Ένας νέο ιός στην Κίνα– με δεκάδες κρούσματα να έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής- έχει προσεκλύσει το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας, χωρίς ωστόσο να υπάρχουν ενδείξεις ότι το παθογόνο μπορεί να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Ο νέος ιός Langya henipavirus (LayV) εντοπίστηκε για πρώτη φορά στις βορειοανατολικές επαρχίες Σανντόνγκ και Χενάν στα τέλη του 2018, αλλά επισήμως αναγνωρίστηκε από τους επιστήμονες μόνο την περασμένη εβδομάδα. Ο ιός βρέθηκε χάρη σε ένα σύστημα έγκαιρης ανίχνευσης για ανθρώπους με πυρετό και πρόσφατο ιστορικό έκθεσης σε ζώα στην ανατολική Κίνα.
Ο ιός πιθανότατα μεταδόθηκε από τα ζώα στον άνθρωπο, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Οι ερευνητές εξέτασαν άγρια ζώα και βρήκαν το ιικό RNA του LayV σε περισσότερα από το ένα τέταρτο των 262 θηλαστικών του είδους μυγαλή, «ένα εύρημα που υποδηλώνει ότι η μυγαλή μπορεί να είναι μια φυσική δεξαμενή». Ο ιός ανιχνεύθηκε επίσης στο 2% των οικόσιτων κατσικιών και στο 5% των σκύλων.
Οι αρχικές έρευνες για τον ιό περιγράφηκαν σε αλληλογραφία που δημοσιεύτηκε από επιστήμονες από την Κίνα, τη Σιγκαπούρη και την Αυστραλία στο New England Journal of Medicine (NEJM) την περασμένη εβδομάδα.
Τα συμπτώματα
Ο ιός προκάλεσε στους ασθενείς συμπτώματα όπως πυρετό, κόπωση, βήχα, απώλεια όρεξης και μυϊκούς πόνους. Όλοι οι άνθρωποι που μολύνθηκαν είχαν πυρετό, είπαν οι επιστήμονες. Ο ιός ήταν το μόνο πιθανό παθογόνο που βρέθηκε σε 26 από τα 35 άτομα, υποδηλώνοντας ότι «ο LayV ήταν η αιτία της εμπύρετης ασθένειας».
Δεν υπήρχαν ενδείξεις ότι ήταν σε στενή επαφή ή είχαν κοινό ιστορικό έκθεσης, υποδηλώνοντας ότι η ανθρώπινη μόλυνση μπορεί να είναι σποραδική, είπαν οι ερευνητές.
Να σημειωθεί ότι δεν έχουν σημειωθεί θάνατοι από τον ιό LayV μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με τον καθηγητής Γουάνγκ Λίνφα της Ιατρικής Σχολής Duke-NUS, που συμμετείχε στην μελέτη του NEJM, τα κρούσματα του ιού LayV «δεν ήταν θανατηφόρα ή πολύ σοβαρά» μέχρι στιγμής και «δεν υπάρχει ανάγκη για πανικό».
Τι ξέρουμε ως τώρα – Πώς μεταδίδεται
Δεν είναι ακόμη σαφές εάν ο ιός μπορεί να μεταδοθεί μεταξύ ανθρώπων, σύμφωνα με τους ερευνητές. Τα περισσότερα από τα 35 κρούσματα αφορούν αγρότες. Μεταξύ των ατόμων που επίσης μολύνθηκαν είναι εργάτες εργοστασίων. «Η ανίχνευση επαφών εννέα ασθενών με 15 μέλη της οικογένειας στενής επαφής δεν αποκάλυψε μετάδοση LayV από στενή επαφή, αλλά το μέγεθος του δείγματός μας ήταν πολύ μικρό για να προσδιορίσει την κατάσταση της μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο», διαπίστωσαν οι ερευνητές.
Οι επιστήμονες ανέλυσαν την αλληλουχία του γονιδιώματος LayV και προσδιόρισαν ότι πρόκειται για ιό henipa, μια κατηγορία ζωονοσογόνων ιών RNA που περιλαμβάνει επίσης τον ιό Hendra και τον ιό Nipah. Ο ιός Hendra – που επηρεάζει τα άλογα και τους ανθρώπους και προέρχεται από την Αυστραλία – και ο ιός Nipah – που έχει προκαλέσει εστίες ασθενειών στη νοτιοανατολική Ασία – έχουν και οι δύο συσχετιστεί με υψηλά ποσοστά θνησιμότητας.
Ο LayV σχετίζεται περισσότερο με τον ιό Mojiang, ο οποίος εντοπίστηκε στη νότια Κίνα.
Οι ειδικοί στις μολυσματικές ασθένειες έχουν προειδοποιήσει εδώ και καιρό ότι η κλιματική κρίση και η καταστροφή της φύσης θα αυξήσουν τον κίνδυνο μετάδοσης ιών από τα ζώα στον άνθρωπο, σε γεγονότα γνωστά ως «ζωονοσογόνες διαρροές».
