ΕΝΤΟΝΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ
Σε ενημερωτικό δελτίο του υπουργείου Πολιτισμού σημειώνεται ότι η πρόταση κήρυξης – οριοθέτησης αρχαιολογικού χώρου αφορά σε μία ευρύτερη περιοχή στους Δήμους Αλίμου και Ελληνικού – Αργυρούπολης.
Όπως και στην περίπτωση Αφάντου, η κήρυξη – οριοθέτηση αρχαιολογικού χώρου δεν δεσμεύει την περιοχή ούτε μεταβάλλει επί τα χείρω τους συνήθεις όρους, που ισχύουν από την πλευρά του αρχαιολογικού νόμου για δημόσια και ιδιωτικά έργα σε ολόκληρη τη χώρα.
«Συνεπώς η κήρυξη – οριοθέτηση αρχαιολογικού χώρου δεν προκαλεί κανένα πρόβλημα στην εξέλιξη της επένδυσης του Ελληνικού ούτε στρέφεται ενάντιά της. Απλά επισημαίνει και γνωστοποιεί με θεσμικό τρόπο ότι στην ευρύτερη περιοχή έχουν εντοπιστεί και υπάρχουν ορατές αρχαιότητες, συνεπώς θα πρέπει να τηρούνται οι προβλεπόμενες διαδικασίες του αρχαιολογικού νόμου, που ισχύουν σε όλα τα μεγάλα και μικρά έργα σε ανάλογες περιπτώσεις» επισημαίνει το υπουργείο.
Για την πρόταση χαρακτηρισμού νεότερων μνημείων
Ήδη στο παρελθόν έχουν γίνει χαρακτηρισμοί τεσσάρων κτηρίων στην περιοχή του Ελληνικού, συγκεκριμένα ο σταθμός του ανατολικού αεροδρομίου του αρχιτέκτονα Σάαρινεν και τρία υπόστεγα.
Στα δημοσιεύματα αποκρύπτεται ότι η αρμόδια διεύθυνση έχει ήδη αποστείλει την τελική εισήγησή της προς τους ενδιαφερόμενους φορείς για χαρακτηρισμό ή μη μόνο των εξής κτηρίων: (α) του κελύφους του αρχικού κτηρίου του δυτικού αεροσταθμού (αίθουσα αφίξεων – αναχωρήσεων εξωτερικού), (β) του παλαιού πύργου ελέγχου του αεροσταθμού, (γ) του αγγλικού υπόστεγου (Παγόδα) και (δ) του αρχικού πυρήνα του συγκροτήματος του πρώην αμερικανικού κολλεγίου Αθηνών (νυν κτήρια ΥΠΑ).
Στο επόμενο διάστημα, σύμφωνα με το υπουργείο, επίκειται η εξέταση των προτάσεων στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο και το Κεντρικό Συμβούλιο Νεότερων Μνημείων. Αυτό έχει προγραμματιστεί να γίνει εγκαίρως, χωρίς να υπάρξει καμία καθυστέρηση στην εξέλιξη της επένδυσης.
«Και η πολιτιστική κληρονομιά θα προστατευτεί και θα αναδειχτεί και η επένδυση στο Ελληνικό θα προχωρήσει απρόσκοπτα, αξιοποιώντας τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που προσφέρει ο πολιτισμός και εν τέλει κερδίζοντας προστιθέμενη αξία» καταλήγει η ανακοίνωση.
Η ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
«Για μια ακόμη φορά η Κυβέρνηση παράγει αδιέξοδα», τονίζει η ΝΔ σε ανακοίνωσή της με αφορμή τις εξελίξεις για το Ελληνικό, ζητώντας από τον πρωθυπουργό, Α. Τσίπρα, να πάρει ξεκάθαρη θέση.
Όπως αναφέρει η ΝΔ, «η επένδυση του Ελληνικού και μαζί με αυτήν χιλιάδες θέσεις εργασίας κινδυνεύουν να τιναχθούν στον αέρα.
