Έχοντας στις βαλίτσες του την εξουσιοδότηση της ελληνικής Βουλής αλλά και φορτίο στους ώμους του την απώλεια της δεδηλωμένης, ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, συνεπικουρούμενος από τον αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης, Γιάννη Δραγασάκη και τον υπουργό Οικονομικών, Ευκλείδη Τσακαλώτο μπαίνει στο αεροπλάνο για τις Βρυξέλλες, όπου θα δώσουν την τελική μάχη στο σημερινό Eurogroup, στο οποίο με τον έναν ή τον άλλον τρόπο θα λάβει τέλος το θρίλερ της ελληνικής οικονομίας.
Σαφής εντολή του πολιτικού προσωπικού της χώρας είναι η εξασφάλιση μίας συμφωνίας που δεν θα θέσει εν αμφιβόλω τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της εντός της νομισματικής ένωσης.
Η κρίσιμη ψηφοφορία της Βουλής ολοκληρώθηκε με 17 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ να μην στηρίζουν την πρόταση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα ενώ η ελληνική πρόταση εγκρίθηκε και η διαπραγματευτική ομάδα εξουσιοδοτήθηκε για τις τελικές διαπραγματεύσεις με τους δανειστές – με 251 ψήφους υπέρ (Ναι), 32 κατά (Όχι) και 8 παρών και 9 απόντες, οι εκ των οποίων οι 7 του ΣΥΡΙΖΑ. Τη γραμμή του κόμματος δεν ακολούθησαν μεγάλα ονόματα: Κωνσταντοπούλου, Λαφαζάνης, Στρατούλης αλλά και Λαπαβίτσας δεν στήριξαν.
Τον ίδιο δρόμο ακολούθησαν Μακρή και Βρουφάκης που δεν μπήκαν καν στην διαδικασία να πάρουν θέση. «Παρών» ψήφισαν και οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Αγλαΐα Κυρίτση, Γιάννης Σταθάς, Θανάσης Σκούμας και Στάθης Λεουτσάκος ενώ «όχι» από τον ΣΥΡΙΖΑ είπαν οι Ψαρέα και Γαϊτάνη. «Ναι» ψήφισαν μεταξύ άλλων Μιχελογιαννάκης και Διαμαντόπουλος.
Από τους «διαφωνούντες» η προσοχή στρέφεται κυρίως στους δύο υπουργούς, Παναγιώτη Λαφαζάνη και Δημήτρη Στρατούλη και την Πρόεδρο της Βουλής Ζωή Κωνσταντοπούλου. Ο υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης εξήγησε το «παρών» που ψήφισε με κείμενο που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα, iskra.gr. «Εξέφρασα τη ριζική και κατηγορηματική μου αντίθεση σε μια «πρόταση» που κινδυνεύει να παρατείνει την κηδεμονία της πατρίδας μου», αναφέρει χαρακτηριστικά
«Το περιεχόμενο της συμφωνίας δεν θα μπορούσα ποτέ να το ψηφίσω», είπε η Ζωή Κωνσταντοπούλου και πρόσθεσε: «την θεσμική μου ευθύνη την αναλαμβάνω δηλώνοντας παρών»
Δήλωση Τσίπρα μετά την ψηφοφορία
«Αυτό που προέχει τώρα είναι η θετική έκβαση της Διαπραγμάτευσης», δήλωσε ο πρωθυπουργός μετά το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, τονίζοντας πως «η εθνική αντιπροσωπεία έδωσε σήμερα στην κυβέρνηση ισχυρή εντολή για την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευση για την επίτευξη οικονομικά βιώσιμης και κοινωνικά δίκαιης συμφωνίας με τους εταίρους».
«Όλα τα άλλα στην ώρα τους», κατέληξε.
Ταυτόχρονα παρόμοιες ήταν και οι δηλώσεις των κυβερνητικών πηγών σχετικά με το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας. Όπως υπογράμμιζαν εκείνο που προέχει για την κυβέρνηση είναι η επιτυχής κατάληξη της διαπραγμάτευσης. Παράλληλα όμως σημείωναν ότι όταν υπουργοί διαφοροποιούνται και μάλιστα με ψήφο, προφανώς δημιουργείται εξαιρετικά προβληματική κατάσταση, από την οποία δεν εξαιρείται ούτε η πρόεδρος της Βουλής αν και έχει διαφορετικό θεσμικό ρόλο. Σε ό,τι αφορά στους βουλευτές που διαφοροποιήθηκαν, οι ίδιες πηγές συμπλήρωσαν πως το αρμόδιο για να πάρει αποφάσεις όργανο είναι η Κοινοβουλευτική Ομάδα.
Η ώρα των Βρυξελλών
Τα φώτα πέφτουν τώρα στις Βρυξέλλες όπου θα βρίσκεται η διαπραγματευτική ομάδα με στόχο την τελική συμφωνία.
