Εορτολόγιο: Ευάνθης, Ευανθία, Εύα Ευφρόσυνος, Φρόσυνος.
11 Σεπτεμβρίου: Άγιος Ευφρόσυνος ο μάγειρας – Αγράμματος και αγροίκος χωρικός ο Όσιος Ευφρόσυνος σε ανδρική ηλικία εγκατέλειψε τον κόσμο και εισήλθε σε κοινόβιο, όπου εκάρη μοναχός.
Περιφρονημένος από τους συμμοναστές του για την απαιδευσία και την απλοϊκότητά του, εγκολπώθηκε την ταπείνωση του Χριστού και τους υπηρετούσε στην διακονία του μαγειρείου.
Και καθώς πάντα ήταν κατακαπνισμένος από την ανθρακιά και τις στάχτες, όλοι τον περιγελούσαν και τον ενέπαιζαν, άλλα και δαρμούς δεχόταν από τους αμελέστερους που έβρισκαν αφορμή την σιωπή και την ανεξικακία του.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Αυτός όμως ο μακάριος με γενναιότητα καρδίας υπέμεινε τους εξευτελισμούς και τις ταπεινώσεις και άλλοτε μεν λουσμένος στον ιδρώτα, άλλοτε δε λαχανιασμένος και χαρούμενος, διήνυε εν τω κρυπτώ το στάδιο των αρετών διαφεύγοντας την προσοχή των ανθρώπων.
Στο κοινόβιο εκείνο υπήρχε κάποιος ενάρετος ιερεύς, ο οποίος επί τρία χρόνια με νηστείες και προσευχές ικέτευε τον Θεό να του δείξει τα αγαθά, «ἃ ἡτοίμασεν ὁ Θεὸς τοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόν» (Α’ Κορ. 2, 9).
Μία νύκτα, ενώ κοιμόταν, αρπάχθηκε ο νους του στον παράδεισο, σε πάντερπνο και μυροβόλο κήπο γεμάτο πολυποίκιλα δένδρα, εύοσμα άνθη και διαυγέστατα τρεχούμενα νερά, που γλώσσα ανθρώπου δεν μπορεί να περιγράψει.
Ενώ διαλογιζόταν τίνος άραγε να είναι ο θαυμάσιος εκείνος παράδεισος, βλέπει τον μάγειρα της μονής Ευφρόσυνο στο μέσον του κήπου να απολαμβάνει τα άρρητα αγαθά. Έκπληκτος τον ρώτησε πως βρέθηκε εκεί και αν αυτός ήταν ο τόπος που ετοίμασε ο Θεός για όσους τον αγαπούν.
Ο Ευφρόσυνος του είπε: «Εγώ μεν, τίμιε πάτερ, όπως γνωρίζεις, δεν ξεύρω γράμματα – από σας ακούω αυτά που λέγει ο Απόστολος. Επειδή όμως ελάχιστα βιάσαμε τον εαυτό μας, βλέπομε ένα μέρος από αυτά που ο Θεός ετοίμασε για όσους τον αγαπούν διότι άνθρωπος που φορεί σάρκα δεν θα αντέξει να δει περισσότερα». Ο ιερεύς τον ρώτησε αν είχε έλθει και άλλη φορά – ο Ευφρόσυνος του απάντησε: «Με την χάρη του Θεού εδώ μένω πάντοτε και είμαι φύλακας του κήπου». Τότε ο ιερεύς του έδειξε τρία ωραιότατα μεγάλα μήλα και τον ερώτησε αν είχε εξουσία να του τα δώσει. Ο Ευφρόσυνος τα έκοψε αμέσως και του τα έβαλε στο ράσο.
