Η προσωπική διαφορά είναι ένα από τα πιο κρίσιμα θέματα που απασχολούν τους συνταξιούχους. Πρόκειται για τη διαφορά που δημιουργήθηκε μετά τον επανυπολογισμό των παλιών συντάξεων με τον Νόμο Κατρούγκαλου (Ν. 4387/2016). Για να μην υπάρξει άμεση μείωση, το κράτος «πάγωσε» αυτή τη διαφορά, ώστε οι συνταξιούχοι να συνεχίσουν να λαμβάνουν το ίδιο ποσό, ακόμη κι αν η νέα σύνταξη βγαίνει χαμηλότερη.
Σήμερα, εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχοι από ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΔΕΚΟ και Δημόσιο εξακολουθούν να έχουν προσωπική διαφορά, η οποία λειτουργεί ως «φρένο» στις αυξήσεις που δίνονται κάθε χρόνο.
Ποιοι έχουν προσωπική διαφορά
Η προσωπική διαφορά αφορά κυρίως τους συνταξιούχους που αποχώρησαν πριν τις 12 Μαΐου 2016. Όσοι βγήκαν στη σύνταξη μετά από αυτή την ημερομηνία δεν έχουν τέτοιο ζήτημα, γιατί οι συντάξεις τους υπολογίστηκαν εξαρχής με το νέο σύστημα.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του e-ΕΦΚΑ, περίπου 750.000 συντάξεις διατηρούν ακόμα προσωπική διαφορά, ενώ σε πολλές περιπτώσεις αυτή ξεπερνά τα 50 ευρώ τον μήνα.
Οι εξαγγελίες για κατάργηση
Η κυβέρνηση έχει ήδη ανακοινώσει ότι η προσωπική διαφορά θα μειωθεί και στη συνέχεια θα καταργηθεί πλήρως:
• Το 2026 θα γίνει μείωση της προσωπικής διαφοράς στο μισό.
• Το 2027 η προσωπική διαφορά θα καταργηθεί πλήρως, ώστε όλες οι μελλοντικές αυξήσεις να περνούν κατευθείαν στην τσέπη των συνταξιούχων.
Η δέσμευση αυτή επιβεβαιώθηκε και από το Υπουργείο Εργασίας, που τόνισε ότι στόχος είναι η αποκατάσταση δικαιοσύνης μεταξύ παλαιών και νέων συνταξιούχων.
Τι σημαίνει αυτό για τους συνταξιούχους
Η εξέλιξη αυτή έχει διαφορετική επίδραση ανάλογα με το ύψος της προσωπικής διαφοράς:
• Όσοι έχουν μικρή προσωπική διαφορά (π.χ. έως 20 ευρώ), θα δουν αυξήσεις ήδη από το 2026.
• Όσοι έχουν μεγάλη προσωπική διαφορά, θα χρειαστεί να περιμένουν μέχρι το 2027 για να μηδενιστεί, ώστε να αρχίσουν να λαμβάνουν καθαρές αυξήσεις.
• Στους συνταξιούχους με συντάξεις άνω των 1.000 ευρώ, η προσωπική διαφορά συχνά ξεπερνά τα 30 ευρώ, πράγμα που καθυστερεί τις αυξήσεις.
Για παράδειγμα, ένας συνταξιούχος του ΙΚΑ με προσωπική διαφορά 40 ευρώ, αν πάρει αύξηση 20 ευρώ το 2026, δεν θα δει διαφορά στο ποσό που λαμβάνει, καθώς η αύξηση θα «σβήσει» μέρος της διαφοράς. Μόνο όταν μηδενιστεί, οι αυξήσεις θα φανούν στο καθαρό ποσό.
Εφάπαξ ενισχύσεις
Για να στηριχθούν οι συνταξιούχοι που διατηρούν μεγάλη προσωπική διαφορά, θεσπίστηκε τα τελευταία χρόνια το λεγόμενο «επίδομα προσωπικής διαφοράς». Όπως ανακοίνωσε ο e-ΕΦΚΑ, πρόκειται για εφάπαξ ενίσχυση που δίνεται σε συγκεκριμένες κατηγορίες, προκειμένου να αντισταθμίσει το γεγονός ότι δεν είδαν αυξήσεις στις μηνιαίες τους συντάξεις.
Οι προοπτικές για το μέλλον
Η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς θεωρείται σημαντική μεταρρύθμιση γιατί:
• Εξισώνει τους παλιούς με τους νέους συνταξιούχους.
• Εξασφαλίζει ότι κάθε αύξηση θα αποτυπώνεται πραγματικά στο καθαρό ποσό της σύνταξης.
• Δίνει ελπίδα για ουσιαστική βελτίωση στο εισόδημα των συνταξιούχων, ειδικά σε περίοδο ακρίβειας.
Ωστόσο, παραμένει ανοιχτό το ερώτημα αν οι ετήσιες αυξήσεις θα είναι αρκετά υψηλές ώστε να καλύψουν το χαμένο έδαφος των προηγούμενων ετών.
Συμπέρασμα
Η προσωπική διαφορά ήταν για χρόνια ένας «κόφτης» που εμπόδιζε τις αυξήσεις στις συντάξεις. Με τη σταδιακή κατάργησή της από το 2026 και την πλήρη εξάλειψή της το 2027, οι συνταξιούχοι του ΙΚΑ, του ΟΑΕΕ, των ΔΕΚΟ και του Δημοσίου θα δουν ουσιαστικές αυξήσεις στα εισοδήματά τους.
Η παρακολούθηση των επίσημων ανακοινώσεων από τον e-ΕΦΚΑ και το Υπουργείο Εργασίας είναι απαραίτητη, ώστε κάθε συνταξιούχος να γνωρίζει πότε θα μηδενιστεί η προσωπική του διαφορά και ποια θα είναι η πραγματική αύξηση που θα λάβει.