Τα πάντα αναμένεται να κριθούν στις επόμενες 24 ή και… 48 ώρες, με το μυαλό όλων στο Μέγαρο Μαξίμου να είναι στην πρώτη επιλογή, καθώς εφόσον αποτελεί ειλημμένη απόφαση η συμφωνία πάση θυσία για την παραμονή της χώρας στο ευρώ, άπαντες θέλουν να τελειώσει η δραματική διαδικασία το συντομότερο δυνατόν μέχρι το βράδυ του Σαββάτου στο Eurogroup και να αποφύγουν τη βάσανο της διευρυμένης Συνόδου Κορυφής της Κυριακής, υπό το φόβο τυχόν αστάθμητων παραγόντων και… ατυχημάτων.
Μετά από μία από τις πιο επεισοδιακές συνεδριάσεις της Ολομέλειας στη Μεταπολίτευση και ενώ η κόπωση και τα νεύρα δοκιμάστηκαν σε ακραίες συνθήκες από τα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια και τους τακτικισμούς που παραλίγο να τινάξουν το χρονοδιάγραμμα στον αέρα, η ελληνική αντιπροσωπεία οδεύει στο Eurogroup με μία ισχυρή διαπραγματευτική εντολή, ώστε να καλύψει και τους πλέον καχύποπτους στο συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών που ζητούσαν τις σχετικές διασφαλίσεις για την τήρηση της διαφαινόμενης συμφωνίας.
Από νωρίς το πρωί το EuroWorking Group θα ανοίξει τα κιτάπια του για την ελληνική πρόταση και τα μέτρα που συνοδεύουν το αίτημα της κυβέρνησης για νέα δανειακή σύμβαση από τον ESM, ώστε να εξεταστεί γραμμή γραμμή στα τεχνικά της μέρη η ελληνική πρωτοβουλία και να προετοιμαστεί το έδαφος για τη σύνοδο των υπουργών Οικονομικών. Τα μηνύματα πάντως από το βράδυ της Παρασκευής από το εξωτερικό είναι θετικά, καθώς ευρωπαίοι αξιωματούχοι διέρρεαν στο γερμανικό πρακτορείο ΜΝΙ ότι η ελληνική πρόταση αποτελεί καλή βάση συζήτησης. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η πλευρά του Φρανσουά Ολάντ και Μανουέλ Μακρόν, με το Παρίσι να αποδεικνύεται τις τελευταίες τέσσερις ημέρες… γαλλικό κλειδί για την επίτευξη της συμφωνίας.
Την ίδια ώρα επαρκής χαρακτηρίστηκε από το Λευκό Οίκο η ελληνική πρόταση, με τις ΗΠΑ να ζητούν να γίνει αποδεκτή και να κλείσει η συμφωνία. Οι ΗΠΑ όσο πλησιάζει το τέλος του χρόνου πιέζουν όλο και περισσότερο για επίτευξη συμφωνίας, ενώ προβαίνουν σε συνεχείς δηλώσεις για την ανάγκη βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, θέμα το οποίο αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της κυβερνητικής στρατηγικής.
Στο ελληνικό στρατόπεδο πάντως, έχουν εκφραστεί φόβοι για τυχόν νέες απαιτήσεις των πιστωτών, δεδομένου ότι τα μέτρα που συνοδεύουν το ελληνικό δανειακό αίτημα είναι ομολογουμένως εξαιρετικά σκληρά και ήδη έχουν καταστήσει εύθραυστες τις ισορροπίες στο εσωτερικό του κυβερνητικού συνασπισμού που κρέμεται από μία κλωστή. Κυβερνητικοί αξιωματούχοι σημείωναν την Παρασκευή, ότι τυχόν νέες απαιτήσεις και μη αποδοχή των μέτρων εφόσον εκφραστεί αναμένεται να είναι από το σκληρό μπλοκ του Γερμανού υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και τους δορυφόρους του. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και στην ομιλία του ο πρωθυπουργός, ο οποίος αναφερόμενος στα ίδια κέντρα εξουσίας, έκανε λόγο για επιχειρούμενο «πολιτικό Grexit με οικονομικό πρόσχημα».
