Ο σίδηρος είναι ένα μέταλλο απαραίτητο για την εύρυθμη λειτουργία των επιμέρους συστημάτων του οργανισμού.
Τον βρίσκουμε σε μεγάλες ποσότητες στο κόκκινο κρέας, στα όσπρια, στο κακάο, στο σπανάκι και σε ορισμένα θαλασσινά.
Ο σίδηρος είναι βασικό συστατικό της αιμοσφαιρίνης, της πρωτεΐνης του αίματος που μεταφέρει το οξυγόνο σε ολόκληρο το σώμα.
Ένας ενήλικας άνδρας χρειάζεται κατά μέσο όρο 7 mg σιδήρου ημερησίως, ενώ μια ενήλικη γυναίκα 11 mg ημερησίως. Είναι δυνατό να πάρουμε τις ποσότητες αυτές από τη διατροφή μας, εάν βέβαια γνωρίζουμε ποιες τροφές είναι οι καλύτερες πηγές σιδήρου, πώς διαφέρουν μεταξύ τους τα δύο είδη σιδήρου (αιμικός και μη αιμικός σίδηρος) και πώς επιτυγχάνουμε μέγιστη απορρόφηση του σιδήρου. Η έλλειψη σιδήρου οδηγεί στην εκδήλωση της αναιμίας.
Όλες οι γυναίκες που έχουν φτάσει σε αναπαραγωγική ηλικία, δηλαδή έχουν πλέον περίοδο, πρέπει να γνωρίζουν ποια είναι η σχέση του πολύτιμου μετάλλου με την έμμηνο ρύση.
Σύμφωνα με το Αμερικανικό Ινστιτούτο Διαταραχών του Σιδήρου (IDI), κατά την έμμηνο ρύση χάνονται σημαντικές ποσότητες αίματος από το σώμα και μαζί με αυτό χάνεται και πολύτιμος σίδηρος.
Το εγγενές ρυθμιστικό σύστημα του γυναικείου οργανισμού φροντίζει ώστε η απορρόφηση σιδήρου που λαμβάνεται από τις τροφές να αυξάνεται κατά τις ημέρες της περιόδου. Ο τυπικός ρυθμός απορρόφησης του 1 mg αυξάνεται σε 1.5-3 mg την ημέρα για να αντισταθμιστεί η απώλεια αίματος.
Η αυξημένη ροή περιοδου ονομάζεται μη φυσιολογική κολπική αιμορραγία (AUB). Η μακρόχρονη μη φυσιολογική κολπική αιμορραγία (υπέρμετρη μηνορραγία), όπου η περίοδος διαρκεί έως και δύο εβδομάδες, και η ακανόνιστη αιμορραγία (μητρορραγία) μπορεί τελικά να οδηγήσει στην αναιμία εάν η απώλεια σιδήρου δεν αντισταθμιστεί με την αυξημένη πρόσληψη σιδήρου.
Η έλλειψη σιδήρου είναι ένα αρκετά συχνό φαινόμενο που πλήττει κυρίως τις γυναίκες.
Ο σίδηρος είναι απαραίτητος για την παραγωγή αιμοσφαιρίνης, η οποία βοηθά τα ερυθρά αιμοσφαίρια να μεταφέρουν το οξυγόνο σε ολόκληρο το σώμα μας. Χωρίς αυτήν την πολύτιμη πρωτεΐνη, κάθε όργανο του σώματος υπολειτουργεί.
Δείτε ποια είναι τα 8 βασικότερα συμπτώματα της έλλειψης σιδήρου.
1. Κόπωση
Η έλλειψη σιδήρου έχει σαν αποτέλεσμα τη μειωμένη παροχή οξυγόνου στους ιστούς κι έτσι το σώμα στερείται πολύτιμη ενέργεια. Η κόπωση συνήθως συνδυάζεται με το αίσθημα αδυναμίας, την ευερεθιστότητα και την έλλειψη συγκέντρωσης.
2. Χλωμό πρόσωπο
Η αιμοσφαιρίνη είναι αυτή που δίνει το κόκκινο χρώμα στο αίμα. Έτσι, η επιδερμίδα μοιάζει ροδαλή και υγιής. Η έλλειψη σιδήρου είναι πιο εμφανής στα άτομα με ανοιχτόχρωμη επιδερμίδα, όμως ακόμη και στα άτομα με πιο σκούρα επιδερμίδα το χρώμα στο εσωτερικό των χειλιών, τα ούλα και το κάτω βλέφαρο μπορεί να φανερώσει την έλλειψη.
3. Δύσπνοια
Η μειωμένη ροή οξυγόνου στο σώμα πυροδοτεί τη συνεχή δύσπνοια ακόμη κι αν παίρνουμε βαθιές αναπνοές. Το σύμπτωμα είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό αν εκδηλώνεται τις ώρες χαλάρωσης και ξεκούρασης.
4. Ταχυπαλμία
Η έλλειψη σιδήρου μπορεί να επιδεινώσει ένα καλά κρυμμένο πρόβλημα στην καρδιά. Η καρδιά πρέπει να κουραστεί διπλά λόγω της μειωμένης ροής οξυγόνου, με αποτέλεσμα τις αρρυθμίες ή την ταχυπαλμία.
5. Νευρικότητα στα κάτω άκρα
Περίπου το 15% των ατόμων που πάσχουν από το λεγόμενο Σύνδρομο Ανήσυχου Ποδιού παρουσιάζουν έλλειψη σιδήρου. Όσο χαμηλότερα είναι τα επίπεδα σιδήρου, τόσο πιο έντονο είναι το σύμπτωμα.
6. Πονοκέφαλος και ημικρανία
Όταν υπάρχει έλλειψη σιδήρου, το σώμα μας δίνει αυτόματα «προτεραιότητα» στον εγκέφαλο, παρέχοντας εκεί τη μεγαλύτερη ποσότητα οξυγόνου σε σύγκριση με τα άλλα όργανα. Και πάλι όμως αυτές οι ποσότητες οξυγόνου δεν είναι αρκετές. Το αποτέλεσμα είναι οι αρτηρίες του εγκεφάλου να διογκώνονται και να πυροδοτείται ο έντονος πονοκέφαλος.
7. Τριχόπτωση
Το λιγοστό οξυγόνο που υπάρχει στο σώμα στηρίζει κυρίως τις ζωτικές λειτουργίες, με αποτέλεσμα τα μαλλιά να αποδυναμώνονται και να γίνονται πιο εύθραυστα.
8. Πόνος στη γλώσσα
Ο χαμηλός σίδηρος οδηγεί σε μείωση της μυοσφαιρίνης. Αυτή η πρωτεΐνη που βρίσκεται στα ερυθρά αιμοσφαίρια συμβάλλει στην καλή λειτουργία των μυών και συνεπώς και της γλώσσας. Έτσι, η έλλειψη σιδήρου μπορεί να οδηγήσει στον πόνο και τη φλεγμονή στη γλώσσα.
Αν παρουσιάζετε αρκετά από τα παραπάνω συμπτώματα, θα πρέπει να προχωρήσετε σε εξέταση φερριτίνης, η οποία μετρά τα αποθέματα σιδήρου στο σώμα.