Εορτολόγιο: Ευφροσύνη, Φροσύνη, Φρόσω, Ευφροσύνα, Φροσούλα, Φροσού, Έφη.
25 Σεπτεμβρίου: Οσία Ευφροσύνη Θυγατέρα Παφνουτίου του Αιγυπτίου – Η Οσία Ευφροσύνη έζησε στα χρόνια του Θεοδοσίου του μικρού (περί το 410 μ.Χ.), ήταν μοναχοκόρη και πολύ πλούσια.
Ο πατέρας της Παφνούτιος ήταν ο πλουσιότερος της Αλεξάνδρειας και μαζί με τη σύζυγό του διακρίνονταν για τη θερμή πίστη τους στο Θεό.
Δώδεκα χρονών η Ευφροσύνη έμεινε ορφανή από μητέρα, και ο πατέρας της αφοσιώθηκε ακόμα πιο φιλόστοργα στην επιμέλεια της κόρης του. Όταν η Ευφροσύνη έφθασε στο 18ο έτος της ηλικίας της, ο πατέρας της θέλησε να την παντρέψει με ένα νέο υψηλής κοινωνικής τάξης.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Όμως την ψυχή της Ευφροσύνης είχε καταλάβει ο θείος έρωτας. Ο γάμος και οι κοσμικότητες θα της ήταν εμπόδιο να αφιερωθεί συστηματικά στην ελεημοσύνη και στην υπηρεσία του πλησίον. Γι’ αυτό κάποια μέρα, αφού διαμοίρασε τα υπάρχοντά της στους φτωχούς, έφυγε κρυφά από το σπίτι, και μετά από πολλές περιπέτειες, κατέληξε μεταμφιεσμένη ανδρικά σε κοινόβιο ανδρικό μοναστήρι. Εκεί πήρε το όνομα Σμάραγδος και όλοι οι μοναχοί θαύμαζαν τον πνευματικό της αγώνα και τη διακονία που πρόθυμα πρόσφερε σε όλους.
Έζησε στο μοναστήρι 38 χρόνια. Στο τέλος της ζωής της συναντήθηκε και με τον πατέρα της, όταν και αυτός έγινε μοναχός στο ίδιο μοναστήρι. Έτσι, με τη ζωή της η Ευφροσύνη μας υπενθυμίζει τα λόγια της Αγίας Γραφής, που λένε: «ἀρνησάμενοι τᾶς κοσμικᾶς ἐπιθυμίας σωφρόνως καὶ δικαίως καὶ εὐσεβῶς ζήσωμεν ἐν τῷ νῦν αἰώνι» (Προς Τίτον, Β’ 12). Δηλαδή, αφού αρνηθούμε τις επιθυμίες του ματαίου και αμαρτωλού αυτού κόσμου, να ζήσουμε στον παρόντα αιώνα με εγκράτεια στη ζωή μας, με δικαιοσύνη προς τους συνανθρώπους μας και με ευσέβεια προς το Θεό.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. δ’.
Ἐν σοὶ Μῆτερ ἀκριβῶς διεσώθη τὸ κατ᾽ εἰκόνα· λαβοῦσα γὰρ τὸν σταυρόν, ἠκολούθησας τῷ Χριστῷ, καὶ πράττουσα ἐδίδασκες, ὑπερορᾷν μὲν σαρκός, παρέρχεται γάρ· ἐπιμελεῖσθαι δὲ ψυχῆς, πράγματος ἀθανάτoυ· διὸ καὶ μετὰ Ἀγγέλων συναγάλλεται, Ὁσία Εὐφροσύνη τὸ πνεῦμά σου.
