Μία διεθνής επιστημονική ομάδα κατάφερε για πρώτη φορά να δημιουργήσει εγκεφαλικά κύτταρα προχωρημένης ηλικίας, χρησιμοποιώντας άμεσα ως πρώτη ύλη κύτταρα δέρματος από ηλικιωμένους ασθενείς.
Η πρωτοτυπία έγκειται στο ότι η νέα τεχνική δεν χρειάζεται να γυρίσει πίσω -μέσω γενετικού αναπρογραμματισμού- το «ρολόι» των κυττάρων στο αρχικό βλαστικό-πολυδύναμο νεανικό στάδιό τους. Έτσι, δημιουργεί κύτταρα όχι νεανικά, αλλά παρόμοια με αυτά που ήδη υπάρχουν στον εγκέφαλο ενός ηλικιωμένου ανθρώπου. Το επίτευγμα αυτό θα βοηθήσει τους επιστήμονες που ασχολούνται με νευροεκφυλιστικές παθήσεις της τρίτης ηλικίας, όπως το Αλτσχάιμερ και το Πάρκινσον.
«Αυτό μας επιτρέπει να διατηρούμε τις “υπογραφές” της προχωρημένης ηλικίας στα κύτταρα, έτσι ώστε να μελετούμε πιο εύκολα τις συνέπειες της γήρανσης στον εγκέφαλο», δήλωσε ο επικεφαλής της έρευνας Φρεντ Κέιτζ, καθηγητής στο Εργαστήριο Γενετικής του Ινστιτούτου Βιολογικών Σπουδών Salk των ΗΠΑ. Οι ερευνητές έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό κυτταρικής βιολογίας “Cell Stem Cell”.
Έως σήμερα, οι επιστήμονες χρησιμοποιούσαν κυρίως ζώα για να μελετήσουν τις βιολογικές συνέπειες της γήρανσης στον εγκέφαλο. Πιο πρόσφατα, αξιοποιούν τα βλαστικά κύτταρα (τα οποία συνήθως προέρχονται από επαναπρογραμματισμό δερματικών κυττάρων), όμως τα νεανικά εγκεφαλικά κύτταρα που παίρνουν από αυτή τη διαδικασία, δεν έχουν τις ιδιότητες των ηλικιωμένων εγκεφαλικών κυττάρων.
Η νέα τεχνική, παρακάμπτοντας το ενδιάμεσο στάδιο των βλαστοκυττάρων, μετατρέπει απευθείας τα δερματικά κύτταρα των ηλικιωμένων σε εγκεφαλικά (νευρώνες), τα οποία και αυτά έχουν τα βιολογικά σημάδια της προχωρημένης ηλικίας.
Οι ερευνητές θεωρούν πιθανό ότι η νέα μέθοδος μπορεί να επαναληφθεί και σε άλλα είδη κυττάρων, όπως της καρδιάς και του ήπατος – κάτι που πρέπει να δοκιμασθεί στο μέλλον.