Είναι πλέον παράδοση, κάθε χρόνο το Σεπτέμβριο στην Κόκκινη πλατεία της Μόσχας να γίνεται το Διεθνές Φεστιβάλ “Σπάσσκαγια Μπάσνια” (“Πύργος του Σωτήρος”).
Από όλο τον κόσμο συρρέουν χορευτικά και στρατιωτικά μουσικά συγκροτήματα για να ενώσουν τους ανθρώπους με τη δύναμη της μουσικής, να δημιουργήσουν γιορταστική ατμόσφαιρα, να μιλήσουν για τη χώρα τους στους Ρώσους και τους πολυάριθμους τουρίστες της Μόσχας που με ευχαρίστηση παρακολουθούν τις μαγικές παραστάσεις μπροστά από τα τείχη του Κρεμλίνου.
Φέτος, η γιορτή που ολοκληρώθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου, ήταν πιο φαντασμαγορική γιατί έγινε προς τιμή των 70χρονων της μεγάλης αντιφασιστικής νίκης. Για τη Ρωσία η Ημέρα της Νίκης είναι μια από τις σημαντικότερες γιορτές.
Την Ελλάδα, για πολλοστή φορά εκπροσώπησε η μπάντα της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας και η διμοιρία επιδείξεων της Σχολης Τεχνικων Υπαξιωματικων της ΠΑ.
Η RBTH είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με τον Βαλέρι Σμιρνόφ, πρόεδρο της Μη Κερδοσκοπικής Οργάνωσης ανάπτυξης των ελληνορωσικών σχέσεων, HellaRos Kultura, που είχε την πρωτοβουλία την οργάνωσης της συμμετοχής της ελληνικής αντιπροσωπείας.
Με ΝΑΤΟϊκή εντολή η απουσία
ΕΡ: Το 2014 η Ελλάδα δεν πήρε μέρος στο διεθνές Φεστιβάλ “Σπάσσκαγια Μπάσνια”. Ποιος ήταν ο λόγος αυτής της απουσίας;
ΑΠ: Φέτος είναι η τρίτη φορά που η ελληνική Πολεμική Αεροπορία συμμετέχει στο Φεστιβάλ. Το 2014 αντιμετωπίσαμε τεράστιες δυσκολίες για τη συμμετοχή της. Αρχικά, η Ελλάδα συμφώνησε, παρά τη δύσκολη πολιτική κατάσταση και τις κυρώσεις της Ε.Ε κατά της Ρωσίας. Πάντως, το υπουργείο Αμυνας, μετά τις διαβουλεύσεις με την οργανωτική επιτροπή του Φεστιβάλ, πήρε θετική απόφαση. Η θέση ήταν η ακόλουθη: Αν συμμετέχει έστω και μια άλλη χώρα μέλος του ΝΑΤΟ με στρατιωτική μπάντα της, τότε συμμετέχουμε και μεις, αλλά μόνοι μας δεv μπορούμε να πάμε. Τελικά απέμειναν η Βουλγαρία και η Ελλάδα.
Τότε, όμως, είχαμε την αποχώρηση της Βουλγαρίας μια βδομάδα πριν από την έναρξη του Φεστιβάλ. Μια απόφαση που δεν έγινε και με τον πιο ευπρεπή τρόπο. Η Βουλγαρία αποφάσισε αρχικά να ενημερώσει την Ελλάδα ότι δεν θα πάει στη Μόσχα και στη συνέχεια τη ρωσική οργανωτική επιτροπή. Για την άρνηση της Βουλγαρίας εγώ το έμαθα από πηγή του ελληνικού υπουργείου Αμυνας! Μπορείτε να καταλάβετε πόσο αναπάντεχο ήταν για τους οργανωτές. Μετά την άρνηση των Βούλγαρων, αναγκάστηκαν να αρνηθούν και οι Ελληνες.
Βέβαια όλα αυτά ήταν δυσάρεστα, ήταν δυσάρεστο και για την μπάντα της ελληνικής ΠΑ η οποία είχε εργαστεί σκληρά και ετοίμασε ένα περίφημο πρόγραμμα. Κι’ αυτό παρά το γεγονός ότι είχαμε πάρει την άδεια του τότε υπουργού Αμυνας, Δημήτρη Αβραμόπουλου, από το Νοέμβρη ακόμα του 2013. Η εικόνα που διαμορφώθηκε ήταν η εξής: Ο υπουργός για να μην πάρει πάνω του πολιτικό ρίσκο αποφάσισε να ακολουθήσει τη γενική θέση για όλα τα μέλη του ΝΑΤΟ.
ΕΡ: Ποιά ήταν εν τέλει, η επίσημη θέση της Αθήνας;
ΑΠ: Μετά το θόρυβο που ξεσηκώθηκε στον ελληνικό Τύπο για την άρνηση της συμμετοχής (έγινε μάλιστα και επερώτηση στη Βουλή), η επίσημη θέση δεν δημοσιοποιήθηκε, αλλά εκφράστηκε η λύπη της τότε κυβέρνησης για τη μη συμμετοχή. Κίνδυνος να έχουμε και φέτος τα ίδια, υπήρχε, τελικά όμως όλα πήγαν κατ΄ ευχήν.
Μοναδική συμμετοχή η Ελλάδα
ΕΡ: Μα και φέτος όπως γνωρίζουμε, η ελληνική Πολεμική Αεροπορία αποτελεί τη μοναδική συμμετοχή από χώρα του ΝΑΤΟ. Πως εξηγείτε τη φετεινή αποφασιστικότητα της Αθήνας να συμμετάσχει και μάλιστα σε μια χρονική περίοδο πολύ δύσκολη για τη χώρα;
ΑΠ: Αν πούμε για την αποφασιστικότητα των Ελλήνων φέτος, μάλλον είναι θέμα συγκυρίας. Η ελληνική πλευρά έδειξε αποφασιστικότητα. Φέτος υπήρξε η σταθερή θέληση της ελληνικής πλευράς.