Έτερον Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα)
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Ὡς παρθένος φρόνιμη καὶ ἀδιάφθορος, κοτηγγυήθης ὁσίως τῷ Ζωοδότῃ Χριστῷ, καὶ προσκαίρων τὴν χλιδὴν ἐμφρόνως ἔλιπες, ὅθεν ἐν μέσω τῶν ἀνδρῶν, ὡς ἀμόλυντος ἀμνάς, ἐξέλαμψας Εὐφροσύνη, καὶ τοῦ Βελίαρ τὰ κέντρα, τὴ πολιτεία σου ἀπήμβλυνας.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἐν τῇ ἀσκήσει τὸ θῆλυ ἐκάλυψας, ἐν τῇ κοιμήσει τοὺς πάντας ἐξέπληξας, Εὐφροσύνη ἀνύσασα ἀνδρικῶς, νεᾶνις οὖσα λαμπρά, καὶ ταῖς πρεσβείαις ταῖς σαῖς τῶν κινδύνων ἀπαλλάττεις τοὺς τιμῶντάς σε.
Κοντάκιον
Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.
Τῆς ἄνω ζωῆς, τυχεῖν ἐπιποθήσασα, τὴν κάτω τρυφήν, σπουδαίως καταλέλοιπας, καὶ σαυτὴν ἀνέμιξας, ἀνάμεσον ἀνδρῶν παναοίδιμε· διὰ Χριστὸν γὰρ τὸν νυμφίον σου, μνηστῆρος προσκαίρου κατεφρόνησας.
Ὁ Οἶκος
Ἐν εὐφροσύνῃ καὶ θυμηδίᾳ, τάς ψυχὰς εὐφρανθέντες, ἀναστῶμεν σπουδῇ ἀκοῦσαι λόγον παράδοξον· ὑπερβαίνει γὰρ ἔννοιαν πᾶσαν τὸ διήγημα τοῦτο καὶ καταπλήττει, ὅτι γυνὴ ἐν μέσῳ ἀνδρῶν καταμένουσα, ἐνίκησε τὸν Βελίαρ, καὶ τὸ πῦρ κατεπάτησε τῶν ἡδονῶν, καὶ οὐκ ἐφλέχθη τὸ σύνολον· τὸν Χριστὸν γὰρ ποθοῦσα ἡ ἄσπιλος, μνηστῆρος προσκαίρου κατεφρόνησε.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
1066 – Η μάχη του Στάμφορντ Μπριτζ σηματοδοτεί το τέλος των επιδρομών των Βίκινγκ στην Αγγλία.
1237 – Η Αγγλία και η Σκωτία υπογράφουν στο Γιορκ συνθήκη, με την οποία καθορίζουν τη θέση των κοινών συνόρων τους.
1396 – Ο Οθωμανός αυτοκράτορας Βαγιαζήτ Α΄ νικά έναν χριστιανικό στρατό στη μάχη της Νικόπολης.
1513 – Ο Ισπανός εξερευνητής Βάσκο Νούνιες ντε Μπαλμπόα φτάνει στον Ειρηνικό Ωκεανό.
1555 – Ο Κάρολος Κουίντος και οι πρίγκιπες της Ένωσης του Σμαλκάλντεν υπογράφουν στο Άουγκσμπουργκ την Ειρήνη του Άουγκσμπουργκ.
1789 – Το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών εγκρίνει δώδεκα τροποποιήσεις στο Σύνταγμα των Η.Π.Α., μεταξύ των οποίων και οι δέκα που είναι γνωστές ως Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
1846 – Οι αμερικανικές δυνάμεις υπό την ηγεσία του Ζαχαρία Τέιλορ καταλαμβάνουν τη μεξικανική πόλη Μοντερρέι.
1915 – Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Αρχίζει η δεύτερη μάχη της Καμπανίας.
1932 – Ελληνικές βουλευτικές εκλογές: Κανένα κόμμα δεν κερδίζει την αυτοδυναμία. Πρώτο αναδεικνύεται το Λαϊκό Κόμμα του Παναγή Τσαλδάρη με ποσοστό 33,80%. Το Κόμμα Φιλελευθέρων του Ελευθερίου Βενιζέλου έλαβε 33,42%. Και τα δύο κόμματα κερδίζουν από 84 έδρες.
1962 – Η Αλγερία ανακηρύσεται επίσημα σε Λαϊκή Δημοκρατία.
1978 – Boeing 727 συγκρούεται με Cessna στο Σαν Ντιέγκο, σκοτώνοντας 144 άτομα.
