ΛΕΥΚΟΣ ΟΙΚΟΣ: Επιστολή-προειδοποίηση από 22 βουλευτές-Με μία αυστηρή διακομματική επιστολή, 22 μέλη του αμερικανικού Κογκρέσου ζήτησαν από τον πρώην Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να αντιμετωπίσει με σαφήνεια και αποφασιστικότητα τον Τούρκο ομόλογό του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, κατά την επερχόμενη διμερή συνάντησή τους.
Ρεπορτάζ : Γιώργος Θεοχάρης
Η επιστολή περιλαμβάνει έντονη κριτική για την περιφερειακή συμπεριφορά της Τουρκίας, τον ρόλο της στην Ανατολική Μεσόγειο, τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την ολοένα και στενότερη συνεργασία με αντίπαλες δυνάμεις του ΝΑΤΟ.
Οι βουλευτές καλούν τον Τραμπ να «θέσει τα όρια» και να αρνηθεί κάθε επαναπροσέγγιση εάν η Άγκυρα δεν επιστρέψει σε πορεία συμβατή με τα συμφέροντα των ΗΠΑ.
Στόχαστρο: Αιγαίο, Κύπρος και Ισραήλ
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις ενέργειες της Τουρκίας που παραβιάζουν την κυριαρχία συμμάχων χωρών. Η επιστολή κάνει λόγο για επαναλαμβανόμενες παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου με F-16 αμερικανικής κατασκευής, για επιθετικές ενέργειες σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και για «ρητορική απειλής εισβολής» κατά του Ισραήλ.
Παρότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις βρίσκονται σε φάση ύφεσης, οι νομοθέτες σημειώνουν την έξαρση των παραβιάσεων μέσα στο 2024, θεωρώντας ότι «πρόκειται για απειλή εναντίον ενός κρίσιμου ευρωπαίου εταίρου» και ότι οποιαδήποτε χαλάρωση των μέτρων έναντι της Τουρκίας θα ήταν «στρατηγικό λάθος».
BREAKING: Members of Congress have sent a letter to President Trump in anticipation of a reported meeting with President Erdogan.
Read the letter now: https://t.co/Y8fhR3JzzN pic.twitter.com/dm3KEUmPbl
— HellenicLeaders (@HellenicLeaders) May 8, 2025
Το πρόβλημα των S-400 και η στάση έναντι της Ρωσίας
Οι Αμερικανοί βουλευτές εκφράζουν σοβαρό προβληματισμό για την παραμονή των ρωσικών πυραύλων S-400 σε τουρκικό έδαφος, θέμα που ήδη από το 2019 είχε πυροδοτήσει κυρώσεις στο πλαίσιο του νόμου CAATSA. Τονίζουν ότι η τεχνολογία των S-400 δεν είναι συμβατή με τις υποδομές του ΝΑΤΟ και αποτελεί «πίσω πόρτα για ρωσική κατασκοπεία».
Το Κογκρέσο ζητά την παραμονή της Τουρκίας εκτός του προγράμματος F-35 και την πλήρη εφαρμογή των περιορισμών που αποφασίστηκαν το 2020.
Η «αγκαλιά» με τη Χαμάς και το Ισραήλ στο στόχαστρο
Σύμφωνα με την επιστολή, ο Ερντογάν όχι μόνο δεν καταδίκασε τις επιθέσεις της Χαμάς στο Ισραήλ, αλλά φρόντισε να δώσει βήμα στους ηγέτες της, εξισώνοντας τη δράση της με «απελευθερωτικό αγώνα». Η Τουρκία, όπως αναφέρουν οι βουλευτές, έχει μετατραπεί σε οικονομικό δίαυλο της Χαμάς, με διευκολύνσεις και ασυλία προσώπων που περιλαμβάνονται στις λίστες του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ ως τρομοκράτες.
Τονίζεται πως, αν δεν αλλάξει πορεία η τουρκική διπλωματία, κάθε συζήτηση για επαναπροσέγγιση θα αποτελεί «στρατηγικό αυτογκόλ» για την Ουάσιγκτον και «πισώπλατο χτύπημα» προς το Τελ Αβίβ.
Δημοκρατική εκτροπή και φίμωση αντιπολίτευσης
Η επιστολή περιγράφει με μελανά χρώματα την εσωτερική πολιτική κατάσταση στην Τουρκία, κάνοντας λόγο για σύλληψη του δημάρχου Κωνσταντινούπολης, επιδρομές σε σπίτια αντιπολιτευόμενων πολιτικών και βίαιη καταστολή κάθε ειρηνικής διαμαρτυρίας. Επισημαίνεται ότι «οι διώξεις δημοσιογράφων και ακτιβιστών έχουν ενταθεί», ενώ οι νέοι νόμοι για την παραπληροφόρηση χρησιμοποιούνται «ως εργαλεία φίμωσης και όχι δικαιοσύνης».
Η εικόνα της Τουρκίας, όπως καταγράφεται σε σχετική έκθεση του State Department, δεν παραπέμπει σε κράτος δικαίου, αλλά σε υβριδικό αυταρχικό καθεστώς με ασταθή θεσμικά ερείσματα.
Ο ρόλος του Κογκρέσου και οι «κόκκινες γραμμές»
Η πρωτοβουλία της επιστολής ανήκει στην βουλευτή Ντίνα Τίτους και φέρει την υπογραφή, μεταξύ άλλων, του αντιπροέδρου της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας, Γκρέγκορι Μικς. Στόχος, όπως αναφέρεται, δεν είναι η οριστική ρήξη με την Τουρκία, αλλά η επαναφορά της σε μια σταθερή συμμαχική πορεία.
Η θέση των ΗΠΑ, επισημαίνουν οι βουλευτές, δεν μπορεί να είναι ουδέτερη: ή η Τουρκία ευθυγραμμίζεται με τις αρχές της Συμμαχίας του ΝΑΤΟ ή απομονώνεται διπλωματικά. «Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε η στρατηγική αστάθεια να ανταμείβεται. Ο Ερντογάν πρέπει να λογοδοτήσει», καταλήγει η επιστολή.