Όλα όσα πρέπει να ξέρεις για να διαβάσεις την ταυτότητα ενός τροφίμου.
Έχετε πάρει απόφαση ότι θέλετε να τρέφεστε υγιεινά. Πολύ ωραία.
Φροντίζετε να ψωνίζετε όσο το δυνατόν πιο φρέσκες πρώτες ύλες, να προσέχετε τις ποσότητες και τους τρόπους μαγειρέματος στην κουζίνα, να τρώτε φρούτα και λαχανικά. Τι γίνεται με τα συσκευασμένα τρόφιμα; Και δεν εννοούμε, τροφές όπως γλυκά και αλμυρά σνακ που ούτως ή άλλως είναι καλό να αποφεύγονται, αλλά και τρόφιμα όπως μακαρόνια, δημητριακά, αλεύρι, γαλακτομικά, ψωμί.
Είναι ευρέως γνωστό πως οτιδήποτε συσκευασμένο, καλό είναι να αποφεύγεται, όσο υγιεινό ή light κι αν αναγράφει οτι είναι. Κι αυτό γιατί είναι αδύνατο να ελέγξετε κάθε του συστατικό, χρωστική ουσία, σάκχαρα, ενισχυτικό γεύσης και, φυσικά, τα συντηρητικά Ε.
Πως μπορείτε να είστε σίγουρη ότι αυτό που αγοράζετε είναι υγιεινό; Απάντηση: Δεν μπορείτε.
Αυτό που μπορείτε όμως είναι να διαβάζετε την ετικέτα του προϊόντος με τις διατροφικές πληροφορίες και, από εκεί κα πέρα, να κρίνετε αν θέλετε να το βάλετε στην κουζίνα και στη διατροφή σας ή θα το αφήσετε στο ράφι.
Τι άλλο πρέπει να κοιτάμε εκτός από τις θερμίδες (kcal); Πώς φαίνεται ότι είναι υψηλό σε περιεκτικότητα σε αλάτι; Πόσο ειλικρινής είναι η ένδειξη «Χωρίς ζάχαρη»; Τι σημαίνουν οι κωδικοί δίπλα στα «Ε» συντηρητικά;Μπορεί σε πρώτη ανάγνωση να μην είναι όλα κατανοητά. Γι’ αυτό ακριβώς το λόγο συγκεντρώσαμε μερικές συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να αποκωδικοποιήσετε τις αναγραφόμενες πληροφορίες.
Πάντα να διαβάζετε την ετικέτα ενός προϊόντος πριν το αγοράσετε (Shutterstock)
Πάντα να διαβάζετε την ετικέτα ενός προϊόντος πριν το αγοράσετε (Shutterstock)
Αρχικά, για να έχετε μια πιο πλήρη εικόνα για το προϊόν, καλό είναι να κοιτάτε τον πίνακα με τη διατροφική αξία στη στήλη που αναφέρεται στα 100 γρ. του προιόντος.
Συστατικά
Η σειρά με την οποία αναγράφονται τα συστατικά έχει σημασία. Αυτά με τη μεγαλύτερη ποσότητα βρίσκονται στην αρχή, ενώ αυτά με τη μικρότερη στο τέλος. Συγκεκριμένα, δώστε βάση στα τρία πρώτα συστατικά που αναγράφονται, αφού από αυτά αποτελείται κατά βάση το τρόφιμο.
Πρόσθετα χημικά– «E»
Χρησιμοποιούνται ως ενισχυτικά γεύσης, χρώματος ή αρώματος στα τρόφιμα, αλλά και για να εξασφαλίσουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής εμποδίζοντας την αλλοίωση του. Όσο περισσότεροι κωδικοί «Ε» αναγράφονται στην ετικέτα ενός τροφίμου, τόσο περισσότερο επεξεργασμένο και λιγότερο «φυσικό» είναι αυτό.
Επειδή μάλιστα είναι πολλά σε αριθμό, δίπλα στο «E» αναγράφεται και ένας αριθμός που προσδιορίζει το είδος για το οποίο πρόκειται: π.χ. «E45», «E21», «E112». Από 100 έως 199 αφορούν χρωστικές ουσίες. Από 200 έως 299 αφορούν συντηρητικά. Από 300 έως 399 αφορούν αντιοξειδωτικά. Από 400 έως 499 αφορούν σταθεροποιητές.
Παρόλο που τα «E» είναι εγκεκριμένα από την E.E., καλό είναι να αποφεύγονται.
Light προιόντα
Ακόμα κι αν είναι light σε επίπεδο θερμίδων και ζάχαρης, μπορεί η περιεκτικότητά του σε λιπαρά να είναι πολύ μακριά από αυτό που θα λέγαμε «διαιτητικό». Από την άλλη πλευρά, ένα προϊόν να είναι χαμηλό σε λιπαρά, αλλά πλούσιο σε ζάχαρη.
Αλάτι
Αν η ποσότητα νατρίου (ανά 100 γρ.) είναι μεγαλύτερη από 0,6 γρ. νατρίου (ή 1,5 γρ. αλατιού) τότε είναι υψηλό σε περιεκτικότητα ενώ αν περιέχει >0,1 γρ. νατρίου (ή 0,3 γρ. αλατιού) τότε είναι χαμηλό σε νάτριο/αλάτι.
Ζάχαρη
Μπορεί στην πρόσοψη του, το προϊόν να διαφημίζει περήφανα ότι είναι «Χωρίς Ζάχαρη», αλλά το πιθανότερο είναι ότι αν κοιτάξετε προσεκτικότερα στην ετικέτα του, θα δείτε να περιέχει υποκατάστατα της. Ποια είναι αυτά; γλυκόζη, σουκρόζη, λακτόζη, φρουκτόζη, σορβιτόλη, μανιτόλη, αμυλοσιρόπι, βύνη, εκχύλισμα βύνης, σιρόπι ρυζιού, εκχύλισμα ρυζιού, μελάσα, μαλτόζη.
Λιπαρά
Χωρίζονται σε πολυακόρεστα και κορεσμένα. Ενώ τα πρώτα συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του οργανισμού, τα δεύτερα θεωρούνται «κακά» γιατί αυξάνουν την κακή (LDL) χοληστερίνη και σχετίζονται με καρδιαγγειακά νοσήματα, υπέρτασης κ.α.
Πολλή προσοχή θέλουν και τα «μερικώς υδρογονομένα λίπη» αφού δεν είναι άλλα από τα τρανς λιπαρά, τα οποία προκύπτουν κατά την επεξεργασία ελαίων για την παρασκευή τροφίμων όπως μπισκότα, γλυκά, προτηγανισμένα προϊόντα και αλμυρά σνακ και έχουν τις ίδιες συνέπειες για τον οργανισμό με τα κορεσμένα.
Προσοχή στο φοινικέλαιο
Συνήθως εμπεριέχεται σε τρόφιμα όπως μπισκότα, πραλίνα φουντουκιού, φυστικοβούτυρο και άλλα γλυκίσματα και καλό είναι να μην καταναλώνεται συχνά γιατί, σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ. σχετίζεται με καρδιαγγειακά νοσήματα.