Αιτία η πρόθεση του Υπουργείου Πολιτισμού να κηρύξει – με ακατανόητη καθυστέρηση – ως αρχαιολογικό χώρο σχεδόν ολόκληρη την έκταση του Ελληνικού.
Για μια ακόμη φορά η Κυβέρνηση παράγει αδιέξοδα.
Τα, τουλάχιστον, περίεργα μπρος – πίσω στο ζωτικό για την οικονομική ανάκαμψη της χώρας τομέα των επενδύσεων, έχουν ως πρώτο θύμα τους τις θέσεις απασχόλησης που εναγώνια περιμένουν οι άνεργοι συμπολίτες μας.
Κάθε φορά που δρομολογείται κάποια σοβαρή επένδυση στη χώρα, υπαρκτές ή τεχνητές ενδοκυβερνητικές διαμάχες και δυσλειτουργίες, τη δυναμιτίζουν».
Σύμφωνα με τη ΝΔ, «το Ελληνικό κινδυνεύει να γίνει ένα ακόμα θύμα αυτής της νοσηρής κατάστασης».
«Ο κ. Τσίπρας οφείλει να πάρει άμεσα ξεκάθαρη θέση», καταλήγει η ανακοίνωση της ΝΔ.
ΤΟ ΠΑΣΟΚ
Σε δήλωσή του αναφορικά με την πρόθεση του υπουργείου Πολιτισμού να κηρύξει το σύνολο σχεδόν της προς παραχώρηση έκτασης του πρώην αεροδρομίου στο Ελληνικό ως αρχαιολογικό χώρο, ο υπεύθυνος της Κ.Ο. της Δημοκρατικής Συμπαράταξης (ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ) για Ενέργεια, Περιβάλλον και Υποδομές, Γιάννης Μανιάτης, υπογραμμίζει ότι «μόλις δυο μήνες μετά την υπογραφή του Μνημονίου, μεταξύ του ΤΑΙΠΕΔ και των επενδυτών και μετά την έγκριση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η κυβέρνηση οδηγεί σε ναυάγιο τη μεγαλύτερη επένδυση των τελευταίων δεκαετιών».
Όπως αναφέρει, «η διεθνής απαξίωση της χώρας κορυφώνεται με την πρόθεση να κηρυχθεί ως αρχαιολογικός χώρος το Ελληνικό και μνημεία τα κτίρια του αεροδρομίου, ο υδατόπυργος, ακόμη και ο … διάδρομος προσγειώσεων! Λες και όλα αυτά δεν υπάρχουν εδώ και δεκαετίες, λες και δεν τα ήξερε η κυβέρνηση όταν το ΤΑΙΠΕΔ έβαζε την υπογραφή του στην κατακύρωση του διαγωνισμού».
Σύμφωνα με το ΠΑΣΟΚ, η απρόβλεπτη αυτή εξέλιξη είναι επικίνδυνη, με πιθανές συνέπειες πχ:
α) να παραμείνει το Ελληνικό εγκαταλελειμμένο, περιοχή διακίνησης ναρκωτικών και αποθήκη ψυχών προσφύγων, να χαθούν 70.000 θέσεις εργασίας και η ευκαιρία να δρομολογηθεί μια νέα αναπτυξιακή πορεία για το λεκανοπέδιο Αττικής, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας – Αττικής (ν. 4277/2014), που ο ΣΥΡΙΖΑ (τυχαία;) καταψήφισε.
β) να μην υπογραφεί η σύμβαση εντός του Σεπτεμβρίου, η οποία είναι προαπαιτούμενο για την αξιολόγηση και τη δόση που περιμένουμε
γ) να υπάρξει κίνδυνος αποχώρησης του επενδυτή και να απαιτηθούν σοβαρές αποζημιώσεις για αθέτηση συμβατικών υποχρεώσεων.
