Ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ταγίπ Ερντογάν θα συναντηθούν στην Άγκυρα, στο «Λευκό Παλάτι» του προέδρου της Τουρκίας. Τι επιδιώκει η ελληνική πλευρά και τι θα προσπαθήσει να πετύχει η τουρκική
Αντίστροφη μέτρηση για το ταξίδι του πρωθυπουργού στην τουρκική πρωτεύουσα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα συναντηθεί με τον Ταγίπ Ερντογάν στις 15:30 το μεσημέρι της Δευτέρας (13-05-2024) στην Άγκυρα και αμέσως μετά θα δώσουν κοινή συνέντευξη τύπου, χωρίς να δεχτούν ερωτήσεις από δημοσιογράφους. Ο Έλληνας πρωθυπουργός θα παρακαθίσει σε δείπνο που θα παραθέσει ο πρόεδρος της Τουρκίας, με την αναχώρησή του, από την τουρκική πρωτεύουσα να είναι προγραμματισμένη για τις 20:30 με 21:00. Στη συνάντηση των δύο ηγετών αναμένεται να τεθούν μια σειρά από θέματα, με την Αθήνα να επιθυμεί να διατηρηθούν τα «ήρεμα νερά» στο Αιγαίο και να μείνουν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας.
Παραμονές της συνάντησης οι δύο πλευρές έστειλαν μηνύματα: ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε για μία ακόμη φορά, πως η Αθήνα δεν συζητά θέματα κυριαρχίας και πως η μοναδική διαφορά με την Τουρκία είναι η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ στο Αιγαίο. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν από την πλευρά του υποστήριξε σε συνέντευξή του, ότι επιδιώκει μία λύση «πακέτο», θέτοντας όλα τα ζητήματα, τα οποία η Τουρκία θεωρεί ότι υπάρχουν, στο τραπέζι. Θα επιχειρήσει, μία συζήτηση χωρίς τετελεσμένα, όπως έχει αναφέρει.
Αυτό είναι και το πρώτο αγκάθι: η διαφορά προσέγγισης του διαλόγου. Η Τουρκία αναμένεται να θέσει μια σειρά από θέματα για τα οποία εγείρει αξιώσεις, ενώ όπως έχει γίνει γνωστό από την πλευρά του Τούρκου προέδρου, αναμένεται να τεθούν και θέματα που αφορούν τη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης.
Δεύτερο «αγκάθι» είναι η αμφισβήτηση από πλευράς της Άγκυρας, της κυριαρχίας ελληνικών νησιών και νησίδων στο Αιγαίο, με αφορμή τη δημιουργία θαλάσσιων πάρκων που ανακοίνωσε η Ελλάδα, στο πλαίσιο της προστασίας του περιβάλλοντος. Η Τουρκία έχει ήδη δηλώσει πως δεν θα μείνει απαθής και πως κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να το επιτρέψει.
Τρίτο «αγκάθι» είναι η μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε την έντονη δυσαρέσκειά του, δηλώνοντας ότι θα θέσει το θέμα στον Τούρκο πρόεδρο.
Τέταρτο «αγκάθι» είναι η ένταξη στα σχολικά βιβλία στην Τουρκία, της «Γαλάζιας Πατρίδας». Όλα αυτά αναμένεται να συζητηθούν στο «Λευκό Παλάτι» του Τούρκου προέδρου, με το κλίμα για την ώρα να χαρακτηρίζεται και από τις δύο πλευρές ως θετικό.
Το μήνυμα Μητσοτάκη στον Ταγίπ Ερντογάν
Σε συνέντευξή του, στον Ελεύθερο Τύπο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έδωσε το στίγμα των προθέσεών του: «πιστεύω ότι θα πρέπει να μιλάμε περισσότερο μεταξύ μας, αντί να μιλάμε ο ένας για τον άλλον. Η Ελλάδα πάντα έλυνε τις διαφορές μέσω του καλόπιστου διαλόγου και σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο και τις σχέσεις καλής γειτονίας. Η Ελλάδα δεν απειλεί κανέναν. Και θα ήθελα να επαναλάβω ότι είμαστε γείτονες, όχι εχθροί» επισήμανε ο πρωθυπουργός και πρόσθεσε ότι «οφείλουμε στον ελληνικό και στον τουρκικό λαό και στις επόμενες γενιές να συνεχίσουμε σε μια εποικοδομητική πορεία».
Ερωτηθείς για το ζήτημα με τα θαλάσσια πάρκα και τις αντιδράσεις που προκάλεσε στην τουρκική πλευρά η πρωτοβουλία της Ελλάδας σε Αιγαίο και Ιόνιο ο Κυριάκος Μητσοτάκης σχολίασε ότι «έχει γίνει υπερβολική συζήτηση για μια πρωτοβουλία που είναι αμιγώς περιβαλλοντική» και «που ερείδεται στο Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας». «Οι χώρες μας αντιμετωπίζουν κοινές προκλήσεις, όπως η κλιματική αλλαγή και αυτό θα πρέπει να αποτελεί πεδίο συνεργασίας» τόνισε.
Η τελευταία συνέντευξη του Ταγίπ Ερντογάν
«Θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να διασφαλίσουμε ότι η ειρήνη και η ηρεμία θα επικρατούν για πάντα και στις δύο πλευρές του Αιγαίου Πελάγους» τόνισε ο Τούρκος πρόεδρος σε συνέντευξή του, στην Καθημερινή. «Πιστεύω ότι πετύχαμε ένα κλίμα αρμονίας με τον κ. Μητσοτάκη το τελευταίο διάστημα… Το κλίμα το οποίο ανέφερα έχει αρχίσει να αποδίδει συγκεκριμένους καρπούς. Η Διακήρυξη των Αθηνών, οι συμφωνίες και τα πρωτόκολλα που υπογράψαμε είναι μόνο μερικοί από αυτούς».
Για τα θαλάσσια πάρκα
«Να μη δούμε το περιβάλλον ως ένα εύχρηστο κάλυμμα και να προσπαθήσουμε να κρύψουμε πίσω του άλλες αμφιλεγόμενες καταστάσεις… Πράγματι, το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας ενθαρρύνει τη συνεργασία, μεταξύ των παράκτιων κρατών σε κλειστές ή ημίκλειστες θάλασσες όπως το Αιγαίο, μεταξύ άλλων και σε περιβαλλοντικά θέματα. Από την άλλη πλευρά, όλοι γνωρίζουν ότι η Τουρκία δεν θα δεχθεί de facto καταστάσεις σε αυτή τη γεωγραφία».
Για το τουρκολιβυκό μνημόνιο
«Στην ερώτησή σας αναφέρατε μια συμφωνία μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ. Πρόκειται για μια υπόθεση ότι ολόκληρο το νησί της Κύπρου έχει υπογράψει συμφωνία οριοθέτησης της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης με το Ισραήλ. Η συμφωνία, την οποία δεν αναγνωρίζουμε, έγινε μεταξύ της Ελληνικής Διοίκησης στη Νότια Κύπρο και του Ισραήλ και τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων, που αποτελούν ουσιαστικό στοιχείο του νησιού, δηλαδή της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου, έχουν αγνοηθεί. Από την άλλη, για εμάς, η ενέργεια δεν είναι ένας τομέας σύγκρουσης, αλλά ένας τομέας συνεργασίας. Για αυτό, η προσέγγιση του θέματος από θετική οπτική γωνία είναι υπεραρκετή».