Εορτολόγιο: Ευστάθιος, Στάθης, Σταθάς, Σταθάκος, Ευσταθία, Σταθούλα, Σταθία, Ευσταθούλα Θεοπίστη.
20 Σεπτεμβρίου: Άγιος Ευστάθιος και η συνοδεία του, Θεοπίστη η σύζυγος του, Αγάπιος και Θεόπιστος τα παιδιά του – Ο Ευστάθιος ήταν αξιωματικός περίβλεπτος στη Ρώμη και στη χριστιανική πίστη προσήλθε με θαυμαστό τρόπο.
Όταν κάποτε κυνηγούσε ένα ελάφι, είδε στα κερατά του να φέρει σταυρό και άκουσε μία φωνή που τον καλούσε στην ορθή πίστη. Έτσι πίστεψε και βαπτίστηκε με το όνομα Ευστάθιος από Πλακίδας που ονομαζόταν πριν, καθώς επίσης και η γυναίκα του Τατιανή σε Θεοπίστη, αλλά και τα δυο τους παιδιά Αγάπιος και Θεόπιστος.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Όταν ο αυτοκράτωρ Τραϊανός έμαθε ότι ασπάσθηκε το χριστιανισμό, του αφαίρεσε τον ανώτερο στρατιωτικό βαθμό που είχε και τον εξόρισε με όλη του την οικογένεια. Κατά την πορεία όμως, τον χώρισαν από τη σύζυγο του Θεοπίστη και τα δύο του παιδιά, το Θεόπιστο και τον Αγάπιο. Το γεγονός αυτό, πίκρανε πολύ τον Ευστάθιο.
Μετά από χρόνια, όταν ο Τραϊανός περιήλθε σε μεγάλη πολεμική δυσχέρεια, θυμήθηκε τον ικανότατο αξιωματικό του Ευστάθιο. Τον επανέφερε λοιπόν στην υπηρεσία, και ο Ευστάθιος με τη γενναιότητα αλλά και τη στρατηγική που τον διέκρινε συνετέλεσε κατά πολύ στην νίκη. Στο δρόμο μάλιστα, βρήκε την οικογένεια του και ένοιωσε μεγάλη χαρά.
Ο διάδοχος, όμως, του Τραϊανού, Αδριανός, απαίτησε από τον Ευστάθιο να παραστεί στις θυσίες των ειδωλολατρικών θεών. Ο Ευστάθιος, βέβαια, αρνήθηκε, με αποτέλεσμα να βασανιστεί αυτός και η οικογένεια του. Αλλά η αγάπη τους στο Χριστό ενδυνάμωνε την ψυχή τους στα βασανιστήρια, ενθυμούμενοι μάλιστα τους θείους λόγους, που λένε: «Μακάριος ἀνὴρ ὃς ὑπομένει πειρασμὸν ὅτι δόκιμος γενόμενος λήψεται τὸν στέφανον τῆς ζωῆς, ὃν ἐπηγγείλατο ὁ Κύριος τοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόν» (Επιστολή Ιακώβου, α’ 12). Πανευτυχής, δηλαδή, είναι ο άνθρωπος που βαστάει με υπομονή τη δοκιμασία των θλίψεων. Διότι έτσι γίνεται σταθερός και δοκιμασμένος, για να πάρει το λαμπρό και ένδοξο στεφάνι της αιώνιας ζωής, που υποσχέθηκε ο Κύριος σ’ αυτούς που Τον αγαπούν.
Τελικά, ο Ευστάθιος με την οικογένεια του πέθαναν μέσα σε χάλκινο πυρακτωμένο βόδι (117 μ.Χ.).
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Ἀγρευθεῖς οὐρανόθεν πρὸς εὐσέβειαν ἔνδοξε, τὴ τοῦ σοὶ ὀφθέντος δυνάμει, δι’ ἐλάφου Εὐστάθιε, ποικίλους καθυπέστης πειρασμούς, καὶ ἤστραψας ἐν ἄθλοις ἱεροίς, σὺν τὴ θεία σου συμβίω καὶ τοὶς υἱοίς, φαιδρύνων τοὺς βοώντας σοι. Δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ δείξαντι σὲ ἐν παντί, Ἰὼβ παμμάκαρ δεύτερον.
Κοντάκιον
Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.
Τὰ πάθη Χριστοῦ, σαφῶς μιμησάμενος, καὶ τούτου πιών, πιστῶς τὸ ποτήριον, κοινωνὸς Εὐστάθιε, καὶ τῆς δόξης σύγκληρος γέγονας, παρ’ αὐτοῦ τοῦ πάντων Θεοῦ, λαμβάνων ἐξ ὕψους θείαν ἄφεσιν.
