Χωρίς συνάντηση Βανς – Σολτς: Σαφές μήνυμα στη Γερμανία-Η ετήσια Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια (MSC) ξεκινά σήμερα, συγκεντρώνοντας 60 ηγέτες και ανώτατους αξιωματούχους στη Γερμανία. Ανάμεσά τους, ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, και ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Η φετινή διοργάνωση διαφέρει δραματικά από τις προηγούμενες, καθώς η στάση των ΗΠΑ υπό τον Ντόναλντ Τραμπ δημιουργεί αναταράξεις στις διατλαντικές σχέσεις.
Σύμφωνα με το Politico, ο Βανς δεν θα έχει διμερή συνάντηση με τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς, μια απόφαση που εκλαμβάνεται ως διπλωματικό «χαστούκι» προς το Βερολίνο. Γερμανός αξιωματούχος επιβεβαίωσε ότι οι δύο άνδρες δεν θα συναντηθούν, αλλά υποστήριξε ότι είχαν συνομιλίες νωρίτερα, στο Παρίσι. Ωστόσο, αυτή η απουσία επαφής στη Διάσκεψη του Μονάχου ερμηνεύεται ως σαφές μήνυμα δυσαρέσκειας των ΗΠΑ προς τη Γερμανία, κυρίως για τη στάση της στο Ουκρανικό.
Διαφωνίες για την Ουκρανία – Ο Τραμπ πιέζει για συμβιβασμό
Η Ουκρανία βρίσκεται στο επίκεντρο των συζητήσεων, με τις ΗΠΑ να προωθούν μια προσέγγιση που ευνοεί την επίτευξη ειρήνης, ακόμη και με παραχωρήσεις προς τη Ρωσία. Ο Τραμπ δήλωσε πρόσφατα ότι θεωρεί «μη ρεαλιστική» την πλήρη αποκατάσταση των συνόρων της Ουκρανίας προ του 2014, προκαλώντας ανησυχία στους Ευρωπαίους εταίρους.
Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Ένωση εμμένει στη σκληρή γραμμή απέναντι στη Μόσχα. Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Κάγια Κάλας, επανέλαβε ότι η Ευρώπη πρέπει να διατηρήσει κεντρικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις και να συνεχίσει τη στήριξη της Ουκρανίας. Η συνάντησή της με τον υπουργό Άμυνας της Ουκρανίας, Ρουστέμ Ουμέροφ, επιβεβαίωσε τη δέσμευση της ΕΕ για συνέχιση της στρατιωτικής και οικονομικής ενίσχυσης του Κιέβου.
ΗΠΑ – ΕΕ: Διχασμός και εντάσεις στις διατλαντικές σχέσεις
Η στάση των ΗΠΑ προκαλεί αναταράξεις στις σχέσεις με την Ευρώπη. Ο Τραμπ ασκεί πίεση στους Ευρωπαίους να αναλάβουν μεγαλύτερο βάρος στην υποστήριξη της Ουκρανίας, μειώνοντας τον αμερικανικό ρόλο. Ο Λευκός Οίκος έχει καταστήσει σαφές ότι δεν προτίθεται να στείλει αμερικανικά στρατεύματα ούτε να επιταχύνει την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
Αυτή η προσέγγιση ανησυχεί ιδιαίτερα τους Ευρωπαίους συμμάχους, καθώς θεωρούν ότι μια απότομη απόσυρση της αμερικανικής υποστήριξης θα αποδυνάμωνε την Ουκρανία και θα ενίσχυε τη θέση της Ρωσίας. Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, και ο Γερμανός καγκελάριος, Όλαφ Σολτς, αναμένεται να πιέσουν τον Βανς για σαφείς δεσμεύσεις εκ μέρους των ΗΠΑ.
Ο Τραμπ αναδιαμορφώνει τον ρόλο των ΗΠΑ στη διεθνή σκηνή
Η Διάσκεψη του Μονάχου επιβεβαιώνει μια ευρύτερη αλλαγή στη στάση των ΗΠΑ απέναντι στους συμμάχους τους. Ο Τραμπ έχει επανειλημμένα αμφισβητήσει τη σημασία του ΝΑΤΟ, ενώ παλαιότερα είχε προτείνει ακόμα και την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμμαχία. Αν και δεν έχει προχωρήσει σε επίσημες κινήσεις προς αυτή την κατεύθυνση, η πολιτική του υπονομεύει την ενότητα του δυτικού μπλοκ.
Παράλληλα, η πρόθεσή του να «αγοράσει» τη Γροιλανδία και οι τριβές με τη Δανία δείχνουν ότι η εξωτερική του πολιτική παραμένει απρόβλεπτη. Ο πρώην Βρετανός πρέσβης στις ΗΠΑ, Κιμ Ντάροχ, δήλωσε ότι αυτή η στάση δίνει λανθασμένα μηνύματα σε Ρωσία και Κίνα, ενισχύοντας την εικόνα μιας διαιρεμένης Δύσης.
Κρίσιμες ώρες – Τα βλέμματα στραμμένα στη δήλωση Βανς
Το μεσημέρι της Παρασκευής, ο Τζέι Ντι Βανς θα τοποθετηθεί δημόσια για τη στάση των ΗΠΑ στο Ουκρανικό. Η ομιλία του αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς θα δώσει το στίγμα της αμερικανικής πολιτικής στην περιοχή. Σύμφωνα με γερμανικά μέσα, επίκειται επίσης συνάντηση μεταξύ Βανς και Ζελένσκι, η οποία ίσως αποκαλύψει περισσότερες λεπτομέρειες για το πιθανό «ντιλ» ΗΠΑ – Ουκρανίας.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι οι επόμενες 72 ώρες θα είναι καθοριστικές για το μέλλον της Ουκρανίας και τη διατλαντική ενότητα. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες καλούνται να αποφασίσουν πώς θα διαχειριστούν τη νέα πραγματικότητα, με τις ΗΠΑ να απομακρύνονται σταδιακά από την εμπλοκή τους στην ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Η παρουσία του Έλληνα πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στη Διάσκεψη δίνει στην Αθήνα την ευκαιρία να παρακολουθήσει από κοντά τις εξελίξεις και να τοποθετηθεί στο νέο γεωπολιτικό σκηνικό που διαμορφώνεται.
Η Διάσκεψη του Μονάχου, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, θα καθορίσει τις ισορροπίες στη Δύση και θα διαμορφώσει τις επόμενες κινήσεις στον παγκόσμιο χάρτη.