Την ώρα εκείνη κτύπησε το σήμαντρο για την ακολουθία του όρθρου. Ο ιερεύς, αναπηδώντας από το κλινάρι του, νόμιζε πως είχε δει όνειρο και εξεπλάγη όταν μέσα στο ράσο του βρήκε τους τρεις παραδείσιους καρπούς. Στον ναό είδε τον Ευφρόσυνο να στέκεται όπως πάντα στο στασίδι του. Πέφτοντας στα πόδια τον εκλιπαρούσε να του πει που βρισκόταν εκείνη την νύκτα. «Εκεί ήμουν, πάτερ», του απάντησε, «όπου με βρήκες». «Και τι μου έδωσες, δούλε του Θεού; πες μου», ρώτησε πάλι ο ιερεύς. «Τρία μήλα ζήτησες και σου τα έδωσα», του αποκρίθηκε με ταπείνωση ο μάγειρας. Ο ιερεύς του έβαλε μετάνοια και πήγε στην θέση του. Μετά την απόλυση έφερε από το κελλί του τα τρία μήλα, τα έδειξε στους αδελφούς και διηγήθηκε όσα συνέβησαν την νύκτα. Εκείνοι θαύμασαν και δόξασαν τον Θεό. Έπειτα τα κατατεμάχισαν και τα έβαλαν σε δίσκο. Όσοι μετέλαβαν από την ευλογία του δεσποτικού κήπου θεραπεύθηκαν από κάθε ασθένεια.
Ο δε μακάριος Ευφρόσυνος, την ώρα που οι μοναχοί άκουγαν προσεκτικά την διήγηση του ιερέως, άνοιξε την πλάγια θύρα της εκκλησίας και, φεύγοντας την ανθρώπινη δόξα, απομακρύνθηκε από την μονή και δεν φάνηκε ποτέ πιά.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Ταπεινώσει καρδίας Πάτερ Εὐφρόσυνε, τῷ μαγειρείῳ προσφέρων διακονίαν τὴν σήν, ἐπληρώθης ἀληθῶς Ἁγίου Πνεύματος· ὅθεν ἐγνώρισεν ἡμῖν, τὴν σὴν δόξαν ὁ Θεός, δι’ ἱερέως ὁσίου· ἧς καὶ ἡμᾶς θεοφόρε, μετόχους δεῖξον ταῖς πρεσβείαις σου.
Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Εὐφροσύνης μέτοχος τῆς οὐρανίου, γεγονὼς Εὐφρόσυνε, τῇ ἰσαγγέλῳ σου ζωῇ, ὤφθης Ἀγγέλων ἰσότιμος, μεθ’ ὧν δυσώπει, ὑπὲρ τῶν τιμώντων σε.
Μεγαλυνάριον
Ἤσκησας ὡς ἄγγελος ἐπὶ γῆς, τρόποις ἐναρέτοις, ἐκκαθάρας σου τὴν ψυχήν· ὅθεν τῆς ἀγήρω, μετέσχες εὐφροσύνης, ὑπὲρ ἡμῶν πρεσβεύων, Πάτερ Εὐφρόσυνε.
1185 – Ο Ισαάκιος Β΄ Άγγελος σκοτώνει τον Στέφανο Αγιοχριστοφορίτη και στη συνέχεια απευθύνεται στο λαό, προκαλώντας την εξέγερση που την επόμενη ημέρα θα οδηγήσει στην καθαίρεση του Ανδρόνικου Α΄ Κομνηνού και την τοποθέτηση του Ισαάκιου στο θρόνο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
1297 – Μάχη του Στέρλινγκ: Οι Σκωτσέζοι υπό τον Γουίλιαμ Γουάλας και τον Άντριου ντε Μάρεϊ νικούν τους Άγγλους.
1390 – Το Τευτονικό Τάγμα ξεκινά πολιορκία πέντε εβδομάδων του Βίλνιους.
1541 – Το Σαντιάγο στη Χιλή καταστρέφεται από ιθαγενείς πολεμιστές.
1565 – Οι οθωμανικές δυνάμεις αποχωρούν από τη Μάλτα δίνοντας τέλος στη μεγάλη πολιορκία της νήσου.
1697 – Οι δυνάμεις της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας νικούν τους Οθωμανούς στη μάχη της Ζέντας.
1709 – Η Μεγάλη Βρετανία, η Ολλανδία και η Πρωσία αντιμετωπίζουν τη Γαλλία στη μάχη του Μαλπλακέ.
1776 – Βρετανοαμερικανική διάσκεψη στο Στάτεν Άιλαντ αποτυγχάνει να σταματήσει εν τη γενέσει της την Αμερικανική Επανάσταση.
1802 – Η Γαλλία προσαρτά το Πεδεμόντιο.
1826 – Ο Γουίλιαμ Μόργκαν, πρώην ελευθεροτέκτονας, συλλαμβάνεται για χρέη αφού δήλωσε ότι θα εκδώσει τα Μυστήρια του Ελεύθερου Τεκτονισμού, ένα βιβλίο κατά του ελευθεροτεκτονισμού. Αυτό θέτει σε κίνηση τα γεγονότα που οδηγούν στη μυστηριώδη εξαφάνισή του.
