Τουλάχιστον 14 στους 100 μαθητές Γ΄ γυμνασίου εμφανίζουν συμπτώματα εξάρτησης από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή (Η/Υ) στη χώρα μας καθώς και εθισμού στον τζόγο, κυρίως ηλεκτρονικό.
Η ενασχόληση με μία οθόνη, είτε πρόκειται για εκείνη του ηλεκτρονικού υπολογιστή είτε για οποιαδήποτε άλλου gadget όπου μπορούν να παίξουν ηλεκτρονικά παιχνίδια, τείνει να είναι η μοναδική… δραστηριότητα στον ελεύθερο χρόνο για τους μαθητές γυμνασίου.
Ένας στους δύο εφήβους ηλικίας 13 έως 15 χρόνων συμπληρώνει τουλάχιστον 40 ώρες «προσκόλλησης» στην οθόνη του Η/Υ κάθε εβδομάδα – όσες ώρες δηλαδή εργάζονται και οι γονείς τους…
Τα στοιχεία της έρευνας του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ιδρύματος Ψυχικής Υγείας (ΕΠΙΨΥ) του Πανεπιστημίου Αθηνών σχετικά με την ενασχόληση των εφήβων με τα ηλεκτρονικά μέσα και τον τζόγο δείχνουν πως οι έφηβοι είναι «κολλημένοι» με το Διαδίκτυο και τα βιντεοπαιχνίδια.
Περισσότεροι από τους μισούς εφήβους ηλικίας 11-13-15 ετών (54,5%) αναφέρουν ότι περνούν, κατά μέσο όρο, τουλάχιστον 5 ώρες την ημέρα σε ηλεκτρονικές συσκευές με οθόνη, σε υψηλότερο ποσοστό τα αγόρια (60, 3%) συγκριτικά με τα κορίτσια (48,7%). Τα Σαββατοκύριακα, ωστόσο, το 5ωρο μπροστά στην οθόνη γίνεται κανονικό…8 ωρο καθώς οι έφηβοι αναφέρουν ότι, συνολικά, αφιερώνουν στην οθόνη κατά μέσο όρο 2,5 ώρες περισσότερο συγκριτικά με τις καθημερινές.
Τουλάχιστον 2 ώρες την ημέρα παρακολουθούν ταινίες ή βίντεο 3 στους πέντε εφήβους (59,7%), 1 στους τρεις παίζει ηλεκτρονικά παιχνίδια (36,1%) και 2 στους πέντε περνούν χρόνο στην οθόνη για άλλους λόγους (43,4%).
Οι 15χρονοι «μπαίνουν» social media, οι 13χρονοι παίζουν παιχνίδια
Οι 15χρονοι αναφέρουν ενασχόληση με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή ή άλλη συσκευή για ενημέρωση, κοινωνική δικτύωση κτλ για τουλάχιστον 2 ώρες την ημέρα σε σημαντικά υψηλότερο ποσοστό από τους μαθητές μικρότερης ηλικίας. Οι 13χρονοι αναφέρουν σε υψηλότερο ποσοστό (43,7%) ενασχόληση με ηλεκτρονικά παιχνίδια σε σύγκριση τόσο με τους μικρότερους (27,8%) όσο και με τους μεγαλύτερους (36,4%) εφήβους.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, διαχρονικά δεν μεταβάλλεται σημαντικά το ποσοστό των εφήβων που αφιερώνουν τουλάχιστον 2 ώρες την ημέρα σε κάποιο ηλεκτρονικό μέσο, ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, ο χρόνος που αφιερώνεται στο διαδίκτυο και τα βιντεοπαιχνίδια τείνει να «αντικαθιστά» τον χρόνο παρακολούθησης τηλεόρασης και βίντεο.
Εξάρτηση από Ίντερνετ και τζόγο
Συμπτώματα εξάρτησης εμφανίζει 1 στους 7 μαθητές ηλικίας 15 ετών (14,1%), σε παρόμοια ποσοστά αγόρια και κορίτσια.
Δύο στους πέντε 15χρονους εφήβους (43,5%) έχουν στοιχηματίσει χρήματα τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους, σε σημαντικά υψηλότερο ποσοστό τα αγόρια (68,0%) από ό,τι τα κορίτσια (21,0%), ενώ ποσοστό 13,8% ανέφεραν ότι έχουν στοιχηματίσει περισσότερες από 20 φορές στη ζωή τους.
Ποσοστό 6,7% των 15χρονων εφήβων βρίσκονται σε κίνδυνο για προβληματική ενασχόληση με τον τζόγο ενώ ποσοστό 2,3% εμφανίζει ήδη προβληματική ενασχόληση. Τα αγόρια βρίσκονται σε πιο δεινή θέση καθώς η προβληματική ενασχόληση με τον τζόγο αφορά το 12,1% των αγοριών και μόλις το 4,2% των κοριτσιών αντίστοιχα.
Η ταυτότητα της έρευνας
Η «Έρευνα για τις συμπεριφορές που συνδέονται με την υγεία των εφήβων μαθητών» διεξάγεται στο πλαίσιο του διεθνούς προγράμματος «Health Behaviour in School-Aged Children» (HBSC, www.hbsc.org) υπό την αιγίδα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ). H έρευνα επαναλαμβάνεται ανά τετραετία σε περισσότερες από 40 χώρες παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες για τον τρόπο ζωής των εφήβων και τους κινδύνους που απειλούν την υγεία τους. Στη χώρα μας το πρόγραμμα πραγματοποιείται από το ΕΠΙΨΥ από το 1998 με την επιστημονική ευθύνη της ομότιμης καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Αθηνών, κυρίας Άννας Κοκκέβη. Στην έρευνα του 2014 συμμετείχε πανελλήνιο αντιπροσωπευτικό δείγμα 4.141μαθητών εφηβικής ηλικίας (ΣΤ΄ Δημοτικού, Β΄ Γυμνασίου και Α΄ Λυκείου) από 245 σχολικές μονάδες. Οι μαθητές απάντησαν σε ανώνυμο ερωτηματολόγιο που συμπλήρωσαν μέσα στις τάξεις τους. Η έρευνα υλοποιήθηκε χάρη στη μερική οικονομική ενίσχυση από τη UNICEF και στην εθελοντική συμβολή μελών και φοιτητών ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας.