Ὁ Οἶκος
Ὕμνον μοι δώρησαι ὁ Θεός μου, ἀνυμνῆσαι καὶ λέγειν νυνὶ τοὺς ἀγῶνας τοῦ Ἀθλοφόρου σου Κύριε, ὅπως εὐρύθμως ἐγκωμιάσω τὸν γενναῖον ἐν τοῖς ἄθλοις Εὐστάθιον, τὸν νικητὴν ἐν πολέμοις ἐχθρῶν γεγονότα ἀεί, τὸν μέγαν ἐν εὐσεβείᾳ, καὶ χορῷ τῶν Μαρτύρων ἐκλάμψαντα· σὺν τούτοις γὰρ ψάλλει ἀπαύστως σοι, μετ’ Ἀγγέλων ὁ πάνσοφος, λαμβάνων ἐξ ὕψους θείαν ἄφεσιν.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.
Εὐσεβείας τοῖς τρόποις ἀνδραγαθῶν, καρτερίας τοῖς πόνοις ὑπεραθλῶν, νέος ἀνηγόρευσαι, Ἰὼβ Μάρτυς πανένδοξε· τῶν γὰρ τερπνῶν τοῦ βίου, παθῶν τὴν ἀφαίρεσιν, σὺν γυναικὶ καὶ τέκνοις, Θεῷ ηὐχαρίστησας· ὅθεν ἐπὶ τέλει, τῶν ἀγώνων ὡς νίκης, βραβεῖον παρέσχε σοι, τὴν τοῦ αἵματος πρόσχυσιν, Ἀθλοφόρε Εὐστάθιε· πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων, ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην σου.
1066 – Ο Χάραλντ Γ΄ της Νορβηγίας νικά τους Άγγλους στη μάχη του Φούλφορντ.
1187 – Ο Σαλαντίν αρχίζει την πολιορκία της Ιερουσαλήμ.
1378 – Ο καρδινάλιος Ροβέρτος της Γενεύης εκλέγεται αντίπαπας ως Κλήμης Ζ΄, με έδρα την Αβινιόν, ξεκινώντας το Παπικό Σχίσμα.
1519 – Ο Φερδινάνδος Μαγγελάνος σαλπάρει από το Σανλούκαρ δε Μπαραμέδα με αποστολή τον περίπλου της Γης.
1596 – Ο Ντιέγο ντε Μοντεμαγιόρ ιδρύει την πόλη του Μοντερρέι στη Νέα Ισπανία.
1697 – Η Γαλλία, η Αγγλία, η Ισπανία, η Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και η Ολλανδική Δημοκρατία υπογράφουν τη συνθήκη του Ρέισβεϊκ δίνοντας τέλος στον Εννεαετή Πόλεμο.
1792 – Πόλεμος του Πρώτου Συνασπισμού: Τα γαλλικά στρατεύματα σταματούν την εισβολή των συμμάχων στη Γαλλία, νικώντας στη μάχη του Βαλμί.
1823 – Ξεκινάει η πολιορκία του Αιτωλικού κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης.
1863 – Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος: Η μάχη της Τσικαμάουγκα στη βορειοδυτική Τζόρτζια λήγει με τη μοναδική σημαντική νίκη των Συνομόσπονδων Πολιτειών της Αμερικής στο δυτικό θέατρο του πολέμου.
1870 – Ο ιταλικός στρατός μπαίνει στη Ρώμη από την Πόρτα Πία και ολοκληρώνει την ιταλική ενοποίηση, δίνοντας τέλος στη ντε φάκτο κοσμική εξουσία των Παπών.
1881 – Ο Τσέστερ Άρθουρ ορκίζεται πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών.
1893 – Ο Τσαρλς Ντάρια και ο αδελφός του δοκιμάζουν στο δρόμο το πρώτο βενζινοκίνητο αυτοκίνητο αμερικανικής κατασκευής.
1942 – Λαμβάνει χώρα η Ανατίναξη των γραφείων της ΕΣΠΟ στην Αθήνα που αποτέλεσε μια από τις κορυφαίες αντιστασιακές ενέργειες που πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της Κατοχής.
1946 – Πραγματοποιείται το πρώτο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών, αφού καθυστέρησε επτά χρόνια λόγω του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
1960 – Διεξάγεται το 1ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου στη Θεσσαλονίκη.
1961 – Παραιτείται ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής και προκηρύσσονται πρόωρες εκλογές για τις 29 Οκτωβρίου. Σχηματίζεται υπηρεσιακή κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Δόβα.
1962 – Ο Αφροαμερικανός Τζέιμς Μέρεντιθ εμποδίζεται να εισέλθει στο Πανεπιστήμιο του Μισισιπή.
1967 – Καθελκύεται στη Σκωτία το Queen Elizabeth 2.
1973 – Η μάχη των φύλων: Η Μπίλυ Τζιν Κινγκ νικά τον Μπόμπι Ριγκς σε αγώνα αντισφαίρισης στο Χιούστον.
1977 – Το Βιετνάμ γίνεται μέλος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
1990 – Η Νότια Οσσετία κηρύσσει την ανεξαρτησία της από τη Γεωργία.
2001 – Απευθυνόμενος στο Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών και τον αμερικανικό λαό, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζορτζ Μπους ανακηρύσσει τον «πόλεμο κατά της Τρομοκρατίας».
