Πρόκειται για τη διαβόητη «Σύνοδο των Πτωμάτων» γνωστή και ως το «Συμβούλιο του Πτώματος» που έλαβε χώρα τον Μεσαίωνα, τον Ιανουάριο του 897 μ.Χ. στη Ρώμη
Ένα μακάβριο, θα έλεγε κανείς φρικιαστικό, ιστορικό γεγονός που αφορά έναν νεκρό Πάπα και τον διάδοχό του, το οποίο ξεπερνά τις πλέον ευφάνταστες ιστορίες τρόμου, πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο του 897 μ.Χ. στη Ρώμη.
Πρόκειται για τη διαβόητη “Σύνοδο των Πτωμάτων”, γνωστή και ως το “Συμβούλιο του Πτώματος”, που έλαβε χώρα τον Μεσαίωνα, τον Ιανουάριο του 897 μ.Χ. στη Ρώμη.
Ο Πάπας Στέφανος ΣΤ’ διέταξε την εκταφή του πτώματος του προκατόχου του, Πάπα Φορμόζου, μήνες μετά τον θάνατό του. Έπειτα, τοποθέτησε την, ντυμένη με παπικά άμφια και σε αποσύνθεση σορό σε έναν θρόνο και την υπέβαλε… σε δίκη.
Η αλλόκοτη διαδικασία
Ο Φορμόζος κατηγορήθηκε για διάφορα αδικήματα, συμπεριλαμβανομένης της ψευδορκίας και της “φιλοδοξίας για παπισμό” ενώ ήταν Επίσκοπος του Πόρτο. Αυτές οι κατηγορίες είχαν πολιτικά κίνητρα, που προέρχονταν από τους περίπλοκους αγώνες εξουσίας και τις ρευστές όπως η άμμος, συμμαχίες της εποχής.
Ο ίδιος ο Πάπας Στέφανος ΣΤ’ προήδρευσε της δίκης, ενεργώντας ως εισαγγελέας και δικαστής. Ορίστηκε μάλιστα διάκονος, για να απαντά για λογαριασμό του τεθνεώτος Φορμόζου.
Όπως ήταν αναμενόμενο, ο νεκρός Ποντίφικας κρίθηκε ένοχος.
Οι συνέπειες της… καταδίκης ήταν σκληρές. Τα παπικά άμφια του Φορμόζου σκίστηκαν, τα δάχτυλα του δεξιού χεριού του (που χρησιμοποιούνται για ευλογίες) κόπηκαν επίσης, και η σορός του πετάχτηκε στον ποταμό Τίβερη.
Είναι ένα πραγματικά σοκαριστικό επεισόδιο στην παπική ιστορία, που αντανακλά την έντονη πολιτική ίντριγκα και τη βία που χαρακτήρισε την εποχή. Η Σύνοδος των Πτωμάτων αποτέλεσε μια υπενθύμιση ότι ακόμη και το ανώτατο θρησκευτικό αξίωμα δεν ήταν απρόσβλητο από τα αδίστακτα παιχνίδια εξουσίας της εποχής.
Τα κίνητρα του Πάπα Στεφάνου ΣΤ’
Οι ενέργειες του Πάπα Στεφάνου ΣΤ’ πιθανότατα οφείλονταν σε μια περίπλοκη αλληλεπίδραση παραγόντων, που βασιζόταν κυρίως στο ασταθές πολιτικό τοπίο:
Ο Στέφανος ΣΤ’ επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό από την ισχυρή οικογένεια Σπολέτο, οι οποίοι ήταν σκληροί εχθροί του Φορμόζου. Ο Φορμόζος είχε υποστηρίξει προηγουμένως τον αντιπάλό τους, Αρνούλφο της Καρινθίας, και η φατρία Σπολέτο πιθανότατα είδε τη Σύνοδο των Πτωμάτων ως μια ευκαιρία για μεταθανάτια εκδίκηση και για δυσφήμιση των ενεργειών του προηγούμενου προκαθήμενου της Καθολικής Εκκλησίας, συμπεριλαμβανομένης της στέψης του Αρνούλφου. Μερικοί ιστορικοί μάλιστα εκτιμούν ότι ο ίδιος ο Λαμπέρ του Σπολέτο μπορεί να πίεσε τον Στέφανο να συγκαλέσει τη σύνοδο.