1914 – Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Η Αυστραλία εισβάλλει στη Νέα Βρετανία νικώντας ένα γερμανικό άγημα.
1922 – Επικυρώνεται στο Γερεβάν της Αρμενίας η συνθήκη της Καρς.
1922 – Κίνημα της 11ης Σεπτεμβρίου 1922: Ο Νικόλαος Πλαστήρας, ο Στυλιανός Γονατάς και ο Δημήτριος Φωκάς κηρύσσουν επανάσταση με τη στήριξη των στρατευμάτων που διέφυγαν από τη Μικρά Ασία στη Χίο και τη Λέσβο.
1941 – Αρχίζουν οι εργασίες για την κατασκευή του Πενταγώνου των Η.Π.Α.
1941 – Ο Τσαρλς Λίντμπεργκ κατηγορεί σε ομιλία του τους Βρετανούς, τους Εβραίους και τη διοίκηση του Φραγκλίνου Ρούζβελτ ότι οδηγούν τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής σε πόλεμο με τη Γερμανία.
1943 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Η Βέρμαχτ καταλαμβάνει την Κορσική και το Κοσσυφοπέδιο.
1943 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Αρχίζει από τους Ναζί η εκκαθάριση του γκέτο στο Μινσκ.
1944 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Η Βρετανική Βασιλική Αεροπορία βομβαρδίζει το Ντάρμστατ με απολογισμό πάνω από 12.500 νεκρούς.
1965 – Ινδο-Πακιστανικός Πόλεμος 1965: Ο ινδικός στρατός καταλαμβάνει το Μπαρκί, νοτιοανατολικά της Λαχόρης.
1973 – Στην Χιλή ο στρατηγός Αουγούστο Πινοσέτ ηγείται πραξικοπήματος που με τη βοήθεια και χρηματοδότηση των ΗΠΑ, ανατρέπει τον δημοκρατικά εκλεγμένο σοσιαλιστή πρόεδρο Σαλβαδόρ Αγιέντε. Η χούντα θα κρατήσει 17 έτη.
2001 – Επιθέσεις της 11 Σεπτεμβρίου 2001: Δύο επιβατικά αεροσκάφη υπό τον έλεγχο τρομοκρατών προσκρούουν στους δίδυμους πύργους του Παγκοσμίου Κέντρου Εμπορίου στη Νέα Υόρκη, που καταρρέουν ύστερα από 63 και 100 λεπτά αντίστοιχα. Ένα ακόμα αεροπλάνο προσκρούει στο Πεντάγωνο και ένα συντρίβεται στην ύπαιθρο της Πενσυλβάνια. Ο απολογισμός: περίπου 3.000 νεκροί και 3.000 τραυματίες.
2004 – Πτώση ελικοπτέρου Σινούκ στη θάλασσα ανοικτά του Αγίου Όρους. Σκοτώνονται όλοι οι επιβαίνοντες, ανάμεσά τους και ο πατριάρχης Αλεξανδρείας Πέτρος Ζ΄ με τους συνεργάτες του ιερωμένους.