«Την ιλαροτραγωδία την έχουμε ξαναδεί με τον ΟΛΠ, τη ΔΕΗ, τα 14 Αεροδρόμια, την Αφάντου στη Ρόδο, τον Αστέρα. Όλα, στο βωμό της ικανοποίησης του τοπικού κομματικού ακροατηρίου του ΣΥΡΙΖΑ, αγνοώντας τον κίνδυνο να διασυρθεί διεθνώς η χώρα και να υπονομευθούν παραπέρα τα θέματα της ανάπτυξης και της απασχόλησης», αναφέρει ο κ. Μανιάτης και συνεχίζει: «Θέματα που δεν πρέπει να αφεθούν να ρυθμιστούν από τις άναρχες δυνάμεις των εσωκομματικών οπλαρχηγών και μηχανισμών».
«Τελικά ποια συμφέροντα εξυπηρετεί αυτή η κυβέρνηση και πού οδηγεί τη χώρα;», διερωτάται, υπογραμμίζοντας ότι «αν δεν παρθούν άμεσα οι σωστές αποφάσεις, ο πρωταγωνιστής της πιθανής αναπτυξιακής κατάρρευσης της χώρας από εδώ και πέρα θα ακούει στο όνομα ΣΥΡΙΖΑ και μάλιστα με τρόπο ηχηρό».
Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ
Ο δήμαρχος Ελληνικού-Αργυρούπολης Γιάννης Κωνσταντάτος σε δήλωση που έκανε το Σάββατο υποστηρίζει ότι είναι «απορίας άξιο είναι πως έπειτα από 15 χρόνια το υπουργείο Πολιτισμού, λίγο πριν την κύρωση της Συμφωνίας στη Βουλή μεταξύ του Ελληνικού κράτους και του Επενδυτή, ανακαλύπτει πως το μεγαλύτερο μέρος τους πρ. Αεροδρομίου του Ελληνικού αποτελεί αρχαιολογικό χώρο».
Όπως σημειώνει, «πρέπει να υπάρξει επιτέλους σοβαρότητα γιατί η τοπική κοινωνία δεν αντέχει άλλο εμπαιγμό και ούτε ανέχεται αυτούς που θέλουν να διατηρήσουν τον χώρο μίζερο, εγκαταλελειμμένο και αναξιοποίητο».
«Η επένδυση στο Ελληνικό, η μεγαλύτερη αστική ανάπλαση στην Ευρώπη, θα προσφέρει στον τόπο μας ανάπτυξη, νέες θέσεις εργασίας και θα αλλάξει τα οικονομικά δεδομένα της Ελληνικής οικονομίας», υπογραμμίζει και την ίδια ώρα εκφράζει την εμπιστοσύνη του στην ελληνική κυβέρνηση και στο ΤΑΙΠΕΔ «ότι δεν θα αφήσουν κάποιους παράγοντες να παίξουν παιχνίδια με την επένδυση που θα αλλάξει προς το καλύτερο την Ελλάδα και το μέλλον των παιδιών μας».
ΧΘΕΣ
Σε δημοσίευμά της, η εφημερίδα “Καθημερινή” αναφέρει ότι το Υπουργείο Πολιτισμού σκοπεύει να κηρύξει αρχαιολογικό χώρο το σύνολο σχεδόν της προς παραχώρηση έκτασης του πρώην αεροδρομίου στο Ελληνικό.
Απειλείται να τιναχθεί έτσι στον αέρα μια παραχώρηση που έχει μάλιστα συμβατικά ολοκληρωθεί και βρίσκεται στη διαδικασία σύνταξης του κυρωτικού νόμου προκειμένου αυτός να ψηφισθεί από τη Βουλή. Υπενθυμίζεται ότι η ολοκλήρωση παραχώρησης του Ελληνικού αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση και ότι η καταληκτική ημερομηνία για την ολοκλήρωση των προαπαιτουμένων είναι η 16η Νοεμβρίου του 2016.
