Ένα πέπλο σύγχυσης καλύπτει τις αποφάσεις τις μίνι Συνόδου Κορυφής, στις Βρυξέλλες για τους πρόσφυγες σε ότι αφορά τις υποχρεώσεις που ανέλαβε η χώρα μας.
Η κοινή δήλωση των ηγετών είναι προβληματική και είναι ενδεικτικό ότι ο πρόεδρος του Ευρωπαικού Συμβουλίου Ντόνταλντ Τουσκ δήλωσε στο ευρωπαικό κοινοβούλιο ότι πάρθηκαν αποφάσεις που δεν μπορούν να εφαρμοστούν.
Κυβερνητικοί παράγοντες συνδέουν το προσφυγικό με την άσχημη οικονομική κατάσταση της Ελλάδας και υπάρχουν εισηγήσεις να ενταχθεί το προσφυγικό-μεταναστευτικό στην εν γένει διαπραγμάτευση της χώρας με τους δανειστές στην προοπτική χαλάρωσης της δημοσιονομικής πειθαρχίας. Μέχρι τώρα όμως παρότι τα νησιά ξεχείλιζαν από πρόσφυγες και μετανάστες η κυβέρνηση το μόνο που πέτυχε είναι να αποσπάσει 5,9 εκατομμύρια ευρώ και τις επικρίσεις των κυβερνήσεων της Ευρώπης για την ελαστική της στάση έναντι των προσφύγων ή για την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το Βερολίνο δίνει συγχαρητήρια στον Αλέξη Τσίπρα που δέχθηκε να φιλοξενήσει η Ελλάδα 50.000 μετανάστες, η ελληνική κυβέρνηση από την πλευρά της υποστηρίζει ότι δεν θα είναι μόνιμη φιλοξενία αλλά υποδοχή μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες ταυτοποίησης και μετεγκατάστασης στις χώρες προορισμού τους.
Το Μέγαρο Μαξίμου έκανε διαρροή χθες σύμφωνα με την οποία “η δημιουργία χώρων προσωρινής υποδοχής και ταυτοποίησης, σε Αττική και Βόρειο Ελλάδα, απορρέει από την συνεργασία της Ελλάδας με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες”. Προσθέτουν ότι η δημιουργία των κέντρων αυτών, που θα χρηματοδοτηθεί με κοινοτικούς πόρους, είναι επιβεβλημένη α) προκειμένου να διεξάγεται ομαλά η διαδικασία της ταυτοποίησης και μετεγκατάστασης των Προσφύγων στις χώρες υποδοχής και β) για ανθρωπιστικούς λόγους, εν όψει και του επερχόμενου χειμώνα. Με τη διαδικασία μετεγκατάστασης συνδέεται και το πρόγραμμα φιλοξενίας άλλων 20.000 προσφύγων με επιδότηση ενοικίου, αναφέρουν οι ίδιοι κύκλοι, καθιστώντας σαφές ότι αυτό το πρόγραμμα, πέραν του ότι διασφαλίζει ικανοποιητικές συνθήκες διαβίωσης – ειδικά σε οικογένειες προσφύγων με μικρά παιδιά, είναι βοηθητικό και για τους ιδιοκτήτες κενών διαμερισμάτων, καθώς και για την οικονομία συνολικά.
Πιο αναλυτικός ήταν ο γενικός γραμματέας μεταναστευτικής πολιτικής Βασίλης Παπαδόπουλος ο ποίος δήλωσε: «Από την Ευρωπαϊκή Ένωση τέθηκε επιτακτικά μια μεγάλη αύξηση των χώρων υποδοχής στην Ελλάδα και αυτή είναι η πίεση από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εμείς έχουμε αναφέρει ότι για να δημιουργηθούν μεγαλύτεροι χώροι υποδοχής, θα πρέπει να υπάρξει και πρόσθετη ευρωπαϊκή χρηματοδότηση». Ο κ. Παπαδόπουλος ανέφερε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση ζητά τη δημιουργία 50.000 θέσεων υποδοχής στην Ελλάδα και ότι «ο υποτιθέμενος συμβιβασμός είναι ότι θα δημιουργηθούν 30.000 σε δομές και 20.000 σε επιδοτήσεις ενοικιαζόμενων διαμερισμάτων. Αυτή είναι η συμφωνία. Χρονικός ορίζοντας επ’ αυτού δεν υπάρχει». Επίσης ο γγ τόνισε πως η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση επί του αντικειμένου δεν επαρκεί ούτε για αυτά που έχει δεσμευτεί η χώρα μέχρι στιγμής, -η Ελλάδα έχει αναλάβει την υποχρέωση για δημιουργία χώρων υποδοχής 10.000 ανθρώπων στα hot spots -ούτε για την ανάπτυξη και άλλων 40.000 θέσεων, που είναι η διαφορά.