1992 – Η Ρωσία ολοκληρώνει την αποχώρηση των πρώην σοβιετικών στρατευμάτων από τη Μογγολία.
1997-Ο Φαν Βαν Κάι αναλαμβάνει Πρωθυπουργός στο Βιετνάμ.
2001- Στο νησί Ανζουάν των Κομορών, ο στρατός καταστέλλει απόπειρα πραξικοπήματος, που επιχειρήθηκε από στρατιώτες προσκείμενους στον πρώην κυβερνήτη το νησιού, Σ. Αχμέτ.
2003 – Σεισμός μεγέθους 8,0 βαθμών Ρίχτερ στα ανοικτά της Ιαπωνίας.
2005 – Η Εθνική ομάδα της Ελλάδος στο μπάσκετ κατακτά το Πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα για δεύτερη φορά στην ιστορία της κερδίζοντας στον τελικό στο Βελιγράδι τη Γερμανία.
2005- Ο Ισπανός πιλότος της Φόρμουλα 1 Φερνάντο Αλόνσο, γίνεται ο νεαρότερος πρωταθλητής στην ιστορία του θεσμού,σε ηλικία 24 ετών, ενός μήνα και 26 ημερών με τη Renault σπάζοντας το σερί τίτλων του Μίχαελ Σουμάχερ και του Έμερσον Φιτιπάλντι.
2005- Το δεξιό Κόμμα του Νόμου και της Δικαιοσύνης (PiS) κερδίζει τις τις βουλευτικές εκλογές της Πολωνίας
Γεννήσεις
1216 – Ροβέρτος Α΄, κόμης του Αρτουά
1403 – Λουδοβίκος Γ΄ του Ανζού, βασιλιάς της Νάπολης
1528 – Όθων Β΄, δούκας του Μπράουνσβαϊχ-Χάρμπουργκ
1644 – Όλε Ρέμερ, Δανός αστρονόμος
1683 – Ζαν Φιλίπ Ραμώ, Γάλλος συνθέτης
1726 – Άντζελο Μαρία Μπαντίνι, Ιταλός βιβλιοθηκάριος
1771 – Νικολάι Νικολάεβιτς Ραέφσκι, Ρώσος στρατηγός
1881 – Λου Σιουν, Κινέζος συγγραφέας
1897 – Γουίλιαμ Φώκνερ, Αμερικανός συγγραφέας
1903 – Αμπούλ Αλά Μαουντούντι, Πακιστανός δημοσιογράφος και φιλόσοφος
1903 – Μαρκ Ρόθκο, Λετονός ζωγράφος
1906 – Ντμίτρι Σοστακόβιτς, Ρώσος συνθέτης
1918 – Χρυσόστομος Θέμελης, Έλληνας μητροπολίτης
1920 – Σεργκέι Μπονταρτσούκ, Σοβιετικός σκηνοθέτης
1922 – Χάμερ ντε Ρομπίρτ, πρόεδρος του Ναουρού
1932 – Γκλεν Γκουλντ, Καναδός πιανίστας και συνθέτης
1935 – Γεώργιος Αναστασόπουλος, Έλληνας πολιτικός
1937 – Τάκης Λουκανίδης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1944 – Μάικλ Ντάγκλας, Αμερικανός ηθοποιός
1947 – Γιάννος Κρανιδιώτης, Κύπριος διπλωμάτης και πολιτικός
1949 – Πέδρο Αλμοδόβαρ, Ισπανός σκηνοθέτης
1951 – Μαρκ Χάμιλλ, Αμερικανός ηθοποιός
1952 – Κρίστοφερ Ριβ, Αμερικανός ηθοποιός
1952 – Μπελλ Χουκς, Αμερικανίδα συγγραφέας και ακτιβίστρια
1955 – Καρλ-Χάινς Ρουμενίγκε, Γερμανός ποδοσφαιριστής
