθήσει”: Καθ’ όλη τη δεκαετία του ’90, η Αργεντινή έγινε το πειραματόζωο του ΔΝΤ.
Το ΔΝΤ πρότεινε ότι και στην Ελλάδα: Τη γνωστή συνταγή της λιτότητας, του κοψίματος μισθών και συντάξεων και των μαζικών ιδιωτικοποιήσεων, βυθίζοντας τη χώρα σε ακόμα μεγαλύτερη ύφεση και τον κόσμο σε φτώχεια.
Ο τότε υπουργός Οικονομικών Δομίνγκο Καβάγιο,κάτι μεταξύ Γ.Παπακωνσταντίνου, Ε.Βενιζέλου και Γ.Στουρνάρα, ήταν ο άνθρωπος του ΔΝΤ στην Αργεντινή και αυτός που “βάρεσε” το “κανόνι” τον Δεκέμβριο του 2001, λίγους μήνες πριν η Ελλάδα εισέλθει στην ζώνη του ευρώ.
Το πέσο μέσα σε μία μέρα υποτιμήθηκε κατά 65% έναντι του δολαρίου. Κηρύχθηκε στάση πληρωμών, επιβλήθηκε δέσμευση τραπεζικών καταθέσεων με αποτέλσμα ο κόσμος, εξαγριωμένος, να ξεχυθεί στους δρόμους.
Σκηνές χάους με λεηλασίες, οδομαχίες και την αστυνομία και τον Στρατό να προσπαθεί να επιβάλλει την τάξη να προσπαθεί να επιβάλλει την τάξη ήταν το αποτέλεσμα. Ο πρόεδρος Δε Λα Ρούα, πλήρωσε τις σχέσεις του με το ΔΝΤ με μία εναέρια απόδραση από το προεδρικό μέγαρο με ελικόπτερο για να μην τον λιντσάρει το πλήθος.
Τριάντα πέντε άνθρωποι σκοτώθηκαν στα επεισόδια, ενώ μέσα στον επόμενο χρόνο οι «παράπλευρες απώλειες» όσων πέθαναν από στρες και τις συνακόλουθες ασθένειες ή και από πείνα, ανεβάζουν τον αριθμό των θυμάτων της χρεοκοπίας στις 30.000 περίπου, αριθμός υποπολλαπλάσιος με τις ελληνικές απώλειες την “μαύρη” τετραετία του ΔΝΤ, αφού η Αργεντινή έχει 3,5 φορές μεγαλύτερο πλυθυσμό από την Ελλάδα.
Μετά από μία διετία πόνου, με την χώρα αποκλεισμένη από όλες τις αγορές λόγω του 1,2 δισ. ευρώ που είχε “κανονιάσει” η χώρα ο πορεία 2003, η εκλογή του περονιστή Νέστορ Κίρτσνερ στην εξουσία άλλαξε την πορεία της χώρας και ήταν αυτός που έβγαλε τη χώρα από την τροχιά του ΔΝΤ.
Κρίνοντας ότι το εξωτερικό χρέος της Αργεντινής (132 δισ. δολάρια) ήταν αδύνατο να εξυπηρετηθεί, αποφάσισε κούρεμα κατά 75%, το οποίο έγινε με συμμετοχή των ιδιωτών κατά τα τρία τέταρτα.
Παράλληλα, στο τέλος του 2005, ανακοίνωσε αιφνιδιαστικά ότι θα πληρώσει σε μία μόνο δόση το χρέος απέναντι στο ΔΝΤ, γύρω στα 10 δισ. δολάρια, και θα διακόψει κάθε επαφή μαζί του. Οπερ και εγένετο.
Ο Νέστορ Κίρτσνερ άρχισε να εφαρμόζει την ακριβώς αντίθετη πολιτική με το ΔΝΤ, αυξάνοντας τους μισθούς και τις συντάξεις που είχε πετσοκόψει το το Ταμείο του τρομου, όπως το χαρακτηρίζουν στην Αργεντινή.
Η οικονομία άρχισε να παρουσιάζει δείκτες ανάπτυξης της τάξης του 9% επί πέντε συναπτά έτη, χάρη, φυσικά και στην πλούσια εγχώρια παραγωγή, για να μην ξεχνιόμαστε.
Υστερα από μια σύντομη στασιμότητα το 2009 λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, η οικονομία στη συνέχεια πήρε πάλι τα πάνω της, κυρίως χάρη στις εξαγωγές της σόγιας και πέρυσι παρουσίασε ανάπτυξη 9,5%.
“Ο Κίρτσνερ μάς έδωσε πίσω τη χαμένη μας αξιοπρέπεια” έλεγαν κλαίγοντας πολλοί Αργεντίνοι στην κηδεία του τέως προέδρου τους πέρυσι το Νοέμβριο. Δεν είναι, λοιπόν, τυχαίο το γεγονός ότι η χήρα του, η Κριστίνα Φερνάντες, η οποία εξελέγη το 2007 και ακολουθεί μέχρι και σήμερα με μεγάλη επιτυχία την ίδια αναπτυξιακή και ανεξάρτητη εσωτερική και εξωτερική πολιτική που εγκαινίασε ο μακαρίτης πρόεδρος.