Ο Πρωθυπουργός στις δηλώσεις του μετά την Σύνοδο στις Βρυξέλλες, έκανε λόγο για θέσεις προσωρινής φιλοξενίας μέχρι να ξεκινήσει η διαδικασία της μετεγκατάστασης, αναφέροντας ότι η πρόταση αυτή αποτελεί μια ουσιαστική συμβολή στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και θα έχει ως αποτέλεσμα την “ένταξη των προσφύγων στον κοινωνικό ιστό της χώρας”. Από την “ένταξη στον κοινωνικό ιστό” όμως προκύπτει μόνιμη εγκατάσταση και όχι προσωρινή φιλοξενία.
Το ερώτημα είναι τί θα γίνεται με τους υπόλοιπους πρόσφυγες και μετανάστες. Εφέτος από την Ελλάδα έχουν περάσει σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΟΗΕ περί τους 500.000 πρόσφυγες. Η Ελλάδα δεν είχε μεγάλο πρόβλημα γιατί οι πρόσφυγες είχαν προορισμό την Γερμανία και τη Βόρεια Ευρώπη και οι ενδιάμεσες χώρες παρά τις διαφωνίες τους τελικά δεν έκλεισαν τα σύνορα.
Η συμφωνία προβλέπει ότι στο εξής οι πρόσφυγες θα μπαίνουν στην Ελλάδα, θα ταυτοποιούνται και θα τους παρέχεται φιλοξενία μέχρι να καθοριστεί ο τελικός τους προορισμός. Δεν έχει ξεκαθαριστεί τί θα γίνει εάν ο αριθμός τους ξεπεράσει τςι 50.000 κάτι που εξαρτάται από την καλή θέληση της Τουρκίας. Μέχρι τότε πάντως θα μένουν στην χώρα.
Επίσης υπάρχει πάντα ο κίνδυνος η Γερμανία σαν τελικός προορισμός ή οι ενδιάμεσες χώρες για δικούς τους λόγους να κλείσουν τα σύνορά τους. Σε αυτή την περίπτωση οι πρόσφυγες θα εγκλωβιστούν στην Ελλάδα. Η Γερμανία ζήτησε επίσης να εγκατασταθεί Frontex στα βόρεια σύνορα της Ελλάδας, για να μπορεί αποτρέπει την περαιτέρω μετακίνησή τους, κάτι που ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε απαράδεκτο και το απέρριψε. Επίσης ζήτησαν κοινές ελληνοτουρκικές περιπολίες στα θαλάσσια σύνορα που επίσης απέρριψε. Είναι όμως οι απαιτήσεις αυτές ενδεικτικές των προθέσεών τους και του τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίζουν την χώρα. Η κυβέρνηση ανέλαβε την υποχρέωση να συνεννοείται με τις αρχές της ΠΓΔΜ για τον αριθμό των προσφύγων που θα φθάνουν στα δικά της σύνορα που σημαίνει ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί εκείνες να αρνούνται.
Σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα είναι όμηρος της καλής θέλησης των άλλων κυβερνήσεων οι οποίες πιέζονται από το εσωτερικό τους να κλείσουν τα σύνορα στους πρόσφυγες. Ακόμη και η Γερμανία έχει πρόβλημα και από τα κρατίδια αλλά και στο εσωτερικό του κυβερνώντος συνασπισμού, με αποτέλεσμα η δημοτικότητα της Άγγελας Μέρκελ να μειώνεται.
Η όποια συμφωνία στο εσωτερικό της ΕΕ και των χωρών διέλευσης αφορούν τους πρόσφυγες που βάση του διεθνούς δικαίου δικαιούνται προστασία και άσυλο. Ωστόσο μόνο οι μισοί από όσους φθάνουν στην Ελλάδα ανήκουν σε αυτή την κατηγορία. Για τους υπόλοιπους δεν υπάρχει πρόβλεψη. Εφόσον θα ταυτοποιούνται όχι σαν πρόσφυγες αλλά σαν μετανάστες η Ελλάδα θα υποχρεούται να τους κρατά στο έδαφός της μέχρι να τους επαναπροωθεί στις χώρες προέλευσης κάτι που έχει κόστος και είναι πρακτικά δύσκολο.
Γι αυτό και ο ευρωβουλευτής Νίκος Χουντής κατηγορεί την ελληνική κυβέρνηση ότι νεκρανάστησε το Δουβλίνο ΙΙ το οποίο στην πράξη κατέρρευσε από τις εκατονάδες χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες που έφθασαν στην Βόρεια Ευρώπη και φυσικά δεν επαναπροωθήθηκαν στην Ελλάδα.