Τώρα, σύμφωνα με επιστολή της γενικής διεύθυνσης αρχαιοτήτων και πολιτιστικής κληρονομιάς του υπουργείου, με την ένδειξη εξαιρετικά επείγουσα, η οποία απευθύνεται προς όλα τα αρμόδια υπουργεία και κοινοποιείται μεταξύ άλλων και στο ΤΑΙΠΕΔ, τη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας και την υπό παραχώρηση Ελληνικό Α.Ε., οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου ενημερώνουν πως “πρόκειται να κινήσουν τη διαδικασία οριοθέτησης αρχαιολογικού χώρου σε περιοχή που εκτείνεται στους Δήμους Αλίμου και Ελληνικού – Αργυρούπολης”, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα της “Καθημερινής”.
Εντός 2 μηνών
Ζητούν, δε, με αυτήν την επιστολή από όλους τους αποδέκτες, μεταξύ των οποίων και τα υπουργεία Άμυνας, Υποδομών και Οικονομικών, τις απόψεις τους εντός δύο μηνών προκειμένου να προβούν στις περαιτέρω ενέργειες. Επισυνάπτεται μάλιστα και τοπογραφικό διάγραμμα (μαζί με πίνακα των οδών που οριοθετούν την υπό χαρακτηρισμό περιοχή) από το οποίο προκύπτει ξεκάθαρα πως η εν λόγω έκταση περιλαμβάνει το σύνολο πρακτικά του πρώην αεροδρομίου. Οι υποψίες πως το υπουργείο Πολιτισμού ενδέχεται να δημιουργήσει θέμα έγιναν γνωστές από τις αρχές της εβδομάδας, όπως αποκάλυψε η “Καθημερινή”. Όμως η έκταση των παρεμβάσεων που επιχειρούνται είναι τελικά πολύ μεγαλύτερη της αρχικά εκτιμηθείσας. Σε πρώτη φάση διέρρευσε πως υπήρχε ζήτημα χαρακτηρισμού ως νεότερου μνημείου και διατηρητέου του κτιρίου που στέγαζε παλιότερα το Κολλέγιο Θηλέων και λιγοστών άλλων κτιρίων εντός της έκτασης.
Όμως, τελικά, από την επιστολή και τα έγγραφα που έχει στη διάθεσή της η “Κ” (φέρουν ημερομηνία 2 Αυγούστου) προκύπτει πως το ζήτημα αφορά όχι μόνον σε νέους χαρακτηρισμούς κτιρίων ως διατηρητέων αλλά και την κήρυξη του Ελληνικού ως αρχαιολογικού χώρου. Προκαλεί, δε, αίσθηση στους γνωρίζοντες το γεγονός πως μεταξύ των υπό εξέταση για ανακήρυξη ως διατηρητέων κτιρίων, όπως προκύπτει από τα σχετικά έγγραφα, περιλαμβάνονται και οι δύο διάδρομοι, απογείωσης και τροχοδρόμησης, αλλά και αυτός ακόμα ο υδατόπυργος της πρώην αμερικανικής βάσης.
Οι εξελίξεις αυτές λαμβάνουν χώρα λιγότερο από δύο μήνες μετά την υπογραφή μνημονίου συνεννόησης (MoU) μεταξύ του ανάδοχου επενδυτικού σχήματος υπό την Lamda Development και του ΤΑΙΠΕΔ που “ξεμπλόκαρε”, όπως υπήρξε η πεποίθηση τότε, την επένδυση στην έκταση του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού. Το MoU, σύμφωνα με τη Lamda Development, αποτελούσε επικαιροποίηση της υφιστάμενης από την 14η Νοεμβρίου Σύμβασης Αγοραπωλησίας Μετοχών της “Ελληνικόν Α.Ε.”, μέσω της οποίας οριοθετούνται ορισμένα σημαντικά τεχνικά χαρακτηριστικά της αξιοποίησης της έκτασης του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού.
