Η συζήτηση γύρω από τις συντάξεις των αποστράτων και ειδικά τα αναδρομικά που διεκδικούν μέσω της ΕΑΑΣ (Ένωση Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού) βρίσκεται ξανά στο προσκήνιο, καθώς πληθαίνουν οι αποφάσεις δικαστηρίων, οι πιέσεις των φορέων και οι τοποθετήσεις της κυβέρνησης ενόψει φθινοπώρου. Το οικονομικό και νομικό τοπίο παραμένει σύνθετο, με τους απόστρατους να ζητούν οριστική λύση για τις συνταξιοδοτικές εκκρεμότητες των τελευταίων ετών.
Τι διεκδικούν οι απόστρατοι;
Οι απόστρατοι, που έχουν υποστεί σοβαρές μειώσεις από τα μνημονιακά χρόνια μέχρι σήμερα, διεκδικούν αναδρομικά ποσά που αφορούν:
• Τις περικοπές των νόμων 4093/2012 και 4051/2012
• Τα δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα και επιδόματος αδείας
• Τη μη ορθή εφαρμογή των αποφάσεων του ΣτΕ του 2014 και του 2020
• Τη μερική ή καθόλου συμμόρφωση του κράτους με τις αποφάσεις αυτές
Η ΕΑΑΣ έχει καταθέσει αναλυτικά υπομνήματα προς το Υπουργείο Οικονομικών και το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, ζητώντας άμεση αποκατάσταση των αποδοχών και πλήρη συμμόρφωση με τις αποφάσεις της Δικαιοσύνης. Παράλληλα, καλεί όλα τα μέλη της να βρίσκονται σε ετοιμότητα για νέες νομικές ενέργειες.
Οι τελευταίες αποφάσεις των δικαστηρίων
Τον Ιούνιο του 2025, νέα σειρά αποφάσεων από τα Διοικητικά Δικαστήρια Αθηνών και Θεσσαλονίκης δικαίωσαν απόστρατους που είχαν προσφύγει ατομικά ή συλλογικά για αναδρομικά περιόδου 2013–2016. Αν και οι αποφάσεις αυτές δεν είναι δεσμευτικές για όλους, δημιουργούν δεδικασμένο και ασκούν πίεση προς την κυβέρνηση.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας είχε κρίνει ήδη από το 2020 ότι οι επιστροφές δώρων και περικοπών ήταν μερικές, και άφηνε ανοιχτό το ενδεχόμενο διεκδίκησης των υπολοίπων μεμονωμένα. Οι απόστρατοι βασίζουν τις αξιώσεις τους σε αυτή τη νομική γραμμή, καθώς και στην ειδική μεταχείριση που δικαιούνται ως πρώην στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων.
Πιέσεις προς την κυβέρνηση
Η πίεση προς την κυβέρνηση είναι εμφανής, τόσο από τα συνδικαλιστικά όργανα όσο και από την κοινωνία των αποστράτων. Οι συναντήσεις της ΕΑΑΣ με πολιτικά στελέχη το τελευταίο τρίμηνο έχουν επικεντρωθεί στα εξής:
• Την άμεση καταβολή των αναδρομικών για τα έτη που δεν περιελήφθησαν στις προηγούμενες πληρωμές
• Τη θεσμική εκπροσώπηση των αποστράτων στη χάραξη συνταξιοδοτικής πολιτικής
• Την επαναφορά των δώρων ως σύμβολο σεβασμού προς την προσφορά τους
Σύμφωνα με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, εξετάζεται νομοτεχνική λύση για μερική αποκατάσταση των δώρων, τουλάχιστον σε μορφή κοινωνικού μερίσματος, ενώ το Υπουργείο Οικονομικών προσανατολίζεται σε εφάπαξ καταβολή μέρους των αναδρομικών με βάση δημοσιονομικές αντοχές.
Νέες κινήσεις από ΕΑΑΣ – Ενημερώσεις και προσφυγές
Η ΕΑΑΣ έχει ήδη ανακοινώσει νέα σειρά ενημερωτικών ημερίδων ανά την Ελλάδα, προκειμένου οι απόστρατοι να γνωρίζουν τι διεκδικούν, πώς να κινηθούν και ποια δικαιολογητικά χρειάζονται. Παράλληλα, προτρέπει τα μέλη της να συμβουλευτούν νομικούς συνεργάτες για εξατομικευμένες ενέργειες.
Επιπλέον, τονίζει πως η συλλογική πίεση αποδίδει και καλεί τα μέλη της να συμμετέχουν ενεργά σε συγκεντρώσεις, δημόσιες παρεμβάσεις και ανοιχτές επιστολές.
Ο ρόλος του ΕΦΚΑ
Ο ΕΦΚΑ από την πλευρά του αναφέρει ότι τα αιτήματα των αποστράτων εξετάζονται σε προτεραιότητα, όμως η διαδικασία ελέγχου των αναδρομικών απαιτεί χρόνο λόγω του μεγάλου όγκου των υποθέσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, ετοιμάζεται νέα ηλεκτρονική εφαρμογή, όπου οι δικαιούχοι θα μπορούν να δουν το ιστορικό συντάξεων, πιθανές διαφορές και εκκρεμότητες.
Η ένωση έχει εκφράσει τις επιφυλάξεις της ως προς την καθυστέρηση της απονομής δικαιοσύνης, ζητώντας την επίσπευση όλων των διοικητικών και τεχνικών διαδικασιών.
Πολιτικές δεσμεύσεις και ρεαλισμός
Καθώς οδεύουμε προς το φθινόπωρο του 2025, η κυβέρνηση καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα σε δύο γραμμές: τη νομική και ηθική υποχρέωση απέναντι στους απόστρατους και τη δημοσιονομική πειθαρχία που επιβάλλεται από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Οι δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών, ωστόσο, αφήνουν ελπίδες για μερική αποκατάσταση μέσω νέου πακέτου παροχών μέσα στο 2026.
Σύμφωνα με πηγές από το Υπουργείο Εργασίας, η πρόταση που εξετάζεται περιλαμβάνει:
• Καταβολή 50% των υπολειπόμενων αναδρομικών
• Εφάπαξ «δώρο ηθικής αποκατάστασης»
• Φορολογική ελάφρυνση σε ειδικές κατηγορίες συνταξιούχων
Αν και η απόφαση δεν έχει κλειδώσει, οι απόστρατοι αισιοδοξούν ότι ο πολιτικός κόσμος θα σταθεί στο ύψος των περιστάσεων.
Συμπέρασμα
Το αίτημα των αποστράτων για σεβασμό, αποκατάσταση και δικαίωση παραμένει επίκαιρο και δίκαιο. Με πρωτοστάτη την ΕΑΑΣ, οι διεκδικήσεις συνεχίζονται σε πολλαπλά επίπεδα – δικαστικά, πολιτικά, θεσμικά. Οι εξελίξεις των επόμενων μηνών θα καθορίσουν αν οι συνταξιούχοι αυτοί, που προσέφεραν για δεκαετίες στην πατρίδα, θα λάβουν τελικά όσα δικαιούνται.