Γεννήσεις
1524 – Πιερ ντε Ρονσάρ, Γάλλος ποιητής
1611 – Ερρίκος ντε Λα Τουρ ντ’Ωβέρν, Γάλλος στρατάρχης
1714 – Νικολό Τζομμέλλι, Ιταλός συνθέτης
1724 – Γιόχαν Μπάζεντοβ, Γερμανός εκπαιδευτικός μεταρρυθμιστής
1747 – Φρειδερίκος, πρίγκιπας της Έσσης-Κάσσελ
1816 – Καρλ Τσάις, Γερμανός οπτικός
1877 – Φέλιξ Ντζερζίνσκι, Ρώσος επαναστάτης και πολιτικός
1885 – Ντ. Χ. Λώρενς, Άγγλος συγγραφέας
1885 – Χέρμπερτ Στόθαρτ, Αμερικανός συνθέτης
1892 – Πίντο Κόλβιγκ, Αμερικανός ηθοποιός
1899 – Φίλιπ Μπούλερ, Γερμανός αξιωματούχος των Ναζί
1903 – Τέοντορ Αντόρνο, Γερμανός φιλόσοφος και κοινωνιολόγος
1904 – Θανάσης Πετσάλης – Διομήδης, Έλληνας συγγραφέας
1914 – Πατριάρχης Βελιγραδίου Παύλος
1917 – Φερδινάντο Μάρκος, Φιλιππινέζος πολιτικός
1935 – Άρβο Περτ, Εσθονός συνθέτης
1937 – Πάολα, βασίλισσα του Βελγίου
1940 – Νονγκ Ντουκ Μαν, Βιετναμέζος πολιτικός
1945 – Φραντς Μπεκενμπάουερ, Γερμανός ποδοσφαιριστής
1965 – Μπασάρ αλ Άσαντ, Σύρος πολιτικός
1965 – Moby, Αμερικανός μουσικός
1965 – Πολ Χέιμαν, Αμερικανός παλαιστής
1968 – Λεωνίδας Κακούρης, Έλληνας ηθοποιός
1975 – Πιερ Ισά, Νοτιοαφρικανός ποδοσφαιριστής
1976 – Φλώρα Ρεντούμη, Ελληνίδα αθλήτρια
1978 – Πάμπλο Κοντρέρας, Χιλιανός ποδοσφαιριστής
1978 – Ντέγιαν Στάνκοβιτς, Σέρβος ποδοσφαιριστής
1979 – Ερίκ Αμπιντάλ, Γάλλος ποδοσφαιριστής
1980 – Αντόνιο Πιτζόνια, Βραζιλιάνος οδηγός αγώνων
Θάνατοι
1063 – Μπέλα Α΄, βασιλιάς της Ουγγαρίας
1161 – Μελισσάνθη, βασίλισσα της Ιερουσαλήμ
1298 – Φίλιππος του Αρτουά, Γάλλος ευγενής
1349 – Μπόννη του Λουξεμβούργου, δούκισσα της Νορμανδίας
1380 – Χάακον ΣΤ΄, βασιλιάς της Νορβηγίας
1733 – Φρανσουά Κουπρέν, Γάλλος συνθέτης
1823 – Ντέηβιντ Ρικάρντο, Άγγλος οικονομολόγος
1921 – Πρίγκιπας Λουδοβίκος του Μπάττενμπεργκ
1936 – Σομπλάν Ροσινιόλ, Γάλλος διανοούμενος
1948 – Μοχάμεντ Αλί Τζίνα, Πακιστανός πολιτικός
1954 – Μαρίκα Κοτοπούλη, Ελληνίδα ηθοποιός
1970 – Ερνστ Μάυ, Γερμανός αρχιτέκτονας
1971 – Ερρίκος Κονταρίνης, Έλληνας ηθοποιός
1971 – Νικίτα Χρουστσόφ, Σοβιετικός πολιτικός
1973 – Σαλβαδόρ Αλιέντε, Χιλιανός πολιτικός
1976 – Σογίρο Ισιμπάσι, Ιάπωνας επιχειρηματίας
1978 – Γκεόργκι Μάρκοφ, Βούλγαρος συγγραφέας
1978 – Ρόνι Πίτερσον, Σουηδός οδηγός αγώνων
1982 – Σάββας Λοϊζίδης, Κύπριος πολιτικός
1986 – Παναγιώτης Κανελλόπουλος, Έλληνας πολιτικός και ακαδημαϊκός
1986 – Παναγιώτης Τζαννετάκης, Έλληνας δημοσιογράφος και πολιτικός
1994 – Αλέκα Κατσέλη, Ελληνίδα ηθοποιός και χορεύτρια
1994 – Τζέσικα Τάντι, Αγγλίδα ηθοποιός
2003 – Άννα Λιντ, Σουηδή πολιτικός
2004 – Πέτρος Ζ’, Πατριάρχης Αλεξανδρείας
2006 – Πίτερ Κλέντζος, Αμερικανός αθλητής
2008 – Βέρα Ζαβιτσιάνου, Ελληνίδα ηθοποιός
2009 – Χουάν Αλμέιδα Βόσκε, Κουβανός πολιτικός
2009 – Γκέρτρουντ Μπέινς, Αμερικανίδα υπεραιωνόβια
2012 – Κρίστοφερ Στίβενς, Αμερικανός δικηγόρος και διπλωμάτης
2014 – Γιοάχιμ Φούξμπεργκερ, Γερμανός ηθοποιός και παρουσιαστής