Κίνδυνος αποζημιώσεων
Η εξέλιξη, που απειλεί εξ ολοκλήρου την υλοποίηση της συμφωνίας, έρχεται επίσης ένα μόλις μήνα μετά την έγκριση από το Ελεγκτικό Συνέδριο των αλλαγών που επέρχονται στη σύμβαση με το εν λόγω μνημόνιο χωρίς κανένα σχόλιο ή παρατήρηση. Μετά την έγκριση εκείνη και την υπογραφή από τους δύο αντισυμβαλλομένους, δηλαδή το ΤΑΙΠΕΔ και τη Lamda, της τροποποιητικής σύμβασης, αμφότερες οι συμβάσεις –η αρχική του 2014 και η τροποποιητική– έχουν δρομολογηθεί προς κύρωση από τη Βουλή. Εφόσον προχωρήσει η πρωτοβουλία των υπηρεσιών του υπουργείου Πολιτισμού επέρχονται ουσιώδεις αλλαγές, δημιουργώντας παράλληλα νομικές ευθύνες για την πλευρά του Δημοσίου. Οχι μόνον δηλαδή κινδυνεύει να τιναχθεί στον αέρα μία από τις μεγαλύτερες αναπτυξιακές επενδύσεις στην Ελλάδα αλλά απειλείται και το Δημόσιο με την καταβολή αποζημιώσεων για αθέτηση συμβατικών του υποχρεώσεων, εκτιμούν νομικοί κύκλοι. Το διακύβευμα γίνεται ίσως καλύτερα αντιληπτό εάν υπενθυμιστεί πως η αξιοποίηση του Ελληνικού αναμένεται να δημιουργήσει 10.000 άμεσες θέσεις εργασίας και σε πλήρη ανάπτυξη το έργο να απασχολεί περίπου 70.000 άτομα. Εάν όλα εξελίσσονταν ομαλά, η σύμβαση παραχώρησης και το υπό διαμόρφωση σχέδιο ολοκληρωμένης ανάπτυξης θα πήγαιναν προς κύρωση στη Βουλή και έγκριση διά προεδρικού διατάγματος, αντίστοιχα, για να ακολουθήσει η έκδοση των υπουργικών αποφάσεων που απαιτούνται για την εφαρμογή τους. Όμως το υπουργείο Πολιτισμού εμφανίζεται αποφασισμένο να δημιουργήσει νέα δεδομένα με απρόβλεπτες για την ώρα συνέπειες για το όλο έργο.
Επόμενο πρόβλημα, στο Ιππικό Κέντρο
Πρόβλημα ,όμως, από το υπουργείο Πολιτισμού ενδέχεται να αντιμετωπίσει και ο διαγωνισμός για το Ιππικό Κέντρο Μαρκοπούλου, το οποίο το ΤΑΙΠΕΔ επιδιώκει να παραχωρήσει για 40 χρόνια σε ιδιώτη επενδυτή, σύμφωνα με το αναπτυξιακό πλάνο που έχει εγκρίνει το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥΣΟΙΠ). Σύμφωνα με τις σχετικές υπηρεσίες του υπουργείου, έχουν ενημερώσει το ΤΑΙΠΕΔ πως μεγάλο μέρος της υπό παραχώρησης έκτασης αξιολογείται ως υποψήφιο για να κηρυχθεί αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. Δεν είναι η πρώτη φορά φέτος που το υπουργείο Πολιτισμού, και ειδικότερα υπηρεσίες του που εισηγούνται, σύμφωνα με πληροφορίες, τις σχετικές αποφάσεις στην πολιτική ηγεσία, προκαλεί αιφνιδιαστικές αλλαγές σε δρομολογημένα από την τρέχουσα κυβέρνηση επενδυτικά προγράμματα. Υπενθυμίζεται πως ανάλογα προβλήματα δημιούργησαν ενέργειες του υπουργείου Πολιτισμού και στην περίπτωση του Αστέρα Βουλιαγμένης, οι οποίες όμως τελικά υπερκεράστηκαν, αλλά και στην έκταση της Αφάντου στη Ρόδο, όταν το υπουργείο κήρυξε το σύνολο της υπό παραχώρησης έκτασης ως αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. Αυτά τα προβλήματα στην Αφάντου δεν έχουν ακόμα επιλυθεί αφού είναι, κατά πληροφορίες, δυσχερής η συνεννόηση του αναδόχου επενδυτή με το υπουργείο για τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να προχωρήσουν η δόμηση και η ανάπτυξη εκεί.