Ο ελληνικός σχεδιασμός για το Eurogroup
Στο Eurogroup, το οποίο έχει κανονιστεί να συνέλθει στις 16:00 του Σαββάτου, η ελληνική αντιπροσωπεία θα επιχειρήσει πέρα από το κλείδωμα της συμφωνίας με την αποδοχή των μέτρων από την πλευρά των πιστωτών, να οριστικοποιήσει το εμπροσθοβαρές αναπτυξιακό πακέτο ύψους 35 δισ. ευρώ ώστε να αποτελέσει αντιστάθμισμα στα υφεσιακά μέτρα αλλά και να λάβει μία σαφή δέσμευση για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, ώστε να καταστεί βιώσιμο, βασιζόμενη μάλιστα στη σχετική έκθεση του ΔΝΤ. Το έργο αναμένεται να είναι εξαιρετικά δύσκολο καθώς συναντά ισχυρές αντιδράσεις κυρίως από την πλευρά της Γερμανίας και των δορυφόρων της. Ωστόσο, οι δηλώσεις της Άνγκελα Μέρκελ ότι αποκλείεται επί του παρόντος ένα «καθαρό» κούρεμα χρέους, αφήνοντας έτσι παράθυρο για απομείωση μέσα από επιμήκυνση της αποπληρωμής, όσο και οι πιέσεις της Γαλλίας αλλά και του επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ το μεσημέρι της Πέμπτης, κάνουν στελέχη της κυβέρνησης να εκφράζουν συγκρατημένη αισιοδοξία για επίτευξη του βασικού στόχου της που είναι μία οικονομικά βιώσιμη συμφωνία.
Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να σημειωθεί ότι ιδιαίτερα κρίσιμες θεωρούνται οι εγκρίσεις που πρέπει να πάρει η νέα δανειακή σύμβαση από έξι ευρωπαϊκά κοινοβούλια και συγκεκριμένα της Γερμανίας, της Αυστρίας, της Ολλανδίας, της Σλοβακίας, της Εσθονίας και της Φινλανδίας. Η περίπτωση της Αυστρίας μοιάζει ως η πιο εύκολη, καθώς ανά πάσα στιγμή με εντολή του υπουργικού συμβουλίου θα μπορούσε να συνεδριάσει εκτάκτως το Κοινοβούλιο για να την εγκρίνει. Τα πράγματα ωστόσο δεν είναι τόσο εύκολα και στην περίπτωση του Βερολίνου, καθώς η κάτω βουλή του γερμανικού κοινοβουλίου, η Μπούντεσταγκ, φέρεται πως θα πρέπει να αποφανθεί δύο φορές για μια πιθανή συμφωνία ανάμεσα στην Ελλάδα και τους πιστωτές της . Οι δύο αυτές ψηφοφορίες θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν μέσα στην ερχόμενη εβδομάδα. Παράλληλα, ναρκοπέδιο ενδέχεται να αποτελέσει η κοινοβουλευτική έγκριση της νέας δανειακής σύμβασης από τον ESM και στις υπόλοιπες τέσσερις χώρες, καθώς κινούνται πιο κοντά στις θέσεις των «σκληρών» που επιδιώκουν περισσότερο την έξοδο της χώρας από τη νομισματική ένωση παρά συμφωνία…
Τούτων δοθέντων και εφόσον υπάρξει ευτυχής κατάληξη στο ελληνικό θρίλερ και κλείσει η συμφωνία στο Eurogroup, εν συνεχεία θα αποφασιστεί κατά πόσο θα υλοποιηθεί η έκτακτη Σύνοδος Κορυφής με συμμετοχή των κρατών όλης της ΕΕ και όχι μόνο της Ευρωζώνης, η οποία έχει προγραμματιστεί για το μεσημέρι της Κυριακής. Παρά τις δημόσιες τοποθετήσεις αξιωματούχων ότι εφόσον υπάρξει συμφωνία σε επίπεδο υπουργών Οικονομικών, δεν θα χρειαστεί να συνέλθει η Σύνοδος, από το Βερολίνο την Παρασκευή διεμήνυαν ότι ανεξαρτήτως συμφωνίας ή ρήξης, η διευρυμένη Σύνοδος Κορυφής θα πραγματοποιηθεί για την Ελλάδα, αφήνοντας να αιωρείται η απειλή για Grexit.
Εφόσον υπάρξει ωστόσο συμφωνία, είτε με Σύνοδο Κορυφής είτε χωρίς, ο Αλέξης Τσίπρας και η κυβέρνηση από τη Δευτέρα κιόλας θα πρέπει να περάσει στην υλοποίηση των δεσμεύσεων και των προαπαιτούμενων, μέσα από την επικύρωση των συμφωνηθέντων με την ψήφιση των εφαρμοστικών τους νόμων στη Βουλή.
Παράλληλα, εφόσον σημειωθεί θετική εξέλιξη μέσα στο κρίσιμο 48ωρο, τη Δευτέρα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναμένεται να συνεδριάσει εκτάκτως για την παροχή επιπρόσθετης ρευστότητας μέσω του ELA στα ελληνικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, ώστε να δρομολογηθεί η σταδιακή αποκατάσταση στον οικονομικό κορμό της χώρας με τη λήξη της τραπεζικής αργίας, αλλά όχι και των capital controls τα οποία θα παραμείνουν και θα αναπροσαρμόζονται σταδιακά για να διασφαλίσουν την συστημική ευστάθεια των ελληνικών τραπεζών μετά από το σοκ των τελευταίων δύο εβδομάδων.