1955 – Τσούκερο, Ιταλός τραγουδιστής
1964 – Δημήτρης Λιγνάδης, Έλληνας ηθοποιός και σκηνοθέτης
1965 – Γιώργης Ξυλούρης, Έλληνας τραγουδιστής
1965 – Σκότι Πίπεν, Αμερικανός καλαθοσφαιριστής
1968 – Γουίλ Σμιθ, Αμερικανός ηθοποιός και ράπερ (DJ Jazzy Jeff & The Fresh Prince)
1969 – Κάθριν Ζέτα-Τζόουνς, Ουαλή ηθοποιός
1971 – Νίκος Μπουντούρης, Έλληνας καλαθοσφαιριστής
1971 – Νίκος Ψαρράς, Έλληνας ηθοποιός
1976 – Ζε Ελίας, Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής
1980 – Ηλίας Χαραλάμπους, Κύπριος ποδοσφαιριστής
1983 – Ντόναλντ Γκλόβερ, Αμερικανός ηθοποιός
1984 – ΛΕΞ, Έλληνας ράπερ
1991 – Αλεξάντερ Ρόσι, Αμερικανός οδηγός αγώνων
Θάνατοι
275 – Αυρηλιανός, Ρωμαίος αυτοκράτορας
1066 – Τόστικ Γκόντουινσον, κόμης της Νορθουμβρίας
1066 – Χάραλντ Γ΄, βασιλιάς της Νορβηγίας
1086 – Γουλιέλμος Η΄, δούκας της Ακουιτανίας
1334 – Φίλιππος Α΄, κόμης του Πεδεμόντιου
1491 – Ιωάννης Β΄, κόμης του Νεβέρ
1506 – Φίλιππος Α΄, βασιλιάς της Καστίλης
1534 – Πάπας Κλήμης Ζ΄
1544 – Βαλέριους Κόρντους, Γερμανός βοτανολόγος
1777 – Γιόχαν Χάινριχ Λάμπερτ, Ελβετός μαθηματικός, φυσικός, φιλόσοφος και αστρονόμος
1849 – Νικηταράς, Έλληνας οπλαρχηγός
1928 – Ρίτσαρντ Άουτκολτ, Αμερικανός δημιουργός κόμικς
1933 – Πάουλ Έρενφεστ, Αυστριακός φυσικός
1949 – Πολυχρόνης Πολυχρονιάδης, Έλληνας πολιτικός
1958 – Τζον Γουάτσον, Αμερικανός ψυχολόγος
1965 – Γεώργιος Στανωτάς, Έλληνας στρατιωτικός
1970 – Έριχ Μαρία Ρεμάρκ, Γερμανός συγγραφέας
1980 – Λιούις Μάιλστοουν, Ρώσος σκηνοθέτης
1980 – Τζον Μπόναμ, Άγγλος ντράμερ (Led Zeppelin)
1980 – Μάριε Ούντερ, Εσθονή ποιήτρια
1983 – Λεοπόλδος Γ΄, βασιλιάς του Βελγίου
1986 – Νικολάι Σιμιόνοφ, Ρώσος χημικός
1991 – Κλάους Μπάρμπι, Γερμανός στρατιωτικός
2002 – Ζακ Μπορέλ, Γάλλος συγγραφέας
2003 – Φράνκο Μοντιλιάνι, Ιταλός οικονομολόγος
2003 – Ντόναλντ Νίκολ, Άγγλος βυζαντινολόγος
2008 – Ντέρογκ Γκιούρα, πρόεδρος του Ναουρού
2012 – Νίκη Λινάρδου, Ελληνίδα ηθοποιός
2012 – Αλέξης Σολομός, Έλληνας σκηνοθέτης
2014 – Σουλεϊμάν Τίχιτς, Βόσνιος πολιτικός
2015 – Κλαούντιο Μπαγκίνι, Ιταλός επίσκοπος
2016 – Ρενέ Μαρσιγκλιά, Γάλλος ποδοσφαιριστής και προπονητής
2016 – Ναχίντ Χατάρ, Ιορδανός συγγραφέας
2017 – Σοφία Ολυμπίου, Ελληνίδα ηθοποιός