Ακύρωση των Πράξεων του Φορμόζου: Καταδικάζοντας τον Φορμόζο, ο Στέφανος είχε ως στόχο να ακυρώσει όλες τις παπικές πράξεις του προκατόχου του, συμπεριλαμβανομένων των χειροτονιών που έκανε και, το πιο σημαντικό, της στέψης του Αρνούλφου. Αυτό θα εξυπηρετούσε τα συμφέροντα της φατρίας του Σπολέτο υπονομεύοντας τη νομιμότητα και το κύρος των αντιπάλων τους.
Η νομιμότητα του ίδιου του Στεφάνου ΣΤ’ ως Πάπα θα μπορούσε να αμφισβητηθεί από εκείνους που είχαν υποστηρίξει τον Φορμόζο. Καταγγέλλοντας δημόσια τον προκάτοχό του, ο Στέφανος μπορεί να ήλπιζε να εδραιώσει τη δική του θέση και να αποδείξει την ευθυγράμμισή του με τις κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις στη Ρώμη.
Αν και τα πολιτικά κίνητρα φαίνεται πως ήταν ο κύριος λόγος της στάσης του, είναι πιθανό ο Στέφανος VI να έτρεφε κάποια προσωπική δυσαρέσκεια προς τον Φορμόζο. Ωστόσο, οι ιστορικοί δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στις πολιτικές πιέσεις και τις συμμαχίες ως τα βασικά ελατήρια της μακάβριας απόφασής του.
Ο Στέφανος πιθανότατα συγκάλεσε προσχηματικά τη σύνοδο ως θέμα τήρησης του εκκλησιαστικού νόμου για να της προσδώσει κάποια φαινομενική νομιμότητα.
Ουσιαστικά, η Σύνοδος των Πτωμάτων ήταν μια βάναυση και θεατρική επίδειξη πολιτικής εξουσίας σε μια σκοτεινή εποχή ανομίας. Ο Πάπας Στέφανος ΣΤ’, πιθανότατα ενεργώντας υπό την κυριαρχία της φατρίας του Σπολέτο, χρησιμοποίησε την μακάβρια δίκη για να εκδικηθεί έναν αποθανόντα αντίπαλο, να ακυρώσει τις πράξεις του και να εδραιώσει τη δική του επισφαλή εξουσία στον παπισμό μέσα στο ταραχώδες πολιτικό περιβάλλον της Ρώμης του 9ου αιώνα.
Τα επακόλουθα
Η Σύνοδος των Πτωμάτων προκάλεσε έντονες αντιδράσεις και είχε σημαντικές συνέπειες.
Δημόσιος αποτροπιασμός
Το μακάβριο θέαμα ενός νεκρού Πάπα να δικάζεται προκάλεσε φρίκη σε πολύ κόσμο στη Ρώμη – και όχι μόνο. Θεωρήθηκε ως μια ιερόσυλη και εξωφρενική πράξη ενάντια στην αξιοπρέπεια του παπισμού και της Εκκλησίας.
Παρά τις πολιτικές περιπλοκές γύρω από τον παπισμό του, πολλοί άνθρωποι εκτιμούσαν σε κάποιο βαθμό τον Φορμόζο, ειδικά εκείνοι που είχε διορίσει ή που είχαν ωφεληθεί από τις ενέργειές του. Η βεβήλωση του σώματός του πιθανότατα προκάλεσε συμπάθεια και θυμό.
Μέσα σε λίγους μήνες από τη Σύνοδο των Πτωμάτων, η κοινή γνώμη στη Ρώμη στράφηκε αποφασιστικά εναντίον του Πάπα Στέφανου ΣΤ’. Ξέσπασε μια λαϊκή εξέγερση, που τροφοδοτήθηκε από την αποστροφή για τη δίκη και πιθανότατα από τη συνεχιζόμενη πολιτική αστάθεια.
Πτώση και θάνατος του Στέφανου ΣΤ’
Η εξέγερση οδήγησε στην καθαίρεση του Πάπα Στέφανου ΣΤ’. Του αφαίρεσαν τα παπικά του διακριτικά και τον φυλάκισαν. Το καλοκαίρι του 897, λίγους μόλις μήνες μετά τη Σύνοδο των Πτωμάτων, ο Στέφανος ΣΤ’ στραγγαλίστηκε στη φυλακή. Αυτό το βίαιο τέλος ήταν άμεση συνέπεια της αντίδρασης στη βέβηλη πράξη του, που στο τέλος του γύρισε μπούμερανγκ.
Πηγή: skai.gr
