Όχι μόνο δεν καταφέρνει να γίνει… Σουλτάνος, αλλά θα κυβερνά με το φάντασμα του Οτσαλάν
Στο «κλάδεμα» των φιλοδοξιών του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να καταστήσει εαυτόν… Σουλτάνο μέσα από συνταγματική αναθεώρηση οδήγησαν οι τουρκικές εκλογές της Κυριακής, οι οποίες ανέδειξαν μεν πρώτο κόμμα το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Τούρκου Προέδρου, αλλά μεγάλο νικητή το κουρδικό Κόμμα Δημοκρατίας των ΛΑΩΝ HDP.
Ο Ερντογάν είχε θέσει προεκλογικά ως στόχο την κατάληψη 330 εδρών που απαιτούνταν για την συνταγματική αναθεώρηση, ώστε να αλλάξει το πολιτικό σύστημα σε προεδρικό. Ωστόσο, όχι μόνο δεν κατάφερε να πιάσει αυτό το στόχο, αλλά συγκέντρωσε μόλις το το 40,8% των ψήφων και 258 έδρες και χάνοντας την αυτοδυναμία αναγκάζεται να «δεθεί» χειροπόδαρα σε κυβέρνηση συνασπισμού.
Την ίδια ώρα είδε τον εφιάλτη του κουρδικού κόμματος HDP να συγκεντρώνει 13,1% εξασφαλίζοντας την είσοδο στην τουρκική Βουλή (απαιτείται 10%) έχοντας μάλιστα 79 έδρες στην τουρκική Εθνοσυνέλευση. Αξιοσημείωτο είναι ωστόσο το γεγονός ότι το κουρδικό κόμμα πέρα από τις ανατολικές και νοτιοανατολικές επαρχίες, που κυριαρχεί το κουρδικό στοιχεία, παρουσίασε μεγάλα ποσοστά και στην Κωνσταντινούπολη.
Παράλληλα, άρχισε ήδη η σεναριολογία για το σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού με πρωταγωνιστές τα τέσσερα κόμματα που θα εκπροσωπηθούν στην εθνοσυνέλευση.
Ωστόσο η εν λόγω σεναριολογία πρέπει να ληφθεί υπόψη συνδυαστικά με το ενδεχόμενο διεργασιών εντός του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης που παρά την πρωτιά με ποσοστό 41% χάνει την αυτοδυναμία.
Τα σενάρια αφορούν την κυβέρνηση συνασπισμού με ή χωρίς το ΚΔΑ. Στην πρώτη περίπτωση θεωρητικά πρόκειται για συνεργασία του ακροδεξιού Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος ή του φιλοκουρδικού Κόμματος Δημοκρατίας των Λαών. Το τελευταίο όμως κατά την προεκλογική περίοδο είχε αποκλείσει το ενδεχόμενο αυτό. Η όποια κυβέρνηση συνασπισμού μπορεί να είναι και βραχύβια και να οδηγήσει τη χώρα σε νέες εκλογές.
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΕ Οκτάϊ Βουράλ ερωτηθείς σχετικά με το ενδεχόμενο συνεργασίας του κόμματός του με το ΚΔΑ είπε πως είναι νωρίς ακόμη για σχόλια. Τόνισε όμως ότι μετά το αποτέλεσμα αυτό θα πρέπει να αναμένονται διεργασίες και φυγόκεντρες τάσεις στο κυβερνών κόμμα.
Τα κόμματα λογικά προσπαθούν να αποφύγουν τη συνεργασία με το ΚΔΑ. Αλλά η δήλωση του Βουράλ υποδηλώνει ότι αν υπάρξουν διεργασίες στο μέχρι σήμερα κυβερνών κόμμα, δεν αποκλείεται η συνεργασία. Κι αυτό επειδή υποτίθεται το ΚΔΑ ή τμήμα αυτού δεν θα έχει τη σημερινή του μορφή όπου επικρατεί η σκιά του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Για το σενάριο της κυβέρνησης συνασπισμού με το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα, το ακροδεξιό ΚΕΚ και το φιλοκουρδικό ΚΔΛ, τα πράγματα είναι πιο δύσκολα. Η συνεργασία με το φιλοκουρδικό κόμμα είναι πολύ δύσκολη για το ακροδεξιό κόμμα. Το ερώτημα για το ακροδεξιό κόμμα είναι απλό στη διατύπωση. Με ποιο από τα δύο κόμματα -ΚΔΑ και ΚΔΛ- αν συνεργαστεί, το ίδιο θα έχει μεγαλύτερο κόστος. Προφανώς η συνεργασία με το φιλοκουρδικό κόμμα θα είναι πιο «επιζήμια».
Γι αυτό ακριβώς, ευχής έργο για το ακροδεξιό κόμμα είναι να υπάρξουν διεργασίες στο ΚΔΑ. Ο μέχρι σήμερα πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου μιλώντας στις 9 Μαίου σε προεκλογική ομιλία στην Αντιόχεια είχε πει πως θα παραιτηθεί από την ηγεσία του κόμματος αν το κόμμα του «δεν έλθει πρώτο και δεν αποκτήσει την αυτοδυναμία». Οι διεργασίες δεν αφορούν μόνο το κατά πόσο θα παραιτηθεί από την ηγεσία ο Νταβούτογλου. Αφορούν και ενδεχόμενες εξελίξεις που θα υπάρξουν αν εντός του κόμματος διαπιστωθεί ότι ήταν επιζήμια τελικά η γραμμή πόλωσης που επέβαλλε ουσιαστικά ο Ερντογάν.
Πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη και το εξής. Αν υπάρξουν διεργασίες εντός του ΚΔΑ, αυτό μπορεί να ανοίξει το δρόμο για συνεργασία και άλλων κομμάτων με το ΚΔΑ. Δηλαδή του φιλοκουρδικού, ή ακόμη και του ΡΛΚ.
Με λίγα λόγια το αποτέλεσμα των σημερινών εκλογών ήταν απλώς η αρχή σημαντικών εξελίξεων στην τουρκική πολιτική σκηνή.