Η εξάπλωση μικροβίων από τα ζώα στους ανθρώπους, που ονομάζεται ζωονόσος, είναι κάτι σύνηθες, καθώς ευθύνεται για περισσότερες από 6 στις 10 γνωστές μολυσματικές ασθένειες στους ανθρώπους, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ. Τις περισσότερες φορές προκαλούν περιορισμένες ασθένειες, που περιορίζονται χωρίς να έχουν σημαντικό αντίκτυπο. Στον απόηχο του Covid-19, ωστόσο, υπάρχουν περισσότερα συστήματα παρακολούθησης και συλλέγουν νέα παθογόνα.
Πλέον απαιτείται περαιτέρω έρευνα για την καλύτερη κατανόηση της μόλυνσης, σύμφωνα με τους ερευνητές από το Πεκίνο, τη Σιγκαπούρη και την Αυστραλία. Τα Κέντρα Ελέγχου Νοσημάτων της Ταϊβάν δήλωσαν ότι παρακολουθούν την εξάπλωσή του.
Σποραδική λοίμωξη
Οι επιστήμονες έκαναν ιχνηλάτηση των επαφών των ασθενών, αλλά δεν βρήκαν ενδείξεις μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο. «Δεν υπήρξαν στενές επαφές ή κοινό ιστορικό έκθεσης μεταξύ των ασθενών, γεγονός που υποδηλώνει ότι η λοίμωξη στον ανθρώπινο πληθυσμό είναι σποραδική», σημειώνουν στο άρθρο τους.
Προσθέτουν, όμως, πως το δείγμα των ασθενών «είναι πολύ μικρό για να καθορίσει την κατάσταση της μετάδοσης μεταξύ των ανθρώπων».
«Δεν υπάρχει ιδιαίτερος λόγος ανησυχίας για τον ιό Langya. Η συνεχής επαγρύπνηση, όμως, είναι κρίσιμης σημασίας», λέει στο Nature ο καθηγητής Dr. Edward Holmes, αναπτυξιακός ιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Σύδνεϋ, στην Αυστραλία.
Όπως εξηγεί, ο συνεχής έλεγχος ανθρώπων και ζώων για αναδυόμενους ιούς είναι σημαντικός για την κατανόηση των κινδύνων που κρύβουν οι ζωονόσοι. Με τον όρο αυτό περιγράφονται τα νοσήματα που μεταδίδονται από τα ζώα στους ανθρώπους.
Οι μεγάλες εξάρσεις των λοιμωδών νόσων τυπικά αρχίζουν μετά από αρκετές «ψευτοενάρξεις», προσθέτει η Dr. Emily Gurley, καθηγήτρια Επιδημιολογίας & Διεθνούς Υγείας στο Πανεπιστήμιο Τζωνς Χόπκινς, στη Βαλτιμόρη. «Αναζητώντας ενεργά αυτές τις «σπίθες», θα έχουμε πολύ περισσότερες πιθανότητες να σταματήσουμε ή έστω να εντοπίσουμε εγκαίρως μια νέα «πυρκαγιά»», τονίζει.
Σε νοσηλευόμενους ασθενείς
Ο ιός Langya εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 2018 σε ασθενείς που νοσηλεύονταν σε τρία νοσοκομεία των ανατολικών επαρχιών της Κίνας Shandong και Henan.
Ο πρώτος ασθενής που διαγνώστηκε ήταν μια 53χρονη γυναίκα. Ο ιός πήρε την ονομασία του από την γενέτειρά της, την πόλη Langya της Shandong, κατά την ερευνήτρια Dr. Linf Wang, ιολόγο στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης.
Μεταξύ Απριλίου 2018 και Αυγούστου 2021 εντοπίστηκαν συνολικώς 35 περιστατικά. Οι περισσότεροι ασθενείς ήσαν αγρότες. Τα αναπνευστικά συμπτώματά τους κυμαίνονταν από βήχα έως βαριά πνευμονία. Οι περισσότεροι ανέφεραν επαφή με ζώα μέσα στον τελευταίο μήνα πριν αρρωστήσουν.
Η γονιδιωματική ανάλυση του ιού Langya έδειξε ότι σχετίζεται περισσότερο με τον ιό Mojiang, έναν άλλο ιό henipa. Αυτός είχε απομονωθεί για πρώτη φορά το 2012, στους αρουραίους ενός εγκαταλελειμμένου ορυχείου της νότιας επαρχίας Yunnan της Κίνας.
Οι ιοί henipa ανήκουν στην οικογένεια των παραμυξοϊών. Στην ίδια οικογένεια ανήκουν και οι ιοί που προκαλούν ιλαρά, παρωτίτιδα και άλλα νοσήματα.
Αρκετοί άλλοι ιοί henipa έχουν ανιχνευθεί σε νυχτερίδες, αρουραίους και μυγαλές, από την Αυστραλία έως τη Νότια Κορέα. Ωστόσο μόνο οι ιοί Hendra, Nipah και τώρα ο Langya έχουν ανιχνευθεί και σε ανθρώπους.