2015 – Ελληνικές βουλευτικές εκλογές Σεπτεμβρίου 2015. Τις εκλογές κέρδισε ο ΣΥΡΙΖΑ με 36,34%.
Γεννήσεις
1486 – Αρθούρος, πρίγκιπας της Ουαλίας
1599 – Χριστιανός του Χάλμπερστατ, Γερμανός στρατιωτικός
1814 – Παύλος Καλλιγάς, Έλληνας πολιτικός
1858 – Κωνσταντίνος Καλλάρης, Έλληνας στρατιωτικός
1878 – Άπτον Σίνκλερ, Αμερικανός συγγραφέας
1924 – Τζέιμς Γκαλάνος, Αμερικανός σχεδιαστής μόδας
1926 – Μητροπολίτης πρώην Πειραιώς Καλλίνικος Καρούσος
1934 – Σοφία Λόρεν, Ιταλίδα ηθοποιός
1938 – Κώστας Κουτσομύτης, Έλληνας σκηνοθέτης
1940 – Μπουρχανουντίν Ραμπανί, Αφγανός πολιτικός
1940 – Τάρο Άσο, Ιάπωνας πολιτικός
1942 – Ροζ Φρανσίν Ρογκομπέ, πρόεδρος της Γκαμπόν
1945 – Δημήτρης Παρίδης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1947 – Μία Μαρτίνι, Ιταλίδα τραγουδίστρια
1948 – Τζωρτζ Ρ.Ρ. Μάρτιν, Αμερικανός σεναριογράφος και συγγραφέας
1952 – Μανουέλ Σελάγια, πρόεδρος της Ονδούρας
1964 – Μάγκι Τσενγκ, ηθοποιός από το Χονγκ Κονγκ
1970 – Βασίλης Χαραλαμπόπουλος, Έλληνας ηθοποιός
1975 – Χουάν Πάμπλο Μοντόγια, Κολομβιανός οδηγός αγώνων
1981 – Ίβιτσα Μαϊστόροβιτς, Γερμανός ποδοσφαιριστής
1982 – Θανάσης Τσίγκας, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1984 – Μπραϊάν Ζουμπέρ, Γάλλος αθλητής του καλλιτεχνικού πατινάζ
1993 – Γιούλιαν Ντράξλερ, Γερμανός ποδοσφαιριστής
Θάνατοι
1168 – Αντίπαπας Πασχάλης Γ΄
1384 – Λουδοβίκος Α΄, δούκας του Ανζού
1404 – Πέτρος Β΄, κόμης του Αλανσόν
1590 – Λοντοβίκο Αγκοστίνι, Ιταλός συνθέτης
1639 – Γιοχάννες φαν Μόιρς, Ολλανδός λόγιος
1793 – Ιωαννίκιος Γ΄, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
1804 – Πιερ Μεσαίν, Γάλλος αστρονόμος
1839 – Σερ Τόμας Χάρντυ, Άγγλος αντιναύαρχος
1897 – Βίλχελμ Βάττενμπαχ, Γερμανός ιστορικός
1897 – Λουί Μουγιάρ, Γάλλος εφευρέτης
1923 – Αθανάσιος Φράγκος, Έλληνας στρατιωτικός
1925 – Φώτης Γιαγκούλας, Έλληνας ληστής
1930 – Μόριτζ Πας, Γερμανός μαθηματικός
1955 – Ρόμπερτ Ρίσκιν, Αμερικανός σεναριογράφος
1956 – Ιωάννης Ηπίτης, Έλληνας στρατιωτικός
1957 – Γιαν Σιμπέλιους, Φινλανδός συνθέτης
1966 – Αθανάσιος Βαχλιώτης, Έλληνας πολιτικός
1970 – Αλέξανδρος Οθωναίος, Έλληνας στρατιωτικός και πολιτικός
1971 – Κωνσταντίνος Πολυχρονάκης, Έλληνας πολιτικός
1971 – Γιώργος Σεφέρης, Έλληνας ποιητής
1975 – Σαιν-Τζον Περς, Γάλλος διπλωμάτης και συγγραφέας
1988 – Τιμπόρ Σέκελι, Γιουγκοσλάβος εξερευνητής και συγγραφέας
1996 – Πολ Έρντος, Ούγγρος μαθηματικός
2000 – Στανισλάβ Στρατίεβ, Βούλγαρος συγγραφέας
2001 – Βασίλης Ζιώγας, Έλληνας συγγραφέας
2004 – Μπράιαν Κλαφ, Άγγλος ποδοσφαιριστής και προπονητής
2005 – Σίμον Βίζενταλ, Αυστριακός κυνηγός Ναζί
2006 – Σβεν Νίκβιστ, Σουηδός κινηματογραφιστής
2011 – Μπουρχανουντίν Ραμπανί, Αφγανός πολιτικός
2016 – Βίκτορ Σίνμαν, Αμερικανός εφευρέτης
2021-Σύλβια Αποστολίδου-Ιωαννίδου Ελληνίδα αντιστασιακή